.در این پژوهش تلاش شده است ابتدا به مرور نظام مند مطالعات پیشین در حوزه سیاستگذاری فضای مجازی (مطالعات منتشر شده از سال 1390 تا 1399) پرداخته شود. مطالعات مربوط با موضوع سیاستگذاری فضای مجازی به زبان فارسی در پایگاه های اطلاعاتی معتبر به زبان فارسی جستجو شده و پس از بررسی و تحریر بر اساس موضوع دسته بندی شدند. در مرحله دوم با استفاده از رویکرد کیفی اجرا شده و داده‌های آن از طریق برگزاری مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با 14 نفر از خبرگان حوزه قوانین و مقررات فضای مجازی که دست کم پنج سال سابقه فعالیت در این حوزه را داشتند، جمع آوری شده است.یافته‌های پژوهش نشان داده است با استفاده از روش تجزیه و تحلیل مضمون متن مصاحبه‌ها، آسیب‌های فرایند سیاست گذاری در فضای مجازی، شناسایی شد و در پنج دسته کلی قرار گرفت. یافته ها نشان داد آسیب‌های شناسایی شده که به پنج طبقه دسته بندی شدند، عبارت‌اند از: شرایط علی (روح بخش بودن فضای مجازی، جامعه شبکه‌ای و ارتباط جمعی خود انگیز توسعه شبکه‌های اجتماعی مجازی)، عوامل زمینه‌ای (عدم وجود اعتماد، جنبه تفننی و عدم عقلانی بودن، ایزار تمدن سازی)، شرایط مداخله گر (دسترسی آسان افراد به ابزارهای ارتباطی، نظارت ضعیف، فراهم نبودن بسترهای لازم)، راهبردها (ایجاد شبکه ملی اطلاعات، مشخص نمودن نیازمندی‌ها و الزامات سیاستگذاری، ارتقای دانش سیاستگذاری، هماهنگی و همکاری دستگاه‌ها و استفاده از افراد متخصص) و پیامدها (قابلیت جابه جایی یافتن، تخصصی شدن، رقابت با سایر رسانه‌های اجتماعی، خدمات مبتنی بر بومی) مطرح گردید. تفاصيل المقالة