زمینه و هدف: تخلیه فاضلاب های رنگی حاصل از عملکرد صنایع رنگ رزی به آب های پذیرنده، به دلیل پایداری در محیط زیست، سمی بوده و موجب آسیب به محیط زیست می شود. حذف رنگ از فاضلاب های رنگی با روش های متداول تصفیه فاضلاب مشکل می باشد. بنابراین، فرایند اکسیداسیون پیشرفته روشی موثر برای حذف این دسته از آلاینده های آلی می باشد. روش بررسی: در این مطالعه از نقره دوپ شده با تیتانیوم دی اکسید بر پایه زئولیت Fe-ZSM-5 برای تجزیه فوتوکاتالیکی رنگ راکتیو 195 از محلول آبی با استفاده از نور UV (فرابنفش) استفاده شد که در این راستا اثر نسبت های مختلف تیتانیوم دی اکسید به Fe-ZSM-5، غلظت رنگ، غلظت فوتوکاتالیست و pH در دمای محیط مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: آنالیز EDXبا تجزیه و تحلیل عنصری نیمه کمی از سطح نشان داد که Ti و نقره با موفقیت روی سطح زئولیت Fe-ZSM-5قرار گرفتند. در تصاویر SEM اندازه، جهت و مورفولوژی فوتوکاتالیست سنتزی مورد بررسی قرار گرفت. که ذرات TiO2 و نقره سنتز شده دارای شکل و اندازه یکنواخت بوده ودارای ابعاد کم تر از 50 نانومتر می باشند. آنالیز EDX درصد وزنی عناصر تشکیل دهنده فوتوکاتالیست سنتزی را 98/19، 48/5، 95/56 و 65/15به ترتیب برای سیلیس، آهن، تیتانیوم و نقره تعیین نمود و آنالیزXRD نیز حضور فاز Fe-ZSM-5، آناتاز TiO2 و نانوذرات نقره را در فوتوکاتالیست سنتز شده تایید نمود. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که کارایی حذف فوتوکاتالیتیکی فوتوکاتالیست نقره دوپ شده با دی اکسید تیتانیوم بر پایه زئولیت Fe-ZSM-5 به طور معنی داری تحت تاثیر pH می باشد. کارایی حذف با افزایش pH کاهش یافت. بهترین کارایی فوتوکاتالیستFe-ZSM-5@TiO2_Ag در حذف رنگ راکتیو 195 (100%) در pH برابر 3، غلظت فوتوکاتالیست 300 میلی گرم بر لیتر، غلظت رنگ برابر 50 میلی گرم بر لیتر در مدت زمان 75 دقیقه و نسبت Ag-TiO2برابر یک به دست آمد. همچنین حداقل کارایی حذف رنگ برابر 32% در pH برابر 9 تحت شرایط بهینه بود. قابلیت استفاده مجدد از فوتوکاتالیست بعد از هفت دور استفاده مکرر از آن معنی دار بود. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: رنگ‌های راکتیو از جمله پرکاربردترین رنگ‌ها در صنایع نساجی هستند. در فرآیند رنگرزی حدود 60 تا 70% از رنگ‌ مصرفی بر روی الیاف تثبیت می‌شود. در آخرین مرحله آب‌شویی الیاف حدود 15-10 % از رنگ‌های راکتیو مصرفی وارد پساب شده و باعث بروز مشکلات زیست محیطی می‌گردند. لذا هدف از این مطالعه حذف رنگ‌های راکتیو بلو19 و راکتیو رد 198 با استفاده از کربن‌فعال تهیه‌شده از پسماند حاصل از هرس درختچه انگور در سیستم ناپیوسته است.روش بررسی: در این مطالعه کربن‌فعال با فعال‌ساز اسیدفسفریک در نسبت اشباع 1:2 و در دمای°C 400 سنتز شد. همچنین شرایط بهینه برای حداکثر جذب رنگ‌های راکتیو بلو19 و رد 198 در این مطالعه pH برابر 2، دوز جاذب g/l 05/0، غلظت اولیه رنگ mg/l‌300، دما C° 60، حجم محلول ml 200 و زمان تماس 120 دقیقه تعیین شد.یافته ها: نتایج نشان داد که نمونه کربن‌فعال با سطح ویژه m2/g 1950 و حجم کلی حفرات cm3/g 588/1 و توزیع 51% حفرات در محدوده میکروحفره با حداکثر ظرفیت جذب mg/g 1154 برای رنگ بلو 19 و mg/g 431 برای رنگ راکتیو 198 در شرایط بهینه از پتانسیل بالایی در حذف رنگ برخوردار است. همچنین داده‌های تعادلی رنگ راکتیو بلو 19 تطابق بیشتری با مدل فرندلیخ و داده‌های رنگ راکتیو رد 198 تطابق بهتری با مدل لانگمیر داشت. جذب هر دو رنگ نیز از مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم پیروی نمود.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد کربن‌فعال تهیه‌شده از چوب انگور از پتانسیل بالایی در تصفیه پساب صنایع نساجی برخوردار است. تفاصيل المقالة

در شهر زاهدان روزانه حدود 800 کیلوگرم خاک اره تولید شده در کارگاه‌های چوب‌بری، استفاده‌ای نداشته و دور ریخته می‌شود. هدف از مطالعه حاضر استفاده مجدد از این پسماند‌های سودمند جهت بهینه‌سازی نسبت کربن به نیتروژن (C/N)، جلوگیری از خروج نیتروژن از توده و بررسی اثر خاک اره بر محتوای رطوبت توده‌هاست. 4 توده زباله تهیه و یک توده به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. به سه توده دیگر میزان 16، 32 و 70 درصد خاک اره افزوده شد. هفته‌ای یک بار از توده‌ها نمونه‌برداری به عمل آمد و نسبت C/N، میزان رطوبت، کربن و نیتروژن آن‌ها سنجیده شد. میزان کاهش رطوبت در تیمار شاهد 33٪ و در تیمار‌های 16، 32 و 70 به ترتیب 15، 15 و 10٪ بوده است. با افزودن خاک اره میزان از دست رفتن رطوبت توده‌ها کاهش یافت که این مسئله در مناطق گرم و خشک که با کمبود آب مواجه هستند، بسیار حایز اهمیت می‌باشد. میزان بهینه نسبت C/N در تیمار 16% مشاهده شد و از دست رفتن نیتروژن با افزودن خاک اره کاهش یافت. میزان کاهش نیتروژن در تیمار شاهد، 16٪، 32٪ و 70٪ به ترتیب 30، 7، 7 و 15٪ بوده است. حداکثر میزان نیتروژن در توده رسیده نیز در تیمار 16% مشاهده گردید. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان نتیجه گرفت خاک اره می‌تواند سبب حفظ رطوبت و نیتروژن توده‌های کمپوست گردد و نسبت نامطلوب و پایین C/N اولیه را بهبود بخشد. تیمار 16% اثر مناسب‌تری را بر روی فرایند و کیفیت کمپوست نسبت به سایر تیمار‌های مورد آزمایش نشان داد. تفاصيل المقالة

چکیده زمینه و هدف: کمپوست سازی یکی از مناسب ترین روش های دفع پسماندهای شهری محسوب می شود، بنابراین تلاش برای بهبود فرایند آن و تولید محصولات با کیفیت بالا ضروری است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر افزودن خاک اره بر فرایند کمپوست سازی پسماند شهری و نیز برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کمپوست شامل درجه حرارت، pH، EC، غلظت فلزات سنگین و محتوای عناصر غذایی می باشد. روش بررسی: 4 توده پسماند تهیه و مقادیر 0، 16 ، 32 و 70 درصد خاک اره به آن ها افزوده شد. درجه حرارت توده ها به صورت روزانه ثبت گردید، میزان pH و EC به صورت هفتگی و غلظت فلزات سنگین و عناصر غذایی در محصول نهایی اندازه گیری شد. یافته ها: توده بدون خاک اره نوسانات زیادی در درجه حرارت ترموفیلیک نشان داد و کاهش تدریجی درجه حرارت از روز 33 آغاز شد. در حالی که در تیمارهای 16 و 32% از روز 18 کاهش تدریجی درجه حرارت آغاز گردید. pH کلیه توده ها تا روز 21 افزایش و سپس تا پایان فرایند کاهش ناچیز نشان داد. pH محصول نهایی در تیمار 0% با میزان 1/8 بیشترین و در تیمار 70% با میزان 73/7 کمترین بوده است. میزان EC نیز در کلیه تیمارها طی فرایند به میزان ناچیز افزایش یافت و تیمارهای دارای خاک اره میزان EC کمتری را در محصول نهایی نشان دادند به گونه ای که تیمار 0% با میزان 884/4 بیشترین و 32% با میزان 235/4 کمترین EC را دارا بودند. غلظت کلیه فلزات سنگین و عناصر غذایی به جز سدیم و پتاسیم با افزودن خاک اره کاهش یافت که دلیل این کاهش اثر رقیق سازی خاک اره به دلیل محتوای کم فلزات بوده است. غلظت سدیم با افزودن خاک اره افزایش نشان داد که دلیل آن غلظت بالای سدیم در خاک اره و آب مورد استفاده جهت آبیاری می باشد. نتیجه گیری: افزودن خاک اره به توده کمپوست سبب کنترل نوسانات درجه حرارت توده و حفظ درجه حرارت ترموفیلیک در مرحله فعال کمپوست سازی می گردد. هم چنین سبب بهبود کیفیت کمپوست جهت استفاده در کشاورزی ، کاهش غلظت فلزات سنگین و در نتیجه کاهش اثرات منفی آن بر سلامتی می شود. تفاصيل المقالة

میزان تولید ضایعات و پسماند محصولات کشاورزی در ایران بسیار بالا است که با توجه به ترکیب آن ها به منابع مناسبی برای تولید اتانول تبدیل شده‌اند. ملاس یکی از فراوان‌ترین و ارزان‌ترین منابع کربن در دسترس و قابل استفاده برای تولید اتانول می‌باشد که با این کاربرد علاوه بر جلوگیری از ورود آن به طبیعت، محصولی به دست می‌آید که یک سوخت پاک و سازگار با طبیعت است. هدف اصلی این تحقیق تولید اتانول از بیومس به عنوان یک سوخت زیست محیطی و پاک می‌باشد. برای این کار، سنتز زیستی اتانول توسط مخمر Saccharomyces cerevisiae PTCC5010 و با استفاده از ملاس نیشکر به عنوان سوبسترا، با روش ناپیوسته انجام گرفت. در این روش تخمیر در دمای محیط (C° 25) و با pH 5/4 انجام یافت. در سیستم ناپیوسته تولید اتانول، از غلظت های10، 20، 30، 40 و gl-1 50 ملاس به عنوان منبع کربن جهت تخمیر استفاده گردید. محصول تولیدی با افزایش غلظت ملاس افزایش یافته و بیشترین مقدار آن در فرآیند تخمیر پس 36 ساعت و با مصرف 27/93% از قند کل موجود در ملاس gl-150 به میزان g ethanol/l molasses 3/9 و همچنین بیشترین میزان بازده تولید اتانول g ethanol/g total sugar 24/0 بود. در این سیستم بیشترین میزان تولید بیو مس molasses g CDW/l15/5 و همچنین بیشترین میزان بازده وزن خشک سلولی g CDW /g total sugar18/0 به دست آمد. نتایج نشان می‌دهد که سوبسترای بکار رفته می‌تواند از تولید یک سوخت زیستی پایدار حمایت کند و قابل رقابت با کلیه سوخت های تولید شده از بیومس های پر هزینه‌تر باشد. همچنین به دلیل پایین بودن میزان آلودگی ناشی از احتراق آن می‌تواند جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی باشد. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: امروزه آلودگی‌های ناشی از فاضلاب‌های حاوی سورفاکتانت‌ها یکی از عوامل عمده و شایع آلودگی‌های محیط زیستی به‌شمار می‌روند. سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS)، از مهم ترین و عمده ترین انواع سورفاکتانت ها محسوب می شود. هدف از این مطالعه سنتز کربن فعال میان‌حفره از مخروط درخت کاج ایرانی (Pinus eldarica) با استفاده از فعّال سازی شیمیایی به‌منظور حذف سورفاکتانت‌ سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS) از محلول آبی در سیستم‌ ناپیوسته می باشد. روش بررسی: برای سنتز کربن فعال از فعال‌سازهای اسید فسفریک، پتاسیم کربنات و پتاسیم هیدروکسید با نسبت‌های اشباع‌سازی متفاوت استفاده گردید. فرایند کربنیزاسیون در کوره سرامیکی تحت جریان گاز نیتروژن با دبی گاز ml/min 100 در دمای°C 750، میزان حرارتی °C/min8 و به مدت 3 ساعت انجام شد. بیشترین سطح ویژه در نمونه فعال‌سازی شده با اسید فسفریک با نسبت اشباع 2:1 معادل m2/g1580 به‌دست آمد. در سیستم ناپیوسته کارایی نمونه‌های کربن فعال تولید شده برای جذب SDBS از محلول آبی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که کربن فعال تولیدشده با استفاده از فعال‌ساز پتاسیم کربنات با درصد اشباع 1: 75/0 دارای بیشترین ظرفیت جذب معادل mg/g 56/97 بوده است. برای بررسی سینتیک واکنش از مدل‌های شبه درجه اول، شبه درجه دوم و نفوذ درون‌ذره‌ای استفاده شد که نتایج بیانگر این بود که مدل شبه درجه دوم با 982/0 R2>از برازش بهتری با داده‌های تجربی برخوردار است. آزمایش‌ واجذب با استفاده از ترکیبات مختلف انجام گرفت، اسیدسولفوریک و اتانول به ترتیب با 67/65 و 03/40 درصد بیشترین میزان واجذب را نشان دادند. تفاصيل المقالة