معانی به‌عنوان یکی از سه علم زیباشناسی سخن پارسی، جایگاه خاص و ممتازی در بلاغتِ سخن دارد و علوم و فنون بلاغی در شکل‌گیری زبان، نقـش مهمّـی دارند. با توجّه به قواعد و اصول علم معانی، نقش و اهمّیّت انواع جمله در انتقال مفاهیم، قابل بررسی است. این علم، انواع جمله را به خبر و انشا تقسیم و از نظر معانی ثانوی، مطالعه می‌کند. در این پژوهش که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته، نویسنده درصدد آن است تا به بررسی جنبه‌های بلاغی نامه‌های شاهنامه با رویکرد جایگاه جمله‌های خبری و انشایی بپردازد و به این نتیجه رسیده است که در منظومه‌های داستانی و حماسی فارسی، نقش و تعداد بسیاری نامه وجود دارد که قابل مقایسه با نامه‌های شاهنامۀ فردوسی نیست و تعداد دویست و پنجاه نامۀ به کار رفته در شاهنامه گواه این ادعاست. این نامه‌ها بیشتر در دو بخش پهلوانی و تاریخی به کار رفته‌اند و هدف فردوسی فقط انتقال اندیشه و خواست فرستندۀ آن‌ها نیست؛ بلکه هر یک فرصتی هستند برای حکیم تا نوآوری و تنوع به کار آورد؛ گاه بخش‌هایی از داستان را از زبان نویسندۀ نامه، نقل می‌کند؛ گاه با بیان احساسات فرد از زبان خود او، شوری در سخن می‌افکند تا مجالی برای پرداخت شخصیت قهرمانان حماسه بیابد و بی‌آنکه حضورش، سایه‌ای بر رویدادها بگسترد، تحلیل‌ها و حتّی پیام‌های خویش را به مخاطب می‌رساند و در یک کلام، نامه‌ها آینۀ تمام نمای شاهنامه‌اند. تفاصيل المقالة

ادب حماسی در تربیت اخلاقی جامعه، نقش مهمی بر عهده دارد و شاهنامۀ حکیم فردوسی، بزرگ‌ترین حماسۀ ملی ایران و جهان، در پرورش فضایل اخلاقی ـ به‌ویژه در بین ایرانیان ـ همواره نقش‌آفرین بوده است. یکی از این فضایل، خرد و خردورزی است. نمودهای فضیلت خردورزی در شاهنامه، ذیل دو عنوان تقسیم شده است: خرد فطری و غریزی؛ خرد اکتسابی. برای شرح و تبیین این دو خرد، از چارچوبی فلسفی و تئوریک استفاده شد که نظریۀ فضیلت اخلاقی ارسطو یا سه‌گانۀ دانش و عاطفه و اراده است؛ برای هرکدام از مواردِ سه‌گانه نیز شاهد و مثال از شاهنامه نقل شده است. نگارنده در این پژوهش به‌شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و روش کتابخانه‌ای به واکاوی فضیلت خرد و فرزانگی در شاهنامه براساس نظریۀ فضیلت ارسطو می‌پردازد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که مفهوم خرد و خردورزی در هر دو حیطۀ بیان‌شده در شاهنامه به کار رفته است؛ بدین معنا که فردوسی در تعالیم اخلاقی و تعلیمی خود با آگاهی دادن، ایجاد انگیزه و نمود خرد و خردورزی، زمینه را در عمل برای ترویج و پرورش خردورزی، به‌مثابۀ کنشی اخلاقی، فراهم کرده است و کار او در این باره مبنایی فلسفی و تربیتی دارد. تفاصيل المقالة

امروزه نقش پژوهش در پیشبرد اهداف نظام آموزشی کشور و متعاقباً دستیابی به توسعه امری انکار‌ناپذیر است، اما در عمل، شاهد عدم مشارکت فعال معلمان و دبیران به عنوان یکی از ارکان اصلی آموزش و پرورش، به این‌گونه فعالیت‌ها هستیم. بنابراین، این پژوهش با هدف شناسایی موانع انجام پژوهش به‌وسیله دبیران شهر بهشهر انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع زمینه‌یابی می‌باشد. جامعه آماری، تمامی دبیران زن دوره راهنمایی شهرستان بهشهر به تعداد 120 نفر بودند که در سال تحصیلی 1390-1389 به خدمت اشتغال داشتند. روش نمونه‌گیری سرشماری بود و برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته با پایایی75/0استفاده شده است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با بررسی نظر متخصصان موضوعی مورد بررسی قرار گرفت و تأیید شد. جهت تجزیه و تحلیل سؤالات ویژه پژوهش از روش‌های آمار توصیفی شامل میانگین و درصد، و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی، تی تک نمونه‌ای، تی گروه‌های مستقل و تحلیل واریانس استفاده شده است. یافته‌های مبنی بر تحلیل عاملی نشان داد که شش مانع اصلی در انجام پژوهش به‌وسیله دبیران شامل موانع مالی، فرهنگ پژوهش، سازمانی، عدم اعتماد به نتایج پژوهش، انگیزشی و پایگاه‌های داده‌ها می‌باشند. نتایج آزمون تی تک نمونه‌ای نشان داد که در حال حاضر تمامی موانع شش‌گانه در دبیرستان‌های شهر بهشهر در سطحی بالاتر از میانگین وجود دارند و بر عدم انجام پژوهش به‌وسیله دبیران تأثیرگذار هستند. هم‌چنین نتایج آزمون تی گروه‌های مستقل بیانگر تفاوت دیدگاه دبیران بر حسب سابقه انجام پژوهش در خصوص عامل سوم (سازمانی) و در پایان نتایج تحلیل واریانس بیانگر تفاوت دیدگاه دبیران بر حسب سابقه کار در عامل ششم (پایگاه‌های داده‌ها) بوده است. تفاصيل المقالة