چکیده مقدمه: با توجه به ماهیت فرآیند ساخت افزایشی به روش ذوب لیزری انتخابی که منجر به ایجاد ساختار لایه‌ای می‌شود، انتظار می‌رود گرادیان ریزساختاری در مقطع نمونه ایجاد شود. بدین منظور در آلیاژ Mo10-Ti پرینت شده، مورفولوژی و ریزساختار سطح مقطع بررسی شد. مورفولوژی لایه‌های بالایی و پایینی یعنی آخرین و اولین لایه چاپ شده نیز برای کسب اطلاعات بیشتر مورد بررسی قرار گرفت. روش­: نمونه آلیاژی Mo10-Ti از مخلوط پودری در 120 لایه، هرکدام با ضخامت 25 میکرون، به روش ذوب لیزری انتخابی با توان لیزر W 95، سرعت اسکن mm.s^-1 600 و فاصله مراکز دو حوضچه مجاور µm 88 تحت اتمسفر آرگون پرینت شد. چگالی نمونه پرینت شده اندازه­ گیری و سپس فازهای تشکیل دهنده مخلوط پودری و همچنین نمونه پرینت شده با استفاده از پراش پرتو اشعه ایکس (XRD) شناسایی شد. مورفولوژی و ریزساختار، توسط میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی روبشی مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ­ها: بررسی‌ها نشان می‌دهد نمونه پرینت شده، متراکم بوده و چگالی نسبی آن 53/98 درصد است. نمونه بعد از پرینت متشکل از فازهای آلفا و بتا بوده، در حالی که پودر مخلوط فقط شامل فاز آلفا همراه با پیک‌های مربوط به مولیبدن می‌باشد. بررسی جزئیات مورفولوژی حوضچه‌‌های مذاب، رگه‌های غنی ازمولیبدن را نشان می‌دهد که بیانگر شرایط انحلال مولیبدن در مذاب تیتانیوم می‌باشد. گرادیانی از انحلال مولیبدن در طول مقطع از بالا به پایین دیده می‌شود. به این صورت که در قسمت بالا، کناره‌های حوضچه‌های مذاب که عمدتاً غنی از مولیبدن هستند، در میکروسکوپ الکترونی به صورت رگه‌های سفید روشن و ضخیم، و در میکروسکوپ نوری به رنگ سفید مایل به بنفش روشن دیده می‌شوند. با این حال، در قسمت پایین، این رگه‌ها نازک‌تر و صاف‌تر به نظر می‌رسند، که می‌تواند در نتیجه افزایش نفوذ مولیبدن در زمینه تیتانیوم باشد. نتیجه­ گیری: بررسی میکروسکوپی ریزساختار در قسمت‌های بالایی، میانی و پایینی سطح مقطع، باتوجه به ماهیت و روش ساخت نمونه بیانگر وجود گرادیانی در نحوه­ ی نفوذ مولیبدن و مورفولوژی حوضچه‌های مذاب است. تفاصيل المقالة

با افزایش دمای تف­جوشی و تشکیل فاز مایع بیش‌تر، به دلیل نیروی جاذبه زمین، مذاب به سمت نواحی پایین­تر کشیده شده و سبب پر شدن حفرات و تخلخل­ها در این نواحی می­شود. تفاوت در کسر حجمی مذاب، باعث ایجاد گرادیان ریزساختاری از بالا به پایین قطعات در حین تف­جوشی می­شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر نیروی جاذبه زمین بر شکل ظاهری و هم‌چنین تحولات ریزساختاری قطعات تف­جوشی شده است. به این منظور، قطعات برنزی با ترکیب شیمیایی Cu-10Sn-10Pb در محدوده­ی دماییC °970-890 به مدت 20 دقیقه تف­جوشی شدند. از قطعات برنزی در شرایط گوناگون تف­جوشی به صورت درجا عکس­برداری شد. از این پژوهش نتیجه شد که به دلیل کاهش ویسکوزیته در نواحی پایینی قطعات تف­جوشی شده و همین طور نیروی وزن قسمت­های بالایی، میزان تغییرشکل از بالا به پایین افزایش می­یابد. می­توان دلیل این موضوع را افزایش کسر حجمی مذاب به دلیل افزایش دمای تف­جوشی دانست که در نواحی پایینی این مقدار بیش‌تر بوده و در نتیجه تغییر در شکل ظاهری قطعات و مشاهده پدیده­ی پاشنه فیلی را در پی دارد. عنصر سرب نقش مهمی در خردایش و آرایش مجدد ذرات برنزی ایفا می­کند که همین موضوع روی ریزساختار و شکل ظاهری قطعات در حین تف­جوشی تاثیر می­گذارد. تفاصيل المقالة