علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
العدد2,السنة
23
,
بهار
1400
زمینه و هدف: گسترش شهری موجب تغییرات زیربنایی در ساختار و کارکرد بوم شناسی سیمای سرزمین و تغییر تدریجی ساختار مکانی و الگوی سیمای سرزمین می شود. با توجه به اهمیت درک اجزای محیط زیست شهری و چگونگی تعاملات بین این اجزا، هدف از این مطالعه تحلیل گرادیانت شهری- روستایی کلان أکثر
زمینه و هدف: گسترش شهری موجب تغییرات زیربنایی در ساختار و کارکرد بوم شناسی سیمای سرزمین و تغییر تدریجی ساختار مکانی و الگوی سیمای سرزمین می شود. با توجه به اهمیت درک اجزای محیط زیست شهری و چگونگی تعاملات بین این اجزا، هدف از این مطالعه تحلیل گرادیانت شهری- روستایی کلان شهر تهران با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین برای کمی کردن الگوی سیمای سرزمین می باشد.مواد و روش ها: اطلاعات تحقیق در سال 1398 گردآوری و از ترکیب آنالیز گرادیانت و سنجه های سیمای سرزمین برای کمی سازی الگوی سیمای سرزمین تهران استفاده شد. نقشه های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7 و 8 مربوط به سال های 2008 و 2018 در نرم افزار ENVI 5.3به طبقات انسان ساخت، اراضی باز، پوشش گیاهی و آب طبقه بندی شدند. ترانسکت هایی با ابعاد Km4Km* 4 در چهار جهت اصلی، با عبور از منطقه 12 طراحی و برای محاسبه سنجه های تعداد لکه، تراکم لکه، تراکم لبه، درصد سیمای سرزمین، میانگین مساحت لکه ها و متوسط شاخص شکل در سطح سیمای سرزمین و کلاس از روش پنجره متحرک استفاده شد.یافته ها: از سال 2008 تا سال 2018 توسعه شهری موجب افزایش تراکم لکه ها در سیمای سرزمین شده است. به طوری که در ترانسکت مرکزی پیوستگی سیمای سرزمین کاهش و از هم گسیختگی اجزای ساختاری سیمای سرزمین افزایش یافته است. در سطح سیمای سرزمین تعداد لکه ها و تراکم لبه افزایش و میانگین مساحت لکه ها و متوسط شاخص شکل کاهش یافته است. در سطح کلاس نیز میانگین مساحت لکه های اراضی باز و انسان ساخت افزایش یافته است.بحث و نتیجه گیری: در طول ترانسکت ها علاوه بر تغییرات کاربری ها، شکل و تراکم لکه ها نیز تغییر کرده و روند این تغییرات در طول ترانسکت ها از هم متفاوت است. درصد اراضی انسان ساخت ماتریس غالب در ترانسکت های نزدیک به مرکز تجاری تهران می باشند و مساحت لکه های پوشش گیاهی و آبی از سال 2008 تا 2018 کاهش یافته است.
تفاصيل المقالة
علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
العدد140,السنة
26
,
بهار
1403
زمینه و هدف: برای حفظ تنوع زیستگاهها و جمعیتهای حیات وحش چارهای جز انتخاب مناسب مناطق حفاظتی که نماینده تنوع زیستی باشند وجود ندارد. یکی از روشهای انتخاب مناطق حفاظتی با تنوع زیستی بالا، استفاده از نرم افزار مارکسان است. هدف اصلی این مطالعه تعیین لکههای مناسب حفاظت أکثر
زمینه و هدف: برای حفظ تنوع زیستگاهها و جمعیتهای حیات وحش چارهای جز انتخاب مناسب مناطق حفاظتی که نماینده تنوع زیستی باشند وجود ندارد. یکی از روشهای انتخاب مناطق حفاظتی با تنوع زیستی بالا، استفاده از نرم افزار مارکسان است. هدف اصلی این مطالعه تعیین لکههای مناسب حفاظتی با تنوعزیستی بالا از طريق نرم افزار ماركسان و شناسایی لکههای حفاظتی تحت فشار کانونهای آلاینده در منطقه ساحلی غرب استان هرمزگان است.
روش بررسی: برای شناسایی لکههای مناسب حفاظتی با تنوع زیستی بالا از الگوریتم مذابسازی شبیهسازی شده نرم افزار ماركسان در قالب دو سناریو استفاده گردید و به این منظور 36 معیار حفاظتی مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین پراکنش گونههای گیاهی و جانوری بهعنوان معيارهای حفاظتی، پراکنش کانونهای آلاینده و مناطق تحت حفاظت موجود از نرم افزار 10.3ArcGIS استفاده شده است. با تلفیق نتایج سناریو منتخب با نقشه منابع آلاینده، لکههای حفاظتی تحتفشار کانون های آلاینده شناسایی شدند.
یافتهها: نتایج اجرای نرم افزار ماركسان که در سال 1399 انجام شد، نشان داد که مناطق حفاظتی منتخب و مناطق تحت حفاظت موجود سازمان محیط زیست به لحاظ حفظ تنوع زيستي تطابق لازم را ندارند و برای حفاظت 50 درصد هر یک از معیارهای حفاظتی (سناریوی دوم)، نیاز است 801349 هکتار به سطح مناطق حفاظت شده فعلی اضافه گردد و باید فشار صنایع را دربخشهای شرقی و مرکزی زیر حوضه کاهش داد.
بحث و نتیجهگیری: در نهایت میتوان نتیجه گرفت با توجه به اینکه سناریو دوم تمام معیارهای حفاظتی را بهجز یک معیار پوشش داده است، این سناریو به لحاظ دستیابی به معیارهای حفاظتی میتواند به عنوان بهترین سناریو مطرح گردد و با تلفیق نتایج سناریو دوم با نقشه منابع آلاینده مشخص گردید لکههای حفاظتی در قسمت شرقی و مرکزی منطقه مورد مطالعه تحتفشار هستند. بنابراین توسعه مناطق حفاظت شده فعلی به سمت نواحی غربی منطقه توصیه می شود.
تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications