بوشهر با رطوبت نسبی بالا نیاز به تهویه دارد، حیاط‌مرکزی از اجزای موثر در تهویه طبیعی است. هدف این پژوهش کشف زوایای پنهان عملکردی تهویه‌ی طبیعی حیاط‌مرکزی، از منظر شکل هندسی حیاط، تناسبات و میزان توده بهینه در خانه‌های منطقه‌ی گرم و خشک ساحلی بوشهر است. در این مقاله به‌روش تحقیق ترکیبی و با استفاده از راهبردی تجربی، ابتدا متغیرهای مستقل تاثیرگذار شناسایی، متغیرهای وابسته توسط دستگاه‌های دقیق دیجیتال در یک نمونه موردی (عمارت دهدشتی) اندازه‌گیری و داده‌های آن برای اعتبارسنجی نرم‌افزار، استفاده شد. پس از گونه‌شناسی حیاط، به روشCFD و با استفاده از نرم‌افزارAutodesk CFD 2018 ، شبیه‌سازی برای ۹ گونه‌ی مختلف ترکیب اتاق و حیاط به شکل‌های مستطیل عمودی، مربع و مستطیل افقی، در ۳ تراز ارتفاعی طبقه‌ی همکف، اول و دوم اجرا و براساس دو مولفه‌ی سرعت جریان هوا، عمرمتوسط هوا انجام شد. فرم حیاط، فرم اتاق و نسبت توده به فضا، به‌عنوان متغیرهای مستقل و کیفیت جریان هوای داخل اتاق (سرعت و عمر هوا) به عنوان متغیر وابسته درنظر گرفته شد. یافته‌ها نشان می‌دهد، فرم هندسی اتاق و حیاط بر میزان تهویه طبیعی تاثیرگذار است و فرم‌های کشیده عمودی سرعت باد بیشتری را نشان می‌دهند. افزایش نسبت عرض به طول مستطیل از 1 به 15/1 و 1 به 3 در حالت مستطیل عمودی ابتدا سرعت جریان هوا در فضای اتاق افزایش و سپس کاهش می‌دهد، ولیکن در مستطیل افقی سرعت تقریبا از روند یکنواخت‌تری پیروی می‌کند. نتایج بیانگر آن است که گونه‌های حیاط‌ و اتاق مستطیل عمودی به ویژه گونه شماره ۲، به دلیل کشیدگی فرم، از نظر هر دو مولفه‌ی سرعت جریان هوا، عمر هوا نتایج بهتری را نشان داده‌اند. از بعد تناسبات بهینه حیاط، نسبت 1 به 3/1 هم فراوانی مطلوبی در نمونه‌های واقعی و هم مقدار کشیدگی لازم برای برجسته‌کردن تفاوت‌ مولفه‌های کیفیت هوا را دارد. همچنین تغییرات ضخامت توده بر سرعت و کیفیت هوا‌ تاثیر قابل‌توجهی دارد.

تفاصيل المقالة

رشد و توسعه کلانشهرها به همراه افزایش جمعیت آنها، مشکلات عدیده‌‌ای را برای این مراکز زیستی به همراه آورده است که از جمله آنها می‌توان به توسعه اسکان غیر رسمی اقشار تازه وارد در حومه‌های شهری، افزایش قیمت زمین و مسکن در محدوده شهرها و کاهش توان مردم در تامین مسکن مطلوبشان اشاره نمود. این امر منجر به آن شده که در حدود دو دهه پیش، سیاست ساخت شهرهای جدید در مجاورت کلانشهرها به منظور جذب سرریز جمعیت آنها مود توجه قرار گیرد. با این حال بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهند که این شهرها کمتر مورد استقبال ساکنین کلانشهرها قرار گرفته و لذا هرگز به حد مصوب جمعیت خود دست نیافته‌اند. لذا در این پژوهش با بررسی ابعاد مختلف سیاست فضا برای زمین، به بررسی ارتباط بین اشتغال پایدار در شهرهای جدید و میزان جمعیت پذیری آنها پرداخته می‌شود. در همین ارتباط شهر جدید صدرا در مجاورت کلانشهر شیراز به عنوان نمونه موردی تحقیق انتخاب شده و ضمن بررسی علل و عوامل موثر بر جمعیت پذیری این شهر، به دلایل عدم تحقق جمعیت مصوب آن نیز پرداخته می‌شود. تحقیق از نوع کمی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی (بررسی طرح جامع و بازنگری طرح جامع، قانون ایجاد شهرهای جدید، اسناد و مصوبات در زمینه شهرهای جدید و ...)، مطالعات کتابخانه ای، پیمایش مبتنی بر پرسشنامه و مشاهدات میدانی صورت گرفته است. نتایج حاصله حاکی از آن است که مهم ترین دلایل انتخاب شهر جدید صدرا برای سکونت، ارزان بودن مسکن و نیز امکان تملک زمین مطرح شده است. این در حالی است که کمبود فرصت های شغلی و امکانات و خدمات مورد نیاز، از دلایل عدم اقبال مردم به شهر صدرا بوده است. فروش زمین پیش از آماده سازی آنها و هدایت تقاضای زمین و مسکن شیراز به شهر جدید صدرا، همچنین عدم وجود منابع درآمدی پایدار برای شهر نیز از جمله عوامل موثر بر روند کند شکل گیری شهر جدید صدرا معرفی شده است. همچنین احداث شهرک های اقماری در نزدیکی شهر جدید صدرا، از دیگر عوامل موثر بر عدم جذب جمعیت مورد نظر به صدرا می باشد. تفاصيل المقالة