-
Article
1 - قابلیت نانوجاذب آلی با پایه کمپوست (Compost/Fe3O4NPs)در پاک سازی خاک های آلودهJournal of Renewable Natural Resources Research , Issue 39 , Year , Spring_Summer 2024فتالات ها از مهمترین آلایندههای نوظهور مطرح در چالش سلامت انسان، ایمنی غذایی و حفظ محیط زیست هستند. در این میان، آلودگی خاک های کشاورزی با ترکیب شیمیایی مختلکننده غدد درونریز دی(2-اتیلهگزیل) فتالات در سطح جهانی تایید شده است. در این پژوهش قابلیت جذب کمپوست غنی Moreفتالات ها از مهمترین آلایندههای نوظهور مطرح در چالش سلامت انسان، ایمنی غذایی و حفظ محیط زیست هستند. در این میان، آلودگی خاک های کشاورزی با ترکیب شیمیایی مختلکننده غدد درونریز دی(2-اتیلهگزیل) فتالات در سطح جهانی تایید شده است. در این پژوهش قابلیت جذب کمپوست غنی شده با نانوذرهFe3O4، در حذف DEHP شناسایی گردید. تاثیر پارامترهای دوز جاذب در بازه (5-2) گرم بر لیتر، pH(11-3) و غلظت آلاینده DEHP در بازه (10-5) میلیگرم بر لیتر بر درصد کارایی جذب با روش سطح پاسخ در نرمافزار دیزاین اکسپرت (11.0.3.0) بهینهسازی شد. نتایج آزمایش های تعادلی سینتیک، فرآیند دو مرحلهای را با احتساب 6 ساعت زمان تعادلی، برای جذب اگزوترمیک DEHP در دمای 25 درجه سانتی گراد نشان داد. ضمن آنکه فرآیند جذب با مدل سینتیک خطی و غیرخطی شبه درجه دوم کاذب (0/9932=R2) و شکل خطی ایزوترم فروندلیچ (0/9906=R2) به بهترین وجه برازش داده شد. در طراحی مرکب مرکزی، مدل معنی دار درجه دوم در پیشبینی برهم کنش متغیرها بهخوبی برازش یافت (Adjusted R2=0/9753 ،P-value<0/0001). شرایط بهینه کارایی جذب 74/173 درصد در شرایط دوز نانوجاذب 4/157 گرم بر لیتر، pH معادل 5/85، غلظت DEHP معادل 4/88 میلیگرم بر لیتر و با مطلوبیت 0/987 حاصل شد. مقایسه طیف های جذبی FTIR، مشارکت فعال باندهای O-H گروه های عاملی فنل، الکل، کربوکسیل و آمین نوع اول (N-H) جاذب را در جذب DEHP از طریق برهم کنش با اکسیژن گروه استرفتالات (C = O) تایید کرد. بنابراین کاربرد جاذب Compost/Fe3O4 NPs با پایه پسماندهای آلی به واسطه کارایی موثر و قابل قبول میتواند به عنوان روشی کمهزینه و دوست دار محیطزیست در حذف آلاینده مقاوم DEHP از بوم سازگانهای حساس و نیز با هدف بهبود کارآیی زیستپالایی در خاک های کشاورزی اصلاحی با کمپوست پیشنهاد گردد. Manuscript profile -
Article
2 - طبقهبندی و ارزیابی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست (مطالعه موردی: دشت ری)Human & Environment , Issue 4 , Year , Winter 2022زمینه وهدف: تغییرات کاربری اراضی دراثرفعالیت های انسانی یکی ازموضوعات مهم دربرنامه ریزی های منطقه ایی وتوسعه ایی می باشد. عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی درچنددهه اخیر مشکلات محیط زیستی فراوانی ازقیبل آلودگی منابع آب، خاک و...را بوجودآورده است. برهمین اساس بررسی وتجزیه Moreزمینه وهدف: تغییرات کاربری اراضی دراثرفعالیت های انسانی یکی ازموضوعات مهم دربرنامه ریزی های منطقه ایی وتوسعه ایی می باشد. عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی درچنددهه اخیر مشکلات محیط زیستی فراوانی ازقیبل آلودگی منابع آب، خاک و...را بوجودآورده است. برهمین اساس بررسی وتجزیه وتحلیل کاربری اراضی درمقیاس های مختلف باهدف توسعه پایداردرمدیریت صحیح محیط زیست ومنابع طبیعی امری ضروری می باشد. سنجش ازدور وسیستم اطلاعات جغرافیایی، امکانات لازم وکافی راجهت استخراج وبه روزرسانی نقشه های کاربری اراضی وتعیین مقدار آنها در اختیار کاربران قرارمی دهد این پژوهش با هدف بررسی تغییرات تبدیل کاربری ها با استفاده از فن آوری سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای برای چهار دوره زمانی 3 ساله، از سال 1387 تا 1399 در سطح دشت ری انجام شده است. روش بررسی: جهت تهیه نقشه های کاربری اراضی سال های مورد مطالعه از تصاویر ماهواره ای TM و OLI ماهواره های لندست 5 و 8 استفاده شد سپس طبقه بندی تصاویر ماهواره ای پس از انجام تصحیحات مورد نیاز با استفاده از 54 نقطه تعلیمی که معرف کاربری های مختلف در منطقه بودند از طریق برداشت های میدانی با دستگاه GPS به صورت تصادفی و به گونه ای که این نمونه ها سطح منطقه تحقیق را پوشش دهند انجام پذیرفت. در مرحله بعد تصاویر ماهواره ای به روش طبقه بندی نظارت شده و با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال همسایگی باصحت کلی39/87 تا 78/95 درصد و ضریب کاپا 85 تا 93درصد در چهارکلاس کاربری، طبقه بندی گردیدند. سپس نقشه های کاربری اراضی بایکدیگرمورد مقایسه قرارگرفتند. یافته ها: براساس تجزیه و تحلیل های صورت گرفته مشخص شد دربازه زمانی موردمطالعه07/26 کیلومترمربع ازاراضی بایراین محدوده به اراضی کشاورزی، صنعتی ومسکونی تغییرکاربری داده است درنتیجه مساحت اراضی بایردر طول سال های مورد مطالعه روند کاهشی و سایر کاربری ها روند افزایشی را طی نموده است، بطوریکه وسعت اراضی با کاربری کشاورزی، صنعتی ومسکونی به ترتیب به میزان 66/14 کیلومترمربع، 77/9 کیلومترمربع،64/1 کیلومترمربع، افزایش یافته است. بحث ونتیجه گیری: نتایج تحقیق انجام شده گویای این مطلب است که مهم ترین عامل تغییرات کاربری اراضی درمنطقه، فعالیت های انسانی است که موجب تغییرات بسیاری در کاربری اراضی شده است، تجزیه وتحلیل مساحت این کاربری ها نشان داد که سطح اراضی کشاورزی افزایش چشمگیری پیداکرده که عمدتا این افزایش نتیجه تبدیل کاربری بایربه کشاورزی می باشد. درنهایت نتایج این مطالعه گویای این است که تلفیق فن های سنجش ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در اجرای مدل های ارزیابی تغییرات مکانی - زمانی کاربری اراضی، به منظور آگاهی از نوع و درصد کاربری اراضی و میزان تغییرات آن ها، بسیار کارآمد می باشد و به عنوان یک پارامتر مدیریتی می تواند برنامه ریزان بخش های مختلف اجرایی را در پایش و مدیریت محیط زیست یاری نماید. Manuscript profile -
Article
3 - بهینه سازی چندهدفه و مدیریت تخصیص پساب تصفیه شده به منظور آبیاری فضای سبز شهریWater Resources Engineering , Issue 5 , Year , Winter 2024چکیده
مقدمه: کشور ایران از جمله کشورهای خشک و کمآب جهان محسوب میشود که تأمین آب شرب در بسیاری از شهرهای آن، یکی از معضلات اصلی مدیریت منابع آب شهری میباشد. در این راستا، یکی از مناسبترین روشها برای مبارزه Moreچکیده
مقدمه: کشور ایران از جمله کشورهای خشک و کمآب جهان محسوب میشود که تأمین آب شرب در بسیاری از شهرهای آن، یکی از معضلات اصلی مدیریت منابع آب شهری میباشد. در این راستا، یکی از مناسبترین روشها برای مبارزه با کمآبی، کاهش و محدودسازی استفاده از آبهای با کیفیت بالا در آبیاری فضای سبز می باشد. لذا نیاز به مدیریت مؤثر در برنامهریزیهای کلان شهری در بخش مدیریت منابع آب فضای سبز شهری، بهویژه در فصلهای گرم سال بیش از پیش احساس میشود. هدف از پژوهش حاضر، بهینهسازی چندهدفه و مدیریت تخصیص پساب تصفیهشده با استفاده از مدل های پویایی سیستم (سیستم داینامیک) بهمنظور آبیاری فضای سبز شهری در کلانشهر شیراز میباشد.
روش: بدین منظور، عوامل مؤثر بر تأمین منابع آب و آبیاری فضای سبز شهر شیراز، شبیهسازی شده و با توجه به آن، پیشبینی مصارف و میزان منابع در دسترس و بهینهسازی تخصیص، ارائه شده است. همچنین، در پژوهش حاضر، عوامل مؤثر در شرایط فعلی و آینده که میتواند بر مدل پیشنهادی تأثیرگذار باشد، مورد توجه قرار گرفته و دو سناریو افزایش بازده آبیاری فضای سبز و استفاده از پساب تصفیهشده اعمال گردیده است.
یافته ها: نتایج نشان دادند که افزایش بازده آبیاری از طریق مدیریت انتقال، ذخیره و توزیع آب و همچنین آبیاری در ساعات مناسب، تأثیر به مراتب بیشتری در مقایسه با استفاده از پساب تصفیهشده به منظور کاهش برداشت از منابع محدود کنونی خواهد داشت؛ بهگونهای که با افزایش راندمان آبیاری به میزان 40 و 50 درصد بهترتیب مقدار 14 و 39 درصد از کمبودهای آبی برطرف میشود.
نتیجه گیری: نتایج شبیهسازی نشان داد که بهمنظور رسیدن به پایداری سامانه باید ترکیبی از انواع سناریوهای کاهش سرانه مصرف آب فضای سبز، افزایش بازده آبیاری، استفاده از پساب تصفیهشده و فضاهای خشکمنظر در توسعه فضاهای شهری مدنظر قرار گیرد. Manuscript profile