اختلال دوقطبی، اختلالی مزمن و عود کننده ای است که مداخلات مختلفی برای درمان آن معرفی شده است. درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی، تکنیک های مراقبه ای را با برخی از جنبه های درمان شناختی ترکیب کرده و برای درمان این اختلال، پیشنهاد شده است. هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش شدت علایم افسردگی و شیدایی در بیماران مبتلا بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه تجربی با گمارش تصادفی و پیش آزمون- پس آزمون 19 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی که در مرحله ی بهبود نسبی به سر می بردند در دو گروه آزمایش (9n=) و گواه (10=n) کاربندی شدند و شرکت کنندگان گروه آزمایش، طی 8 جلسه، درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی را دریافت کردند. آزمودنیها، قبل و بعد از اتمام پژوهش از نظر نشانه های افسردگی و شیدایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحلیل کوواریانس داده ها نشان داد که روش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی، موجب کاهش شدت علایم افسردگی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه شد اما چنین کاهشی در شدت علایم شیدایی مشاهده نشد. اگرچه این یافته ها مقدماتی است با این وجود پیشنهاد می شود که از درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی می توان به عنوان گزینه ی مناسبی برای درمان اختلال دوقطبی، به خصوص درمان علایم افسردگی آن استفاده شود. Manuscript profile

شواهد روزافزونی وجود دارد که افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی مشکلاتی در تنظیم هیجانی دارند که ممکن است نقشی کلیدی در رشد و حفظ این اختلال داشته باشد. عده‌ای معتقدند کنترل واکنش‌های هیجانی افراد مبتلا، ممکن است مولفه ضروری در رشد افکار وسواسی باشد. هدف این پژوهش، تدوین برنامه آموزشی ارتقا کیفیت زندگی و تعیین اثربخشی آن بر تنظیم هیجان افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری – عملی بود. برای این منظور، طی یک پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس‌آزمون و گروه کنترل30 بیمار مبتلا به اختلال وسواس فکری - عملی به صورت نمونه‌ی در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برنامه آموزشی در طی 11جلسه بر روی گروه آزمایشی اجرا شد. گروهها در ابتدا، انتها و دو ماه بعد از اتمام پژوهش، از نظر تنظیم هیجان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامه آموزشی موجب بهبود تنظیم هیجان در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری – عملی می‌شود. نتایج آزمون اندازه گیری مکرر نشان داد که‌این تاثیر در دوره پیگیری دو ماهه ماندگار بوده است.این پژوهش از لزوم کنترل واکنش‌های هیجانی (برای نمونه راهبردهای ضعیف تنظیم هیجانی) در افراد مبتلا به اختلال وسواس خمایت می‌کند. Manuscript profile

اختلال اسکیزوفرنی، اختلالی مزمن و ناتوان کننده است و در این اختلال، مهارت های اجتماعی بیمار به شدت آسیب می بیند. برنامه ی بازگشت به اجتماع در کنار ویژگی های فراوانی که دارد، بر ارتقای مهارت های اجتماعی بیمار، نقشی اساسی بازی می کند. این برنامه یکی از زیر برنامه های مهارت های زندگی اجتماعی و مستقل است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی برنامه ی بازگشت به اجتماع بر ارتقای مهارت های اجتماعی بیماران اسکیزوفرن بود. بدین منظور، در قالب یک طرح نیمه آزمایشی 20 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی که در مرحله ی بهبود نسبی به سر می بردند، به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل کاربندی شدند. مهارت های اجتماعی گروهها پیش و پس از اتمام پژوهش ارزیابی شد سپس، گروه آزمایش برنامه 16 جلسه ای بازگشت به اجتماع را دریافت کرد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که اجرای این برنامه بر ارتقای مهارت های اجتماعی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی موثر است. گرچه این یافته ها مقدماتی هستند اما پیشنهاد می شود این برنامه در جهت ارتقای مهارت های اجتماعی آسیب دیده در بیماران روانی مزمن از جمله اسکیزوفرنی، به کار گرفته شود. Manuscript profile

هراس اجتماعی، به عنوان ترس غیر منطقی و شدید از این که رفتار فرد در موقعیت اجتماعی مورد تمسخر یا انتقاد دیگران قرار گیرد، تاثیر چشمگیری بر زندگی اجتماعی فرد دارد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حضور ذهن گروهی بر علایم اضطرابی بیماران مبتلا به هراس اجتماعی بود. بدین منظور، طی یک کارآزمایی بالینی، 20 نفر از بیماران مبتلا به هراس اجتماعی مراجعه کننده به بیمارستان امام حسین (ع) به صورت نمونه ی در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل کاربندی شدند. آزمودنی ها در ابتدا و انتها و 4 هفته بعد از پایان پژوهش، از نظر میزان اضطراب مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش، طی 8 جلسه تحت آموزش درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حضور ذهن قرار گرفت. تحلیل کوواریانس نمرات آزمودنی ها در هراس اجتماعی و اضطراب نشان داد که بین علایم اضطرابی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بعد از درمان و 4 هفته بعد، اختلاف معنی داری وجود دارد. اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر حضور ذهن، در کاهش علایم اضطرابی بیماران مبتلا به هراس اجتماعی و پایداری نتایج به دست آمده در پیگیری، حاکی از این است که روش مذکور یک روش موثر و قابل استفاده است. Manuscript profile

       از زمان تهیه و اجرای نخستین طرح هادی (روانبخشی روستا) بیش از 20 سال می­گذرد. مروری بر آثار تهیه و اجرای طرح هادی نشانگر آن است که این طرح توانسته زمینه لازم را برای تحقق توسعه کالبدی در روستاها فراهم نموده و آثار مثبتی را به دنبال داشته باشد؛ از طرف دیگر این طرح در فرآیند تهیه و اجرا با چالش­ها و مشکلاتی مواجه است. هدف تحقیق پی بردن به اثرات کالبدی اجرای طرح­های هادی روستایی در نواحی شمال استان اردبیل می­باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و بخش اصلی داده­ها از شیوه میدانی بصورت مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه بین ساکنان روستاها جمع­آوری و استفاده شده است. از بین 58 روستا که طرح هادی اجرا شده بود؛ از طریق نمونه­گیری تصادفی طبقه­بندی شده 17 روستا انتخاب شدند. جامعه آماری روستاهای مورد مطالعه برابر با 2294 نفر می­باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول گرجسی– مورگان برابر با (303S=) سرپرست خانوار برآورد گردید و از طریق نمونه گیری تصادفی ساده پرسشنامه­ها در بین ساکنین روستاها توزیع شد. این داده­ها پس از استخراج با استفاده از نرم­افزار  SPSS بررسی و تجزیه و تحلیل و سپس مورد تفسیر قرار گرفته است. برای آزمون فرضیه­ها از تحلیل رگرسیون تک متغیری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که سطح معنی­داری خطای رگرسیون برای ضریب اطمینان 95/0 در هر سه فرضیه کوچک­تر از 05/0 است. بنابراین می­توان گفت که هر سه فرضیه مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین عوامل کالبدی بر اجرای طرح هادی روستایی تأثیرگذار بوده و اجرای طرح هادی روستایی تمام مؤلفه­های کالبدی را پیش‌بینی می‌کند و بین آن‌ها رابطه معنی­داری وجود دارد. Manuscript profile