مطالعات زبان و ادبیات غنایی
,
العدد2,السنة
7
,
تابستان
1396
غزل از شورانگیزترین قالبهای شعری است و عشق، لطیفهای است که از عهد الست و بدو آفرینش در وجود انسان نهاده شده است. مفهوم عشق و تکرار آن در کلام و آثار شاعران و نویسندگان از آغاز حیات بشری، جاذبهای وصفناپذیر ایجاد کرده که جلوههای آن، تحت تأثیر رخدادهای فرهنگی و اجتماع أکثر
غزل از شورانگیزترین قالبهای شعری است و عشق، لطیفهای است که از عهد الست و بدو آفرینش در وجود انسان نهاده شده است. مفهوم عشق و تکرار آن در کلام و آثار شاعران و نویسندگان از آغاز حیات بشری، جاذبهای وصفناپذیر ایجاد کرده که جلوههای آن، تحت تأثیر رخدادهای فرهنگی و اجتماعی و شرایط روانی، فکری و اجتماعی فرد در زمانها و مکانهای مختلف متفاوت بوده است. سیدیعقوب ماهیدشتی، یکی از شاعران توانمند کردیسراست که به لهجههای مختلف کردی، شعر سروده است. عشق، درونمایۀ اصلی سرودههای اوست؛ عشق وی، عشقی زمینی است که به زنان ابراز میکند. توصیفات خاص او، متوجهِ زیباییهای ظاهری و مادی معشوق؛ مانند: چشم، ابرو، زلف، رخ و ... بوده و کمتر به صفات معنوی او توجه داشته است. شاعر، گاهی از سختی عشق، ناله سر میدهد و گاهی زبان به شکایت از محبوب میگشاید. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی سیمای معشوق در دیوان کمحجم سیدیعقوب پرداخته است.
تفاصيل المقالة
ادبیات و زبان های محلی ایران زمین
,
العدد2,السنة
8
,
تابستان
1397
گویش کردی جنوبی یا ایلامی - کرمانشاهی یکی از چهار گویش اصلی زبان کردی (کرمانجی، سورانی، اورامی-گورانی و کردی جنوبی) است که خود، زیرگویشها و لهجههای متعددی را شامل میشود. خزلی، لکی و کلهری، سه زیرگویش کردی جنوبی هستند که در این مقاله از لحاظ نکات دستوری و قواعد صرفی و أکثر
گویش کردی جنوبی یا ایلامی - کرمانشاهی یکی از چهار گویش اصلی زبان کردی (کرمانجی، سورانی، اورامی-گورانی و کردی جنوبی) است که خود، زیرگویشها و لهجههای متعددی را شامل میشود. خزلی، لکی و کلهری، سه زیرگویش کردی جنوبی هستند که در این مقاله از لحاظ نکات دستوری و قواعد صرفی و نحوی، مورد مقایسه قرار گرفتند و به بیان تفاوتها و شباهتهای آنها (با تأکید بیشتر بر تفاوتها) پرداخته شد. در این پژوهش که از نظر روش گردآوری اطلاعات، کتابخانهای و از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی است، پس از معرفی زبان کردی و گویشهای آن، قواعد صرفی و نحوی زیرگویشهای مورد نظر، تبیین و تشریح شد. نتایج این پژوهش حاکی از ارتباط بسیار نزدیک این گویشها و وجود شباهتهای بسیار و تفاوتهایی در آنها بود؛ چنانکه این سه گویش در بسیاری از نکات دستوری با هم اشتراک دارند و تفاوتهای موجود نیز بیشتر در صرف افعال، کاربرد ضمایر، قیدها، حروف اضافه و پیشوندها و به تعبیر سادهتر، در ساختار واژگان و افعال به صورت جزئی و در کاربرد بعضی از حروف نمود مییابد و همین تفاوتهاست که باعث تمایز این گویشها و استقلال آنها از یکدیگر شده و نظام دستوری هر یک از آنها را خاص کرده است.
تفاصيل المقالة
ادبیات و زبان های محلی ایران زمین
,
العدد4,السنة
9
,
پاییز
1398
خیال که عنصر اصلی شعر محسوب میشود پل ارتباطی بین احساس و اندیشه و بیان شاعر است که انتقال عاطفه از طریق آن صورت میگیرد و ملاک سنجش یک اثر ادبی میباشد. شاکه و خانمنصور دو تن از شاعران کردیسرای ایلامی هستند که به سان مولوی و شمس تبریزی مرید و مراد بودهاند و دارای دی أکثر
خیال که عنصر اصلی شعر محسوب میشود پل ارتباطی بین احساس و اندیشه و بیان شاعر است که انتقال عاطفه از طریق آن صورت میگیرد و ملاک سنجش یک اثر ادبی میباشد. شاکه و خانمنصور دو تن از شاعران کردیسرای ایلامی هستند که به سان مولوی و شمس تبریزی مرید و مراد بودهاند و دارای دیوانی به گویش کلهری از شاخه کردی جنوبی هستند که به همّت محمدعلی قاسمی و علیرضا خانی جمعآوری شده است. این شاعران توانمند در دیوان خود برای تبیین و انتقال معانی و مفاهیم مورد نظر خویش از صور خیال بهره گرفتهاند. تشبیه یکی از برجستهترین و در واقع مهمترین ارکان علم بیان است که شاعران برای زیباسازی شعر خویش و نیز انتقال مفاهیم در قالب کلماتی دلانگیز از آن بهره بردهاند. مقاله حاضر کوشیده است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی علاوه بر بررسی مبانی نظری تشبیه، با بیان نمونههایی از تشبیهات استفاده شده در این دیوان و تبیین آنها از نظر شکل، کاربرد ادات و وجهشبه، توانایی این دو شاعر را در چگونگی انتقال مفاهیم و تبیین اغراض سخن و تأثیرگذاری کلام آن دو را برای خوانندگان روشن سازد. نتایج تحقیق نشان میدهد که شاعران از تشبیه حسّی و مفصل بیشترین بهره برده و توجه چندانی به تشبیه محسوس به عقلی نداشتهاند.
تفاصيل المقالة
ادبیات و زبان های محلی ایران زمین
,
العدد36,السنة
12
,
تابستان
1401
زبان کردی، زبان میلیونها نفر از ساکنان زمین است. کرمانجی، سورانی (کرمانجی جنوبی)، اَورامی- گورانی و کردی جنوبی، گویشهای اصلی زبان کردی هستند که زیرگویشها و لهجههای متعددی دارند. کردی جنوبی، گویش مناطق کرمانشاه و ایلام است که در بخش کرمانشاهی، گویشهایی همچون کلهری، أکثر
زبان کردی، زبان میلیونها نفر از ساکنان زمین است. کرمانجی، سورانی (کرمانجی جنوبی)، اَورامی- گورانی و کردی جنوبی، گویشهای اصلی زبان کردی هستند که زیرگویشها و لهجههای متعددی دارند. کردی جنوبی، گویش مناطق کرمانشاه و ایلام است که در بخش کرمانشاهی، گویشهایی همچون کلهری، جافی، اورامی و غیره دارد و کردی ایلامی (کردی فیلی)، زبان رایج ساکنان استان ایلام و مناطقی از کشور عراق مانند مَندَلی و خانقین است. کَلهُری، خِزِلی، اَرکَوازی، مَلِکشاهی و غیره، سایر گویشهای ساکنان استان ایلام را شکل میدهد. در پژوهش حاضر با هدف کشف و شناسایی گوشهای از قواعد دستوری گویشهای کردی جنوبی، وجه فعل در دو گویش کلهری و فیلی (ایلامی) به شیوۀ توصیفی _ تحلیلی، بررسی و مقایسه شده است. حاصل این پژوهش نشان میدهد که در قواعد دستوری این گویشها به علّت خویشاوندی، شباهتهای بسیار و در عین حال، تمایزهایی وجود دارد و عمدۀ این تمایزها در شناسهها و هنگام صرف افعال، در صیغههای دوم شخص مفرد و سوم شخص مفرد خود را نشان میدهد.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications