چکیده شانه معناشناسی از علوم نوینی است که به بررسی تحول نشانه‌ها در گفتمان برای دریافت سیر تحول معانی می‌پردازد. در این پژوهش به بررسی نظام‌های متعدد گفتمانی در حکایت مرد بغدادی از مثنوی معنوی می‌پردازیم که بر اساس رابطۀ تعاملی، ادراکی، سیال و پدیداری با جهان شکل می‌گیرد و سیر معانی در آن بر اساس تعامل سوژه با جهان هستی پدیدار می‌گردد. همچنین به بررسی ویژگی‌های کنِشی یا شوِشی گفتمان می‌پردازیم. رویکرد این پژوهش، بررسی نشانه‌ها نه به‌صورت منفرد، بلکه در تعامل با مجموعه‌ای از نشانه‌های دیگر است که موجب معناسازی نوین گفتمانی می‌شود. هـدف اصـلی ایـن پـژوهش، بررسی کارکردهای نشانه‌معنایی است که سبب تداوم معنا و ماندگاری در گفتمان موردنظر مـی‌شـوند. این پژوهش به سؤالات زیر پاسخ داده است: فرایند تحول و طغیان نشانه‌ها در گفتمان این حکایت مبتنی بر کدام شرایط گفتمانی رخ می‌دهد؟ چگونه تغییر شرایط کنش‌گر منجر به تولید معناهای سیال می‌گردد؟ روش این تحقیق، تحلیلی و توصیفی است. نتیجۀ این پژوهش نشان می‌دهد که مولانا چگونه با برهم زدن قواعد ثابت نشانه‌ها، شکل تعینی گفتمان را متحول می‌سازد و جریان معانی را از وضعیت یک‌نواخت و برنامه محور به وضعیتی سیال و پرتلاطم تبدیل کرده و دنیایی جدید از نشانه‌ها و معانی به تصویر می‌کشد. Manuscript profile