-
المقاله
1 - بررسی میزان اثرپذیری رشد بخش کشاورزی از کیفیت حکمرانی خوبفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , العدد 5 , السنة 12 , زمستان 1399بر اساس دیدگاه اقتصاددانان نهادگرا، با حرکت در مسیر ارتقاء کیفیت حکمرانی، نهادهای اقتصادی و سیاسی فراگیر شکل گرفته و موجبات رشد پایدار بخشهای مختلف اقتصاد و نهایتاً توسعه فراهم میشود. یکی از این بخشهای کلیدی، کشاورزی و بازار مواد غذایی است. بر این اساس هدف مطالعه حا أکثربر اساس دیدگاه اقتصاددانان نهادگرا، با حرکت در مسیر ارتقاء کیفیت حکمرانی، نهادهای اقتصادی و سیاسی فراگیر شکل گرفته و موجبات رشد پایدار بخشهای مختلف اقتصاد و نهایتاً توسعه فراهم میشود. یکی از این بخشهای کلیدی، کشاورزی و بازار مواد غذایی است. بر این اساس هدف مطالعه حاضر، بررسی میزان اثرپذیری رشد بخش کشاورزی از شاخص های کیفیت حکمرانی خوب در کشورهای در حال توسعه منتخب طی دوره 2016-1996 به کمک رهیافت خود رگرسیون برداری بیزین (BVAR) است. کشورهای مورد مطالعه شامل کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، سازمان همکاری شانگهای، بازار مشترک کشورهای آمریکای جنوبی (مرکوسور)، جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (اکوواس) است. بررسیها نشان داد که رشد بخش کشاورزی عموماً در بلندمدت و با شدت متفاوت، از شاخصهای حکمرانی خوب اثر میپذیرد. در ایران نیز کارآمدی دولت و کیفیت و چگونگی تنظیم قوانین تاثیرگذارترین شاخصهای حکمرانی هستند و ثبات سیاسی و فقدان خشونت، کنترل فساد، حاکمیت قانون و انتقاد و پاسخگویی در رتبههای بعدی قرار دارند. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - نقش کارایی در انتقال شوک های اقلیمی و قیمتی بر کشاورزان (مطالعه موردی: شهرستان رزن)فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , العدد 4 , السنة 12 , پاییز 1399هدف این مطالعه بررسی نقش کارایی در انتقال شوکهای اقلیمی و قیمتی بر رفتار کشاورزان است. فرضیه مطالعه حاضر این است که بهرهبرداران کارای بخش کشاورزی در مقابل شوکهای اقلیمی و قیمتی وارده تابآوری بیشتری دارند و کمتر متضرر میشوند. به منظور تست این فرضیه، از رهیافت تحلیل پوشش أکثرهدف این مطالعه بررسی نقش کارایی در انتقال شوکهای اقلیمی و قیمتی بر رفتار کشاورزان است. فرضیه مطالعه حاضر این است که بهرهبرداران کارای بخش کشاورزی در مقابل شوکهای اقلیمی و قیمتی وارده تابآوری بیشتری دارند و کمتر متضرر میشوند. به منظور تست این فرضیه، از رهیافت تحلیل پوششی داده ها و از الگوی برنامه ریزی ریاضی مثبت استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز برای این منظور از پرسشنامههای جهاد کشاورزی شهرستان رزن، واقع در شمال استان همدان استخراج شد. یافتهها حاکی از آن است که بر اثر اعمال شوک اقلیمی، گروههای کشاورزان کارا نسبت به کشاورزان ناکارا کمتر تحت تاثیر قرار گرفته و مقاومت بیشتری دارند. همچنین کشاورزان کارا اثرپذیری کمتری نسبت به تغییرات قیمت دارند که نشان از وضعیت با ثبات این گروه از کشاورزان نسبت به این شوکها دارد. لذا این گونه استنباط میشود که حرکت به سمت مرز کارای تولید میتواند ابزاری برای کاهش اثر مخاطرات اقلیمی، بازار و نوسان تولید محصولات کشاورزی در سطح منطقه مورد مطالعه باشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - تاب آوری اقتصادی بخش کشاورزی ایرانفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , العدد 5 , السنة 13 , زمستان 1400مقدمه و هدف: تابآوری اقتصادی از مولفههای مهم اقتصاد مقاومتی است که در شرایط تحریم اقتصادی اهمیت مضاعفی پیدا میکند. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی، تابآوری اقتصادی این بخش نقش مهمی را در رسیدن به اهداف اقتصاد مقاوتی دارد. از این رو أکثرمقدمه و هدف: تابآوری اقتصادی از مولفههای مهم اقتصاد مقاومتی است که در شرایط تحریم اقتصادی اهمیت مضاعفی پیدا میکند. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی، تابآوری اقتصادی این بخش نقش مهمی را در رسیدن به اهداف اقتصاد مقاوتی دارد. از این رو هدف مطالعه حاضر بررسی تابآوری اقتصادی بخش کشاورزی ایران طی سالهای 1394-1379است. مواد و روشها: بدین منظور از شاخصهای تمرکز بازارهای صادراتی، تمرکز صادرات، درجه باز بودن اقتصاد، نسبت ستانده بخش کشاورزی به مصرف واسطه، بیثباتی درآمد بخش کشاورزی، ضریب خوداتکایی، شاخص توسعه انسانی و شاخصهای حکمرانی خوب استفاده شد. برای ساخت شاخص ترکیبی تابآوری اقتصادی بخش کشاورزی از روشهای تاپسیس، تاکسونومی معمولی، تاکسونومی وزنی و میانگین وزنی استفاده شد. یافتهها: نتایج آنها با ضریب تغییرات، ضریب همبستگی و شاخص اسپیرمن-شانون مقایسه گردید. بر اساس نتایج، تابآوری اقتصادی بخش کشاورزی در دوره مورد مطالعه کاهش یافته است و شاخص بیثباتی درآمد بخش کشاورزی، تمرکز صادرات، کنترل فساد و تمرکز بازارهای صادراتی بیشترین اهمیت را در تعیین تابآوری اقتصادی این بخش دارد. بحث و نتیجهگیری: از اینرو روشهای مدیریت ریسک مانند متنوعسازی درآمد بخش کشاورزی، بیمه کشاورزی، تنوع مقاصد صادراتی، گسترش بازارهای هدف، تنوعبخشی در صادرات کالاها، ثبات سیاستها و ثبات اقتصاد کلان باید با تاکید بیشتری در دستور کار سیاستگذاران این بخش قرار بگیرد. طبقهبندی JEL: C43,O13,Q18. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - محدودیت بودجه و تاثیر آن بر تولید مرغ گوشتی در شهرستان مسجد سلیمانفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , العدد 1 , السنة 15 , بهار 1402مقدمه و هدف: دسترسی به اعتبارات در حد تأمین هزینههای مورد نیاز برای خرید نهاده های تولید در سطح بهینه، امری ضروری بوده و محدودیت بودجه میتواند عاملی موثر بر عدم بکارگیری سطح بهینه اقتصادی نهادههای تولیدی باشد. به دلیل اه أکثرمقدمه و هدف: دسترسی به اعتبارات در حد تأمین هزینههای مورد نیاز برای خرید نهاده های تولید در سطح بهینه، امری ضروری بوده و محدودیت بودجه میتواند عاملی موثر بر عدم بکارگیری سطح بهینه اقتصادی نهادههای تولیدی باشد. به دلیل اهمیت صنعت مرغداری در تأمین بخش عمدهای از نیازهای غذایی و پروتئینی کشور، هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر محدودیت بودجه بر تولید مرغداریهای گوشتی در شهرستان مسجد سلیمان است. مواد و روشها: در این مطالعه از رهیافت تابع تولید غیرمستقیم استفاده شده و اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل 43 پرسشنامه در سطح شهرستان در سال 1398 جمعآوری شده است. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که 62 درصد از واحدهای مرغداری به میزان 62/26 درصد محدودیت بودجه داشته که این امر سبب کاهش تولید گوشت مرغ به اندازه 12/32 درصد در این شهرستان گردیده است. بازده نسبت به مقیاس معادل 30/1 به دست آمد که حاکی از بازده فزاینده نسبت به مقیاس برای واحدهای مورد بررسی است. بحث و نتیجه گیری: رفع محدودیت بودجه واحدهای مرغداری میتواند قدمی مؤثر در جهت افزایش تولید و بهرهوری به شمار آید. در این راستا، توصیه میشود سیاستهای قیمتی نهادهها و محصول و همچنین واردات نهادهها مورد توجه خاص قرار گرفته تا از مشکلات مربوط به محدودیت بودجه واحدهای تولید مرغ گوشتی کاسته شود. به عنوان مثال میتوان با تعیین تعرفه وارداتی مناسب و پرداخت یارانه به واردات این نهادهها، نهادهها را ارزانتر در اختیار مرغداران قرار داد. تفاصيل المقالة -
المقاله
5 - تاثیر توسعه مالی بر رشد بهره وری بخش کشاورزی در کشورهای منتخب اسلامیفصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی , العدد 4 , السنة 14 , پاییز 1401توسعه مالی با کمک به تسریع سرمایهگذاری میتواند به رشد و توسعه اقتصادی کمک نماید. از سوی دیگر، بخش کشاورزی به ویژه در کشورهای در حال توسعه، از عوامل مهم در رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی است. در این میان به واسطه دغدغه مشترک کشورهای اسلامی در حوزه توسعه مالی و رشد بهرهو أکثرتوسعه مالی با کمک به تسریع سرمایهگذاری میتواند به رشد و توسعه اقتصادی کمک نماید. از سوی دیگر، بخش کشاورزی به ویژه در کشورهای در حال توسعه، از عوامل مهم در رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی است. در این میان به واسطه دغدغه مشترک کشورهای اسلامی در حوزه توسعه مالی و رشد بهرهوری بخش کشاورزی، بررسی این رابطه در دوره 2017-2000 به عنوان هدف این مطالعه مدنظر قرار گرفته است. با توجه به نتایج حاصل از آزمون وابستگی مقاطع و آزمون ریشه واحد پسران، از روش AMG برای برآورد مدل استفاده شد که نتایج آن نشاندهنده تاثیر مثبت و معنیدار توسعه مالی بر بهرهوری بخش کشاورزی کشورهای اسلامی منتخب است، بطوریکه با افزایش یک درصدی شاخص توسعه مالی، بهرهوری بخش کشاورزی رشد بهرهوری بخش کشاورزی 709/0 درصد افزایش خواهد داشت. اثر مثبت این متغیر نشان میدهد که افزایش اعطای اعتبارات به بخش خصوصی، تأمین مالی برای کشاورزان و بنگاهها را آسانتر کرده و کاهش هزینههای مبادله و تولید را برای آنها به همراه داشته است. تفاصيل المقالة