بهمنظور تحمل به خشکی 168 لاین اینبرد نوترکیب عدس حاصل از تلاقی رقم هندی L3685 (پر محصول، با عادت رشدی ایستاده و زودرس) بهعنوان والد مادری و رقم ایرانی قزوین (با عادت رشدی خوابیده و دیررس) بهعنوان والد پدری، آزمایشی تحت دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی پایان دوره رشد در ق أکثر
بهمنظور تحمل به خشکی 168 لاین اینبرد نوترکیب عدس حاصل از تلاقی رقم هندی L3685 (پر محصول، با عادت رشدی ایستاده و زودرس) بهعنوان والد مادری و رقم ایرانی قزوین (با عادت رشدی خوابیده و دیررس) بهعنوان والد پدری، آزمایشی تحت دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی پایان دوره رشد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها در شرایط فوق نشان داد که بین شرایط و همچنین بین لاینهای مورد بررسی از نظر عملکرد دانه اختلاف معنیدار (P≤0.01) وجود دارند. معنیدار بودن اثر متقابل لاین × شرایط، بیانگر وجود اختلاف در لاینها از نظر عملکرد دانه نسبت به تنش خشکی پایان دوره بود. لاینهای 160، 125 و 129 در هر دو شرایط بهعنوان متحمل ترین لاینها به خشکی از لحاظ عملکرد دانه شناخته شدند. همبستگی مثبت و معنیدار بین شاخصهای تحمل و عملکرد دانه در شرایط تنش و عدم تنش، بیـانگر برتـری شـاخصهای STI، MP، HARM و GMP در شنـاسایی لاینهای متحمل و حساس می باشند. بر اساس شاخصهای فوق لاینهای 160، 125، 48، 103 و 129 بهعنوان لاینهای متحمل شناخته شدند. با توجه به نتایج تجزیه به مؤلفههای اصلی، مؤلفه اول و دوم در مجموع 97/8 درصد از تنوع موجود در میان لاینها برای شاخصهای مقاومت به خشکی را توجیه نمودند. توزیع لاینها در فضای بای پلات وجود تنوع ژنتیکی بین آنها نسبت به تنش خشکی را نشان داد و بر این اساس لاینهای 160، 125، 48، 129 و 103 بهعنوان لاینهای متحمل و با عملکرد بالا شناسایی شدند.
تفاصيل المقالة
گیاهان Thymus و Zataria به دلیل داشتن متابولیت های ثانویه از جمله تیمول و کارواکرول، به صورت گسترده مصرف داروئی دارند. این تحقیق به منظور ارزیابی و مقایسه کمیت و کیفیت ماده موثره سه ژنوتیپ گونه آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، آویشن دنایی(Thymus daenensis)و آویشن آرمن أکثر
گیاهان Thymus و Zataria به دلیل داشتن متابولیت های ثانویه از جمله تیمول و کارواکرول، به صورت گسترده مصرف داروئی دارند. این تحقیق به منظور ارزیابی و مقایسه کمیت و کیفیت ماده موثره سه ژنوتیپ گونه آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، آویشن دنایی(Thymus daenensis)و آویشن آرمنیاکوس(Thymus armeniacus)در شرایط یکنواخت محیطی درسال 1395 در دانشگاه شهرکرد انجام گردید. در این راستا در شرایط گلدانی و در مرحله 50 درصد گلدهی سرشاخه های گلدار هر ژنوتیپ از بوته های دو ساله و از فاصله پنج سانتی متری سطح خاک برداشت و با استفاده از روش فضای فوقانی- کروماتوگرافی- طیف سنجی جرمی، آنالیز ترکیبهای ماده موثره انجام شد. نتایج نشان داد غالب ترکیبهای شناسایی شده از نوع ترکیب های منوترپنی بود. میانگین میزان تیمول و کارواکرول سه ژنوتیپ Zataria multiflora بیش از گونههای Thymus بود. ترکیبات آلفا-پینن و بتا-پینن تنها در سه گونه آویشن شیرازی مشاهده گردید. ترکیباتی همچون آلفا-تریپینول، لینالول و ترپپینولن گونه آویشن شیرازی بیش از دو گونهThymus میباشد. در مقابل ترکیبات بتا-بیسابولن، آلفا-ترپینن و پاراسمین تنها در گونه های Thymus وجود داشتند و در سه ژنوتیپ آویشن شیرازی دیده نشد.
تفاصيل المقالة
گونههای جنس آویشن (Thymus L.) از مهمترین گیاهان دارویی هستند که بهدلیل سنتز متابولیتهای ثانوی تیمول و کارواکرول، مصارف گسترده دارویی دارند. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس هشت گونه از آویشن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل با أکثر
گونههای جنس آویشن (Thymus L.) از مهمترین گیاهان دارویی هستند که بهدلیل سنتز متابولیتهای ثانوی تیمول و کارواکرول، مصارف گسترده دارویی دارند. در این تحقیق اثر تنش خشکی بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس هشت گونه از آویشن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل با سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو سطح آبیاری 25 و 50 درصد بهترتیب مربوط به تنشهای خشکی ملایم و شدید نسبت به ظرفیت زراعی، در سال 1393 و در دانشگاه شهرکرد انجام شد. سرشاخههای گلدار گیاه از فاصله پنج سانتیمتری سطح خاک گلدان برداشت و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانسگیری و ترکیبهای تشکیلدهنده اسانس توسط دستگاه GC/MS شناسایی شدند. نتایج نشان داد تنش خشکی تاثیر معنیداری بر میزان بازده اسانس داشته و در بین گونهها، بهترتیب گونه T. vulgaris از بیشترین میزان اسانس (69/2 درصد) و گونه T. migricus با بازده (49/0 درصد) از کمترین میزان برخوردار بود. بیشترین مقدار تیمول (85/42 و 41/42 درصد) بهترتیب متعلق به گونههای: T. daenensis و T. kotschyanus، بیشترین مقدار کارواکرول (9/28 درصد) در گونهT. armeniacus و ژرانیول با مقدار (38/41 درصد) در گونه T. trautvetterii گزارش شد. درصد تیمول در شرایط تنش خشکی شدید نسبت به تنش ملایم در گونههای T.kotschyanus، T. migricus و T. vulgaris بدون تغییر و در گونههای T. daenensis، T. armeniacus و T. lancifolius کاهش نشان داد. در مجموع اعمال تنش خشکی شدید بسته به نوع گونه، موجب کاهش یا افزایش بازده اسانس گردید و در مقایسه با تیمول، کارواکرول در گونههای مورد بررسی تحت تاثیر تنش خشکی شدید قرار نگرفت.
تفاصيل المقالة
چکیدهاین تحقیق به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپهای مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.) و دوروم (Triticum turgidum L. ssp. durum) در شرایط تنش خشکی بعد از گلدهی و تعیین مناسبترین شاخصهای کمی تحمل به تنش خشکی، در سالهای زراعی 91-1390 و 92-1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورز أکثر
چکیدهاین تحقیق به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپهای مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.) و دوروم (Triticum turgidum L. ssp. durum) در شرایط تنش خشکی بعد از گلدهی و تعیین مناسبترین شاخصهای کمی تحمل به تنش خشکی، در سالهای زراعی 91-1390 و 92-1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زرقان اجرا شد. تعداد 168 رقم و لاین گندم (166 گندم نان و 2 گندم دوروم) در شرایط تنش (قطع آبیاری از مرحله گردهافشانی به بعد) و آبیاری کامل در قالب آزمایش آلفالاتیس با دو تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که رقمهای سیمره، روشن و یکورا روخو(Yecora Rojo) در شرایط آبیاری کامل و رقمهای سیمره، روشن و کاپتی در شرایط تنش بیشترین عملکرد دانه را داشتند. با توجه به همبستگی مثبت و معنیدار شاخصهای میانگین هارمونیک (HARM)، میانگین هندسی بهرهوری (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI)، میانگین بهرهوری (MP)، شاخص مقاومت به خشکی (DI)، شاخص عملکرد (YI) و شاخص تغییر یافته تحمل به تنش (MSTIs و MSTIp) با عملکرد دانه در شرایط تنش و آبیاری کامل، این شاخصها به عنوان بهترین معیارهای انتخاب در شرایط آزمایش برای تنش خشکی معرفی شدند. غربال ژنوتیپهای متحمل به خشکی با استفاده از میانگین رتبه و انحراف معیار رتبه شاخصهای انتخاب شده و تجزیه بایپلات (Biplot) با استفاده از تجزیه مولفههای اصلی (PCA) انجام شد. در نهایت لاینها و رقمهای سیمره، روشن، کاپتی، اکبری و DN11 به عنوان متحملترین ژنوتیپها معرفی شدند.واژههای کلیدی: گندم، تحمل به خشکی بعد از گلدهی، شاخصهای تحمل به خشکی، عملکرد دانه.
تفاصيل المقالة
زراعت و اصلاح نباتات
,
العدد5,السنة
16
,
زمستان
1399
تنش سرما یک تنش غیر زیستی مشتمل بر تحرکات هواشناختی است که در دمای پایین اتفاق میافتد. تنش سرما در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به عنوان مهمترین عامل محدود کننده گیاهان معرفی شده است. در بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی آنزیم های کاتالاز ،مالون دی آلدئید و پراکسیداز تحت أکثر
تنش سرما یک تنش غیر زیستی مشتمل بر تحرکات هواشناختی است که در دمای پایین اتفاق میافتد. تنش سرما در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به عنوان مهمترین عامل محدود کننده گیاهان معرفی شده است. در بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی آنزیم های کاتالاز ،مالون دی آلدئید و پراکسیداز تحت تیمارهای دمایی 20 درجه سانتیگراد (شاهد)، صفر درجه و 5- درجه سانتیگراد در 3 گونه آویشن Thymus vulgaris, Thymus daensis وThymus kotschyanus که مورد بررسی قرار گرفت، نتایج نشان داد؛ در بین ارقام آویشن مورد مطالعه تنوع قابل توجهی از نظر نحوهی پاسخ به تنش های دمایی وجود دارد و میزان تغییرات آنزیم در هر 3 دما بسیار توجیه کننده نقش حفاظت کننده آنها در مقابل تغییرات محیطی میباشد. تنها در میزان فعالیت آنزیم کاتالاز، برهمکنش ارقام با دماهای تحت تیمار مخصوصا دمای 20درجه سانتیگراد (شاهد) و صفر درجه معنیدار نبود که نشان دهندهی برابری نحوهی واکنش ارقام آویشن به دو دمای تحت تیمار میباشد.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications