میزان گسترش و تخریب منابع را میتوان با پیشبینی تغییرات کاربری مشخص کرد و برنامهریزیهای آینده را به مسیر مناسبی سوق داد. هدف از این پژوهش ارزیابی کاربری اراضی شهرستان قوچان با استفاده از طبقه‌بندی شیءگرا و پیکسل پایه و پیش‌بینی تغییرات این کاربریها با استفاده از مدل CA مارکوف تا سال 2030 می‌باشد. در این تحقیق از تصاویر ماهواره لندست سنجندههای ETM و OLI مربوط به سال‌های 2000 و 2018 (ماه آگوست) استفاده شد. ﭘـﺲ از ﺗﻬﻴـﺔ ﺗـﺼاﻮﻳﺮ، تصحیحات رادﻳﻮﻣﺘﺮﻳﻚ بر روی ﺗﺼاﻮﻳﺮ اعمال گردید و سپس ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو روش پیکسل پایه و شیءگرا ﻧﻘﺸﺔ ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﻳـﺪ. با استفاده از مدل‌سازی CA مارکوف و با توجه به دو نقشه کاربری اراضی به دست آمده، ماتریس احتمال تبدیل کاربریها به یکدیگر محاسبه شد و نقشه پیش‌بینی تغییرات CA مارکوف برای 12 سال بعد یعنی سال 2030 به دست آمد و مساحت و درصد هر کدام از کاربری‌ها به طور جداگانه محاسبه شد. ﺑـﺮای ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﺖ ﻃﺒﻘﻪ-ﺑﻨﺪی از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی دﻗﺖ ﻛلی و ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﭘﺎ استفاده شد. نتایج به دست آمده در طبقه‌بندی شیءگرا در هر دو شاخص صحت کلی و ضریب کاپا به ترتیب 94 درصد و 97/0 درصد بود که دقیقتر از روش پیکسل پایه است. بیش‌ترین مساحت در منطقه با استفاده از طبقه‌بندی شیءگرا در سال 2000 مربوط به کاربری دیمزار و کاربری مناطق کوهستانی و با استفاده از روش پیکسل پایه مربوط به کاربری مرتع ضعیف و کاربری دیمزار میباشد. با توجه به طبقه‌بندی صورت گرفته برای سال 2018 با استفاده از طبقه‌بندی شیءگرا بیش‌ترین میزان مساحت را کاربری مرتع ضعیف و کاربری دیمزار داشتهاند. نتایج نشان داد که بیش‌ترین میزان افزایش تغییرات در بین کاربریها را کاربری مرتع ضعیف در سال 2030 خواهد داشت که نسبت به سال 2018 نیز 07/24491 هکتار افزایش یافته است. بیش‌ترین میزان کاهش مساحت را کاربری مرتع متراکم با 23/26615 هکتار خواهد داشت. کاربری انسان ساخت نیز در طی این بازه 12 ساله 62/530 هکتار رشد خواهد داشت. با پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی نه تنها می‌توان میزان گسترش یا تخریب منابع را مشخص کرد بلکه می‌توان این تغییرات را در مسیر برنامهریزیهای مناسب هدایت کرد. تفاصيل المقالة