به‌منظور بررسی تاثیر میکوریزا و هیومیک اسید بر عملکرد، محتوای کلروفیل و مولفه‌های پر شدن دانه گندم در سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 1398-1397 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل به عنوان شاهد، قطع آبیاری در 50 درصد مرحله‌ آبستنی و قطع آبیاری در 50 درصد مرحله‌ خوشه‌دهی)، کاربرد میکوریزا و اسیدهیومیک در هشت سطح (کاربرد میکوریزا intraradices .G، میکوریزا mosseae .G، کاربردتوام intraradices .G با mosseae .G، کاربرد هیومیک اسید، کاربرد میکوریزا intraradices.G با هیومیک اسید، کاربرد mosseae.G با هیومیک اسید، کاربرد intraradices .G با mosseae .G و هیومیک اسید، عدم کاربرد میکوریزا و اسیدهیومیک به‌عنوان شاهد) بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که کاربرد توام intraradices .G با mosseae .G و اسید هیومیک در مرحله‌ آبیاری کامل، محتوای آنتوسیانین (71%)، محتوای کلروفیل a و b، کلروفیل کل (به‌ترتیب 8/10، 12 و17%)، سرعت پر شدن دانه (18 %)، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به ترتیب6/7 و8 %)، طول سنبله (48%)، تعداد دانه در سنبله (68%) و عملکرد دانه (47 %) را در مقایسه با قطع آبیاری در مرحله آبستنی و عدم استفاده از میکوریزا و هیومیک اسید افزایش داد. به نظر می‌رسد که کاربرد میکوریزا و اسید هیومیک می‌تواند عملکرد گندم در شرایط محدودیت شدید آبی را بواسطه بهبود مولفه‌های پر شدن دانه و محتوای کلروفیل افزایش دهد. تفاصيل المقالة