تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد ذرت را تهدید میکند. اثرات کاربرد سیلیکون معدنی و یا نانوسیلیکون در تخفیف شوری در برخی گیاهان گزارش شده است. به این منظور اثرات تغذیه برگی سیلیکون معدنی و نانو در تخفیف اثرات تنش شوری در رشد و برخی عوامل بیوشیمایی و فتوسنتزی در أکثر
تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد ذرت را تهدید میکند. اثرات کاربرد سیلیکون معدنی و یا نانوسیلیکون در تخفیف شوری در برخی گیاهان گزارش شده است. به این منظور اثرات تغذیه برگی سیلیکون معدنی و نانو در تخفیف اثرات تنش شوری در رشد و برخی عوامل بیوشیمایی و فتوسنتزی در گیاه ذرت مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. آزمایشات در قالب طرح کاملاً تصادفی و در قالب فاکتوریل بهصورت کشت گلدانی انجام شد. فاکتور اول شوری در دو سطح 0 و 100 میلیمولار کلریدسدیم و سیلیکون در سطوح شاهد (بدون سیلیکون)، 2 میلیمولار سیلیکات پتاسیم و 2 میلیمولار نانوسیلیکون SiO2 بود. تحت تنش شوری، میزان وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه، میزان کلروفیلها و کاروتنوئیدها و میزان پروتئینهای محلول نسبت به شاهد به صورت معنیداری کاهش و در مقابل میزان پراکسیدهیدروژن و مالون دیآلدهید این گیاهان افزایش یافت. همچنین، تنش شوری میزان فتوسنتز و کارآیی مصرف آب گیاهان را کاهش داد. کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون رشد گیاهان تحت شوری را بهبود بخشید و موجب افزایش شدت فتوسنتز و میزان رنگدانههای فتوسنتزی در آنها شد. به علاوه، کاهش شدید تعرق با کاربرد سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون سبب افزایش بیشتر راندمان مصرف آب در این تیمار شد. همچنین کاربرد سیلیکون فعالیت آنزیم پراکسیداز محلول را در گیاهان تحت شوری افزایش داد که با کاربرد نانوسیلیکون مشاهده نشد. این امر کاهش بیشتر پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید گیاهان تحت شوری با تیمار سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون را به دنبال داشت که کاهش بیشتر تنش اکسیدایتو در این تیمار را به نمایش گذاشت این نتایج نشان داد که تخفیف تنش و افزایش رشد گیاهان تحت شوری با کاربرد سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون بیشتر بود که احتمالاً به کاهش بیشتر تنش اکسیداتیو در این تیمار مربوط است.
تفاصيل المقالة
کنجد به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان زراعی دانه روغنی از ظرفیت های صنعتی، غذایی و دارویی بالایی برخوردار است. تنش خشکی به ویژه در مرحله جوانه زنی و گیاهچه ای تولید کنجد را با چالش رو برو می کند. به منظور غربال ژنوتیپ های کنجد برای تحمل به خشکی در مرحله جوانه زنی آزمایش أکثر
کنجد به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان زراعی دانه روغنی از ظرفیت های صنعتی، غذایی و دارویی بالایی برخوردار است. تنش خشکی به ویژه در مرحله جوانه زنی و گیاهچه ای تولید کنجد را با چالش رو برو می کند. به منظور غربال ژنوتیپ های کنجد برای تحمل به خشکی در مرحله جوانه زنی آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل 4 سطح خشکی القا شده به وسیله پلیاتیلنگلیکول (غلظت های 0، 20، 25 و 30 درصد) و 15 ژنوتیپ کنجد بودند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اثر ژنوتیپ، خشکی و بر هم کنش آن ها بر روی تمامی صفات جوانه زنی مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه 1 و 2، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک گیاهچه در سطح یک درصد معنی دار بود. کاهش معنی دار (در سطح 5 درصد) در تمامی سطوح تنش نسبت به شاهد در صفات مطالعه شده مشاهده گشت. صفات درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه (به ترتیب با 10، 17 و 18 درصد کاهش) حساسیت کمتری به تنش خشکی در سطح ضعیف (غلظت 20 درصد) نشان دادند، در حالی که بیشترین تاثیر منفی برای صفات شاخص بنیه 2، وزن خشک گیاهچه و وزن تر گیاهچه (به ترتیب با 5/52، 3/47 و 4/34 درصد کاهش) بدست آمد. از سوی دیگر تحت خشکی شدید (غلظت 30 درصد) بیشترین کاهش در طول ساقه چه، شاخص بنیه 1 و 2 (به ترتیب 98، 97 و 96 درصد) حاصل گشت. از شاخص های تحمل به خشکی محاسبه شده برای هر یک از صفات در تجزیه به مولفه های اصلی و رسم بای پلات استفاده شد. بدین ترتیب ژنوتیپ ها بر اساس تحمل به 5 دسته تقسیم شدند. ژنوتیپ های دشتسان 2 و داراب 1 به عنوان متحمل ترین و ژنوتیپ های قائم، یکتا، سودان و کرمان به عنوان حساس ترین ژنوتیپ ها انتخاب شدند. یافته های این پژوهش می تواند در مطالعات و برنامه های اصلاحی آینده کنجد برای تحمل خشکی مورد استفاده قرار بگیرد.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications