فهرس المقالات حجت اله پاشاپور


  • المقاله

    1 - تحلیلی بر شاخص های توسعه در شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد
    مطالعات توسعه اجتماعی ایران , العدد 1 , السنة 14 , بهار 1401
    در کشور ما ایران بحث نابرابری و فقدان تعادل در توزیع بهینة امکانات و خدمات یکی از مسائل و چالش های مهمی بوده است که پدید آمده است و نتیجه مهم عدم توزیع بهینه افزایش شکاف بین طبقات مختلف و از بین رفتن مفهوم ارزشمند عدالت اجتماعی بوده است. در این راستا مهم ترین رسالت برنا أکثر
    در کشور ما ایران بحث نابرابری و فقدان تعادل در توزیع بهینة امکانات و خدمات یکی از مسائل و چالش های مهمی بوده است که پدید آمده است و نتیجه مهم عدم توزیع بهینه افزایش شکاف بین طبقات مختلف و از بین رفتن مفهوم ارزشمند عدالت اجتماعی بوده است. در این راستا مهم ترین رسالت برنامه ریزان شهری تلاش جهت دستیابی طبقات مختلف به خدمات و امکانات است. روش پژوهش از نوع کمی- تحلیلی بوده است و شاخص های مورد بررسی 46 نماگر بهداشتی- درمانی، توسعه ارتباطات، حمل و نقل و انبارداری، فرهنگ، ورزش و گردشگری بوده است. تکنیک تحلیل عاملی 46 شاخص پژوهش را به چهار عامل نهایی تقلیل داده است. با توجه به امتیازهای کسب شده تکنیک تحلیل خوشه ای شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد را به چهار گروه همگن کلاسه بندی کرده است. در گروه اول شهرستان های بویراحمد، کهگیلویه و گچساران قرار دارند. تنها یک شهرستان استان یعنی شهرستان دنا در این خوشه دوم قرار گرفته است. گروه سوم در برگیرندة شهرستان های بهمئی و لنده و گروه چهارم شهرستان های باشت و چرام را شامل می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که مقدار ضریب همبستگی بین جمعیت شهرستان های استان و امتیازات کسب شده برابر با 0.714 بوده و سطح معنی داری آن هم برابر با 0.013 به دست آمده است؛ لذا بین جمعیت شهرستان های استان و شاخص ترکیبی امتیازات عاملی همبستگی وجود دارد. ضریب همبستگی اسپیرمن برای بررسی رابطه بین جمعیت شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد و شاخص ترکیبی امتیازات عاملی برابر با 0.857 به دست آمده است و سطح معنی داری آن هم برابر با 0.007 بوده است؛ لذا بین جمعیت شهرستان های استان و شاخص ترکیبی امتیازات عاملی همبستگی وجود دارد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - سنجش عوامل نارسایی کالبدی-فضایی موثر بر بروز جرایم با تاکید بر توسعه پایدار (مطالعه موردی شهرستان بهارستان)
    مطالعات توسعه اجتماعی ایران , العدد 2 , السنة 14 , تابستان 1401
    زمینه : توسعه بی ضابطه جوامع شهری بیش از پیش در دهه های اخیر از دید بسیاری از کارشناسان به عنوان یکی از مولفه های زمینه ساز بروز جرایم و ناامنی در مناطق شهری عنوان می گرددروش : در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است سعی بر آن بوده است که وضعیت جرایم سرقت و أکثر
    زمینه : توسعه بی ضابطه جوامع شهری بیش از پیش در دهه های اخیر از دید بسیاری از کارشناسان به عنوان یکی از مولفه های زمینه ساز بروز جرایم و ناامنی در مناطق شهری عنوان می گرددروش : در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی صورت گرفته است سعی بر آن بوده است که وضعیت جرایم سرقت و نزاع در شهرستان بهارستان مورد بررسی قرار گیرد در این بین از آزمون های تست T تک نمونه ای برای سنجش وضعیت موجود امنیت در بهارستان و تحلیل عاملی برای سنجش عوامل کالبدی فضایی نارسایی امنیت استفاده شده است یافته ها : در این زمینه با توزیع پرسشنامه ای که روایی آن در نرم افزار spss مقدار 0.72 بوده است نظر شهروندان شهرستان بهارستان را در زمینه وضعیت جویا شده ایم که نتایج بیانگر وضعیت نامطلوب امنیت این شهر با شاخص T تک نمونه ای 17.4- بوده است. همچنین تحلیل عاملی نیز نشان میدهد که مواردی چون فضای متروک با شاخص 0.83 ، تداخل کاربری ها با شاخص 0.80 فضای جاذب مردان با شاخص 0.76 ، فضا های قابل گریز با شاخص 0.54 ، معابر پرپیچ و خم با شاخص 0.43 ، فضا های پنهان و دارای پوشش گیاهی انبوه که در رتبه های بعدی قرار دارند ، از عوامل موثر بر نارسایی کالبدی فضایی موثر بر ایجاد و توسعه ناامنی به ویژه در حوزه های سرقت و نزاع بوده است که تحقق توسعه پایدار را در ابعاد امنیتی و اجتماعی به چالش کشیده است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - پهنه‌بندی خطر زلزله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز )
    آمایش محیط , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1398
    کشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینة بلایای طبیعی به‌ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ‌ ـ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمین‌شناسی و صفحه‌ای، زلزله را به‌عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان‌شهرها لزوم ایم أکثر
    کشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینة بلایای طبیعی به‌ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ‌ ـ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمین‌شناسی و صفحه‌ای، زلزله را به‌عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان‌شهرها لزوم ایمنی هرچه بیشتر فضاهای شهری را مطرح ساخته است. یکی از فضاهای شهری بسیار مهم در این رابطه کلان‌شهر تبریز است. قرارگیری این شهر بر روی گسل‌های فعال منطقه به‌ویژه گسل تبریز لزوم اتخاذ رویکردهای ایمنی شهرسازی را مطرح می‌سازد. این مقاله از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی است. برای انجام این پژوهش از فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و نرم‌افزار Arc GIS استفاده‌شده است. در این راستا 12 معیار در دو بخش طبیعی و انسانی مشخص و پردازش شدند و نقشه خطرپذیری زلزله تهیه شد. نتایج نشان می‌دهد مناطق مرکزی، غرب و جنوب غربی با مساحت 6/13969 هکتار (بیش از نیمی از مساحت شهر) یعنی 3/59 درصد این شهر در پهنه لرزه‌خیزی با ریسک بسیار بالا و بالا قرار دارند و کاملاً مستعد زلزله هستند و تنها بخش‌های شمالی این شهر به‌صورت منفرد مصون از زلزله است؛ اما با توجه به آن‌که عمق و دامنه زلزله محدود به حریم خاصی نیست، طبیعتاً رخداد زلزله در این شهر مناطق شمالی را نیز در بر خواهد گرفت. از این‌ رو التزام به قوانین و مقررات ساخت‌وساز، مکان‌یابی توسعه شهری، فضاهای زیست و فعالیت در این کلان‌شهر اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - سنجش ابعاد کالبدی تاب‌آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی (زلزله) (مطالعه موردی منطقه 12 شهر تهران)
    مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , العدد 5 , السنة 12 , زمستان 1396
    میزان خسارات و تلفات ناشی از مخاطرات طبیعی به میزان آمادگی جامعه در برابر واقعه بستگی دارد.تاب آور ساختن شهرها در ابعاد مختلف، راهی مناسب و کارا در جهت تقویت ساختار شهر برای مقابله با بحران‌ها و مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش أکثر
    میزان خسارات و تلفات ناشی از مخاطرات طبیعی به میزان آمادگی جامعه در برابر واقعه بستگی دارد.تاب آور ساختن شهرها در ابعاد مختلف، راهی مناسب و کارا در جهت تقویت ساختار شهر برای مقابله با بحران‌ها و مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی توصیفی - تحلیلی است. در این تحقیق برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و اسنادی و برای تجزیه تحلیل داده‌ها از مدل‌AHP Fuzzy استفاده‌شده است.نتایج نشان داد که معیار ویژگی‌های کالبدی بافت با ضریب اهمیت نسبی 0.424 و در بین زیر معیارها نیز، عرض معابر با وزن 0.238، مقاومت ساختمان با وزن0.120 و دسترسی به پارک با وزن 0.102، بیشترین اهمیت را در تاب‌آوری کالبدی منطقه 12 شهر تهران دارند. همچنین نقشه نهایی تاب‌آوری کالبدی منطقه نشان داد که فقط 1.03 درصد از بافت منطقه دارای تاب‌آوری زیاد می‌باشد و 74.64 درصد از منطقه دارای تاب‌آوری متوسط و 24.33 درصد از منطقه دارای تاب‌آوری کم می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد که سکونت‌گاه‌های منطقه 12 شهر تهران با توجه به قدمت بناها و کیفیت آن‌ها، دسترسی‌های کم‌عرض، قطعه‌بندی ریزدانه و افزایش سطح اشغال و کمبود فضای باز که همگی زمینه‌ها و عوامل تهدیدکننده جان انسان‌های ساکن این منطقه است، در تقابل با تاب‌آوری شهری قرار دارند. اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ از آﺳﯿﺐ و ﺧﺴﺎرات ﺑﯿﺸـﺘﺮ اﯾـﻦ منطقه در ﺻﻮرت وﻗﻮع زمین‌لرزه ﺧﺒﺮ می‌دهد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - پهنه‌بندی توزیع و شدت فقر چندبعدی در شهرستان‌های استان کرمانشاه
    مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی , العدد 2 , السنة 16 , تابستان 1400
    مقدمه: فقر یکی از مهم‌ترین مسائل شهرهای امروزی است. مطالعات نشان داده که اساساً موضوع فقر تنها به کمبود درآمد مربوط نمی‌شود، بلکه به معنای عدم توانایی خروج از وضعیت فقر است. هدف پژوهش: هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت فقر به شکلی جامع و با روش آلکایر و فوستر در استان أکثر
    مقدمه: فقر یکی از مهم‌ترین مسائل شهرهای امروزی است. مطالعات نشان داده که اساساً موضوع فقر تنها به کمبود درآمد مربوط نمی‌شود، بلکه به معنای عدم توانایی خروج از وضعیت فقر است. هدف پژوهش: هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت فقر به شکلی جامع و با روش آلکایر و فوستر در استان کرمانشاه است. روش شناسی پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی محسوب می‌شود که با روش توصیفی – تحلیلی انجام‌شده است. در این تحقیق، ابعاد شاخص فقر، مشابه با شاخص فقر چندبعدی گزارش‌های توسعه انسانی برنامه عمران ملل متحد در نظر گرفته‌شده است و داده‌های مورداستفاده این پژوهش برگرفته از داده‌های سرشماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار سال 1395 است. جامعه آماری تحقیق استان کرمانشاه و زیر بخش‌های آن شامل شهرستان‌ها، مناطق روستایی و شهری می‌شود. یافته‌ها و بحث: نتایج نشان می‌دهند که 77/2 درصد خانوارهای استان فقیرند و شدت فقر (A) آنان برابر 79/2 درصد است. همچنین، نسبت سرشمار تعدیل‌شده (MO) برابر با 93/3 است. از سویی، میزان و شدت فقر در خانوارهای شهری بیش از خانوارهای روستایی است. 55/1درصد خانوارهای شهری و 22/1 درصد خانوارهای روستایی فقیرند. شدت فقر در خانوارهای شهری 63/1 درصد و در خانوارهای روستایی 16/1 درصد است. در پایان مناطق شهری و روستایی شهرستان‌های استان کرمانشاه بر اساس میزان و شدت فقر با یکدیگر مقایسه شد. نتایج: بر اساس نتایج مناطق شهری شهرستان‌های روانسر، سنقر، کنگاور و هرسین که کمترین فقر را دارند، در طبقه اول قرار می‌گیرند. شهرستان‌های گیلانغرب و دالاهو و ثلاث باباجانی در طبقه دوم و کرمانشاه و اسلام‌آباد و جوانرود و صحنه در طبقه سوم و مابقی در طبقه چهارم جای گرفتند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - بررسی ابعاد و پیامدهای ژئوپلیتیکی حضور ناتو در افغانستان
    جغرافیا , العدد 1 , السنة 5 , بهار 1391
    حادثه 11 سپتامبر و طرح تهدیدات چون تروریسم ،بنیادگرایی اسلامی وگسترش تسلیحات دسته جمعی باعث شد سازمان ناتو به عنوان قدیمیترین ،باثبات ترین ومهمترین نهاد امنیتی جهان اولین ماموریت خارج از حوزه سنتی خود را درافغانستان تجربه کند. در واقع با حادثه 11 سپتامبر ایالات متحده به أکثر
    حادثه 11 سپتامبر و طرح تهدیدات چون تروریسم ،بنیادگرایی اسلامی وگسترش تسلیحات دسته جمعی باعث شد سازمان ناتو به عنوان قدیمیترین ،باثبات ترین ومهمترین نهاد امنیتی جهان اولین ماموریت خارج از حوزه سنتی خود را درافغانستان تجربه کند. در واقع با حادثه 11 سپتامبر ایالات متحده به عنوان سرکرده ناتو موضوع امنیت و مبارزه با تروریسم را برای خود و شرکایش حیاتی دانست ولی اهداف واقعی ناتو مبارزه با تروریسم نبود بلکه ناتو به منابع اروآسیا نیاز شدید داشت و باحضور در افغانستان می‌توانست نه تنها منابع عظیم انرژی منطقه را در کنترل داشته باشد بلکه قدرت های منطقه ای نظیر چین، روسیه ، هند و جمهوری اسلامی ایران را تحت کنترل داشته باشد. هدف ما در این تحقیق این است که پیامدهای ژئوپلیتیکی حضور ناتو در افغانستان را بررسی کنیم. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی –تحلیلی با ماهیت کاربردی و رویکرد واقع گرایی انجام شده است .در پایان این تحقیق مشخص شد حضور ناتو در افغانستان پیامدهای ژئوپلیتیکی متعددی داشته است ناتو با حضور در افغانستان این کشور را به عنوان مرکز عملیات بر علیه دشمنان خود قرار داده است با شعار مبارزه با تروریسم گسترش خود را به شرق توجیه، و حضور خود را در منطقه نهادینه کرده است همچنین حضور ناتو در افغانستان باعث افزایش تولید مواد مخدر ، تضعیف طالبان و انزوای جمهوری اسلامی ایران شده است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - بکارگیری تکنیک آراس جهت تحلیل شاخص‌های توسعه مسکن (مطالعه موردی: شهرهای کهگیلویه و بویراحمد)
    فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری , العدد 5 , السنة 14 , زمستان 1402
    در کشورهای جهان دستیابی به وضعیت مطلوب مسکن یکی از شاخص­های مهم توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می­شود. این در حالی است که مشکلات اساسی متعددی پیش روی مدیران و برنامه­ریزان شهری و سیاست گزاران برای تأمین مسکن مناسب و کافی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل شاخ أکثر
    در کشورهای جهان دستیابی به وضعیت مطلوب مسکن یکی از شاخص­های مهم توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می­شود. این در حالی است که مشکلات اساسی متعددی پیش روی مدیران و برنامه­ریزان شهری و سیاست گزاران برای تأمین مسکن مناسب و کافی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل شاخص­های بخش مسکن و ساختمان در شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و روش تحقیق آن از نوع تحلیلی مقایسه­ای است و محدودة پژوهش را 17 شهر استان کهگیلویه و بویراحمد در سال 1398 تشکیل می­دهد. با استفاده از تکنیک چند شاخصه آراس سعی شده است نماگرهای منتخب مرتبط با بخش مسکن و ساختمان مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. نتایج کمی پژوهش نشان می­دهد که بیشترین میزان شاخص مطلوبیت کل به شهرهای یاسوج و دوگنبدان تعلق داشته است. بالاترین امتیاز تکنیک آراس برای شاخص­های مسکن و ساختمان به شهر یاسوج (971/0) اختصاص یافته است و از این حیث میزان امتیاز شهر دوگنبدان (306/0) به دست آمده است. میزان امتیاز لیکک (139/0)، دهدشت (138/0) و سی سخت (056/0) به دست آمده است و شهرهای مزبور در کنار هم در سطح دوم قرار دارند. شهرهای لنده با کسب امتیاز (036/0)، چرام با کسب امتیاز (028/0) و مادوان با کسب امتیاز (022/0) در کنار هم در سطح سوم قرار دارند. نتایج کمی تکنیک آراس نشان می­دهد که شهرهای باشت، سوق، پاتاوه، قلعه رئیسی، سرفاریاب، دیشموک، مارگون، گراب و چیتاب امتیاز ضعیفی را به دست آوردند و نیازمند توجه ویژه هستند. جهت برقراری تعادل منطقه­ای و حرکت به سمت توسعه پایدار شهری و منطقه­ای در استان کهگیلویه و بویراحمد، لازم است که سیاست­های توسعه بخش مسکن و ساختمان نگاه ویژه­ای به مناطق روستایی کم جمعیت و سکونتگاههای حاشیه­ای داشته باشد؛ در غیر این صورت شاهد افزایش نابرابری­های بیشتر در استان کهگیلویه و بویراحمد خواهیم بود. تفاصيل المقالة