هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت نسخه‌های خطی و چاپ سنگی در مراکز فرهنگی وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و ارائه راهکارهای مطلوب برای بهبود وضعیت موجود بود. جامعه‌ی پژوهش، 27 کتابخانۀ دارای نسخه‌های خطی و 25 کتابخانه دارای مجموعه چاپ‌سنگی بود. روش‌شناسی: روش تحقیق، توصیفی ـ پیمایشی و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق‌ساخته می‌باشد. برای اعتبارسنجی پرسشنامه از روایی محتوایی و به منظور سنجش پایایی آن از روش آزمون مجدد یا بازآزمایی استفاده شد، که ضریب روایی دو آزمون 96/0 محاسبه گردید. از نرم‌افزار اکسل جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که 5883 جلد نسخه خطی و 17029 جلد چاپ سنگیدر این کتابخانه‌ها موجود است. 51 کتابدار در مقاطع مختلف در بخش نسخه‌های خطی و چاپ‌سنگی در حاشیه دیگر وظایف در بخش‌های مختلف کتابخانه‌های عمومی کشور فعالیت می کنند. 7 درصد کتابخانه‌ها از دوره‌های ضمن خدمت بهره‌جویی داشته اند. 19 درصد کتابخانه‌ها دما و نور؛ 11 درصد کتابخانه‌ها رطوبت؛ و 11 درصد کتابخانه‌ها سیستم‌های کنترلی دما و رطوبت را بازرسی می‌کنند. 74/68 درصد نسخه‌های خطی و 31/52 درصد چاپ سنگی فهرست‌نویسی شده ‌است. 7 درصد کتابخانه‌ها در حال دیجیتال‌سازی محتوا می‌باشند. 80 درصد کتابخانه‌ها به صورت دستی و در محل کتابخانه اطلاع‌رسانی می‌کنند. 88 درصد کتابخانه‌ها برای افراد و با شرایط خاص دسترس‌پذیر بوده و شیوه بازیابی در 76 درصد کتابخانه‌ها فهرست‌‌دستی می‌باشد. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش، وضعیت حفاظت، مدیریت، و اشاعه نسخه‌های خطی و چاپ‌سنگی در کتابخانه‌های عمومی کشور در شرایط مناسبی نبوده و نیازمند اهتمام بیشتر مسئولین است. انجام مرمت، دیجیتال‌سازی محتوا، فهرست‌نویسی و تهیه بانک‌های اطلاعاتی، ایجاد دوره‌های ضمن‌خدمت، و بهره‌گیری از کارکنان متخصص از اهمّ راهکارهای اشاره شده بود. تفاصيل المقالة

امروزه علم سنجی زمینة تازه ای را در تحقیقات ارائه نموده است، در این علم از روش های آماری و اندازهگیری برای تعیین معیارهای رشد و توسعة علوم و سطوح گسترش آنان،و تأثیر و تأثر آن در جوامع مختلف بشری،استفاده می شود.این علم در روسیة شوروی پدید آمد و در کشورهای اروپای شرقی بویژه مجارستان توسعه یافت. از این روش برای اندازه گیری کمی علوم در سطوح ملی و بین المللی مؤسسات دولتی و خصوصی استفاده می شود. کتابسنجی یکی از شیوه های مهم علم سنجی است و مطالعه استنادی یا تحلیل استنادی یکی ازمتداولترین فنون کتابسنجی است که درآن قواعد حاکم بررابطه میان متن و سند، جستجو و مطالعه می شود. انسان برای اعتبار بخشیدن به کار خود،استناد می کند. مسیر اکتشاف و تفکرات علمی به وسیلة استنادها مشخص می شود که همانا میزان مراجعه به منابع قبلی هستند و شبیه به ردپاهای ثابتی می باشند. در این مقاله به بررسی مفاهیم، تعریف ها و کارکردهای تحلیل استنادی از دیدگاه دانشمندان و صاحبنظران رشته پرداخته شده و ارتباط هر یک از جنبه ها با یکدیگر بیان می شود. تفاصيل المقالة

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت موجود کتابخانه های مراکز پیش دانشگاهی شهر اراک با توجه به رسالت و خط مشی، بودجه، فضا و تجهیزات، مجموعه، نیروی انسانی، خدمات و فعالیت ها، ترویج خدمات کتابخانه و ارتقای یادگیری،و مقایسه نتایج حاصل با استانداردهای کتابخانه های مدارس است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و از نوع توصیفی است که به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه بهره جویی شد. یافته‌ها: از 34 کتابخانه مراکز پیش دانشگاهی شهر اراک، 4 کتابخانه از پاسخگویی به پرسشنامه اجتناب نمودند. پژوهش بر حسب 30 پاسخنامه دریافتی با استفاده از نرم افزار SPSS-16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل نشان داد که کتابخانه های مراکز پیش دانشگاهی شهر اراک در زمینه رسالت و خط مشی 66/67 درصد، بودجه 68/66 درصد، فضا و تجهیزات 33/88 درصد، مجموعه 50 درصد، نیروی انسانی 11/91 درصد، خدمات و فعالیت ها 99/59 درصد، ترویج خدمات کتابخانه و ارتقای یادگیری 70 درصد، با استانداردهای کتابخانه های مدارس مطابقت دارند. در پایان پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت این کتابخانه ها ارائه گردید. تفاصيل المقالة