-
المقاله
1 - مطالعۀ الگوها و روشهای توانمندسازی کودکان دورۀ پیشدبستانی، برای مقابله با آسیبهای اجتماعیپژوهش در برنامه ریزی درسی , العدد 1 , السنة 18 , بهار 1400هدف پژوهش حاضرف بررسی اهمیت، الگوها و روشهای آموزش و توانمندسازی کودکان پیشدبستانی برای مقابله با آسیبهای اجتماعی بود که با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی و روش سنتزپژوهی انجام شده است. حوزۀ پژوهش، مقالات داخلی از سال 1378 تا 1398 شمسی، با کلیدواژههای توانمندسازی کودک أکثرهدف پژوهش حاضرف بررسی اهمیت، الگوها و روشهای آموزش و توانمندسازی کودکان پیشدبستانی برای مقابله با آسیبهای اجتماعی بود که با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی و روش سنتزپژوهی انجام شده است. حوزۀ پژوهش، مقالات داخلی از سال 1378 تا 1398 شمسی، با کلیدواژههای توانمندسازی کودکان، اهمیت آموزشهای پیشدبستانی، آسیبهای اجتماعی، برنامه درسی پیشدبستان، مهارتهای زندگی و مهارتهای اجتماعی و مقالات خارجی از سال 1999 تا 2019 میلادی با همان کلیدواژهها، به تعداد 94 منبع را شامل میگردد که پس از اعمال غربالگری 71 مورد بهعنوان نمونه پژوهش با استفاده از روش هدفمند انتخاب شدند. نتایج استخراج شده نشان میدهد که ضرورت توانمندسازی کودکان برای مقابله با آسیبهای اجتماعی را میتوان در 10 طبقه دستهبندی نمود: رشد عاطفی و شخصیتی و افزایش سلامت روانی، کاهش اختلالات رفتاری و افزایش سازگاری فردی و اجتماعی، رشد اعتمادبهنفس و استقلال فردی، افزایش توانمندیها و خلاقیتهای فردی، رشد مهارتهای فردی، ارتباطی و اجتماعی، ضرورتهای اخلاقی و تربیتی، توسعۀ خود مراقبتی کودکان، رشد مهارتهای زندگی و روابط اجتماعی و افزایش مشارکتپذیری، ضرورتهای آموزشی و فرهنگی و ضرورتهای اقتصادی. در خصوص الگوها و روشهای توانمندسازی فردی و شخصیتی، دو الگوی کلی توسط صاحبنظران "افزایش توانمندی فردی و شخصیتی کودکان" و "ارتقای مهارتهای زندگی و مهارتهای اجتماعی" پیشنهاد شده است که برای الگوی اول روشهای "آموزش و تقویت خودآگاهی و شناخت خود، توانمندسازی روانشناختی کودکان و آموزش باورها و ارزشهای دینی" و برای الگوی دوم روشهای "آموزش مهارتهای زندگی و آموزش مهارتهای اجتماعی" مطرح شده است. درخصوص الگوهاو روش های توانمندسازی فردی وشخصیتی، دوالگوی کلی توسط صاحبنظران" افزایش توانمندی فردی و شخصیتی کودکان" و " ارتقای مهارت های زندگی و مهارت های اجتماعی" پیشنهاد شده است که برای الگوی اول روش های "آموزش و تقویت خودآگاهی و شناخت خود، توانمندسازی روانشناختی کودکان و آموزش باورها و ارزش های دینی" وبرای الگوی دوم روش های "آموزش مهارتهای زندگی وآموزش مهارت های اجتماعی" مطرح شده است تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - صلاحیتهای دانشی و پداگوژیک معلمانپژوهش در برنامه ریزی درسی , العدد 5 , السنة 18 , زمستان 1400این پژوهش با هدف مطالعۀ نظاممند و با استفاده از پژوهشهای انجامشده توسط محققان داخلی و خارجی در بیست سال گذشته در مورد صلاحیتهای دانش و مهارتهای تربیتی معلم (Pedagogie) به مرحلۀ اجرا درآمد. روش به کار گرفتهشده در این تحقیق، روش مروری بوده و در این رابطه از بین 150 أکثراین پژوهش با هدف مطالعۀ نظاممند و با استفاده از پژوهشهای انجامشده توسط محققان داخلی و خارجی در بیست سال گذشته در مورد صلاحیتهای دانش و مهارتهای تربیتی معلم (Pedagogie) به مرحلۀ اجرا درآمد. روش به کار گرفتهشده در این تحقیق، روش مروری بوده و در این رابطه از بین 150 پژوهش انجامشده طی بیست سال در فاصلۀ سالهای 1378 تا سال1398 دربارۀ موضوع به عنوان حوزۀ پژوهش، پژوهشگر با 43 پژوهش به سطح اشباع دادهای رسیدند و با استخراج نتایج بهدستآمده به صورت واحدهای معنایی و کدگذاری صلاحیتها از نوع استقرایی،74 کد در مرحلۀ نخست ایجاد و با روش فراترکیب در 13 مقوله سازماندهی شدند و در نهایت سه درونمایه از صلاحیتها به دست آمد که عبارتند از: 1-درونمایۀ صلاحیتهای پیشنیاز با پنج مؤلفۀ صلاحیتهای عمومی، مهارتهای ارتباطی، علاقهمندی به حرفۀ معلمی، توسعۀ حرفهای، منش معلمی.2-درونمایۀ صلاحیتهای برنامۀریزی با شش مؤلفۀ درک موضوع درسی، تطبیق برنامۀ با فراگیران، آمادهسازی موضوع درسی برای تدریس، شناخت فراگیران و صلاحیت عمومی.3- درونمایۀ صلاحیتهای اجرا و ارزشیابی با هفت مؤلفۀ فعالسازی دانشآموزان، مدیریت کلاس درس، شناخت فراگیران، سازماندهی فرایندهای یاددهی و یادگیری، مهارتهای ارتباطی و مهارتهای تدریس مطلوب طبقهبندی گردید. تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - طراحی الگوی عوامل موثر بر فعالیت های خلاقانه دانش آموزان دوره اول متوسطه در درس ریاضیپژوهش در برنامه ریزی درسی , العدد 4 , السنة 18 , پاییز 1400هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی عوامل مؤثر بر فعالیتهای خلاقانه دانشآموزان دوره اول متوسطه در درس ریاضی است. این پژوهش از نوع کیفی و روش آن سنتزپژوهی است. بدین منظور برای بررسی پیشینه پژوهش و جمعآوری دادهها، متناسب با هدف پژوهش از منابع موجود در طرحهای پژوهشی، مقالات، أکثرهدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی عوامل مؤثر بر فعالیتهای خلاقانه دانشآموزان دوره اول متوسطه در درس ریاضی است. این پژوهش از نوع کیفی و روش آن سنتزپژوهی است. بدین منظور برای بررسی پیشینه پژوهش و جمعآوری دادهها، متناسب با هدف پژوهش از منابع موجود در طرحهای پژوهشی، مقالات، پایاننامهها در پایگاههای تخصصی و علمی داخل (از سال 1388-1399)و خارج از کشور(از سالهای 2000 تا 2020) استفاده شد. واژگان مورد استفاده خلاقیت ریاضی، فعالیتهای خلاقانه بود. براساس معیار ورود 82 پژوهش شناسایی و سپس با توجه به معیار خروج 44 پژوهش کنار گذاشته و در نهایت 38 پژوهش برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. براساس یافتههای حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها 5 درونمایه و21 طبقه استخراج شدند که عبارتند از: معلم با 5 طبقه، برنامهدرسی و آموزش با 4 طبقه، محیط اجتماعی و فرهنگی با 3 طبقه، فراگیر با 5 طبقه و محیط اجرا با 4 طبقه. سیاستگذاران نظامهای آموزشی میتوانند با استفاده از الگوی طراحی شده، تدابیر و برنامه شایستهای را در جهت پرورش خلاقیت ریاضی برای دانشآموزان اتخاذ نمایند. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - جلوههایی از بهرهگیری مضامین ومفاهیم عرفانی درکتب فارسی عمومیعرفان اسلامی , العدد 1 , السنة 20 , بهار 1402درس فارسی عمومی ازجمله دروس مهمی است که نقش بسزایی در افزایش دانش ادبی و مهارت های زبانی و نگارشی و نیز آشنایی دانشجویان با مفاخر بزرگ فرهنگی و ادبی کشور دارد و براساس اهمیت وضرورت توجه به آن، با رویکردهای مختلف نقد و پژوهش وتحلیل های مختلفی بر فرم، ساختار، موضوع، مضمو أکثردرس فارسی عمومی ازجمله دروس مهمی است که نقش بسزایی در افزایش دانش ادبی و مهارت های زبانی و نگارشی و نیز آشنایی دانشجویان با مفاخر بزرگ فرهنگی و ادبی کشور دارد و براساس اهمیت وضرورت توجه به آن، با رویکردهای مختلف نقد و پژوهش وتحلیل های مختلفی بر فرم، ساختار، موضوع، مضمون و محتوای آن صورت گرفته است. نگارندگان دراین جستار، با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی جلوه هایی از بهره گیری از مضامین و مفاهیم عرفانی در چند کتب فارسی عمومی می پردازد تا نشان دهند چه اندازه در این موضوع به اهداف برنامه ریزی درسی نزدیک شده و چه تاثیری درآموزش فرهنگ و ادبیات فارسی دارد. نتایج نشان می دهد مضامین عرفانی (اعم از نظم ونثر) علاوه بر اینکه چاشنی زیبا و جذابی به لحاظ هنری در درس فارسی عمومی دارد، به لحاظ عاطفی و تلطیف افکار و تزکیه نفس، بر روح و روان مخاطبان تأثیری مثبت داشته و مدرس آن را در رسیدن به اهداف عالیه آموزش زبان و ادب فارسی و گستردگی اندیشه مخاطبان و معرفی بزرگان فرهنگ وادبیات وعرفان ایرانی واسلامی، یاری خواهدکرد. تفاصيل المقالة -
المقاله
5 - ارائه الگوی بومی عوامل مؤثر بر فعالیتهای خلاقانه دانشآموزان در درس ریاضی (یک مطالعه پدیدارشناسانه)ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی , العدد 5 , السنة 12 , زمستان 1401چکیدههدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بومی عوامل مؤثر بر فعالیتهای خلاقانه دانشآموزان در درس ریاضی، انجام گرفت روش:این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش، دبیران ریاضی دوره اول متوسطه شهرتهران و اساتید رشته ریاضی بودند نمونه ها به صو أکثرچکیدههدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بومی عوامل مؤثر بر فعالیتهای خلاقانه دانشآموزان در درس ریاضی، انجام گرفت روش:این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش، دبیران ریاضی دوره اول متوسطه شهرتهران و اساتید رشته ریاضی بودند نمونه ها به صورت هدفمند از جامعه مورد نظر انتخاب شدند.روش گرد آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود.پس از انجام 16 مصاحبه با توجه به مطرح شدن موارد تکراری، اشباع مصاحبه ها اعلام گردید. به منظور قابلیت اعتماد دادهها ازچهار معیار باورپذیری، اعتمادپذیری، انتقال پذیری و اطمینان پذیری استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادهها، از تحلیل محتوای کیفی چهارمرحله ای استفاده شد.یافته ها: براساس یافته های حاصل از تجزیه وتحلیل دادهها، 5 درونمایه با 19 طبقه شامل: معلم (ویژگی شخصیتی، تخصص و توانایی حرفهای، نگرش، روش تدریس و مدیریت کلاس)؛ برنامه درسی و آموزش (اهداف، محتوا، روش تدریس، ارزشیابی، گروهبندی و مواد و منابع)؛ فراگیر (ویژگی شخصیتی، ویژگی انگیزشی، توانمندی شناختی و نظام ارزشگذاری)؛ خانواده (جوعاطفی، نگرش و سبک تربیتی والدین)؛ محیط اجرا (فضای آموزشی و مشارکت)، به عنوان عوامل موثر بر فعالیت های خلاقانه در درس ریاضی استخراج گردید که براساس آن الگوی بومی طراحی شد. نتیجه گیری: بهرهگیری از یافتههای این پژوهش میتواند به برنامهریزان در تدوین و طراحی برنامههای آینده کمک نماید. تفاصيل المقالة -
المقاله
6 - شایستگی های برنامه درسی رشته کارشناسی مهندسی نفت با رویکرد دانشگاه نسل چهارمپژوهش های یاددهی و یادگیری (پژوهشنامه تربیتی سابق) , العدد 4 , السنة 17 , پاییز 1401هدف این پژوهش شناسایی شایستگیهای برنامه درسی دوره کارشناسی رشته مهندسی نفت در دانشگاه نسل چهارم است که به روش کیفی، از نوع پدیدارشناسی انجام شده است. جامعه پژوهش، اساتید دانشکده نفت اهواز در سال تحصیلی 1400-1399 بود. حجم نمونه پژوهش به روش هدفمند براساس اشباع نظری تعیی أکثرهدف این پژوهش شناسایی شایستگیهای برنامه درسی دوره کارشناسی رشته مهندسی نفت در دانشگاه نسل چهارم است که به روش کیفی، از نوع پدیدارشناسی انجام شده است. جامعه پژوهش، اساتید دانشکده نفت اهواز در سال تحصیلی 1400-1399 بود. حجم نمونه پژوهش به روش هدفمند براساس اشباع نظری تعیین شد و پژوهشگر در نفر پنجم به اشباع اطلاعاتی رسید. ابزار جمعآوری اطلاعات مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود. دادهها به روش تحلیل محتوا، کدگذاری و تحلیل شد و شایستگیهای برنامه درسی رشته کارشناسی مهندسی نفت در قالب 4 درونمایه که از ویژگیهای دانشگاه نسل چهارم است، شامل: توانایی انتقال یادگیری در محیط کار، با 4 شایستگی (کاربرد دانش تخصصی درموقعیتهای عملی، مهارت در بهکارگیری نرمافزارهای تخصصی، مهارت گزارش نویسی پروژههای نفتی و توانایی کسب مهارت در واحدهای صنعتی)؛ بومی سازی با 2 شایستگی (توجه به فرایندهای بومی سازی و توانایی طراحی پروژههای تحصیلی)، نوآوری و خلاقیت با 3 شایستگی (مهارت به روز کردن دانش تخصصی، توسعه مهارتها بر اساس زمینههای شغلی و توانایی کسب اطلاعات جدید درصنعت نفت) و بینالمللی سازی با تمرکز بر شرایط محلی و منطقهای با 3 شایستگی (توانایی مشارکت در فرایندهای پژوهشی– علمی، توانایی مشارکت در پروژههای صنعتی و مهارتهای محاورهای و تخصصی زبان انگلیسی)، شناسایی شد. تفاصيل المقالة -
المقاله
7 - Developing General Persian Course Planning Components and Their Case EvaluationJournal of Language and Translation , العدد 1 , السنة 14 , زمستان 2024General Persian is one of the main subjects in the educational program of Iran's universities and higher education institutions. The general Persian course plays a significant role in raising students' linguistic, literary, and cognitive abilities. For this reason, all أکثرGeneral Persian is one of the main subjects in the educational program of Iran's universities and higher education institutions. The general Persian course plays a significant role in raising students' linguistic, literary, and cognitive abilities. For this reason, all students in different fields of study must pass this course and acquire the necessary skills within the framework of its teachings. Research shows that almost a thousand general Persian textbook books have already been written and taught in various universities. Considering the importance of the general Persian course and its effect on students' linguistic and literary skills, there is no indication for writing a comprehensive general Persian book yet, and most of the authors have written books out of their taste. In the present study, while identifying the need for writing a unique general Persian book based on the principles of lesson planning, ten books used in Tehran universities were examined and evaluated. The findings revealed that most of the previously prepared books do not have the essential prerequisites of curriculum planning. تفاصيل المقالة -
المقاله
8 - تحلیل محتوای برنامۀ درسی فارسی دورۀ ابتدایی بر اساس رویکرد تفکر انتقادیپژوهشهای برنامهریزی درسی و آموزشی , العدد 1 , السنة 14 , بهار 1403هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای برنامۀ درسی فارسی دورۀ ابتدایی بر اساس رویکرد تفکر انتقادی است. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی (استقرایی-قیاسی) است. جامعۀ مورد پژوهش شامل راهنمای معلم درس فارسی پایههای اول تا ششم ابتدایی، نسخه غیرنهایی راهنمای برنامۀ درسی حوزۀ زبان و أکثر
هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای برنامۀ درسی فارسی دورۀ ابتدایی بر اساس رویکرد تفکر انتقادی است. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی (استقرایی-قیاسی) است. جامعۀ مورد پژوهش شامل راهنمای معلم درس فارسی پایههای اول تا ششم ابتدایی، نسخه غیرنهایی راهنمای برنامۀ درسی حوزۀ زبان و ادبیات فارسی سال 1399 به همراه راهنمای برنامۀ درسی حوزۀ تربیت و یادگیری زبان و ادبیات فارسی سال 1394، می باشد. برای تحلیل دادهها از دو شیوۀ کدگذاری باز و محوری استفاده شده است. در وهلۀ اول محتوای برنامۀ درسی فارسی دورۀ ابتدایی از منابع مذکور، استخراج و طبقه بندی شده است و سپس ارتباط طبقات استخراج شده برنامۀ درسی با مولفههای تفکر انتقادی (بر مبنای لیست 16مولفهای تفکر انتقادی جبلیآده 2023)، مشخص گردیده است. بر اساس نتایج به دست آمده، محتوای برنامۀ درسی فارسی شامل 8 طبقۀ کلی میگردد که عبارتند از: پرورش دانش ادبی-زبانی، خودآگاهی، ترویج نقش برهم کنشی، تاکید بر زنجیرۀ دریافت مفهوم، اعتلای فرهنگی و هویتی دینی- ملی، تقویت قوۀ ابتکار، تفکرمداری و نظامیافتگی. از میان این طبقات، طبقههای پرورش دانش ادبی-زبانی و اعتلای فرهنگی و هویتی دینی-ملی دارای ارتباط با هیچیک از مؤلفههای تفکر انتقادی نبودهاند. بنابراین پیشنهاد میشود محتوای برنامۀ درسی فارسی دورۀ ابتدایی بازبینی گردد و کلیۀ ابعاد تفکر انتقادی به گونهای متوازن در آن مورد توجه قرار گیرد.
تفاصيل المقالة -
المقاله
9 - بررسی اثر شار حرارتی بر ریزساختار و عملکرد پوششهای سد حرارتی مرتبه ایفصلنامه علمی - پژوهشی مواد نوین , العدد 2 , السنة 5 , تابستان 1394قرار گرفتن نازلِ همگرا- واگرا در معرض شار حرارتی بالا میتواند باعث ذوب جداره داخلی نازل و کاهش قابل ملاحظه عملکرد آن گردد. جهت حل این مشکل در این پژوهش، پوشش سد حرارتی مرتبهای[1] YSZ-NiCrAlY به وسیله روش پلاسما اسپری در هوا بر جداره داخلی نازل ایجاد گردید. در أکثرقرار گرفتن نازلِ همگرا- واگرا در معرض شار حرارتی بالا میتواند باعث ذوب جداره داخلی نازل و کاهش قابل ملاحظه عملکرد آن گردد. جهت حل این مشکل در این پژوهش، پوشش سد حرارتی مرتبهای[1] YSZ-NiCrAlY به وسیله روش پلاسما اسپری در هوا بر جداره داخلی نازل ایجاد گردید. در ادامه، نمونههای پوشش داده شده و بدون پوشش در معرض شار حرارتی ناشی از احتراق اکسیژن و استیلن قرار گرفتند. برای مشخصهیابی پوشش پیش و پس از شاردهی از میکروسکوپهای نوری و الکترونی روبشی و ریزسختی سنجی استفاده شد. مشاهدات میکروسکوپ الکترونی نشان داد که در حین پاشش NiCrAlY-YSZ جهت ایجاد لایههای مرتبهای، اکسیداسیون ترجیحی رخ میدهد. مخلوط شدن این اکسیدها با زیرکونیا در حالت مذاب مناطق کامپوزیتی از ذرات احاطه شده زیرکونیا در زمینه مذاب اکسیدی- زیرکونیایی را به وجود آورد. نتایج آزمون شار حرارتی برای نمونه پوشش داده شده بیانگر عدم تغییر در وضعیت ظاهری این نمونه پس از شاردهی بود، البته متراکم شدن ریز ساختار و ترک خوردگی در لایه بالایی پوشش پس از شاردهی نیز مشاهده شد. همچنین، قرار گرفتن نمونه فاقد پوشش در معرض شار حرارتی مشابه باعث ذوب جداره فولادی نازل شد.
[1]-Yttria Stabilized Zirconia (YSZ) تفاصيل المقالة