گیاه دارویی اسفند Peganum harmala L. متعلق به تیره Zigophyllaceae از گونههای ارزشمند دارویی رویشگاههای متفاوت استان گلستان است. این مطالعه به منظور اتنوفارماکولوژی و مقایسه اثر ضدباکتریال عصارههای اندامهای مختلف گیاه دارویی اسفند در شمال شرق استان گلستان انجام گرفت. أکثر
گیاه دارویی اسفند Peganum harmala L. متعلق به تیره Zigophyllaceae از گونههای ارزشمند دارویی رویشگاههای متفاوت استان گلستان است. این مطالعه به منظور اتنوفارماکولوژی و مقایسه اثر ضدباکتریال عصارههای اندامهای مختلف گیاه دارویی اسفند در شمال شرق استان گلستان انجام گرفت. در این تحقیق ضمن بررسی فنولوژیکی، اطلاعات اتنوفارماکولوژی در مورد گیاه از مردم بومی و ترکمن منطقه بدست آمد. ریشه، ساقه، برگ، گل و دانههای گیاه در فاصله ماههای اردیبهشت تا مهر ماه 1387 جمعآوری و ضمن تهیه عصارههای آبی و جوشانده، عصاره اتانولی به روش پرکولاسیون تهیه گردید. به منظور بررسی و مقایسه اثر ضد باکتریال عصارهها از دو روش دیسک دیفیوژن و چاهک استفاده شد و قطر هالههای عدم رشد بعد از 24 ساعت گرمخانه گذاری ،اندازه گیری و مقایسه کارایی ضد میکروبی با آزمون Pearson chi square انجام و P<0.05 معنی دار ارزیابی گردید. نتایج نشان داد بیشترین اثر ضد باکتریال مربوط به عصاره اتانولی اندامها بود (8/78درصد وP<0.001). اثربخشی عصاره اتانلی دانه (4/47 درصد) و ریشه (7/25 درصد) ، مخصوصا در روش چاهک بیشتر از سایر اندامهای گیاه بود و تفاوت اثر مهاری عصاره دانه به نسبت سایر گروهها معنی دار بود (P=0.01). نتایج حاکی از آن است که باکتری Bacillus licheniformis (4/58 درصد) از بالاترین میزان حساسیت و باکتریهای Staphylococcus aureus، Staphylococcus epidermisis،Micrococcus loteus، Salmonella typhi morium و Shigella dysentria هر یک با 50 درصد حساسیت یا حساسیت نسبی، از حساسترین باکتریهای مورد مطالعه و همچنین باکتریهای Pseudomonas aeroginosa وProteus mirabilis هر یک با 7/91 درصد مقاومت، از مقاوم ترین باکتریهای مورد مطالعه بودند. با وجود بالاتر بودن حساسیت باکتریهای گرم مثبت از انواع گرم منفی، تفاوت از نظر آماری معنیدار نمیباشد (P>0.05). نتایج تحقیق، احتمالا بیانگر رغبت بیشتر مردم بومی استان، به مصرف دانههای گیاه به عنوان یک ضدعفونی کننده قوی میباشد، لذا میتواند به عنوان یک سرنخ یا کاندید مناسب برای ادامه تحقیقات در زمینه تعیین کمیت و کیفیت مواد موثره ثانوی اندامهای موثر و بررسی اثر ضدباکتریال آنها در مدلهای حیوانی و بالینی، با هدف استخراج ، فرمولاسیون و تولید داروی گیاهی با اثر ضد عفونی کنندگی قوی باشد.
تفاصيل المقالة
گیاه دارویی برازمبل . Karel Perovskia abrotanoides از گونههای ارزشمند دارویی شمال ایران است که اغلب به صورت خودرو درحاشیه جادههای کوهستانی با اقلیم سرد و خشک دو استان گلستان و خراسان شمالی رویش دارد. سالیان درازی است که مردم بومی استان به طرق مختلف در طب سنتی از فراور أکثر
گیاه دارویی برازمبل . Karel Perovskia abrotanoides از گونههای ارزشمند دارویی شمال ایران است که اغلب به صورت خودرو درحاشیه جادههای کوهستانی با اقلیم سرد و خشک دو استان گلستان و خراسان شمالی رویش دارد. سالیان درازی است که مردم بومی استان به طرق مختلف در طب سنتی از فراوردههای آن در پیشگیری و درمان بیماریهای شایع خود استفاده میبرند. در این تحقیق ضمن اخذ اطلاعات اتنوفارماکولوژی، به منظور بررسی و مقایسه مهمترین مواد فعال ثانوی، سرشاخه ها ی هوایی گلدار و برگ گیاه از دو رویشگاه طبیعی، واقع در استان گلستان (شاهکوه ۲٣٠٠ متری) و استان خراسان شمالی (چمن بید ۱٠٧٦ متری) و از خاکهایی با بافت لوم رسی تا شن لومی و pH خنثی جمع آوری گردید. عصارهگیری به منظور ارزیابی ترکیبات فعال اندامها در هر دو رویشگاه به عمل آمد و ارزیابی نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون Pearson chi square انجام و در ٠٥/٠>P معنیدار ارزیابی گردید. نتایج بررسیهای اتنوفارماکولوژیکی بدست آمده از چوپانان و درمانگران محلی در هر دو استان حاکی از اهمیت اکولوژیکی آن گونه به عنوان گونه مهم مرتعی، چرای دام و از همه مهمتر این که در طب سنتی، به همراه سایر گونههای دارویی به عنوان مقوی، ضدعفونی کننده، مسکن دردهای روماتیسمی، رفع التهاب، لیشمانیوز و دفع کرم و انگل مصرف میشود. نتایج حاصل از بررسی مهمترین مواد ثانوی عصاره گیاه، نشان داد که میزان ترکیبهای فلاونوییدی، فنلی و آنتوسیانینی در اندامهای و رویشگاههای مختلف متفاوت بوده و با افزایش ارتفاع رویشگاه، در 2300 متر بر میزان مقادیر آنها مخصوصا در سرشاخههای گلدار گیاه افزوده شده است که احتمالاً در تایید اعتقادات مردم بومی دو استان، مبنی بر رغبت بیشترآنها به جمع آوری و مصرف برازمبل از مناطق کوهستانی قابل بحث است.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications