در بین عوامل مختلف تأثیرگذار در تولید محصول سویا، شرایط اقلیمی از مهم‌ترین متغیرهایی هستند که باید کنترل شود. در این پژوهش به‌منظور شناخت قابلیت‌های طبیعی۷ ایستگاه پارس‌آباد، اردبیل، خلخال، مشگین‌شهر، بیله سوار، سرعین و نیر برای کشت سویا از درجه روز رشد، بارش سالانه و فصلی، رطوبت نسبی، دمای میانگین، حداقل و حداکثر برای دوره آماری ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۷ استفاده شد و با روش تصمیم‌گیری چند معیاره ANP وزنی برای هر معیار تعیین شد و برای محاسبه میزان تناسب اراضی از تکنیک وزن دهی ساده SAW بهره گرفته شد. با تلفیق نقشه‌های DEM وIDW نقشه‌های پهنه‌بندی در محیط GIS به دست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که در بین ایستگاه‌های موردمطالعه پارس‎آباد و بیله سوار به دلیل ارتفاع کم‌تر از ۱۳۰۰ متر بدون محدودیت و مناسب برای کشت و اردبیل، خلخال، سرعین و نیر به دلیل ارتفاع بیشتر از ۱۳۰۰ متر نامناسب و دارای محدودیت زیاد برای کشت هستند. Manuscript profile

در این پژوهش، تغییرات بارش سالانه شهرستان اردبیل بر اساس ریزگردانی برونداد برخی مدل‌های CMIP6 تحت سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‌ای در نرم افزار SDSM6.1 مدل‌سازی و تحلیل شده است. بدین منظور، بارش روزانه ایستگاه سینوپتیک اردبیل از سال 1979 تا 2014 به‌عنوان داده‌های مشاهداتی در نظر گرفته شد و تغییرات آن برای دهه‌‌های آینده تا سال 2043 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ریزمقیاس‌نمایی در دوره پایه تحت مدل‌های گردش عمومی CanESM5 و NorESM2-MM عملکرد نسبتاً خوبی را در تخمین بارش ماهانه ایستگاه اردبیل نشان داد. نتایج نشان داد که در مارس، آوریل و می، کم‌برآوردی، در جولای بیش‌برآوردی و در بقیه ماه‌ها انطباق نسبتاً خوبی با داده‌های مشاهداتی دارد. میانگین سالانه بارش دوره آینده بر اساس خروجی مدل CanESM5 تحت سناریوهای SSP1-2.6 و SSP5-8.5به‌ترتیب 245 و 243 میلی‌متر محاسبه شد که در مقایسه با میانگین دوره تاریخی، کاهشی حدود 38 و 40 میلی‌متری را نشان می‌دهد. نتایج شبیه‌سازی بارش شهرستان اردبیل با مدل CanESM5 نشان داد در مقیاس ماهانه، بارش در 20 سال آینده در آوریل و می تحت سناریوی SSP1-2.6 بین 14 تا 15 میلی‌متر و تحت سناریوی SSP5-8.5 بین 16 الی 17 میلی‌متر کاهش و در جولای تا سپتامبر و دسامبر حداقل 5 میلی‌متر نسبت به دوره پایه افزایش خواهد یافت. Manuscript profile