مطالعات زبان و ادبیات غنایی
,
العدد1,السنة
9
,
بهار
1398
تصویر و تصویرپردازی از عناصر و مؤلّفههای برجسته در حوزة زیباییشناختی و از جمله اختصاصات در سبکشناسی آثار ادبی و هنری است. امروزه نگاه انتقادی به آثار ادبی از منظر خلق تصاویر نو، ناب و نغز از جمله مباحث جدّی در مطالعات بلاغت سنتی و نقد و نظریة ادبی و بهویژه در بررسی أکثر
تصویر و تصویرپردازی از عناصر و مؤلّفههای برجسته در حوزة زیباییشناختی و از جمله اختصاصات در سبکشناسی آثار ادبی و هنری است. امروزه نگاه انتقادی به آثار ادبی از منظر خلق تصاویر نو، ناب و نغز از جمله مباحث جدّی در مطالعات بلاغت سنتی و نقد و نظریة ادبی و بهویژه در بررسی و تحلیلهای مکاتب صورتگراییی و ساختارگرایی و مانند آن محسوب میشود. هدف از این پژوهش بحث و بررسی در انواع تصاویر منظومة بزمی نوروز و نوگل، اثر آرمان راکیان است که بهتازگی وارد بازار نشر گردیدهاست. این پژوهش به شیوة اسنادی، توصیفی و در نهایت تجزیه و تحلیل محتوا بر اساس یافتهها صورت میگیرد. در مسیر این تحقیق با معرّفی انواع تصاویر خیالی ساده، متعدّد و گسترده و رفتهرفته فاصلهگرفتن از شیوههای نقد سنتی در پرداخت صِرف به مصادیق صُور خیالی در حوزة فنون بلاغت و صناعات ادبی و یا بیان و بدیع، به بررسی و شناخت عناصر نو، تصاویر چند لایه، انواع استعارههای تو در تو و مرکّب، اسطورهپردازیها، نمادها و نمادسازیها، کهنالگوها و حتّی شیوههای روایت و توصیف پرداختهمیشود.
تفاصيل المقالة
پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی
,
العدد2,السنة
3
,
تابستان
1397
تصحیح آثار فاخر ادبی و شناختن و شناساندن متون و صاحبان آثار به جامعه و بهویژه پژوهشگران، منتقدان و علاقهمندان به میراث ماندگار زبان و ادبیات فارسی، کاری ارزشمند و بسیار برجسته است. هدف از این پژوهش، آشنایی با میرزا نظامالدین دستغیب شیرازی، از شاعران سدۀ یازدهم هجری و أکثر
تصحیح آثار فاخر ادبی و شناختن و شناساندن متون و صاحبان آثار به جامعه و بهویژه پژوهشگران، منتقدان و علاقهمندان به میراث ماندگار زبان و ادبیات فارسی، کاری ارزشمند و بسیار برجسته است. هدف از این پژوهش، آشنایی با میرزا نظامالدین دستغیب شیرازی، از شاعران سدۀ یازدهم هجری و معرفی نسخههای خطی دیوان او، همچنین بررسی و تحلیل عناصر و مؤلفههای سبک ادبی وی، یعنی زبان، قالب، ساختار، مضمون و موضوعات مانند آن است. این پژوهش به شیوۀ اسنادی، کتابخانهای و توصیفی انجام پذیرفته است و در پایان به این نتیجه میرسد که با توجه به نسخههای موجود دیوان و اقوال پراکنده و اشارات تذکرهها و تاریخ ادبیات، نظام شیرازی از شاعران سبک اصفهانی یا هندی، معاصر شاهعباس اول، آشنا به علوم زمان و چیرهدست در خوشنویسی و موسیقی است که در مدت کوتاه عمر خود، حدود سه هزار بیت در قالبهای قصیده، غزل، قطعه، رباعی، ترکیببند و مثنوی (ساقینامه) با مضامینی چون نعت پیامبر اکرم(ص)، منقبت امامان شیعه(ع)، عشق، مدح، شکوائیه و انتقاد از ابنای دهر و موضوعاتی مانند آن سروده است.
تفاصيل المقالة
موضوع اساسی در حوزة نقد اخلاقی آثار هنری و ادبی، رابطة هنر و ادبیات با اخلاق است. مکاتب، جریانها و نحلههای ادبی، هنری و اخلاقی نیز هرکدام از منظری به این مطلب پرداختهاند. اگرچه رسالت اصلی آثار هنری و ادبی در مرحلة نخست، اقناع ذوق مخاطب است اما در بیشتر این آثار، تعه أکثر
موضوع اساسی در حوزة نقد اخلاقی آثار هنری و ادبی، رابطة هنر و ادبیات با اخلاق است. مکاتب، جریانها و نحلههای ادبی، هنری و اخلاقی نیز هرکدام از منظری به این مطلب پرداختهاند. اگرچه رسالت اصلی آثار هنری و ادبی در مرحلة نخست، اقناع ذوق مخاطب است اما در بیشتر این آثار، تعهد ادبی و رسالت اخلاقی و دینی خالق آثار، محسوس و مؤثّر است. باید اذعان کرد بسیاری از آثار ادبی ما هم به بیان عناصر، مؤلّفهها و مضامین اخلاقی پرداختهاند و این تنها مختص ادبیات تعلیمی و یا عرفانی نیست و در انواع دیگر از جمله ادب غنایی و منظومههای بزمی نیز به چشم میخورد. خواجوی کرمانی شاعر بزرگ زبان فارسی نیز در آثار تعلیمی، حماسی، غنایی و از جمله منظومههای بزمی و دیوان خود به تناسب، مصادیق فضایل و رذایل اخلاقی را بیان کردهاست. این پژوهش قصد دارد به نقد اخلاقی منظومههای بزمی خواجو بپردازد.
تفاصيل المقالة
اسطورهها یا همان سلوک و مذاهب منسوخ اقوام و ملّتها ـ که خواب و خیالگونه در ذهن و رفتار ناخودآگاه فردی و جمعی حاضرند ـ پیوندهایی عمیق و دیرپا با ادبیات و هنر دارند. در حقیقت، اسطوره ادبیاتی است غیر تاریخی که در انواع ادبی؛ یعنی شفاهی و مکتوب، سرودهها و نوشتهها، حما أکثر
اسطورهها یا همان سلوک و مذاهب منسوخ اقوام و ملّتها ـ که خواب و خیالگونه در ذهن و رفتار ناخودآگاه فردی و جمعی حاضرند ـ پیوندهایی عمیق و دیرپا با ادبیات و هنر دارند. در حقیقت، اسطوره ادبیاتی است غیر تاریخی که در انواع ادبی؛ یعنی شفاهی و مکتوب، سرودهها و نوشتهها، حماسهها و مانند آن به چشم میخورد. ادبیات کودک و نوجوان نیز از شاخ و برگهای انبوه و در هم تنیده و در عین حال استواری است که ریشه در فرهنگ و ادبیات عامّه دارد. ردّ پای گذر اسطوره از گذرگاه این بخشِ ادبیات، در پیکرة ترانهها، متلها، حکایات و قصّهها عمیق و ماندگار است. متلها با درونمایههای لطیف و سرگرمکننده به شعر و یا نثرِ خوشآهنگ، بخشی از این ادبیات خوانده میشوند. در این پژوهش اسنادی ـ کتابخانهای برای نشان دادن وابستگی میان اسطوره و ادبیات کودک و نوجوان، به بررسی و تحلیل متل دویدم و دویدم و عناصر اساطیری آن پرداخته شده است.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications