در سال های اخیر عارضه ای شبیه به گموز مرکبات با علائم پوسیدگی، جداشدن پوست از تنه، قهوه ای شدن پوست و لایه سطحی چوب متصل به آن، زردی و زوال روی پایه سیترنج درختان مرکبات در شرق استان مازندران مشاهده گردید. نمونه های مشکوک به آلودگی در مراحل مختلف رشد جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. پس از شستشوی سطحی نمونه ها با آب جاری و ضدعفونی سطحی با الکل اتیلیک 70% ، قطعاتی از هر نمونه با تیغ استریل جدا و در محیط های غذایی PARPH و PDA کشت داده شد. روی محیط PARPH پرگنه قارچی رشد نکرد ولی روی PDAجدایه های قارچی با پرگنه های همگن از نظر شکل ظاهری به دست آمد که پس از خالص سازی، بیماریزایی جدایه ها با قرار دادن یک قطعه از محیط کشت حاوی ریسه در محل برش داده پوست نهال های سیترنج در شرایط گلخانه ای، موجب نکروز در محل مایه کوبی و پیشرفت آلودگی و زردی نهال های سیترنج تلقیح شده گردید. شاهد نهال سیترنج مایه کوبی شده با قطعه ای از محیط کشت PDA سترون تلقیح شده با جدایه های قارچی علائم آلودگی را نشان ندادند. جدایه های قارچ مورد بررسی در محیط آگار حاوی Foeniculum vulgare تولید پریتس کروی نمود. آسک های آن تک جداره، چماقی و بی رنگ بود. فرم غیر جنسی آن تولید کنیدیوما هایی با استرومای حقیقی، کنیدیوفورهای سیلندری شکل و پیکنید نمود. بر اساس نتایج به دست آمده، پرگنه های مورد بررسی با گونه Diaporthe novem Santosمطابقت داشت. استخراج DNA ژنومی جدایه های قارچی انجام و تکثیر با آغازگرهای نواحی ITS1، ITS4 و Bt صورت گرفت و قطعات به دست آمده تعیین توالی گردید. نتایج حاصل از تعیین توالی نیز گونه قارچی فوق الذکر را تایید نمود. این اولین گزارش از بیماری پوسیدگی پایه سیترنج و شناسایی عامل آن در شمال ایران می باشد. تفاصيل المقالة

طی بازدید های انجام شده طی نیمه پایانی زمستان 1397 تا ابتدای بهار 1398 از باغات گلابی در استان مازندران، نشانه هایی مشابه سوختگی در سرشاخه ها و جوانه های جانبی مشاهده شد. به منظور بررسی و شناسایی عامل بیماری، نمونه های دارای علائم به آزمایشگاه منتقل گردید و پس از ضد عفونی سطحی توسط الکل اتانول 70% و محلول هیپوکلریت سدیم 5/0 درصد در تشتک های پتری حاوی محیط کشت آب آگار (WA) و سیب زمینی دکستروز آگار (PDA) همراه با 5/1 درصد آنتی بیوتیک تتراسایکلین و استرپتومایسین کشت داده شد و در دمای 25 درجه سلسیوس نگهداری گردید. پرگنه قارچ، ابتدا به رنگ کرم تا قهوه ای روشن و سپس به رنگ سبز تیره تغییر رنگ یافت و پس از پنج روز پیکنیدیوم های قارچ در محیط کشت ظاهر شدند. در نهایت خالص سازی جدایه های قارچی به روش نوک ریسه و تک اسپـور انجام و جدایه های خالص درتشتک های حاوی محیط کشت PDA کشت داده شد. پیکنید ها تیره رنگ و تقریباً صاف با گردن نسبتاً بلند بوده و کنیدی های آن اغلب تک سلولی و تقریباً تخم مرغی شکل تا بیضوی و شفاف اما در توده اسپور تیره رنگ بودند. کلامیدوسپور های آن نامنظم و در زنجیره های منشعب و غیرمنشعب به صورت میانی و انتهایی تشکیل شدند. بر اساس خصوصیات ماکروسکوپی و میکروسکوپی قارچ در محیط کشت و طبق توصیف ارائه شده توسط منابع معتبر علمی (Boerema et al., 2004)، گونه Phoma glomerata شناسایی شد. آزمون‌های بیماری‌زایی بر روی ده نهال سالم یک ساله و شاخه های فاقد بیماری انجام شد. سوسپانسیون حاوی اسپور های ثانوی با غلظت (106 × 1 اسپور در میکرو لیتر) روی آن ها پاشیده شد. گیاهان شاهد تنها با آب مقطر سترون آغشته شدند و پس از قرار دادن در محفظه پلاستیکی در دو دامنه دمایی 2 ±15 و 2± 23 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 90%، در گلخانه نگهداری شدند. پس از ده روز علایم بیماری شامل لکه های زرد با حاشیه سوخته مشاهده شد که با علایم ارائه شده در منابع (Chuan and Chand, 1980) مطابقت داشت. گیاهان شاهد فاقد علائم مزبور بودند. به منظور تهیه توده میسلیومی جهت استخراج DNA ژنومی، از محیط غذایی PDB (Potato dextrose broth) استفاده شد. استخراج DNA به روش CTAB انجام گردید (Doyle and Doyle, 1987؛ امیردهی و همکاران، 1396). نواحی ژنومی ITS1-5.8S-ITS2 تکثیر و تعیین توالی شدند. جهت تکثیر این نواحی از ترکیب آغازگر ITS1 با توالی )'-TCCGTAGGTGAACCTGCGG-3'5) به عنوان آغازگر مستقیم و آغازگر ITS4 به عنوان آغازگر معکوس با توالی ('-TCCTCCGCTTATTGATATGC-3'5) استفاده شد (White and Morgan, 1987؛ White et al., 1990). مخلوط واکنش PCR با حجم نهایی 25 میکرو لیتر شامل 5/6 میکرو لـیتر آب دیونـیزه استریل، 5/13 میـکرو لیتر 2X PCR Master Mix ، 5/0 میکرو لیتر از هـر آغازگر به غلـظت نهـایی 10 پیکـومول و 4 میکرو لیتر DNA طـی واکنش زنجیره‌ای پلی مراز شامل واسرشت سازی اولیه در دمای 94 درجه سلسیوس به مدت دو دقیقه و سپس 38 چرخه تحت 1- دانشجوی دکتری، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران 2- دانشیار، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، ساری، ایران نویسنده مسئول مکاتبات: p_teymuri@yahoo.com شرایط واسرشت سازی در 94 درجه سلسیوس به مدت 30 ثانیه، اتصال در دمای 50 درجه سلسیوس 30 ثانیه، گسترش در دمای 72 درجه سلسیوس 30 ثانیه و گسترش نهایی در دمای 72 درجه سلسیوس به مدت 10 دقیقه در دستگاه ترمـوسایکـلر قرار گرفـت و سپـس محصـول نهـایـی از طـریـق الکتـروفورز در ژل آگـارز 2/1 درصـد ارزیـابی شـد (White et al., 1990). پس از تعیین توالی و همردیف سازی با توالی های موجود در بانک ژن GenBank (NCBI) توسط نرم افزار BLAST مقایسه و شباهت جدایه های مورد نظر با قارچ Phoma glomerata (Corda) Wollenw & Hochapfel در سطح 99 درصد مشخص گردید. قارچ Phoma glomerataاولین بار از کشور هند به عنوان عامل بیماری در فیکوس گزارش گردید Mathur, 1979)). همچنین این قارچ با علائم سرخشکیدگی و سوختگی جوانه های جانبی گلابی نیز برای اولین بار از هند گزارش شد (Chuan and Chand, 1980). در ایران نیز وجود این قارچ اولین بار بر روی گندم (صفایی و همکاران، 1379) گزارش گردید و پس از آن بر روی کدوئیان (حاتمی و همکاران، 1387)، فیکوس (آقاپور و همکاران، 1388)، نارنگی (رستمی و همکاران، 1392)، رزماری (Moshrefi Zarandi et al., 2015) در مناطق مختلف ایران گزارش شد. بنابراین این قارچ تاکنون در ایران بر روی درختان گلابی گزارش نشده است و این اولین گزارش از وقوع سوختگی جوانه و سرشاخه با عامل قارچی Phoma glomerataروی درختان گلابی (Pyrus communis) در ایران است. تفاصيل المقالة

عارضه خشکیدگی شاخه و زوال درختان میوه هسته دارموجب خشکیدگی سرشاخه ها، نقره ای شدن برگ ها و زوال درخت می گردد. از درختان هلو و شلیل واجد علائم طی ماه های تابستان سال های 95-1393، نمونه برداری شد و نمونه ها از نظر آلودگی به عوامل بیماری زا با توانایی ایجاد چنین علائمی مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه ها با روش RT-PCR و استفاده از آغازگر های اختصاصی برای فیتوپلاسمای زردی اروپایی (’Candidatus Phytoplasma prunorum‘)، جاروک بادام (‘Candidatus Phytoplasma phoenicium’)، ویروس لکه حلقوی نکروتیک درختان میوه هسته دار (Prunus necrotic ringspot ilarvirus ((PNRSV))، لکه حلقوی گوجه فرنگی (Tomato ringspot nepovirus (ToRSV)) و آبله آلو (Plum pox potyvirus (PPV)) بررسی گردیدند. از هر نمونه قطعاتی در محیطPDA وNA کشت داده شد. کلنی باکتریایی در محیط کشت رؤیت نگردید. پرگنه های قارچی، خالص سازی شده و بر اساس خصوصیات مورفولوژیک، قارچ Trametes versicolor شناسایی شد. پس از اثبات بیماری زایی، ژنوم جدایه های مورد نظر خالص سازی و با آغازگرهای نواحی ITS1، ITS4 و LAC تکثیر شدند. محصول نهایی PCR پس از تعیین توالی و هم ردیف سازی، با توالی های موجود در بانک ژن (NCBI) توسط نرم افزار BLASTمقایسه و شباهتجدایه های مورد نظر با قارچ Trametes versicolorدر سطح 95 تا 100 درصد مشخص گردید. هشت تا ده درصد از درختان موجود در باغات شرق استان مازندران به این بیماری مبتلا و در حال زوال بودند. همچنین بررسی احتمال آلودگی نمونه ها به عوامل مورد بررسی حاکی از عدم آلودگی نمونه ها به عوامل فوق الذکر بود تفاصيل المقالة

پوسیدگی سیاه پرتقال با عامل Alternaria alternata (Fr.) Keissl.از جمله بیماری های مهم قبل و پس از برداشت میوه پرتقال تامسون ناول در شمال کشور است. اجرای این پروژه در طی دو سال 1389 و 1390 در دو قطعه باغ پرتقال تامسون ناول، 12 ساله با پایه نارنج و هشت ساله با پایه سیترنج با فاصله 10 کیلومتری از یکدیگر و در شمال شهرستان ساری واقع در استان مازندران صورت گرفت. در نوبت های ده روزه از خرداد تا مهر ماه و در هر نوبت پنجاه میوه از هر باغ به طور تصادفی انتخاب شد و میانگین قطر میوه ها محاسبه شد. محل ناف پنجاه میوه در هر باغ با محلول لاکتوتوئین شستشو و جمع آوری شد و میانگین تعداد کل اسـپور جـوانه زده روی ناف میـوه در هر باغ تعیین شد. همبـستگی بیـن داده های هوا شناسی و شاخص های مورد بررسی با نرم افزار آماری SAS تعیین شد. تأثیر تغییرات شرایط آب و هوایی در سال اول و دوم نشان داد که در سال اول میانگین جوانه زنی اسپور های قارچ عامل بیماری به ترتیب با دما و بارندگی همبستگی داشت. لذا در صورت وقوع بارندگی با میانگین ده روزه بالا تر از سه میلی متر و میانگین دمای بالا تر از 22 درجه سلسیوس، تجمع و جوانه زنی اسپور ها به حداکثر رسیده و زمان مناسبی برای کنترل بیماری خواهد بود. تفاصيل المقالة

سابقه و هدف: ویروس پسوروز مرکبات عامل ایجاد یکی از مهم‌ترین بیماری‌ های ویروسی مرکبات در جهان است که در باغات مرکبات واقع در شرق مازندران شناسایی شده است. به‌دلیل حضور هم‌ زمان نژادهای مختلف ویروس در نمونه های آلوده، روش‌ های شناسایی مولکولی مانند PCR اغلب از توان ردیابی این ویروس با دقت بالا برخوردار نیستند. در این تحقیق، روشی دقیق برای شناسایی ویروس پسوروز مرکبات معرفی شده است. مواد و روش ها: ردیابی و تشخیص نمونه های آلوده با استفاده از آزمون الایزا به روش ساندویچ غیر مستقیم سه طرفه پـادتن (TAS-ELISA) و آنتی بادی تک همسانه ای از نمونه های پرتقال تامسون و نارنگی انشو با علایم مشکوک به آلودگی به CPsV، در شهرستان های ساری، نکا و قائم شهر از استان مازندارن انجام پذیرفت. آلودگی در نمونه ها با استفاده از RT-PCR تایید و استخراج ds RNA (Double-strand RNA) ویروسCPsV با استفاده از ستون CF-11 انجام شد. برای هیبریداسیون مولکولی از پروب cDNA نشاندار شده با DIG استفاده شد. یافته ها: بررسی الگوی الکتروفورز حاصل از استخراج dsRNA از نمونه هایی که با الایزا و RT-PCR به CPsV آلوده تشخیص داده شده بودند بیانگر حضور ژنوم CPsV با وزن های مولکولی 2500 و 920 جفت باز در نمونه های آلوده بود. همچنین با استفاده از هیبریداسیون مولکولی و پروب طراحی شده، حضور CPsV در نمونه های آلوده مورد تایید قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از آزمون هیبرید سازی مولکولی ارتباط مستقیم بین dsRNA استخراج شده از نمونه های آلوده و حضور ویروس پسوروز مرکبات را در نمونه های علایم دار مرکبات شهرستان ساری اثبات نمود. تفاصيل المقالة