فهرس المقالات مهرداد جواهری پور


  • المقاله

    1 - مطالعه تطبیقی لیبرال دموکراسی با مردم‌سالاری دینی در جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه جامعه‌شناسی سیاسی
    مطالعات جامعه شناسی , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1398
    چکیده هدف این مقاله مقایسه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، به منظور شناخت نوع الگوی سیاسی حاکم بر این کشور است. روش تحقیق، مقایسه ای- تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ابتدا به مفهوم و اصول لیبرال دموکراسی اشاره شده و أکثر
    چکیده هدف این مقاله مقایسه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، به منظور شناخت نوع الگوی سیاسی حاکم بر این کشور است. روش تحقیق، مقایسه ای- تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ابتدا به مفهوم و اصول لیبرال دموکراسی اشاره شده و سپس به مقایسه این اصول:1.اصل حاکمیت مردم؛ 2.برابری سیاسی؛3. آزادی سیاسی؛4. نظارت همگانی؛5. اصالت قانون، با نظام سیاسی جمهوری اسلامی، پرداخته شده است. نتیجه به دست آمده بیانگر آن است که اصول لیبرال دموکراسی تفاوت ماهوی با نظام جمهوری اسلامی دارد اما به این معنا نیست که نوع نظام سیاسی حاکم درایران دموکراتیک نیست بلکه علی رغم برخی ویژگی های اقتدارگرایانه در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران در مجموع این نوع نظام سیاسی صورتی از الگوی سیاسی برآمده از مبانی دین اسلام و سنت ایرانی است، به عبارتی حکومتی است که به اراده اکثریت مردم، مقید به اصل حاکمیت دین اسلام در شئونات زندگی افراد و اجتماع است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - شکل گیری اعتماد اجتماعی و فراتحلیل عوامل موثر در آن
    مطالعات جامعه شناختی ایران , العدد 4 , السنة 4 , پاییز 1393
    در این پژوهش به بررسی مفهوم و نظریه‌های شکل‌گیری اعتماد اجتماعی پرداخته شده و با روش فراتحلیل، تعدادی از پژوهش‌های انجام شده در مورد اعتماد اجتماعی در ایران بررسی می‌شود. در این پژوهش، برای انجام فراتحلیل ابتدا به طبقه‌بندی مبانی نظری تحقیقات پرداخته شده و سهم هر یک از أکثر
    در این پژوهش به بررسی مفهوم و نظریه‌های شکل‌گیری اعتماد اجتماعی پرداخته شده و با روش فراتحلیل، تعدادی از پژوهش‌های انجام شده در مورد اعتماد اجتماعی در ایران بررسی می‌شود. در این پژوهش، برای انجام فراتحلیل ابتدا به طبقه‌بندی مبانی نظری تحقیقات پرداخته شده و سهم هر یک از تئوری‌های سطح خرد (اعتماد در روابط شخصی و خصوصی)، سطح میانی (اعتماد عام و تعمیم یافته به عموم مردم و اعتماد به گروه‌های واسطه و سازمان‌ها و موسسات کوچک) و سطح کلان (اعتماد به دولت و نهادها و سازمان‌های دولتی) در تحقیقات مشخص شده است. علاوه بر آن پژوهش‌ها به لحاظ روش‌شناختی طبقه‌بندی شده و در این بخش هر تحقیقی را به لحاظ نوع روش تحقیق، تعداد فرضیات، جامعه آماری، حجم نمونه، روش نمونه‌گیری و تکنیک گردآوری داده‌ها، توصیف نموده و سهم هر یک از این مقوله‌ها در روش‌شناسی محاسبه شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه تحقیقات و پیمایش‌های داخل کشور است که از سال 1370 به بعد توسط دانشگاه‌ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی در خصوص اعتماد اجتماعی مردم انجام گرفته و مجری آن دارای تحصیلات کارشناسی ارشد و بالاتر بوده است. در این پژوهش با تأکید بر رویکردی تلفیقی و چند عاملی، عوامل مؤثر بر اعتماد اجتماعی به عوامل زمینه‌ای و اجتماعی تقسیم شده و مورد بررسی قرار گرفته و پیشنهادهایی برای افزایش اعتماد اجتماعی در جامعه ارائه شده است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - واکاوی جامعه شناختی پارادایم های توسعه نیافتگی ایران، از منظر نظریه پردازان ایرانی
    تغییرات اجتماعی - فرهنگی , العدد 4 , السنة 15 , پاییز 1397
    در تحلیل پیش رو می کوشیم تا به این سوال پاسخ دهیم که ،چرا جامعه ی ایرانی از توسعه یافتگی باز ماند؟که در این راستا، کتاب هایی که توسط نظریه پردازان ایرانی نگاشته شده بود مورد تحلیل واقع گردید، که برایند آن بدین قرار شد؛الف. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران أکثر
    در تحلیل پیش رو می کوشیم تا به این سوال پاسخ دهیم که ،چرا جامعه ی ایرانی از توسعه یافتگی باز ماند؟که در این راستا، کتاب هایی که توسط نظریه پردازان ایرانی نگاشته شده بود مورد تحلیل واقع گردید، که برایند آن بدین قرار شد؛الف. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را ساختار جامعه قلمداد می کنند. این نظریه پردازان معتقدند ساختار اقتدارگرایانه و عدم رشد سرمایه داری در این ساختار، علت توسعه نیافتگی ایران بوده است.آن چه باعث پیدایش مولفه های اقتدارگرایانه در ایران شده است ، تمرکز اقتصادی وسیاسی، ساختار فرهنگی رشد نایافته و همچنین ضعف در یادگیری از جوامع موفق بوده است.اما آنچه که باعث عدم تکوین نظام سرمایه داری در ایران شد، نا امنی بوده است و علت آن هم ترس از مصادره اموال توسط کارگزاران استبداد بوده است.ب.نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را عاملیت جامعه تلقی می کنند. این نظریه پردازان معتقدند کنش کنشگران جامعه ی ایرانی باعث توسعه نیافتگی ایران شده است.از اهم این عناصر فرهنگی باید به خلقیات ایرانیان، خاصه فرهنگ استبدادی، غربزدگی و نخبه کشی اشاره کرد.ج. نظریه پردازانی که پارادایم توسعه نیافتگی ایران را تلفیقی می دانند. این نظریه پردازان معتقدند، علاوه بر ساختار و عاملیت، باید به عوامل خارجی به مثابه ی حملات نظامی بیگانگان و نقش استعمار هم اشاره کرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - مطالعه شکاف ارزشی بین نسلی زنان قوم ترکمن بر حسب نقش ویژگی‌های فردی و عوامل زمینه‌ای (مقایسه بین نسلی مادران دهه‌ی پنجاه و دختران دهه‌ی هشتاد)
    مطالعات میان فرهنگی , العدد 1 , السنة 16 , بهار 1400
    مارگارت مید معتقد است تغییرات وسیع و عمیق اجتماعی-فرهنگی، شرایط رشد و تربیت نسل جوان را متفاوت از شرایط والدین می سازد؛ در نتیجه یک فاصله ی نسلی به وجود می آید که باعث تفاوت های ارزشی بین دو نسل می شود. هدف مقاله ی حاضر نیز بررسی نقش ویژگی های فردی و عوامل زمینه ای در أکثر
    مارگارت مید معتقد است تغییرات وسیع و عمیق اجتماعی-فرهنگی، شرایط رشد و تربیت نسل جوان را متفاوت از شرایط والدین می سازد؛ در نتیجه یک فاصله ی نسلی به وجود می آید که باعث تفاوت های ارزشی بین دو نسل می شود. هدف مقاله ی حاضر نیز بررسی نقش ویژگی های فردی و عوامل زمینه ای در تفاوت یابی اولویت های ارزشی دو نسل از زنان است. روش پژوهش کمًی-پیمایش است که برای آزمون فرضیه ها از آماره های تی دو گروه مستقل و آنالیز واریانس دوطرفه و سطح معناداری استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته شامل 46 سؤال است که با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 20 روایی سازه 66/0 و پایایی آن 92/0 برآورد شد. جامعه آماری پژوهش شامل 173264 نفر از زنان متأهل ساکن شهر گنبدکاووس با قومیت ترکمن در سال 1400 است که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله تعداد 200 زن دهه ی پنجاه(مادران) و 200 زن دهه ی هشتاد(دختران) به عنوان نمونه انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان داد که بین نسل مادران و نسل دختران به لحاظ ارزشی های مادی 14/12 درصد و به لحاظ ارزش های فرامادی 18/17 درصد تفاوت ارزشی وجود دارد. نتایج تحقیق بر اساس مقایسه بیشینه تفاوت میانگین ها نشان داد که بین شغل، شغل همسر، وضعیت مسکن، سطح تحصیلات، سطح تحصیلات همسر و سطح درآمد نسل مادران و نسل دختران به لحاظ اولویت ارزش های مادی و فرامادی تفاوت معناداری وجود دارد و ارزش های مادی و فرامادی برای نسل دختران در مقایسه با نسل مادران از اهمیت بالاتری برخوردار است. تفاصيل المقالة