در اندیشه عرفانی- اسلامی، حسن و زیبایی حق‌تعالی اساس آفرینش عالم هستی است و زیبایی و آفرینش پیوندی ناگسستنی دارند. این مقاله قصد دارد، با نظر به آفرینش خداوندی و بر پایه این معنی عرفانی که انسان، مثال خداوند است، فعل هنری انسان را مورد واکاوی قرار دهد تا رهیافتی به چگونگی جلوه‌گر شدن زیبایی در اثر هنری و نقش هنرمند در آن اثر، فراهم آورد. در این راستا با بهره‌گیری از روش توصیفی، تحلیلی و تفسیری و بر اساس آموزه‌های قرآنی و منابع عرفان و حکمت اسلامی به بررسی مراتب آفرینش خداوندی و نسبت آن با فعل تکلم در آفریده‌های جهان، انسان و قرآن که جلوه‌های کامل جمال حق‌تعالی هستند، پرداخته شده است؛ سپس چگونگی ظهور زیبایی در اثر هنری با توجه به قوای وجودی انسان تحلیل و تبیین گردیده و به‌عنوان نمونه باغ هشت‌بهشت اصفهان از این منظر مورد مطالعه قرارگرفته است. نتایج حاکی از آن است که فعل هنری انسان در مرتبه قلب (عقل)، متناظر با زیباییِ جوهر کلامی و باطنی اثر؛ و در مرتبه حس، متناظر با زیباییِ صورت کتابی و ظاهری اثر است که هرچه ارتباط بیشتری بین این دو وجه به‌واسطه قوّه‌ی خیال هنرمند برقرارگردد، اثر هنری زیباتر خواهد بود؛ درعین‌حال زیبایی ماندگار،‌ ناشی از وجه کلامی اثر است که وابسته به حق و زیبایی اوست تفاصيل المقالة