در این پژوهش ابتدا برخی مسائل حوزه فرهنگ از قبیل دین و فرهنگ، عوامل ایجاد و اعتلای فرهنگ و فرهنگ‌سازی اسلامی مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از آن شاخص‌های فرهنگ‌ساز داستان حضرت آدم(ع) از جمله در مسأله خلیفة اللهی آدم(ع) و تعلیم اسماء، جایگاه والای انسان در مقام مسجود ملائکه، مسأله درخت ممنوعه، تکبرورزی و إغوای شیطان، هبوط و توبه آدم(ع)، عناوینی هستندکه سعی شده در حد بضاعت بر اساس تفسیر المیزان و اشعار مثنوی مولوی به آن پرداخته شود. با توجه به اینکه طبق تفاسیر در واقع حضرت آدم(ع) به منزله نماینده همه انسان‌ها بوده و مسائل مربوط به زندگی و سرگذشت آن حضرت در حقیقت به نوعی در مورد همه انسان‌ها مصداق می‌یابد. بنابراین تعمق و تعقل در مسائل و مراحل زندگی آن حضرت گام بلندی در فرهنگ‌سازی و تعلیم و تربیت انسان در هر زمان و مکان می‌باشد. Manuscript profile

تحقیق حاضر پژوهشی در مسأله نفخ روح در آدمدر تفسیر المیزان و تفسیر مثنوی مولوی اثر علامه جعفری است. علامه طباطبایی معنای دمیده شدن روح الهی در آدمی را ارتباط برقرار نمودن میان روح و بدن دانسته و برای روح در عین اتحاد با بدن، نوعی استقلال از بدن نیز تعریف می‌کند. ایشان تبیین می‌نماید اینکه خداوند روح دمیده‌شده در آدم را به خود منسوب و اضافه نموده، از روی شرافت دادن به این روح و نیز از باب اضافه لامى است که اختصاص و ملکیت را مى رساند. علامه جعفری ضمن نقد و بررسی علمی نظرات دانشمندان به تبیین و تکمیل نظریه‌ای می‌پردازد که معتقد است یکی از اوصاف کمالیه خداوند، حیات به معنای عمومی بوده و همین صفت منشأ بروز روح انسانی و ملکوتی در آدمیان نیز هست و به همین جهت همه موجودات، خصوصاً انسان را جلوه‌گاه صفات الهی می‌دانند لذا فرموده خداوند ﴿و نفخت فیه من روحی﴾ اضافه حقیقی بوده و احتیاجی به تأویل ندارد. ایشان با واکاوی بعد دیگر موضوع، میزان بهره‌مندی انسان از نسیم روح الهی را به مسأله ایمان و تعهد و احساس مسئولیت در عالم وجود، مرتبط و وابسته می‌داند. Manuscript profile

در سوره‌های قرآن خطاب‌های مختلفی وجود دارد که هر یک از آن‌ها در قالب‌های خاص خود به کار رفته و دارای نشانه‌های مخصوص به خود هستند. از سویی دیگر گاهی در هر یک از خطاب‌ها از اسلوب‌های بلاغی نیز به منظور تحریک عواطف و احساسات مدد گرفته می‌شود. در این مقاله سعی بر آن است که انواع خطاب‌ها و نشانه‌هایی که در این قالب‌ها به کار رفته در سوره مبارکه ابراهیم(ع) مورد بررسی قرار گیرد و همچنین اسلوب‌های بلاغی مورد استفاده در هر یک از این نوع خطاب‌ها بررسی شود. از نتایج حاصله در این مقاله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: خداوند متعال گاه خود مستیقماً افراد و اقوام را مورد خطاب خویش قرار می‌دهد و گاه از خطاب سخنان دیگران با یکدیگر یا درخواست آن‌ها از خدا با اسلوب دعا پرده برمی‌دارد و نیز در هر یک از آن‌ها از انواع تصاویر بیانی و اسلوب‌های بلاغی به مناسبت حال و مقام استفاده می‌کند. همچنین از مقایسه خطاب پروردگار به پیغمبران و دیگر خطاب‌ها می‌توان نتیجه گرفت که در این نوع خطاب از اسلوب‌های بلاغی بیش‌تری استفاده شده است. Manuscript profile