سنجشازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی
,
العدد5,السنة
8
,
زمستان
1396
بر اثر فعالیت های انسانی و پدیده های طبیعی، چهره زمین همواره دستخوش تغییر است. ازاینرو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود. فرسایش خاک نیز از جمله بلایای محیطی است که هر ساله موجب هدر رفتن هزاران تن خاک زراعی می شود و تغییر أکثر
بر اثر فعالیت های انسانی و پدیده های طبیعی، چهره زمین همواره دستخوش تغییر است. ازاینرو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود. فرسایش خاک نیز از جمله بلایای محیطی است که هر ساله موجب هدر رفتن هزاران تن خاک زراعی می شود و تغییرات کاربری اراضی یکی از عامل های مهم در فرسایش است. بنابراین، تحقیق حاضر به منظور بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهرستان نیر، واقع در استان اردبیل و تأثیر آن بر فرسایش با استفاده از GIS و RS انجام شده است. برای انجام تحقیق از تصاویر سال 2000 و 2016، سنجنده OLI و TIRS، ماهواره لندست 8 استفاده شد و نقشه کاربری اراضی با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده تهیه گردید. نقشه پهنه بندی فرسایش با استفاده از نقشه های کاربری اراضی و عوامل شامل شیب، لیتولوژی، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، بارش و خاک با استفاده از روش وزن دهی کرتیک و روش ترکیب خطی وزن (WLC) انجام شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان مساحت در سال 2000 مربوط به کاربری زراعت دیم با 442/38 کیلومترمربع و سپس مراتع نیمه متراکم با مساحت 347/39 کیلومتر مربع است و در سال 2016، بیشترین میزان مساحت مربوط به کاربری مراتع متراکم و سپس کاربری مراتع نیمه متراکم به ترتیب با 76/478 و 50/458 کیلومتر مربع است. با توجه به نقشة پهنهبندی فرسایش سال 2000 به ترتیب 17/25 و 25/55 درصد و با توجه پهنه بندی فرسایش 2016 به ترتیب 12/44 و 26/51 درصد از مساحت شهرستان در دو طبقة بسیار پرخطر و پرخطر قرار دارند. به طور عمده مناطق با طبقه بسیار پرخطر و پرخطر در هر دو دورۀ زمانی در کاربری های زراعت دیم و زراعت آبی- باغات قرار دارند.
تفاصيل المقالة
فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
,
العدد2,السنة
12
,
تابستان
1401
در حال حاضر بهدنبال رشد شهرنشینی و افزایش سوانح طبیعی، بررسی و سنجش تابآوری سیستمهای انسانی و طبیعی در دستیابی به توسعه پایدار از اهمیت ویژهای برخوردار است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال سنجش و ارزیابی تابآوری محیط شهری گرمی در برابر خطر زمینلرزه میباشد. در ای أکثر
در حال حاضر بهدنبال رشد شهرنشینی و افزایش سوانح طبیعی، بررسی و سنجش تابآوری سیستمهای انسانی و طبیعی در دستیابی به توسعه پایدار از اهمیت ویژهای برخوردار است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال سنجش و ارزیابی تابآوری محیط شهری گرمی در برابر خطر زمینلرزه میباشد. در این پژوهش، با در نظر گرفتن ساختارهای طبیعی، کالبدی و دسترسی دخیل در برابر زلزله در قالب 15 شاخص، به ارزیابی تابآوری شهر گرمی در مقابل زلزله پرداخته شده است. سپس لایههای اطلاعاتی توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید و در مرحله بعد وزندهی عوامل مورد بررسی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه (ANP) و در محیط نرم افزار Super Decisionانجام شد و مدلسازی نهایی، با استفاده از روش میانگین-گیری وزندار ترتیبی (OWA) انجام گردید. نتایج پژوهش نشاندهنده آن است که 70/11 از منطقه مورد مطالعه دارای تاب-آوری کاملا مناسب و 17/24 درصد از منطقه از تابآوری کاملا نامناسبی برخوردار است. تابآوری نامناسب، تابآوری متوسط و تابآوری مناسب به ترتیب با 25 درصد، 84/25 درصد و 29/13 درصد سایر پهنهها را شامل میشود. بهطور کلی میتوان گفت که بخشهای جنوبی، جنوبغربی و بخشهایی از شمالشرقی شهر گرمی از نظر تابآوری در برابر زلزله در وضعیت نسبتا نامناسبی قرار داشته و در مقابل واحدهای ساختمانی واقع در بخشهای شمال و شمالغرب این شهر در شرایط مساعدتری قرار دارد. با توجه به نقشه نهایی، شهر گرمی از نظر تابآوری در برابر زلزله در موقعیت مطلوبی قرار ندارد و به نوعی از وضعیت متوسط رو به پایین برخوردار است. شهر گرمی از نظر تابآوری در برابر زلزله در موقعیت مطلوبی قرار ندارد و به نوعی از وضعیت متوسط رو به پایین برخوردار است.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications