بن­مایه عشق و مفاهیم مربوط به آن در ادبیات هر ملتی وجود دارد و بازتاب‌دهندة فرهنگ، آیین و رسوم، باورها و ارزش‌های اقوام مختلف جهان است. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، موضوع عشق و مضامین مربوط به آن در متون حماسی ایران، هند و آذربایجان بررسی شده­ است. جامعه آماری تحقیق سه متن حماسی: شاهنامه فردوسی، مهابهارت هندی و دده قورقود آذربایجان می­باشد. سؤال­های تحقیق این است که چه تفاوت­ها و شباهت­های محتوایی در بن­مایه عشق در سه حماسه وجود دارد و دیدگاه فرهنگی در موضوع عشق چگونه است. مقایسه تطبیقی سه اثر نشان می­دهد: عشق در هر فرهنگی جزو برترین احساس آدمی است که اهداف زندگی شخصی، خانوادگی و فرهنگ یک ملت را پیش می­برد. همسریابی، عواطف خانوادگی­ و عشق به سرزمین، سه بن مایه اصلی حماسه­ها هستند. داستان­های مستقل عاشقانه در هر سه متن آمده است و در شیوه­های ازدواج و همسریابی شباهت وجود دارد؛ فقط در تفاوت فرهنگی، در مهابهارت ازدواج­های غیرطبیعی رایج است؛ در عواطف خانوادگی، محبت­های خویشاوندی در روابط خانوادگی دیده می­شود؛ بن­مایۀ عشق به سرزمین نیز، در وطن­دوستی و مقابله با دشمنان معنا یافته است. در مقایسه سه­گانه عشق به همسر، خانواده و وطن، از نظر ارزشمندی عشق­، تقابل در احساس عاشقانه و نفی عشق دیده می­شود و موارد همسرکشی، پدرکشی، پسرکشی، برادرکشی و خویشاوندکشی، خیانت، شهوت، بی وفایی آمده است اما عشق به وطن در هر سه حماسه تأکید شده و چنان با اهمیت­ است که میهن­پرستی در مقابل عشق به همسر و عواطف خانوادگی  قرار گرفته است.