تجزیهوتحلیل فضایی در باستانشناسی در زمینههای گوناگون باستانشناسی چشمانداز، آنالیز آماری اهمیت زیادی یافت. باستانشناسی فضایی روابط مکانی دادههای باستانی، الگوهای ایجادشده در اثر فعالیتهای انسانی و پیامدهای آن در فضای درونی محوطههای باستانی و محیط اطراف آنها را م أکثر
تجزیهوتحلیل فضایی در باستانشناسی در زمینههای گوناگون باستانشناسی چشمانداز، آنالیز آماری اهمیت زیادی یافت. باستانشناسی فضایی روابط مکانی دادههای باستانی، الگوهای ایجادشده در اثر فعالیتهای انسانی و پیامدهای آن در فضای درونی محوطههای باستانی و محیط اطراف آنها را مطالعه میکند. هدف اصلی پژوهش تجزیهوتحلیل ژئوماتیک و خوشهبندی سه دوره باستانشناختی شهرستان خنج است. پرسش محوری پژوهش، توزیع مکانی محوطههای باستانشناختی دشت خنج بر اساس خوشهبندی دورهای (پیشازتاریخ، تاریخی-اسلامی، اسلامی) از چه الگوهایی تبعیت میکند و چه عواملی در مکانیابی این محوطهها نقش ایفای نمودهاند؟ پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی است. ابتدا با مطالعات میدانی192 نقطه باستانشناختی در سه دوره دستهبندی و موقعیت مکانی آنها (طول و عرض جغرافیایی) ثبت گردید. سپس بامطالعه ادبیات پژوهش جهت استخراج 8 شاخص مؤثر (فاصله از رودخانه، ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب، شرایط اقلیمی، پوشش گیاهی، میزان بارش، فاصله از روستاها) در پراکنش مراکز و نقاط باستانی موجود در سطح شهرستان خنج در سطح 4دهستان شناسایی با استفاده از تکنیک دلفی استخراج شدند، وضعیت نهایی نقاط از طریق ابزار سمی واریوگرام در بخش Geostatistical analyst با نرمافزار ArcGIS تجزیهوتحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان میدهد؛ بیش از 45% محوطهها در ارتفاع1100-900m و درشیب 5 تا10% پراکنش یافته است، اقلیم آنها با متوسط بارش100 تا 150mm کمتر، اقلیم معتدل و مراتع اطراف آنها قابل آبیاری است. میانگین وسعت محوطهها بیش از1هکتار و میانگین فاصله از روستاها 3000m است. فاصله از منابع آب بهطور میانگین بیش از3 کیلومتر است، محوطهها بهصورت متمرکز در نیمه شرقی و بخشی در قسمت جنوبشرق شهرستان پراکنش دارند.
تفاصيل المقالة
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
العدد2,السنة
13
,
تابستان
1400
تجزیهوتحلیل فضایی در باستانشناسی در زمینههای گوناگون باستانشناسی چشمانداز، آنالیز آماری اهمیت زیادی یافت. باستانشناسی فضایی روابط مکانی دادههای باستانی، الگوهای ایجادشده در اثر فعالیتهای انسانی و پیامدهای آن در فضای درونی محوطههای باستانی و محیط اطراف آنها را م أکثر
تجزیهوتحلیل فضایی در باستانشناسی در زمینههای گوناگون باستانشناسی چشمانداز، آنالیز آماری اهمیت زیادی یافت. باستانشناسی فضایی روابط مکانی دادههای باستانی، الگوهای ایجادشده در اثر فعالیتهای انسانی و پیامدهای آن در فضای درونی محوطههای باستانی و محیط اطراف آنها را مطالعه میکند. هدف اصلی پژوهش تجزیهوتحلیل ژئوماتیک و خوشهبندی سه دوره باستانشناختی شهرستان خنج است. پرسش محوری پژوهش، توزیع مکانی محوطههای باستانشناختی دشت خنج بر اساس خوشهبندی دورهای (پیشازتاریخ، تاریخی-اسلامی، اسلامی) از چه الگوهایی تبعیت میکند و چه عواملی در مکانیابی این محوطهها نقش ایفای نمودهاند؟ پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی است. ابتدا با مطالعات میدانی192 نقطه باستانشناختی در سه دوره دستهبندی و موقعیت مکانی آنها (طول و عرض جغرافیایی) ثبت گردید. سپس بامطالعه ادبیات پژوهش جهت استخراج 8 شاخص مؤثر (فاصله از رودخانه، ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب، شرایط اقلیمی، پوشش گیاهی، میزان بارش، فاصله از روستاها) در پراکنش مراکز و نقاط باستانی موجود در سطح شهرستان خنج در سطح 4دهستان شناسایی با استفاده از تکنیک دلفی استخراج شدند، وضعیت نهایی نقاط از طریق ابزار سمی واریوگرام در بخش Geostatistical analyst با نرمافزار ArcGIS تجزیهوتحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان میدهد؛ بیش از 45% محوطهها در ارتفاع1100-900m و درشیب 5 تا10% پراکنش یافته است، اقلیم آنها با متوسط بارش100 تا 150mm کمتر، اقلیم معتدل و مراتع اطراف آنها قابل آبیاری است. میانگین وسعت محوطهها بیش از1هکتار و میانگین فاصله از روستاها 3000m است. فاصله از منابع آب بهطور میانگین بیش از3 کیلومتر است، محوطهها بهصورت متمرکز در نیمه شرقی و بخشی در قسمت جنوبشرق شهرستان پراکنش دارند.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications