تاب آوری سازمان بعنوان نوعی رفتار سازمانی موجب تغییر مسیر سازمان به سوی استفاده از فرصت ها و اقدامات نوآور به منظور پاسخ به بحران ها و چالش های محیطی با نتیجه بهبود و انسجام عملکرد است. از آنجاکه تاب آوری چارچوبی ایجاد می نماید که موجب نوآوری مدل کسب و کار سازمان خواهد شد، در این مطالعه تلاش شد به این سوال پاسخ داده شود که چگونه می توان با افزایش سطح کلی قابلیت تاب آوری موجب تحقق نوآوری مدل کسب و کار شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که با روش کیفی نظریه برخاسته از داده ها (رویکرد گلیزری) و تکنیک مصاحبه عمیق هدفمند انجام شده است. یافته های حاصل از تحلیل 12 مصاحبه (10 کارآفرین تثبیت شده با تجربه ی تاب آوری و 2 پژوهشگر کارآفرینی با تجربه ی مرشدی کسب و کار) نشان داد در محیط کسب و کار ایران برهم کنش سه جریان تاب آوری: شناختی، عاطفی-ارزشی و رفتاری موجب انتخاب الگوی پیشگامی می گردد که در آن رویکرد دسترسی به موفقیت نوآوری و تغییر شکل سازمانی در قالب نوآوری مدل کسب و کار است. براین اساس به سیاست گذاران توصیه می شود بازسازی و بازآفرینی مدل های کسب و کار را با تحلیل و انتخاب الگوی مناسب تاب آوری سازمان متحول نمایند. Manuscript profile

صنعت ساخت‌وساز یکی از مهم‌ترین صنایع در بحث توسعه پایدار است و آسیب‌های زیان‌بار زیادی را بر محیط‌زیست وارد کرده است. مدیریت زنجیره تأمین سبز یکی از اصلی‌ترین ابزارهای سازگار نمودن فعالیت‌های کسب‌وکار با اهداف زیست‌محیطی است. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل عوامل موثر بر پیاده‌سازی مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت ساخت‌و‌ساز می‌باشد. این پژوهش با استفاده از رویکرد آمیخته انجام شد. طرح پژوهش حاضر تحلیل محتوای پنهان و جامعه‌ی هدف، مدیران و پیمان‌کاران فعال در صنعت ساخت‌وساز و آشنا به زنجیره تأمین این صنعت بوده‌اند و از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. برای مدل‌سازی از روش ساختاری- تفسیری بهره گرفته شده و در نهایت قدرت نفوذ و میزان وابستگی عوامل با استفاده از تحلیل میک‌مک مشخص شدند. به‌منظور شناسایی مولفه‌های پژوهش ابتدا از رویکرد فراترکیب و جستجوی نظام‌مند منابع در بازه زمانی بین سال‌های 1392 تا 1402 برای پژوهش‌های داخلی و سال‌های 2013 تا 2023 برای پژوهش‌های خارجی و سپس از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نفر از خبرگان بهره گرفته شد. براساس یافته‌های پژوهش، 101 کد اولیه استخراج شد که در 14 مقوله شامل: مدیریت زیست‌محیطی داخلی، فناوری‌سبز، لجستیک معکوس، خریدسبز، طراحی‌سبز، ساخت‌وسازسبز، حمل‎و نقل‎سبز، مدیریت منابع انسانی‌سبز، مدیریت بازاریابی‌سبز، موانع و محرک‌های داخلی و خارجی و عملکرد مدیریت زنجیره تأمین سبز، طبقه‌بندی شدند. همچنین نتایج مدل‌سازی، یک مدل پنج سطحی را نشان داده است که در آن، محرک‌ها و موانع داخلی و خارجی به ‎عنوان تاثیرگذارترین متغیرها در سطح پنجم و متغیر عملکرد مدیریت زنجیره تأمین سبز به‌ عنوان تاثیرپذیرترین متغیر در سطح اول قرار گرفتند.

Manuscript profile

هدف مقاله حاضر، شناسایی عوامل بازدارنده در اجرای مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت‌ساخت‌وساز است. این پژوهش از منظر هدف، کاربردی و از منظر نوع داده‌ها و روش تحلیل، کیفی است. جامعه‌آماری پژوهش کلیه منابع و پایگاه‌های داده علمی داخلی و خارجی مورد بررسی پژوهش، بوده‌است. بازه زمانی جستجوی منابع پژوهش، بین سال‌های 1392 تا 1402 برای پژوهش‌های داخلی و سال‌های 2013 تا 2023 برای پژوهش‌های خارجی است. از رویکرد فراترکیب و پارادایم تفسیری برای شناسایی مولفه‌ها و از ضریب کاپا برای تأیید پایایی داده‌های استخراجی، استفاده ‌شده است. در این راستا براساس کلید واژگان پژوهش، 749 منبع داخلی و خارجی مرتبط، مورد ارزیابی و غربال‌گری قرار گرفتند که در نهایت براساس معیارهای ورود و خروج، تعداد 31 منبع در سبد پژوهش برای بررسی باقی ماند که با استفاده از روش تحلیل‌محتوا، در فرایند کدگذاری باز، 42 کد اولیه استخراج شد که در قالب 7 مفهوم و 2 مقوله دسته‌بندی و به‌صورت الگوی مفهومی ارائه شدند. براساس یافته‌های پژوهش، مفاهیم: فرهنگی و اجتماعی، دولت و نهاد‌های نظارتی، بازار، شبکه‌سازی و مشارکت در دسته موانع خارجی و مفاهیم: مالی، درون‌سازمانی و تکنولوژیکی در دسته موانع داخلی اجرای مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت ساخت‌وساز کشور شناسایی شدند. Manuscript profile