عباسیان گرچه با شعار الرضا من آل محمد (ص) و در نتیجه همکاری علویان و بیعت با نفس زکیه توانستند حکومت بنی‌امیه را براندازند، اما خیلی زود و از همان آغاز پیروزی، اختلاف میان عباسیان و علویان بر سر مشروعیت حکومت نمایان شد و به‌تدریج شدت گرفت. واکنش عباسیان به این اختلافات، زندانی کردن علویان و شکنجه و قتل آنان بود. این پژوهش بر آن است تا با شیوه توصیفی – تحلیلی روشن سازد که گونه‌های مختلف علویان زندانی مخالف خلافت عباسی کدام‌اند و آیا بین جرم و مجازات این زندانیان تناسبی وجود داشته است یا خیر؟ یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که اگرچه می توان زندانیان مخالف علوی را به گونه های مختلفی تقسیم کرد، اما  به دلیل عدم وجود قوانین مدون قضایی، اراده خلیفه تعیین‌کننده نوع و مقدار مجازات بود و بر این اساس تفاوت معناداری بین مجازات این گروه‌ها وجود نداشت و بین جرم و مجازات‌ها آنها تناسبی دیده نمی‌شود.