فصلنامه علمی مهندسی منابع آب
,
العدد2,السنة
4
,
تابستان
1390
خشکسالی به عنوان یکی از بزرگ ترین بلایای طبیعی بشمار می آید، چه، تاثیر آن بر جوامع بشری بیش تر از دیگر بلایای طبیعی است. مطالعه در زمینه ی خشکسالی نقشی بسیار مهم در برنامهریزیها و مدیریت منابع آب دارد. هدف این مقاله، تحلیل و بررسی خشکسالی بر اساس دادههای بارندگی سالا أکثر
خشکسالی به عنوان یکی از بزرگ ترین بلایای طبیعی بشمار می آید، چه، تاثیر آن بر جوامع بشری بیش تر از دیگر بلایای طبیعی است. مطالعه در زمینه ی خشکسالی نقشی بسیار مهم در برنامهریزیها و مدیریت منابع آب دارد. هدف این مقاله، تحلیل و بررسی خشکسالی بر اساس دادههای بارندگی سالانه در استان تهران با استفاده از آلگوریتم بدون فراسنج تحلیل مکانی شبکههای عصبی (SANN) میباشد. دادههای بهنجارسازی و معیار شده ی بارندگی به درجات معینی از شدت خشکسالی (بسیار زیاد، زیاد، متوسط و بدون خشکسالی) بر اساس روش حدآستانه و استفاده از توزیع بهنجار معیار طبقهبندی شدند سپس احتمالات خشکسالی در هر نقطه معین در منطقه تعیین شد و براساس نمایه ی شدت خشکسالی بیزین به درجات خشکسالی معین طبقهبندی شدند. همچنین، نقشههای شدت خشکسالی در استان تهران که نشان دهنده ی تغییرات مکانی از شدت خشکسالی برای کل منطقه در یک سال بخصوص میباشند، رسم گردیدند. نتایج نشان میدهند که در طول دورهی آماری 30 ساله (1387-1358) 7/16% سالها دارای خشکی بسیار زیاد، 65/26% سالها دارای خشکی زیاد،30% سالها دارای خشکی متوسط و 65/26% سالهای بدون خشکی بوده اند که 23 درصد خشکسالیها مربوط به دهه ی نخست و دو دهه ی دیگر به گونه ی مساوی 5/38 درصد خشکسالی ها را به خود اختصاص دادهاند
تفاصيل المقالة
فصلنامه علمی مهندسی منابع آب
,
العدد1,السنة
4
,
بهار
1390
عمدهترین عامل مصرف منابع آبی در مناطق خشک و نیمهخشک تبخیر- تعرق است، لذا آگاهی از روند تغییرات و پیشبینی این فراسنج و سایر فراسنجهای اقلیمی موثر بر آن نقش موثری را در برنامهریزی، توسعه و مدیریت منابع آب ایفا میکند. هدف اصلی این تحقیق در مرحله ی اول بررسی روند تغییر أکثر
عمدهترین عامل مصرف منابع آبی در مناطق خشک و نیمهخشک تبخیر- تعرق است، لذا آگاهی از روند تغییرات و پیشبینی این فراسنج و سایر فراسنجهای اقلیمی موثر بر آن نقش موثری را در برنامهریزی، توسعه و مدیریت منابع آب ایفا میکند. هدف اصلی این تحقیق در مرحله ی اول بررسی روند تغییرات، در مرحله ی دوم پیشبینی ETo سالانه با استفاده از رگرسیون چند متغیره بین فراسنجهای موثر بر تبخیر- تعرق در شش ایستگاه سینوپتیک ایران، شامل مشهد، شیراز، تبریز، کرمانشاه، خرمآباد و ارومیه میباشد. از آن جایی که روند فراسنجهای اقلیمی در اقلیمهای مختلف متفاوت است، حتیالامکان از ایستگاههایی استفاده شده است که همگی در اقلیم نیمهخشک و تا حد امکان دارای آمار طولانی مدت میباشند. برای محاسبه ی روند از روش کمترین مربعات خطا بهره گرفته شده است. برای پیشبینی تبخیر- تعرق کل دوره ی آماری (L) به دو قسمت تقسیم شد: 1- دوره ی (L-5) سال ابتدایی، که از این دوره جهت واسنجی ضرایب تابع چند متغیره استفاده شد. 2- پنج سال انتهایی که برای پیشبینی ETo و ارزیابی معادلات رگرسیونی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج بررسی روند نشان داد که در بیشتر ایستگاهها دماهای بیشینه، کمینه و تبخیر- تعرق افزایش و بارندگی و رطوبت نسبی روند کاهشی داشتهاند. پیشبینی ETo سالانه با استفاده از رگرسیون چند متغیره بطور کلی نشان از توافق خوب بین ETo سالانه ی تخمین زده شده با استفاده از معادله ی پنمن- مانتیت و روش مذکور با خطای نسبی کم میباشد. مقادیر خطای نسبی در ایستگاه مشهد بین 1/4 –تا 4/2، شیراز بین 6/1– تا 9/0، تبریز بین 5/0 –تا 4/2، کرمانشاه بین 3/2 – تا 7/0، خرمآباد بین 1/0– تا 9/2 و ارومیه بین 3/2– تا 8/2 محاسبه شدند. بنابراین به آسانی می توان با استفاده از معادلات رگرسیونی تبخیر- تعرق را با دقتی مناسب پیشبینی کرد.
تفاصيل المقالة
فصلنامه علمی مهندسی منابع آب
,
العدد5,السنة
3
,
زمستان
1389
در طرحهای آبیاری تحت فشار اغلب از سامانهی صافی کردن شامل هیدروسیکلون، مخزن شن و صافیهای میکرونی برای جلوگیری از گرفتگی فیزیکی استفاده میگردد. در این پژوهش به بررسی عملکرد صافیهای توری و مدور بهصورت مجموعه(از یک دستگاه بیشتر) و مقایسهی آنها در بدههای گوناگون پردا أکثر
در طرحهای آبیاری تحت فشار اغلب از سامانهی صافی کردن شامل هیدروسیکلون، مخزن شن و صافیهای میکرونی برای جلوگیری از گرفتگی فیزیکی استفاده میگردد. در این پژوهش به بررسی عملکرد صافیهای توری و مدور بهصورت مجموعه(از یک دستگاه بیشتر) و مقایسهی آنها در بدههای گوناگون پرداخته شده و همچنین کوشش شده تا محل استفاده این دو نوع صافی با توجه به بدهی طرح روزنهخص گردد. به این منظور، با نصب صافیهای توری و مدور در مزرعهی معاونت آب و خاک و صنایع جهاد کشاورزی(کرج) و با بررسی افت برای یک دستگاه در بدههای گوناگون، کاربرد مجموعههای نصب شده از این نوع صافیها مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسیها، موضوع افت فشار از یک سو و مسایل اقتصادی و هزینههای نصب و راهاندازی هرکدام از این صافیها از سوی دیگر، سبب شد تا در کارگذاری مجموعه صافیها بتوان یکی را جایگزین دیگری معرفی کرد. نتایج بهدست آمده از این پژوهش نشان میدهد که استفاده از صافیهای توری برای حالتی که بدهی شبکه بیشینه تا 6 لیتر در ثانیه است، به دلیل هزینهی کمتر مناسبتر باشد. با توجه به اینکه در اغلب طرحهای آبیاری قطرهای هیدرومدول حدود 5/0 تا 6/0 لیتر بر ثانیه است، لذا میتوان گفت که در طرحهای آبیاری قطرهای کوچکتر از ده هکتار استفاده از صافیهای توری مناسبتر است. برای حالتی که بدهی شبکه از 6 لیتر در ثانیه بیشتر باشد، کاربرد صافیهای مدور توصیه میشود زیرا چنین صافیهای مدوری در این صورت دارای افت کمتری میباشند. تفاصيل المقالة
فصلنامه علمی مهندسی منابع آب
,
العدد4,السنة
2
,
پاییز
1388
در این پژوهش با استفاده از آمار 26 ایستگاه آب سنجی حوضه ی دز اقدام به تحلیل ایستگاهی و منطقه ای سیلاب با روش گشتاورهای خطی شده است. برای تشخیص مناطق همگن از روش خوشه بندی سلسله مراتبی وارد (Ward) و برای تعیین تعداد مناطق همگن مناسب از روش تعیین معیار ناسازگاری و نا همگن أکثر
در این پژوهش با استفاده از آمار 26 ایستگاه آب سنجی حوضه ی دز اقدام به تحلیل ایستگاهی و منطقه ای سیلاب با روش گشتاورهای خطی شده است. برای تشخیص مناطق همگن از روش خوشه بندی سلسله مراتبی وارد (Ward) و برای تعیین تعداد مناطق همگن مناسب از روش تعیین معیار ناسازگاری و نا همگنی استفاده شد. بر این اساس، تقسیم حوضه به سه منطقه همگن مناسب بنظر می رسد. بر اساس نتایج، منطقه ی A نسبت به دو منطقه ی B و C معیار نا همگنی بالاتری دارد. در این پژوهش، حساسیت تحلیل به انتخاب رابطه ی احتمال تجربی به گونه ای مبسوط مورد بررسی قرار گرفت. برای انتخاب بهترین توزیع آماری و رابطه ی احتمال تجربی در تحلیل ایستگاهی، از روش بهترین برازش و در تحلیل منطقه ای، از روش های معیار بهترین برازش و نمودار گشتاورهای خطی استفاده شد. توزیع لوجستیک تعمیم یافته بیش ترین انتخاب را در تحلیل ایستگاهی دارد. در تحلیل منطقه ای توزیع مقادیرحدی تعمیم یافته با رابطه ی احتمال تجربی چگودیف برای منطقه ی A، توزیع لوجستیک تعمیم یافته با رابطه ی گرین گورتن برای منطقه ی B و توزیع مقادیر حدی تعمیم یافته با رابطه ی گرین گورتن برای منطقه ی C مناسب ترین توزیع آماری هستند. نتایج تحلیل خطا بین داده های مشاهده ای و محاسبه ای نشان داد که در روش تحلیل منطقه ای محاسبات در دوره های برگشت پایین خطای بیش تری نسبت به دوره های برگشت بالا دارد. توزیع بهنجار بیش ترین خطای محاسباتی را در بین توزیع های آماری در این منطقه دارد. با استفاده از روش وایازی چند گانه، معادله های منطقه ای جهت برآورد در مناطق فاقد آمار تخمین زده شد. تفاصيل المقالة
فصلنامه علمی مهندسی منابع آب
,
العدد4,السنة
5
,
پاییز
1391
سرعت بالای سیال، همراه با افت شدید فشار، باعث اغتشاشهای زیاد در جریان شده، که میتواند منجر به وقوع پدیدههای ویرانگر مانند خلاءزایی و کوبش در سازه های آبی، و ویرانی جدی در بخشهایی از آنها گردد. در این مقاله، نوسانهای فشار، که زاییدهی تلاطم شدید جریان میباشد، روند آ أکثر
سرعت بالای سیال، همراه با افت شدید فشار، باعث اغتشاشهای زیاد در جریان شده، که میتواند منجر به وقوع پدیدههای ویرانگر مانند خلاءزایی و کوبش در سازه های آبی، و ویرانی جدی در بخشهایی از آنها گردد. در این مقاله، نوسانهای فشار، که زاییدهی تلاطم شدید جریان میباشد، روند آن و پدیدهی خلاءزایی در ناحیهی شیار دریچهی سرویسِ شبیههای فیزیکی تونلهای زیرین سدهای کارون 4 و گتوند علیا با نسبتهای طول به عرض دریچه به ترتیب 75/1 و2 و در بازشدگیهای10% ،30% ،50% ،70% و100% با ارتفاعهای آب2 ،3 و4 متر، و با احتمال وقوع 1/0% مورد بررسی، تحلیل و مقایسه قرار گرفته اند. نتایج بهدست آمده نشان دادند که در هر دو دریچه، در بازشدگیهای30% ،50% و70% دریچهی شاخص خلاءزایی کمینه و در بازشدگیهای10% و100% بیشینه میباشند. همچنین، فشارسنجی که به لبهی دریچه نزدیکتر است در معرض نوسانهای بیشتری قرار دارد و با افزایش بازشدگی دریچه نقطهی بحرانی نوسانهای فشار به نقاط بالاتر انتقال مییابد. ضریب بی بعد فشار( ) در نسبت 75/1 در بازشدگی30%، و در نسبت 2 در بازشدگی10%، بیشینه میباشد، که نشان دهندهی کوبش و ضربه های فشاری به سازه در این بازشدگیها است.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications