به منظور بررسی واکنش کمی وکیفی ارقام پاییزه کلزا به کود بیولوژیک نیتروکسین در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی1395-1394 و 1396-1395در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان بجنورد اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تنش خشکی در سه سطح به صورت بدون تنش، تنش ملایم، تنش شدید به عنوان کرت اصلی و مصرف نیتروکسین به صورت بذرمال در دو سطح کاربرد نیتروکسین و عدم کاربرد نیتروکسین و سه رقم کلزای پاییزه ناتالی، اکاپی و نپتون به صورت فاکتوریل ترکیب شده و به عنوان کرت فرعی بودند. تنش شدید در مقایسه با شرایط بدون تنش سبب کاهش 5/62 درصدی ارتفاع بوته، 3/76 درصدی تعداد شاخه فرعی، 56/45 درصدی تعداد غلاف در بوته، 3/1 درصدی تعداد دانه در غلاف، 52/11 درصدی وزن هزار دانه، 2/19 درصدی عملکرد دانه، 5/5 درصدی درصد روغن دانه و 45/90 درصدی عملکرد روغن دانه شد، بیشترین ارتفاع بوته (156 سانتی متر) و تعداد شاخه فرعی(1/8 عدد) در رقم اکاپی، تعداد دانه در غلاف (8/24 عدد) و وزن هزار دانه (44/3 گرم) در رقم نپتون، عملکرد دانه (2062 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن دانه (933 کیلوگرم در هکتار) در رقم ناتالی و عملکرد پروتئین (321 کیلوگرم در هکتار) در رقم ناتالی و نپتون مشاهده گردید. در مجموع نتایج نشان داد رقم ناتالی، نسبت به سایر ارقام تحمل بیشتری در برابر تنش خشکی دارد. مصرف نیتروکسین موجب افزایش تحمل گیاه کلزا در مقابل تنش خشکی شد. Manuscript profile