زمینه و هدف: آلودگی آب ها به عنصر سمی آرسنیک دارای دو منشأ زمین زاد و بشر زاد می باشد. وجود لایه ها و واحدهای زمین شناسی غنی از آرسنیک محلول در آب می تواند سبب آلودگی آب های زیر زمینی و سطحی شود. بالا بودن غلظت آرسنیک از حد مجاز آن در آب 10 میلی گرم در لیتر، می تواند موجب اختلالاتی در سلامتی انسان ها و همچنین بروز سرطان شود. روش بررسی: در این تحقیق از منابع آب سطحی و زیرزمینی در 10 ایستگاه واقع در دو یال شمالی و جنوبی ارتفاعات جغتای در اردیبهشت ماه 1393 نمونه برداری آن جام شد. سپس نمونه ها برای آنالیز به آزمایشگاه آنالیز شیمی دانشگاه فردوسی مشهد ارسال شد و با استفاده از روش طیف سنج جذب اتمی آنالیز های مورد نظر انجام گرفت. یافته ها: معلوم شد اولاّ لیتولوژی منطقه درکیفیت آب توآن استه تاثیر بگذارد، به طوری که غلظت آرسنیک در نمونه ها بین 9/1 تا 7/6 میلی گرم درلیتر متغیر است؛ ثانیاّ جهت شیب لایه زمین شناسی بر میزان آلودگی آب به آرسنیک تاثیر داشته است و بر این اساس بیش ترین غلظت آرسنیک در دامنه شمالی و در جهت شیب لایه زمین شناسی ثبت شده است؛ ثالثاّ میزان آرسنیک محلول در آب با pH آب رابطه مستقیمی ندارد. بحث و نتیجه گیری: بر این اساس می توان نتیجه گرفت که غلظت آرسنیک در نمونه های انتخابی در حد مجاز می باشد و لیکن نوساناتی در میزان آرسنیک محلول در آب مشاهده می شود. تفاصيل المقالة

توسعه فیزیکی شهرها به صورت جدی با عوامل و شاخص های طبیعی و عوارض مختلف ژئومورفولوژیکی در ارتباط هستند. شهر سبزوار مرکز شهرستان سبزوار واقع در استان خراسان رضوی با وسعت 5/303 کیلومترمربع با محدودیت های فیزیکی توسعه ی شهری مانند مسیل ها، کال ها، جنس خاک و . . . مواجه است. هدف از این پژوهش دستیابی به متغیرهای تأثیرگذار در توسعه ی فیزیکی شهر و دستیابی به الگویی که توسعه ی آتی شهر سبزوار را با کم ترین خسارت به محیط طبیعی مکان یابی نماید، می باشد. روش تحقیق بر پایه توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر مدل سازی داده ها بوده است. ابزار اصلی این تحقیق سامانه اطلاعات جغرافیایی در قالب نرم افزار Arc GIS می باشد. با همپوشانی لایه های اطلاعاتی و نقشه ها (توپوگرافی ، شیب ، ارتفاع ، خاک ، کاربری اراضی ، فاصله از گسل، آبهای زیر زمینی و . . .) در محیط GIS، محدوده بهینه ی توسعه ی فیزیکی سبزوار مشخص گردید. وجود مسیل ها و کال هایی که در محدوده شهر قرار دارد و وقوع سیلاب، خطر آب گرفتگی مناطق مسکونی در جنوب سبزوار را تهدید میکند. سفره های آب زیرزمینی در بخش جنوبی شهر در مسیر توسعه محدودیت هایی را به دنبال داشته که فقط می توان منطقه شمال و شمال شرق شهر سبزوار را به عنوان بهترین گزینه توسعه شهر در نظر گرفت. تفاصيل المقالة

توسعه فیزیکی شهرها به صورت جدی با عوامل و شاخص های طبیعی و عوارض مختلف ژئومورفولوژیکی در ارتباط هستند. شهر سبزوار مرکز شهرستان سبزوار واقع در استان خراسان رضوی با وسعت 5/303 کیلومترمربع با محدودیت های فیزیکی توسعه ی شهری مانند مسیل ها، کال ها، جنس خاک و . . . مواجه است. هدف از این پژوهش دستیابی به متغیرهای تأثیرگذار در توسعه ی فیزیکی شهر و دستیابی به الگویی که توسعه ی آتی شهر سبزوار را با کم ترین خسارت به محیط طبیعی مکان یابی نماید، می باشد. روش تحقیق بر پایه توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر مدل سازی داده ها بوده است. ابزار اصلی این تحقیق سامانه اطلاعات جغرافیایی در قالب نرم افزار Arc GIS می باشد. با همپوشانی لایه های اطلاعاتی و نقشه ها (توپوگرافی ، شیب ، ارتفاع ، خاک ، کاربری اراضی ، فاصله از گسل، آبهای زیر زمینی و . . .) در محیط GIS، محدوده بهینه ی توسعه ی فیزیکی سبزوار مشخص گردید. وجود مسیل ها و کال هایی که در محدوده شهر قرار دارد و وقوع سیلاب، خطر آب گرفتگی مناطق مسکونی در جنوب سبزوار را تهدید میکند. سفره های آب زیرزمینی در بخش جنوبی شهر در مسیر توسعه محدودیت هایی را به دنبال داشته که فقط می توان منطقه شمال و شمال شرق شهر سبزوار را به عنوان بهترین گزینه توسعه شهر در نظر گرفت. تفاصيل المقالة

سیل یکی از مخرب‌ترین بلایای طبیعی است که معمولا با خسارت‌های جانی و مالی فراوانی همراه است. سیل همه ساله در کشور ایران خسارات زیادی را به منابع اقتصادی وارد می‌آورد. وقوع سیل و خسارات ناشی از آن در ایران طی سال-های اخیر روند افزایشی داشته است. هدف از این پژوهش، بررسی میزان خطر پذیری سیلاب و ارزیابی خسارات وارده به شهر سبزوار می‌باشد. جهت بررسی سیلاب از مدل ماشین بردار پشتیبان برای مدل‌سازی سیلاب استفاده شد. پس از بررسی‌های صورت گرفته 56 نقطه سیل گیر ثبت شده و 10 عامل موثر در وقوع سیل شامل کاربری اراضی، تراکم جمعیت، مسیل‌ها، طبقات شیب، تراکم مسکونی، ضریب CN، ضزیب رواناب، تراکم جمعیت، فضای باز و قدمت ابنیه در نظر گرفته شد. سپس جهت برآورد میزان رواناب در منطقه مورد مطالعه از روش‌ جاستین و I.C.A.R استفاده گریده است و طبق منحنی پوش و دیکن براورد سیلاب منطقه در دوره بازگشت 25 ساله و دوره بازگشت 50 ساله جهت دوره-های بازگشت برآورد گردید و نتایج نشان داد که مقدار بارندگی در سطح منطقه توسط مدل به ‌سرعت قابل ‌تبدیل به رواناب و پس از روندیابی، به بده و تراز آب در مقاطع مورد نظر می‌باشد. ارزیابی مدل توسط معیارهای مختلف سنجش دقت از جمله ضریب کاپا، ریشه میانگین مربعات خطا، منحنی مشخصه عملکرد سیستم ROC و منحنی میزان پیش-بینی صورت گرفت. هدف اصلی پژوهش بررسی سیلاب و عومل موثر در وقوع آن‌ها و در نهایت شناسایی مناطق مستعد سیلاب با استفاده از مدل ماشین بردار پشتیبان جهت کاهش بحران و آسیب‌پذیری سیلاب شهری می‌باشد. با توجه به مطالعات انجام شده مشخص گردید سیل بندهای ضلع شمال شهر با مسیل‌های موجود در شهر سبزوار منطبق نمی‌باشد به طوری که شبکه معابر شهری بیش از شبکه مسیل‏ها سبزوار در هدایت سیلاب شهری نقش دارند، پس نیاز است مسیل‏های مناسب جهت هدایت آبهای جاری و سیلاب‌ها در شهرستان سبزوار ایجاد شود تا نقش مسیل‌ها در هدایت سیل بیشتر از معابر شهری گردد. نتایج به دست آمده از این پژوهش می‌تواند برای مدیریت مناطق آسیب‌پذیر سیل و کاهش بحران استفاده شود. تفاصيل المقالة