فهرس المقالات جلال محمودی


  • المقاله

    1 - بررسی پریود گلدهی جنس Astragalus در مراتع شانجان شهرستان شبستر بر اساس تغییرات ارتفاع
    فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران , العدد 4 , السنة 15 , زمستان 1402
    فنولوژی یا پدیده شناسی یکی از مباحث علم اکولوژی است که در آن چرخه زندگی گیاه از زمان شروع رویش تا خواب دائم زمستانه مورد بررسی قرار می گیرد و با آگاهی داشتن از آن می توان فنولوژی گیاهان دارویی هر منطقه ، مناسب ترین فصل بهره برداری ، زمان ورود دام به مرتع و تعیین مدت است أکثر
    فنولوژی یا پدیده شناسی یکی از مباحث علم اکولوژی است که در آن چرخه زندگی گیاه از زمان شروع رویش تا خواب دائم زمستانه مورد بررسی قرار می گیرد و با آگاهی داشتن از آن می توان فنولوژی گیاهان دارویی هر منطقه ، مناسب ترین فصل بهره برداری ، زمان ورود دام به مرتع و تعیین مدت استفاده ، انتخاب سیستم چرایی و شناسایی چگونگی زمان بندی گل دهی گیاهان یک منطقه از نظر چگونگی میزان گرده دهی و شهد دهی تنظیم نمود . در این تحقیق پریود گلدهی جنس Astragalus در مراتع شانجان شهرستان شبستر بر اساس تغییرات ارتفاع مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه برداری از جنس Astragalus در زمان گلدهی گونه ها در اردیبهشت ماه به صورت تصادفی صورت گرفت.همچنین نمونه برداری از خاک نیز به روش تصادفی انجام شد، بدین ترتیب که نمونه ها در عمق 50 سانتیمتری در راستای هر ترانسکت، در هر ارتفاع رویشی برداشت و پارامترهای نیتروژن، پتاسیم، فسفر،کربن آلی ، ماده آلی، اسیدیته، هدایت الکتریکی و بافت خاک اندازه گیری شد. برای آنالیز داده ها از تجزیه واریانس و آزمون کروسکال واریس در نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که گلدهی گونه های جنس Astragalus در ارتفاعات پایین تراز هفته دوم اردیبهشت ماه شروع و در ارتفاعات بالاتر تا هفته چهارم خرداد ماه ادامه دارد. به طوری که به ازای هر 50 متر اختلاف ارتفاع 7 روز اختلاف گلدهی می باشد. اوج گلدهی گون های جنس Astragalus نیز در خرداد ماه مشاهده گردید . همچنین نتایج نشان داد از آنجایی که منطقه دارای شیب مسطح می باشد بنابر این شیب در میزان گلدهی هیچ گونه تأثیری ندارد. نتایج خاک نیز نشان داد که خاک در میزان گلدهی تأثیری ندارد . تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - بررسی تاثیر برخی تیمارها در شکست خواب و جوانه زنی بذر گونه اقاقیا (Robinia pseudoacacia L.)
    تحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 9 , تابستان 1398
    اقاقیا درختی است که در چند دهه اخیر کاربرد فراوانی در فضای سبز داشته، ضمن اینکه این گونه خاصیت دارویی هم دارد. بذر این گیاه دارای خواب است و بایستی خواب آن بوسیله تیمارهای مختلف شکسته تا جوانه زنی انجام شود. خراش دهی، اسید سولفوریک و آب جوش تیمارهای هستند که باعث شکست خ أکثر
    اقاقیا درختی است که در چند دهه اخیر کاربرد فراوانی در فضای سبز داشته، ضمن اینکه این گونه خاصیت دارویی هم دارد. بذر این گیاه دارای خواب است و بایستی خواب آن بوسیله تیمارهای مختلف شکسته تا جوانه زنی انجام شود. خراش دهی، اسید سولفوریک و آب جوش تیمارهای هستند که باعث شکست خواب بذر اقاقیا می شود. به منظور بررسی اثر این تیمار ها بر جوانه زنی گونه‌ اقاقیا، آزمایشات مربوطه در آزمایشگاه مرکز بذر جنگلی خزر طراحی شد. این تحقیق به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل چهار گروه، آب جوش (طی زمان 24 ساعت)، تیمار شیمیایی (سولفوریک اسید 98 درصد به مدت 5 دقیقه)، خراش دهی (بمدت 24 ساعت) و تیمار شاهد (آب مقطر) بودند. نتایج نشان داده است که از بین تیمارهای مختلف، تیمار آب جوش بعد از 5 روز بیشترین تاثیر را بر جوانه زنی بذر داشته و به عنوان موثرترین تیمار تعیین شد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - اثر زمان و غلظت اسموپرایمینگ بر شاخص‌های جوانه‌زنی سه گونه مرتعی از جنس آتریپلکس
    تحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 10 , تابستان 1399
    آتریپلکس یک گونه بردبار در برابر عوامل محدود کننده محیط‌های خشک و بیابانی مانند شوری و خشکی است که از نظر تولید علوفه و تثبیت خاک نیز اهمیت دارد. از آنجا که تکثیر این گیاه بوسیله بذر انجام می‌شود، استفاده از روش پرایمینگ با بهبود جوانه‌زنی بذرها باعث افزایش کارکرد آنها أکثر
    آتریپلکس یک گونه بردبار در برابر عوامل محدود کننده محیط‌های خشک و بیابانی مانند شوری و خشکی است که از نظر تولید علوفه و تثبیت خاک نیز اهمیت دارد. از آنجا که تکثیر این گیاه بوسیله بذر انجام می‌شود، استفاده از روش پرایمینگ با بهبود جوانه‌زنی بذرها باعث افزایش کارکرد آنها در شرایط تنش می‌شود. در این تحقیق تاثیر اسموپرایمینگ با سطوح مختلف غلظت-های کلرورسدیم بر رشد ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه چه سه گونه مرتعی A. canescens A. verciffera, Atriplex griffithi, مورد بررسی قرارگرفت. آزمایش فاکتوریـل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1397 انجام شد. تیمارهای پرایمینگ شامل غلظت‌های مختلف کلرور سدیم (10، 20، 30 میلی‌گرم/لیتر) در سه زمان (24، 48 و72 ساعت) و شاهد (آب مقطر) بود. اثرات متقابل تیمارها و مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون تجزیه واریانس و آزمون دانکن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرایمینگ باعث افزایش طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه چه در گونه‌های مورد مطالعه می‌شود. تأثیر تیمار گونه در سطح یک درصد و تیمارهای غلظت و زمان در سطح پنج درصد بر میانگین طول ریشه‌چه معنی‌دار شدند. همچنین بین سطوح مختلف تیمارهای گونه، شرایط و غلظت، به لحاظ میانگین طول ساقه‌چه، اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد وجود داشت. از طرفی بررسی اثرات متقابل سه‌‌گانه نشان داد که میانگین طول گیاه چه تحت تأثیر تیمارهای گونه، شرایط و زمان در سطح پنج درصد معنی‌‌دار شد. همچنین نتایج نشان داد که گونه‌ی A.canescens از نظر شاخص‌های اندازه‌گیری شده بر اثر تیمارها عملکرد بهتری نسبت به دو گونه‌ی دیگر داشت. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - اثر تیمارهای مختلف شکست خواب و تحریک جوانه‌زنی بذرگونه زرشک معمولی (Berberis vulgaris L. )
    تحقیقات بذر , العدد 4 , السنة 10 , پاییز 1399
    به دلیل ارزش بالای دارویی، غذایی، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده در طراحی فضای سبز، بذر گونه زرشک معمولی از مبدأ کلاردشت مورد مطالعه قرار گرفت. بذرها تحت تاثیر تیمارهای اسید سالیسلیک، اسید جیبرلیک، اسید اسکوربیک و پراکسید هیدروژن قرار گرفت و شاخص های جوانه زنی (درصد، س أکثر
    به دلیل ارزش بالای دارویی، غذایی، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده در طراحی فضای سبز، بذر گونه زرشک معمولی از مبدأ کلاردشت مورد مطالعه قرار گرفت. بذرها تحت تاثیر تیمارهای اسید سالیسلیک، اسید جیبرلیک، اسید اسکوربیک و پراکسید هیدروژن قرار گرفت و شاخص های جوانه زنی (درصد، سرعت، زمان شروع، ...) و شاخص بنیه ارزیابی شد. کلیه آزمایش‌ها بر اساس طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. بر اساس نتایج تحقیق، بذر زرشک معمولی، تحت تاثیر تیمارهای اسید آسکوربیک، اسید سالسیلیک و پراکسید هیدروژن تقریبا تمامی ویژگی‌های فیزیولوژیک در مقایسه با شاهد نتیجه بهتری حاصل شد. ولی در تیمار اسید جیبرلیک با افزایش غلظت، میزان رشد و جوانه‌زنی افزایش یافته و در غلظت 1000 قسمت/ میلیون بهترین نتایج حاصل شد. تیمارهای اسید اسکوربیک با غلظت 200 میلی‌گرم/ لیتر کمترین میزان جوانه‌زنی و رشد را نشان داده است و به عنوان ضعیف‌ترین تیمار می‌باشد. بنابراین بجز اسید جیبرلیک، تمامی تیمارها ، به عنوان عامل بهبود دهنده جوانه‌زنی و استقرار تحت تنش‌های محیطی مناسب نبودند. اما تیمار اسید جیبرلیک با غلظت 1000 قسمت/ میلیون می‌تواند تیمار مناسبی در بهبود جوانه‌زنی باشد. بنابرین پیشنهاد می‌شود بدلیل ارزش بالای دارویی این گونه‌، سایر تیمارها به منظور شکست خواب در این گونه آزمایش گردد، تا بهترین و مقرون به صرفه‌ترین تیمار انتخاب و اجرایی گردد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - بررسی تأثیر برخی تیمارها بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر شبدر ایرانی سه چین (Trifolium resupinatum)
    تحقیقات بذر , العدد 1 , السنة 12 , بهار 1401
    جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه از مراحل بحرانی و مهم در چرخه زندگی گیاهان است. لذا مطالعه جوانه‌زنی و روش‌های شکستن خواب بذر در گیاهان از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از عملیات اصلاحی روی بهبود کارکرد بذر گیاهان مرتعی پرایمینگ بذر است. پرایمینگ، عملیاتی بر روی بذر است که س أکثر
    جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه از مراحل بحرانی و مهم در چرخه زندگی گیاهان است. لذا مطالعه جوانه‌زنی و روش‌های شکستن خواب بذر در گیاهان از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از عملیات اصلاحی روی بهبود کارکرد بذر گیاهان مرتعی پرایمینگ بذر است. پرایمینگ، عملیاتی بر روی بذر است که سبب جذب مقدار کافی آب توسط بذر برای تسریع فرایند جوانه‌زنی می‌باشد گونهTrifolium resupinatum ازجنس شبدر است. در این تحقیق به منظور جوانه‌زنی بذر از تیمارهای 100، 200 و 300 میلی مولار کلرید سدیم در مدت زمان 24، 48 و 72 ساعت، اسید جیبرلیک 125 و 250 ppm طی مدت زمان 12، 24 و 48 ساعت و محلول 01/0 ، 02/0 و 03/0 درصد نیترات پتاسیم طی مدت زمان 12 و 24 ساعت استفاده شد. همچنین آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. پژوهش در قالب طرح آماری تصادفی با 3 تکرار انجام و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آنالیز واریانس دو طرفه استفاده گردید. صفاتی از قبیل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، تعداد بذر جوانه‌زده، طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که در جوانه‌زنی بذر گونه شبدر ایرانی سه‌چین تیمارهای شیمیایی از نظر عملکرد روند جوانه‌زنی گونه‌ها نتایج بهتری نسبت به سایر تیمارها داشته و به عنوان مطلوب‌ترین پیش تیمارها توصیه شده و تیمار‌های نیترات پتاسیم و سپس اسید جیبرلیک بیشترین تاثیررا در شکست خواب داشته‌اند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - بررسی اثر تیمارها ی شیمیایی ( جیبرلیک، اسکوربیک و سالیسیلیک اسید) بر ویژگی های جوانه زنی بذر گونه های Lolium rigidum Gaudin. ،Lolium prenne L.
    تحقیقات بذر , العدد 5 , السنة 12 , زمستان 1401
    به منظور بررسی اثر پیش تیمار های جیبرلیک، اسکوربیک، سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی گونه‌هایLolium prenne L.، Lolium rigidum Gaudin. آزمایشی در آزمایشگاه مرکز بذر جنگلی خزر طراحی شد. این تحقیق با تیمار جیبرلیک اسید با غلظت های 125، 250 میلیون در قسمت در مدت زمان 24 ساعت و ا أکثر
    به منظور بررسی اثر پیش تیمار های جیبرلیک، اسکوربیک، سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی گونه‌هایLolium prenne L.، Lolium rigidum Gaudin. آزمایشی در آزمایشگاه مرکز بذر جنگلی خزر طراحی شد. این تحقیق با تیمار جیبرلیک اسید با غلظت های 125، 250 میلیون در قسمت در مدت زمان 24 ساعت و اسکوربیک اسید با غلظت های 100، 200، 300 میلی گرم بر لیتر وسالیسیلیک اسید با غلظت های 200، 300، 400 میلی گرم بر لیتر در مدت زمان 12 ساعت در قالب طرح آماری تصادفی با 3 تکرار انجام شد. ضمناً آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. به طوری که در این آزمایش صفاتی از قبیل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، ارزش جوانه زنی و شاخص بنیه بذر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد که بین تیمارها از نظر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، ارزش جوانه زنی و شاخص جوانه زنی در سطح 1 درصد تفاوت معنی دار وجود دارد و پرایمینگ باعث افزایش درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، ارزش جوانه زنی و شاخص جوانه زنی می شود. در نتیجه تیمارهای جیبرلیک، اسکوربیک، سالیسیلیک اسید به عنوان تیمارهای مناسب باعث افزایش معنی داری بذرهای گونه هایLolium rigidum Gaudin. و Lolium prenne L. در مرحله جوانه زنی می شوند و تیمار اسکوربیک اسید در غلظت 300 میلی گرم بر لیتر موجب جوانه زنی بهتری در مقایسه با سایر تیمارها شد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - بررسی تاثیر تیمارهای مختلف فیزیکی و شیمیایی در شکستن خواب بذر گونه جاشیر Prangos ferulacea
    تحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1401
    تحقیق حاضر به منظور بررسی چگونگی تاثیر تیمار های فیزیکی و شیمیایی مختلف برای شکستن خواب بذر گونه جاشیر ( Prangos ferulacea) صورت پذیرفت. به این منظور 5 تیمار اسیدسولفوریک در دو غلظت 70 درصد (با زمان ‌های 5 و 10 دقیقه) و 90 درصد (با زمان‌های 2 و 5 دقیقه)‌، خراش پوسته با أکثر
    تحقیق حاضر به منظور بررسی چگونگی تاثیر تیمار های فیزیکی و شیمیایی مختلف برای شکستن خواب بذر گونه جاشیر ( Prangos ferulacea) صورت پذیرفت. به این منظور 5 تیمار اسیدسولفوریک در دو غلظت 70 درصد (با زمان ‌های 5 و 10 دقیقه) و 90 درصد (با زمان‌های 2 و 5 دقیقه)‌، خراش پوسته با سمباده؛ سرمادهی بذور به مدت ٢ و ۴ و 6 هفته در دمای ٤ درجه سانتی گراد، نیترات پتاسیم در غلظت‌های 1، 2، 3 گرم در لیتر با زمان 6 ساعت، اسید جیبرلیک 100 و 200 ppm طی مدت زمان‌های 4 و 6 ساعت در نظر گرفته شد. کلیه آزمایش‌ها بر اساس طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار از هر تیمار اجرا گردید. پس از گردآوری داده-ها، ابتدا نرمال بودن آنها با آزمون کولموگروف-اسمیرنوف بررسی و آنگاه مقایسه کلی، با تجزیه واریانس و مقایسه‌های چند گانه با آزمون دانکن و با کمک نرم‌افزار SPSS ver. 18انجام شد. نتایج نشان داد که سرمادهی در 5 و 12 درجه سانتی گراد به ترتیب 35 تا 40 درصد جوانه زنی را افزایش داده به نحوی که خراش‌دهی، شستشو و اسید جیبرلیک اثرهای معنی‌داری در جوانه‌زنی نداشته‌اند. همچنین برای شکستن خواب بذور جاشیر تنها اسید سولفوریک غلیظ و تیمار سرمادهی توانسته موفق عمل نماید، تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - بررسی اثر زمان جمع آوری، بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی بذرگونه زینتی اوجا (Ulmus carpinifolia Mill.)
    تحقیقات بذر , العدد 1 , السنة 9 , بهار 1398
    اوجا از جمله درختان با ارزش جنگل‌های شمال است که قابلیت کاربرد در فضای سبز را دارد. 10 اصلـه درخت از درختان اوجا از جنگل حاشیه روستای وسطی کلای شهرآمل انتخاب گردید. جمع‌آوری بذر در اوایل فرورین‌ماه در سه فاصله زمانی ده روزه یعنی 9، 19 و 29 فروردین ماه انجام گرفت. خصوصیـ أکثر
    اوجا از جمله درختان با ارزش جنگل‌های شمال است که قابلیت کاربرد در فضای سبز را دارد. 10 اصلـه درخت از درختان اوجا از جنگل حاشیه روستای وسطی کلای شهرآمل انتخاب گردید. جمع‌آوری بذر در اوایل فرورین‌ماه در سه فاصله زمانی ده روزه یعنی 9، 19 و 29 فروردین ماه انجام گرفت. خصوصیـــات فیـــزیکی (درصد بذر‌های سالم، درصد رطوبت و وزن هزار دانه) بذرها بلافاصله بعد از جمع‌‌آوری در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. سپس بذر‌ها در دو محیط متفاوت گلدان (شرایط مزرعه) و ژرمیناتور کشت گردیدند. پس از گردآوری داده‌ها، ابتدا نرمال بودن و همگنی آن‌ها با آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و آزمون لون بررسی و آنگاه مقایسه کلی، با تجزیه واریانس و آنالیز واریانس دوطرفه و مقایسه‌های چندگانه با آزمون دانکن انجام گرفت. بررسی اثر زمان جمع‌آوری و نحوۀ کاشت بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی نشان داد که هر دو عامل مذکور بر این ویژگی‌ها اثر معنی‌دار دارند. نتایج آنالیز واریانس دوطرفه نشان داد که دو عامل مورد بررسی و اثر متقابل آنها بر روی تمامی ویژگی‌های فیزیولوژیک اندازه‌گیری شده تأثیر معنی‌دار دارند. همچنین بیشترین درصد جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر و بیشترین جوانه‌زنی در روز مربوط به زمان دوم و کاشت در ژرمیناتور می‌باشد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    9 - بررسی عوامل موثر بر عدم رعایت ظرفیت چرا (مطالعه موردی زیر حوزه نچ حوزه آبخیز بلده)
    اکوسیستم های طبیعی ایران , العدد 5 , السنة 9 , زمستان 1397
    مراتع حیاتی‌ترین بستر توسعه پایدار محیط زیست و پدیده‌های بوم‌شناختی به شمار می آید. ضعف نظام‌های بهره برداری و مدیریت این منابع خدادادی، باعث شده است که طی سالهای اخیر نظام بهره‌برداری از مراتع دچار سردرگمی می شود . مطالعه حاضر در زیر حوزه نج یکی از زیر بخش های حوزه آبخ أکثر
    مراتع حیاتی‌ترین بستر توسعه پایدار محیط زیست و پدیده‌های بوم‌شناختی به شمار می آید. ضعف نظام‌های بهره برداری و مدیریت این منابع خدادادی، باعث شده است که طی سالهای اخیر نظام بهره‌برداری از مراتع دچار سردرگمی می شود . مطالعه حاضر در زیر حوزه نج یکی از زیر بخش های حوزه آبخیز نور رود در بخش بلده شهرستان نور انجام شده است. جامعه آماری شامل بهره برداران طرحهای مرتعداری منطقه به تعداد 485 نفر بوده و تعداد نمونه 57 نفر مشخص شد.. گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه در قاالب طیف لیکرت انجام شد. اعتبار و روایی پرسشنامه ازطریق اعتبارصوری و پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ به میزان 801/0 بدست آمد . جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی اسپیرمن،آزمون تجزیه واریانس و رگرسیون با نرم افزارSPSS ver. 19 استفاده شد.. نتایج تحقیق نشان داد که دو متغیر وضعیت اقتصادی و آموزش و ترویج با رعایت ظرفیت چرارابطه معنی‌دار داشته و دو متغیر سطح سواد و آگاهی بهره‌برداران و نحوه اجرای قانون با رعایت ظرفیت چرارابطه معنی‌دار ندارند. ایجاد اشتغال و درآمد زایی به منظور اصلاح و بهبود شرایط اقتصادی و همچنین ایجاد و برگزاری کلاسهای آموزشی و ترویجی برای دامداران می تواند سبب کاهش فشار بر مرتع شده و بدین شکل دامداران آگاهانه به رعایت اصول مربوط به رعایت چرا خواهند پرداخت. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    10 - بررسی عوامل مؤثر بر میزان مشارکت بهره‌برداران در اجرای طرح‌های مرتعداری مطالعه موردی:دهستان نمارستاق از توابع بخش لاریجان شهرستان آمل مطالعه موردی:دهستان نمارستاق از توابع بخش لاریجان شهرستان آمل
    اکوسیستم های طبیعی ایران , العدد 1 , السنة 9 , بهار 1397
    مراتع کشورکه بیش از 52 درصد از مساحت کشور را شامل می شود، نیازمند اعمال مدیریتی صحیح با هدف حفظ، احیاء، توسعه و بهره برداری بهینه می باشد. در این راستا طرح های مرتعداری در محدوده های معینی از مراتع تهیه و برای اجرا به مجریان واگذار می گردد. بنابراین شناخت عوامل موثر بر أکثر
    مراتع کشورکه بیش از 52 درصد از مساحت کشور را شامل می شود، نیازمند اعمال مدیریتی صحیح با هدف حفظ، احیاء، توسعه و بهره برداری بهینه می باشد. در این راستا طرح های مرتعداری در محدوده های معینی از مراتع تهیه و برای اجرا به مجریان واگذار می گردد. بنابراین شناخت عوامل موثر بر مشارکت بهره برداران در اجرای طرح های مرتعداری امری ضروری بوده و بدین منظور تحقیقی در مراتع ییلاقی دهستان نمارستاق از توابع بخش لاریجان شهرستان آمل صورت پذیرفت. ابزار تحقیق پرسشنامه است. جامعه آماری این تحقیق بهره برداران مناطق ییلاقی منطقه مورد مطالعه هستند. تعداد 53 نفر بهره بردار به روش تصادفی انتخاب گردید. به منظور تعیین عوامل موثر در مشارکت بهره برداران در اجرای طرح های مرتعداری در منطقه مورد مطالعه، از آماره های توصیفی، آزمون کای اسکوئر، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارSpss استفاده گردید. یافته های این پژوهش نشان داد که عواملی نظیر در آمد سالیانه، برگزاری کلاسهای ترویجی، تامین نهاده ها، میزان مشارکت بهره بردارن در اجرای طرح های مرتعداری را افزایش در حالی که سطح تحصیلات، افزایش سن، میزان مشارکت بهره برداران در طرح های مرتعداری را کاهش داد. همچنین هرگونه سهل انگاری و به موقع عملی نشدن وعده های دولت، سبب بی اعتمادی بهره برداران به دولت و مجریان این طرح ها گشته و میزان مشارکت آنها را کم می نماید. هر چه میزان آگاهی و توانایی بهره برداران در شناخت از اهداف طرح بالاتر باشد به همان نسبت مشکلات و موانع کمتر و میزان همکاری آنها جهت اجرای طرح مرتعداری بیشتر خواهد‌‌ بود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    11 - بررسی فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی Phlomis cancellata Bunge. در شمال ایران
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , العدد 4 , السنة 2 , پاییز 1393
    گیاه دارویی گوش بره سفید با نام علمیPhlomis cancellata Bunge. گیاهی معطر و بومی است که به تیره نعناعیان تعلق دارد. باعنایت به اثبات ارزش دارویی و همچنین پراکنش گسترده این گیاه در رویشگاههای شمال کشور، پژوهش حاضر به بررسی شاخصه‌های کمی و کیفی اسانس استحصالی از این گیاه د أکثر
    گیاه دارویی گوش بره سفید با نام علمیPhlomis cancellata Bunge. گیاهی معطر و بومی است که به تیره نعناعیان تعلق دارد. باعنایت به اثبات ارزش دارویی و همچنین پراکنش گسترده این گیاه در رویشگاههای شمال کشور، پژوهش حاضر به بررسی شاخصه‌های کمی و کیفی اسانس استحصالی از این گیاه در یکی از رویشگاههای طبیعی آن در شهرستان چالوس پرداخت. بدین ‌منظور‌، پس از جمع‌آوری سرشاخه‌های گلدار از مراتع کندیچال چالوس (2100 متر) و خشک نمودن در محیط آزمایشگاه‌، اسانس گیاه به روش تقطیر با آب و طرح کلونجر استخراج و اجزاء شیمیایی آن توسط دستگاه‌های GC و GC/MS جداسازی و شناسایی گردید. در مجموع تعداد 28 ترکیب شیمیایی از اسانس گیاه مورد نظر با بازدهی 97/0 درصد شناسایی گردید که مهمترین این ترکیبات به‌ترتیب شامل ژرماکرن دی (2/37 درصد)‌، آلفا-کوپائن (9 درصد)‌، متیل اکتادکانوئات (6/8 درصد)‌، بتا-المن (5/7 درصد) و بتا-بوربونن (1/5 درصد) می‌باشند. با نظربه ویژگیهای مطلوب اسانس استحصالی ازگیاه دارویی گوش بره سفید‌، مطالعات افزون در ابعاد رفتارهای اکولوژیک و فیتوشیمیایی آن در سطوح گسترده تر پیشنهاد می‌گردد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    12 - بررسی تاثیر برخی تیمارها در شکست خواب و جوانه زنی بذر گونه اقاقیا (Robinia pseudoacacia L.)
    تحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 9 , تابستان 1398
    اقاقیا درختی است که در چند دهه اخیر کاربرد فراوانی در فضای سبز داشته، ضمن اینکه این گونه خاصیت دارویی هم دارد. بذر این گیاه دارای خواب است و بایستی خواب آن بوسیله تیمارهای مختلف شکسته تا جوانه زنی انجام شود. خراش دهی، اسید سولفوریک و آب جوش تیمارهای هستند که باعث شکست خ أکثر
    اقاقیا درختی است که در چند دهه اخیر کاربرد فراوانی در فضای سبز داشته، ضمن اینکه این گونه خاصیت دارویی هم دارد. بذر این گیاه دارای خواب است و بایستی خواب آن بوسیله تیمارهای مختلف شکسته تا جوانه زنی انجام شود. خراش دهی، اسید سولفوریک و آب جوش تیمارهای هستند که باعث شکست خواب بذر اقاقیا می شود. به منظور بررسی اثر این تیمار ها بر جوانه زنی گونه‌ اقاقیا، آزمایشات مربوطه در آزمایشگاه مرکز بذر جنگلی خزر طراحی شد. این تحقیق به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل چهار گروه، آب جوش (طی زمان 24 ساعت)، تیمار شیمیایی (سولفوریک اسید 98 درصد به مدت 5 دقیقه)، خراش دهی (بمدت 24 ساعت) و تیمار شاهد (آب مقطر) بودند. نتایج نشان داده است که از بین تیمارهای مختلف، تیمار آب جوش بعد از 5 روز بیشترین تاثیر را بر جوانه زنی بذر داشته و به عنوان موثرترین تیمار تعیین شد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    13 - اثر زمان و غلظت اسموپرایمینگ بر شاخص‌های جوانه‌زنی سه گونه مرتعی از جنس آتریپلکس
    تحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 10 , تابستان 1399
    آتریپلکس یک گونه بردبار در برابر عوامل محدود کننده محیط‌های خشک و بیابانی مانند شوری و خشکی است که از نظر تولید علوفه و تثبیت خاک نیز اهمیت دارد. از آنجا که تکثیر این گیاه بوسیله بذر انجام می‌شود، استفاده از روش پرایمینگ با بهبود جوانه‌زنی بذرها باعث افزایش کارکرد آنها أکثر
    آتریپلکس یک گونه بردبار در برابر عوامل محدود کننده محیط‌های خشک و بیابانی مانند شوری و خشکی است که از نظر تولید علوفه و تثبیت خاک نیز اهمیت دارد. از آنجا که تکثیر این گیاه بوسیله بذر انجام می‌شود، استفاده از روش پرایمینگ با بهبود جوانه‌زنی بذرها باعث افزایش کارکرد آنها در شرایط تنش می‌شود. در این تحقیق تاثیر اسموپرایمینگ با سطوح مختلف غلظت-های کلرورسدیم بر رشد ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه چه سه گونه مرتعی A. canescens A. verciffera, Atriplex griffithi, مورد بررسی قرارگرفت. آزمایش فاکتوریـل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1397 انجام شد. تیمارهای پرایمینگ شامل غلظت‌های مختلف کلرور سدیم (10، 20، 30 میلی‌گرم/لیتر) در سه زمان (24، 48 و72 ساعت) و شاهد (آب مقطر) بود. اثرات متقابل تیمارها و مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون تجزیه واریانس و آزمون دانکن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرایمینگ باعث افزایش طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه چه در گونه‌های مورد مطالعه می‌شود. تأثیر تیمار گونه در سطح یک درصد و تیمارهای غلظت و زمان در سطح پنج درصد بر میانگین طول ریشه‌چه معنی‌دار شدند. همچنین بین سطوح مختلف تیمارهای گونه، شرایط و غلظت، به لحاظ میانگین طول ساقه‌چه، اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد وجود داشت. از طرفی بررسی اثرات متقابل سه‌‌گانه نشان داد که میانگین طول گیاه چه تحت تأثیر تیمارهای گونه، شرایط و زمان در سطح پنج درصد معنی‌‌دار شد. همچنین نتایج نشان داد که گونه‌ی A.canescens از نظر شاخص‌های اندازه‌گیری شده بر اثر تیمارها عملکرد بهتری نسبت به دو گونه‌ی دیگر داشت. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    14 - اثر تیمارهای مختلف شکست خواب و تحریک جوانه‌زنی بذرگونه زرشک معمولی (Berberis vulgaris L. )
    تحقیقات بذر , العدد 4 , السنة 10 , پاییز 1399
    به دلیل ارزش بالای دارویی، غذایی، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده در طراحی فضای سبز، بذر گونه زرشک معمولی از مبدأ کلاردشت مورد مطالعه قرار گرفت. بذرها تحت تاثیر تیمارهای اسید سالیسلیک، اسید جیبرلیک، اسید اسکوربیک و پراکسید هیدروژن قرار گرفت و شاخص های جوانه زنی (درصد، س أکثر
    به دلیل ارزش بالای دارویی، غذایی، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده در طراحی فضای سبز، بذر گونه زرشک معمولی از مبدأ کلاردشت مورد مطالعه قرار گرفت. بذرها تحت تاثیر تیمارهای اسید سالیسلیک، اسید جیبرلیک، اسید اسکوربیک و پراکسید هیدروژن قرار گرفت و شاخص های جوانه زنی (درصد، سرعت، زمان شروع، ...) و شاخص بنیه ارزیابی شد. کلیه آزمایش‌ها بر اساس طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. بر اساس نتایج تحقیق، بذر زرشک معمولی، تحت تاثیر تیمارهای اسید آسکوربیک، اسید سالسیلیک و پراکسید هیدروژن تقریبا تمامی ویژگی‌های فیزیولوژیک در مقایسه با شاهد نتیجه بهتری حاصل شد. ولی در تیمار اسید جیبرلیک با افزایش غلظت، میزان رشد و جوانه‌زنی افزایش یافته و در غلظت 1000 قسمت/ میلیون بهترین نتایج حاصل شد. تیمارهای اسید اسکوربیک با غلظت 200 میلی‌گرم/ لیتر کمترین میزان جوانه‌زنی و رشد را نشان داده است و به عنوان ضعیف‌ترین تیمار می‌باشد. بنابراین بجز اسید جیبرلیک، تمامی تیمارها ، به عنوان عامل بهبود دهنده جوانه‌زنی و استقرار تحت تنش‌های محیطی مناسب نبودند. اما تیمار اسید جیبرلیک با غلظت 1000 قسمت/ میلیون می‌تواند تیمار مناسبی در بهبود جوانه‌زنی باشد. بنابرین پیشنهاد می‌شود بدلیل ارزش بالای دارویی این گونه‌، سایر تیمارها به منظور شکست خواب در این گونه آزمایش گردد، تا بهترین و مقرون به صرفه‌ترین تیمار انتخاب و اجرایی گردد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    15 - بررسی تأثیر برخی تیمارها بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر شبدر ایرانی سه چین (Trifolium resupinatum)
    تحقیقات بذر , العدد 1 , السنة 12 , بهار 1401
    جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه از مراحل بحرانی و مهم در چرخه زندگی گیاهان است. لذا مطالعه جوانه‌زنی و روش‌های شکستن خواب بذر در گیاهان از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از عملیات اصلاحی روی بهبود کارکرد بذر گیاهان مرتعی پرایمینگ بذر است. پرایمینگ، عملیاتی بر روی بذر است که س أکثر
    جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه از مراحل بحرانی و مهم در چرخه زندگی گیاهان است. لذا مطالعه جوانه‌زنی و روش‌های شکستن خواب بذر در گیاهان از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از عملیات اصلاحی روی بهبود کارکرد بذر گیاهان مرتعی پرایمینگ بذر است. پرایمینگ، عملیاتی بر روی بذر است که سبب جذب مقدار کافی آب توسط بذر برای تسریع فرایند جوانه‌زنی می‌باشد گونهTrifolium resupinatum ازجنس شبدر است. در این تحقیق به منظور جوانه‌زنی بذر از تیمارهای 100، 200 و 300 میلی مولار کلرید سدیم در مدت زمان 24، 48 و 72 ساعت، اسید جیبرلیک 125 و 250 ppm طی مدت زمان 12، 24 و 48 ساعت و محلول 01/0 ، 02/0 و 03/0 درصد نیترات پتاسیم طی مدت زمان 12 و 24 ساعت استفاده شد. همچنین آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. پژوهش در قالب طرح آماری تصادفی با 3 تکرار انجام و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آنالیز واریانس دو طرفه استفاده گردید. صفاتی از قبیل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، تعداد بذر جوانه‌زده، طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که در جوانه‌زنی بذر گونه شبدر ایرانی سه‌چین تیمارهای شیمیایی از نظر عملکرد روند جوانه‌زنی گونه‌ها نتایج بهتری نسبت به سایر تیمارها داشته و به عنوان مطلوب‌ترین پیش تیمارها توصیه شده و تیمار‌های نیترات پتاسیم و سپس اسید جیبرلیک بیشترین تاثیررا در شکست خواب داشته‌اند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    16 - بررسی اثر تیمارها ی شیمیایی ( جیبرلیک، اسکوربیک و سالیسیلیک اسید) بر ویژگی های جوانه زنی بذر گونه های Lolium rigidum Gaudin. ،Lolium prenne L.
    تحقیقات بذر , العدد 5 , السنة 12 , زمستان 1401
    به منظور بررسی اثر پیش تیمار های جیبرلیک، اسکوربیک، سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی گونه‌هایLolium prenne L.، Lolium rigidum Gaudin. آزمایشی در آزمایشگاه مرکز بذر جنگلی خزر طراحی شد. این تحقیق با تیمار جیبرلیک اسید با غلظت های 125، 250 میلیون در قسمت در مدت زمان 24 ساعت و ا أکثر
    به منظور بررسی اثر پیش تیمار های جیبرلیک، اسکوربیک، سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی گونه‌هایLolium prenne L.، Lolium rigidum Gaudin. آزمایشی در آزمایشگاه مرکز بذر جنگلی خزر طراحی شد. این تحقیق با تیمار جیبرلیک اسید با غلظت های 125، 250 میلیون در قسمت در مدت زمان 24 ساعت و اسکوربیک اسید با غلظت های 100، 200، 300 میلی گرم بر لیتر وسالیسیلیک اسید با غلظت های 200، 300، 400 میلی گرم بر لیتر در مدت زمان 12 ساعت در قالب طرح آماری تصادفی با 3 تکرار انجام شد. ضمناً آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. به طوری که در این آزمایش صفاتی از قبیل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، ارزش جوانه زنی و شاخص بنیه بذر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد که بین تیمارها از نظر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، ارزش جوانه زنی و شاخص جوانه زنی در سطح 1 درصد تفاوت معنی دار وجود دارد و پرایمینگ باعث افزایش درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، ارزش جوانه زنی و شاخص جوانه زنی می شود. در نتیجه تیمارهای جیبرلیک، اسکوربیک، سالیسیلیک اسید به عنوان تیمارهای مناسب باعث افزایش معنی داری بذرهای گونه هایLolium rigidum Gaudin. و Lolium prenne L. در مرحله جوانه زنی می شوند و تیمار اسکوربیک اسید در غلظت 300 میلی گرم بر لیتر موجب جوانه زنی بهتری در مقایسه با سایر تیمارها شد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    17 - بررسی تاثیر تیمارهای مختلف فیزیکی و شیمیایی در شکستن خواب بذر گونه جاشیر Prangos ferulacea
    تحقیقات بذر , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1401
    تحقیق حاضر به منظور بررسی چگونگی تاثیر تیمار های فیزیکی و شیمیایی مختلف برای شکستن خواب بذر گونه جاشیر ( Prangos ferulacea) صورت پذیرفت. به این منظور 5 تیمار اسیدسولفوریک در دو غلظت 70 درصد (با زمان ‌های 5 و 10 دقیقه) و 90 درصد (با زمان‌های 2 و 5 دقیقه)‌، خراش پوسته با أکثر
    تحقیق حاضر به منظور بررسی چگونگی تاثیر تیمار های فیزیکی و شیمیایی مختلف برای شکستن خواب بذر گونه جاشیر ( Prangos ferulacea) صورت پذیرفت. به این منظور 5 تیمار اسیدسولفوریک در دو غلظت 70 درصد (با زمان ‌های 5 و 10 دقیقه) و 90 درصد (با زمان‌های 2 و 5 دقیقه)‌، خراش پوسته با سمباده؛ سرمادهی بذور به مدت ٢ و ۴ و 6 هفته در دمای ٤ درجه سانتی گراد، نیترات پتاسیم در غلظت‌های 1، 2، 3 گرم در لیتر با زمان 6 ساعت، اسید جیبرلیک 100 و 200 ppm طی مدت زمان‌های 4 و 6 ساعت در نظر گرفته شد. کلیه آزمایش‌ها بر اساس طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار از هر تیمار اجرا گردید. پس از گردآوری داده-ها، ابتدا نرمال بودن آنها با آزمون کولموگروف-اسمیرنوف بررسی و آنگاه مقایسه کلی، با تجزیه واریانس و مقایسه‌های چند گانه با آزمون دانکن و با کمک نرم‌افزار SPSS ver. 18انجام شد. نتایج نشان داد که سرمادهی در 5 و 12 درجه سانتی گراد به ترتیب 35 تا 40 درصد جوانه زنی را افزایش داده به نحوی که خراش‌دهی، شستشو و اسید جیبرلیک اثرهای معنی‌داری در جوانه‌زنی نداشته‌اند. همچنین برای شکستن خواب بذور جاشیر تنها اسید سولفوریک غلیظ و تیمار سرمادهی توانسته موفق عمل نماید، تفاصيل المقالة

  • المقاله

    18 - بررسی اثر زمان جمع آوری، بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی بذرگونه زینتی اوجا (Ulmus carpinifolia Mill.)
    تحقیقات بذر , العدد 1 , السنة 9 , بهار 1398
    اوجا از جمله درختان با ارزش جنگل‌های شمال است که قابلیت کاربرد در فضای سبز را دارد. 10 اصلـه درخت از درختان اوجا از جنگل حاشیه روستای وسطی کلای شهرآمل انتخاب گردید. جمع‌آوری بذر در اوایل فرورین‌ماه در سه فاصله زمانی ده روزه یعنی 9، 19 و 29 فروردین ماه انجام گرفت. خصوصیـ أکثر
    اوجا از جمله درختان با ارزش جنگل‌های شمال است که قابلیت کاربرد در فضای سبز را دارد. 10 اصلـه درخت از درختان اوجا از جنگل حاشیه روستای وسطی کلای شهرآمل انتخاب گردید. جمع‌آوری بذر در اوایل فرورین‌ماه در سه فاصله زمانی ده روزه یعنی 9، 19 و 29 فروردین ماه انجام گرفت. خصوصیـــات فیـــزیکی (درصد بذر‌های سالم، درصد رطوبت و وزن هزار دانه) بذرها بلافاصله بعد از جمع‌‌آوری در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. سپس بذر‌ها در دو محیط متفاوت گلدان (شرایط مزرعه) و ژرمیناتور کشت گردیدند. پس از گردآوری داده‌ها، ابتدا نرمال بودن و همگنی آن‌ها با آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و آزمون لون بررسی و آنگاه مقایسه کلی، با تجزیه واریانس و آنالیز واریانس دوطرفه و مقایسه‌های چندگانه با آزمون دانکن انجام گرفت. بررسی اثر زمان جمع‌آوری و نحوۀ کاشت بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی نشان داد که هر دو عامل مذکور بر این ویژگی‌ها اثر معنی‌دار دارند. نتایج آنالیز واریانس دوطرفه نشان داد که دو عامل مورد بررسی و اثر متقابل آنها بر روی تمامی ویژگی‌های فیزیولوژیک اندازه‌گیری شده تأثیر معنی‌دار دارند. همچنین بیشترین درصد جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر و بیشترین جوانه‌زنی در روز مربوط به زمان دوم و کاشت در ژرمیناتور می‌باشد. تفاصيل المقالة