مصرف بهینه کود در افزایش عملکرد برنج و سایر محصولات زراعی نقش کلیدی دارد. استفاده از نانوکودها می تواند گامی مؤثر در مصرف بهینه کود در سیستم های زراعی و دست یابی به کشاورزی پایدار باشد. اثر محلول‌پاشی نانوکودها و مقایسه آنها با کودهای شیمیایی رایج N.P.K بر صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد برنج در دو سال زراعی 1395 و 1396 در شهرستان ساری، استان مازندران بررسی شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل دو رقم برنج (طارم محلی و شیرودی) و عامل فرعی تیمار کودی در 10 سطح شامل شاهد (بدون مصرف کود)، کودهای رایج نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K) و کود کامل (NPK) و نانو کودهای: نیتروژن (Nano-N حاوی 17 درصد کلات نیتروژن)، فسفر (Nano-P حاوی 17 درصد کلات فسفر)، پتاسیم (Nano-K حاوی 27 درصد کلات پتاسیم) و کود کامل (Nano-NPK) و همچنین کاربرد همزمان NPK و Nano-NPK (NPK+Nano-NPK) بودند. نتایج نشان داد در هر دو رقم مورد بررسی، استفاده از کودهای رایج و نانوکودها از جمله کاربرد NPK و Nano-NPK صفات رویشی و عملکرد و اجزای عملکرد برنج را افزایش دادند. در اکثر سطوح کودی (کودهای نیتروژن، پتاسیم و کود کامل) در رقم طارم محلی و فسفر، پتاسیم و کود کامل در رقم شیرودی) استفاده از نانوکود در مقایسه با مصرف کود رایج اثر بهتری داشته و عملکرد شلتوک را افزایش دادند، هرچند این افزایش فقط در کاربرد Nano-NPK نسبت به NPK معنی دار بوده و در رقم طارم محلی و شیرودی به ترتیب برابر 54/22 و 12/10 درصد بود. از آنجایی که کاربرد کودهای شیمیایی برای به دست آوردن عملکرد مناسب در گیاهان انکارناپذیر است، از این رو استفاده از نانوکودها به ویژه تیمار Nano-NPK می تواند راهکار مناسبی برای بهینه کردن مصرف کود در مزارع برنج باشد. تفاصيل المقالة