فناوری‌های ارتباطی جدید و بزرگراه‌های اطلاعاتی آن، به ویژه فضای مجازی، منجر به تحول در شدت و میزان ارتباط انسان‌ها در اقصی نقاط جهان شده‌اند و تحولی کیفی نیز در این ارتباطات ایجاد کرده‌اند. امروزه با استفاده از اینترنت و با حضور در این بزرگراه، امکان بهره‌گیری از انبوهی از اطلاعات در کمترین زمان ممکن و برقراری ارتباط گفتاری، نوشتاری و دیداری با هزینه‌ای نسبتاً کم فراهم آمده است. خانواده به عنوان یکی از مهم‌ترین قدرت‌های تربیتی از انسان‌ها مراقبت می‌کند و این عمل را همان‌گونه انجام می‌دهد که زندگی اجتماعی آن را می‌خواهد. درحقیقت افراد در خانواده بسیاری از ظرفیت‌ها را جهت زندگی در جامعه کسب می‌کنند.از جمله این ظرفیت‌ها سرمایه اجتماعی است. با توجه به اهمیت این مسئله در این مقاله به بررسی تاثیر فضای مجازی بر سرمایه اجتماعی افراد در خانواده‌ها پرداخته شده است..پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه‌ای و بهره‌گیری از پرسشنامه محقق ساخته، با تکیه بر نظریه‌های مربوط به این حوزه صورت گرفته است. جامعه آماری خانواده‌های دارای فرزند بالاتر از 15 سال شهر اصفهان هستند. متغیر استفاده از فضای مجازی با دو شاخص کمیت وکیفیت و متغیر سرمایه اجتماعی با چهار شاخص اعتماد، انسجام، مشارکت وحمایت اجتماعی سنجیده شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که کیفیت وکمیت استفاده از فضای مجازی، بر سرمایه اجتماعی خانواده تاثیر داشته است. بدین معنا که هرچه میزان استفاده از فضای مجازی بیشتر باشد سرمایه اجتماعی که ناشی از ارتباط افراد در دنیای واقعی و ارتباطات رودر رو است، کاهش پیدا می‌کند. تفاصيل المقالة

در دهه‌های پایانی قرن بیستم با فرآیند دیالکتیکی و متناقض نمای جهانی شدن و با وجود خوشبینی‌های مدرنیته، بشریت شاهد خیزش‌ها و ستیزهای قومی و هویتی، جنبش‌های ملی‌گرایانه و بنیادگرایی‌های دینی بود. بر همین منوال اولین فرضیه پژوهش در برابر تبیین این سوال که چرا در بطن زندگی مدرن و با وجود کوچک شدن جهان در اثر ارتباطات چنین تنش‌هایی بوجود می آید می‌توان چنین بیان کرد: فرایند جهانی‌شدن و مقاومت در برابر آن و فضای مجازی پدیدار شده، اشکال گوناگون خاص‌گرایی‌های فرهنگی، تنش های قومیتی و بحران های هویتی را تقویت می‌کند. احساس هویت کردن از اساسی ترین نیازهای روانی انسان و پیش نیاز هرگونه زندگی اجتماعی است. مکان، زمان و فضا مهمترین عواملی بودند که می‌توانستند، به طور سنتی این نیازهای هویتی انسان را تأمین بکنند. اما فرایند جهانی شدن و فضای مجازی با دگرگون کردن شرایط و چارچوب سنتی هویت سازی، روندگسست مکان، زمان و فضا را شتاب بخشید و بدین ترتیب امر اجتماع را از دایرۀ تنگ و محدود مکان رها کرده و در فضای بسیار فراخ گسترش داد و نوعی بحران هویت و معنا در جوامع مختلف جهان پدید آورد که افراد و اقشار گوناگون برای حل این بحران به روش‌ها و راهکارهایی متوسل می شوند که اشکال متعدد خاص گرایی های فرهنگی، تنش‌ها و ستیزه های قومی، هویتی یکی از اشکال پر اهمیت چنین خاص گرایی هایی است. هدف مطالعه حاضر با توجه به این مسأله، برجسته تر کردن چارچوب مفهومی یکپارچه ای از رهگذر تفکر غیرخطی است که معیاری مبتکرانه برای حل عمده ترین و مهمترین مشکلات عصر ما من جمله مبحث قومیت و ستیزه های ناشی از آن در فرایند جهانی شدن و فضای مجازی عرضه داشته است. از این رو، دومین فرضیه پژوهش برای فائق آمدن و درک مسائل جهانی و تنش‌ها و بحران‌های بوجود آمده توسط ستیزه های قومی و دیگر خاص گرایی ها چنین مطرح می شود: باید اصول طراحی مؤسسات اجتماعی آینده ما همخوان و همساز با اصول سازمانی باشد که طبیعت برای پایدارسازی شبکه حیات فراهم آورده است. تحقیق مورد نظر در قالب تحقیق نظری انجام گرفته که نوعی مطالعه بنیادی و تئوریک است. علاوه بر کشف و آشکارسازی روابط بین متغیرها از روش‌های استدلال و تحلیل عقلانی استفاده شده که بر پایه مطالعات کتابخانه ای انجام گردیده است. تفاصيل المقالة

اعتیاد به مواد مخدر که بارزترین و مهمترین عارضه منفی ناشی از سوءمصرف و سوءاستفاده تریاک به عنوان ماده اولیه بوده ترک و درمان دایمی آن موضوعی است که سال‌ها ذهن بشر را به خود معطوف کرده است. در این پژوهش به بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی مؤثر بر شیوه‌های کارآمدی ترک اعتیاد پرداخته شده است و اینکه چرا افراد معتاد پس از ترک مواد و با توجه به اینکه از مضرات اعتیاد آگاهند، دوباره به سمت آن گرایش پیدا می‌کنند؟ برای انجام این پژوهش از پرسشنامه خود ساخته استفاده شد که در دو قسمت به بررسی اطلاعات جمعیت‌شناختی پاسخگویان و سپس دیدگاه افراد درخصوص عوامل مؤثر پرداخته شده است. جامعه‌آماری در این پژوهش معتادان درمان شده در شهر اصفهان هستند که یکسال و بیشتر اعتیاد خود را درمان کرده‌اند. برای برآورد حجم نمونه ازفرمول کوکران استفاده شده که تعداد نمونه 193 نفر برآورد شده است. از بین عوامل اجتماعی، اقتصادی مؤثر بر ترک اعتیاد به بررسی عوامل مشاوره و آموزش، شرکت در کلاس‌های (NA) متشکل از معتادان گمنامی هستند که سال‌هاست درمان شده‌اند و تجربیات خود را در اختیار دیگر افراد معتادی که اعتیاد خود را به تازگی درمان کرده‌اند می‌گذارند. برای انجام عملیات آماری و تجزیه وتحلیل از نرم افزار SPSS و روش‌های آماری آزمون T. Test بین دوگروه آنالیز واریانس یک راهه، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون کای اسکور استفاده گردید و در سطح آمار توصیفی به برآورد شاخص‌های میانگین، واریانس، انحراف استاندارد پرداخته شده است. نتایج بدست آمده گویای این است که بین طبقه و پایگاه اجتماعی افراد و دیدگاهشان نسبت به شیوه‌های کارآمدی ترک رابطه معکوس وجود دارد. همچنین هر چقدر افراد به دفعات بیشتری ترک اعتیاد داشته باشند، دیدگاه شان نسبت به ترک پایین تر است. همچنین درآمد نمی‌تواندعاملی برای کارآمدی ترک اعتیاد باشد وافرادی که درآمد پایین‌تری دارند نگاهشان نسبت به ترک مثبت‌تر است. از بین عوامل مؤثر بر ترک عامل اجتماعی 72 درصد بیشترین ارتباط معناداری و اوقات فراغت با 18 درصد کمترین رابطه معنادار را نشان داده است. تفاصيل المقالة