شور شدن خاک به عنوان یکی از عوامل اصلی تخریب اراضی در مناطق خشک و نیمه خشک و یکی از عوامل بسیار مهم محدود کننده تولید فرآورده های کشاورزی اهمیت فراوان دارد. بنابراین در مدیریت طرح ها و پروژه های کشاورزی، محیط زیستی و همچنین اطمینان از وجود امنیت غذائی، ارزیابی و شناسایی شوری خاک ضروری به نظر می‌رسد. تهیه نقشه شوری خاک یکی از گام‌های اولیه در جهت شناسائی این اراضی خواهد بود که با توسعه فن‌آوری سنجش از دور استفاده از تصاویر ماهواره‌ای (داده‌های ماهواره‌ای) روشی بروز و کارآمد می‌باشد. در این پروژه، به منظور شناسایی و ارزیابی شوری خاک، تعداد 65 نمونه در استان سمنان، بخش مرکزی سمنان، از افق شناسائی سطحی خاک (میانگین 0-15 سانتی متر) برداشت و به آزمایشگاه ارسال شد. سپس برای بررسی ارتباط بین هدایت الکتریکی و بازتاب های طیفی ماهواره، از تلفیق تصاویر ماهواره‌ای لندست ETM+ در تاریخ 14 اکتبر 2008 و مدل های آماری استفاده شد و به کمک پاره‌ای از شاخصهای طیفی مانند شوری، پوشش گیاهی انتقال طیفی و مولفه های اصلی، اقدام به شناسائی و ارزیابی شوری شد. نتایج نشان داد که بین EC خاک با تصاویر ماهواره ای و چند شاخص مشتق شده از تصاویر، رابطه معنا‌داری وجود دارد. در بین این شاخص‌ها، باند 7 ماهواره لندست ETM+ بیشترین همبستگی را (75%) با هدایت الکتریکی خاک مشاهده‌ای داشته و می‌تواند در پیش بینی و برآورد آن استفاده شود. سپس روش‌های رگرسیونی مختلف برای برآورد شوری استفاده شد. پس از ارزیابی دقت روابطه آماری ارائه شده با استفاده از 15 نقطه آزمون، روش گام به گام (Stepwise) با ضریب تبیین 60% برای منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید، که میزان آماره های RMSE و MBE برای این رابطه به ترتیب2.833 و -.808 می‌باشد. تفاصيل المقالة

خشکسالی کشاورزی یکی از پیچیده ترین حوادث طبیعی محسوب می شود. به دلیل تغییرات مکانی و زمانی این پدیده لازم است اطلاعات و ابزارهای موجود جهت پایش این پدیده در همه ی مقیاس ها بهبود یابند. داده های سنجش ازدور و GIS1، یک ابزار پایش مناسب را برای ارزیابی وسعت و شدت خشکسالی در دسترس قرار می دهد. میزان رشد گیاه، یکی از مهم ترین شاخص مشخص کننده رخداد خشکسالی است. در این مطالعه ابتدا به ارزیابی تعدادی از شاخص های گیاهی پرداخته شده و در نتیجه آن، شاخص2 NDVI به عنوان مناسب ترین شاخص برای پوشش گیاهی انتخاب گردیده است. در این مطالعه، از تصاویر3 MODIS به دلیل توان تفکیک زمانی و مکانی مناسبی که برای تحلیل ریسک خشکسالی کشاورزی استان سمنان دارند، استفاده شده است. دوره زمانی مورد بررسی ماه های مارس تا ژوئیه سال های 2000 تا 2017 است. ابتدا تصاویر تصحیح هندسی و رادیومتریک شده اند. سپس با ارزیابی سری هفتده ساله ی تصاویر NDVI، SPI4 ، LST5،6 SPEI و مجموع بارش سالیانه در سطح منطقه، روند تغییرات خشکسالی نشان داده شده است. در این مطالعه به وسیله شاخص های ماهواره ای ذکر شده دراستان سمنان اقلیم ها میزان ناحیه تحت تاثیر خشکسالی بررسی شده است. شاخص های ماهواره ای، استان سمنان را در سال های 2000، 2010، 2013، 2016 تحت تاثیر خشکسالی نشان می دهند. براساس این شاخص ها در سال های 2000، 2001، 2006 ،2007، 2016، 2017خشکسالی در استان وجود داشته است. شدت خشکسالی در سال 2000، 2016 بیشتر از سایر سال ها ملاحظه شد. همچنین سال 2005 ترسالی و سایر سال ها، سال های متوسطی هستند. نتایج نشان داد مشخص کردن مناطق حساس به خشکسالی نقش بسیار مهمی در اعمال مدیریت های لازم برای کاهش ریسک خشکسالی می تواند داشته باشد. تفاصيل المقالة

برای محاسبه دبی اوج سیلاب در حوضه‌های فاقد آمار یکی از روش‌های مورد استفاده، روش‌های تجربی است. از روش-های‌ تجربی که در این تحقیق استفاده شده است، روش فولر بوده که محاسن آن نسبت به سایر روش‌های تجربی ارائه دوره‌های مختلف سیلاب می‌باشد. در این تحقیق، مقایسه تکنیک‌های بهینه‌سازی برنامه‌ریزی خطی و الگوریتم ژنتیک در بهینه‌‌سازی ضرایب فرمول تجربی فولر بترتیب در محیط برنامه‌نویسی اکسل و متلب برای حوضه‌های منتخب منطقه هدف قرار داده شده است. بدین منظور آمار دبی حداکثر 24 ساعته 9 ایستگاه موجود در استان آذربایجان غربی با طول دوره آماری 21 سال مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه نتایج برتری روش الگوریتم ژنتیک و سپس برنامه‌ریزی خطی را نشان داد. همچنین نتایج نشان می‌دهد که استفاده از روش‌های جستجوی هوشمند عملکرد روش‌های مرسوم را به میزان قابل توجهی بهبود می‌بخشد. تفاصيل المقالة

گسترش سریع شهر ها باعث پیدایش مسایل و معظلاتی در تعیین محل استقرار عناصر کالبدی- فضایی شهرها گردیده است. امروزه بیشتر کشورهای جهان، به دلیل توسعه بی سابقه شهرنشینی، با چالش های بیشـماری در زمینـه مـدیریت شـهری روبـرو هستند. این امر، مدیران شهری را مجبور ساخته تا از فناوری های جدید به منظور بهبود برنامه ریـزی، طراحـی، مـدیریت، اداره، نگهـداری و کاهش هزینه های شهری استفاده نمایند. در این مقاله با استفاده از شاخص های مسکن به بررسی وضعیت مسکن شهر سمنان پرداختیم. وضعیت مطلوب مسکن در نواحی مختلف یکی از شاخص های توسعه در کشورهای جهان محسوب می شود. پژوهش حاضرشاخص های منتخب شهر سمنان (ارزش منطقه ای زمین، درصد جمعیت باسواد، میزان دسترسی به خدمات مسکونی، تراکم جمعیت، کیفیت ساختمان، قدمت ساختمان، نحوه تصرف، اسکلت ساختمانی، الگوی مسکن، نوع مصالح نمای ساختمان، عرض معبر، تعداد طبقات ساختمان، تراکم ساختمانی) با رویکرد کیفیت مسکن شهری از طریق روش ارزیابی چند معیاره به منظور استخراج شاخص نهایی کیفیت مکان در محیط سیستم اطلاعات مکانی با هم تلفیق شده است. نتایج نشان می دهد 8 درصد نامناسب، 37 درصد مناسب، 39 درصد مناسب تر و 14 درصد مناطق مورد مطالعه از نظر کیفیت مسکن خیلی مناسب هستند. تفاصيل المقالة

خشکسالی جزء وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمی بوده و یک ویژگی دوره ای و نرمال آب و هوایی است. برخلاف خشکی که یک ویژگی دائم آب و هوایی است، خشکسالی یک اتفاق موقتی است که نتیجه مستقیم کاهش میزان دریافت بیش از حد باران در یک مدت زمان طولانی معمولاً در یک فصل یا بیشتر بوده و نتایج آن کمبود آب برای برخی فعالیت‌ها، گروه‌ها یا بخش‌های زیست محیطی می‌باشد. بیشترین تمرکز مراجع در ارزیابی خشکسالی ها، روی خشکسالی اقلیمی می باشد، که علت آن در وجود اطلاعات وسیع تر وکامل تر و همچنین عاملی بارندگی در عوامل به وجود آورنده ی خشکسالی است. به علت تاثیر خشکسالی استان سمنان در بخش های مختلف، رویکردهای متفاوتی برای این پدیده در نظر گرفته می شود، که هدف برای مدیریت آن، نیاز به توجه مکانی و زمانی و گسترش آن می باشد. در حال حاضر آنالیز خشکسالی براساس داده های بارندگی به عنوان مهمترین عامل، برای انواع خشکسالی به کار می رود. در این تحقیق ابتدا مقادیر شاخص استاندارد بارش(SPI) سالانه با انتخاب توزیع پیش فرض (گاما) محاسبه و سپس فراوانی طبقات مختلف خشکسالی برای هر یک از دوره های 24،12،6،3،1 ماهه منتهی به فروردین ماه سال 1395 برای نقاط سکونتگاهی استان استخراج گردید و برای توزیع فضایی–زمانی گستره های تحت تاثیر خشکسالی از روش میان یابی معکوس فاصله IDW استفاده شد. براساس فراوانی طبقات خشکسالی یک لایه وکتوری تهیه و محدوده هر یک از طبقات در استان مشخص گردید، که خروجی آن نقشه های توزیع فضایی–زمانی خشکسالی می باشد و مساحت هر یک از طبقات مختلف خشکسالی در نرم افزار GIS محاسبه گردیده و با تحلیل وضعیت دوره ها مشخص شد، در دوره 1 ماهه منتهی به فروردین ماه سال 1395 بیشترین توزیع فضایی–زمانی با حدود 68.13 درصد از نقاط سکونتگاهی استان مربوط به شاخص در حد نرمال، در دوره 3 ماهه با حدود 50.64 درصد مربوط به خشکسالی متوسط و در دوره های 12،6و24 ماهه به ترتیب با 38.72، 41.76 و 36.98 درصد مربوط به خشکسالی ضعیف می باشد و هر مقدار دوره زمانی به سمت مدت زمان طولانی پیش می رود، آثار خشکسالی بیشتر نمایان می گردد. تفاصيل المقالة

Soil carbon and nitrogen contents play an important role in sustaining soil physical and chemical quality and help to have healthy environments. The continues conversion of rangelands to arable lands has the potential to change carbon and nitrogen sequestration. In this study to evaluate the effects of land use change on soil organic carbon and nitrogen stock, forty samples collected from northwest of Shahmirzad town in Semnan province of Iran. Samples collected from two types of rangelands (Astragalus parrowianus and Acantholimon erinaceum) and Walnut garden in four depth of soil. The values of soils gravel percentage, particle size distribution, bulk density, organic carbon and total nitrogen have been measured and analyzed. Results showed that there is no significant difference in soil organic carbon (SOC) stock values among garden and rangelands but nitrogen stock in garden showed the higher values and had significant difference with rangelands. The C/N ratio in rangelands was similar unlike garden that showed significant decrease. Moreover, the values of soil organic carbon and total nitrogen (TN) stock and C/N ratio have been decreased in subsurface layer of soils. The results of correlation matrix indicated that the values of SOC and TN stock and C/N ratio had the high correlated with soils particle size distribution. Clay percentage indicated high positive correlation while silt and sand demonstrated negative correlation. Overall, in opposite of SOC stock, land use change from rangeland to garden had significant effect on soil nitrogen stock and increased it dramatically while decreased C/N ratio, considerably. تفاصيل المقالة

Annual climate fluctuations cause changes in production, condition, trends and grazing capacity of rangelands. The present study investigated effect of climatic factors on the vegetation dynamics in Jashloobar, summer rangeland of Semnan province, Iran, in two vegetation types: Festuca rubra in Margesar and Stipa lessingiana in Sefiddasht during 2011–2015. Climatic parameters included temperature (mean daily, absolute maximum, absolute minimum, monthly maximum and monthly minimum), monthly humidity (absolute maximum, absolute minimum and average) and monthly precipitation. These factors were determined by Inverse Distance Weighted method using 19 meteorological stations in Semnan province due to an absence of climatological and synoptic stations on this site. Vegetation cover percent and production were measured within two 400m transects and 20 plots (1×1m2) along transects. Means comparisons were made between the years in terms of vegetation production and canopy cover using Duncan test, and the relationship between climatic factors with vegetation parameters which were determined using linear regression. Results show that production varies significantly over years (P<0.05). The lowest production rates in Margesar and Sefiddasht were observed in 2013-2014 with 254 and 213.3 kg/ha respectively. Although the precipitation significantly decreased from 293 mm in 2011-2012 to 173 mm in 2013-2014(P<0.05), but stepwise regression indicated that finally in Margesar, absolute maximum temperature and absolute minimum humidity in December and in Sefiddasht, absolute maximum temperature in June and absolute minimum temperature in August were entered in production forecasting model. This indicates that forage production is highly sensitive to absolute mentioned climatic parameters in addition to rainfall. Also, due to short period of growing season in these years, grazing period should also be limited; therefore, ranchers and the government should optimize rangeland management and reduce the length of the grazing period, decreasing grazing capacity or alternative livelihoods such as ecotourism, beekeeping and exploitation of medicinal plants. تفاصيل المقالة