فصلنامه زبان و ادب فارسی
,
Issue2,Year,
Summer
2017
از آنجا که آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در ایجاد ثبات شخصیت افراد و حیات اجتماع بسیار مهم و تأثیرگذار میباشد، آموزش و اشاعه صحیح آنها امری ضروری است. هوشنگ مرادی کرمانی، نویسندۀ توانا و معاصر ایرانی از نویسندگان متعهدی است که در آثارش به تعلیم این آموزه ها توجهی وی More
از آنجا که آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در ایجاد ثبات شخصیت افراد و حیات اجتماع بسیار مهم و تأثیرگذار میباشد، آموزش و اشاعه صحیح آنها امری ضروری است. هوشنگ مرادی کرمانی، نویسندۀ توانا و معاصر ایرانی از نویسندگان متعهدی است که در آثارش به تعلیم این آموزه ها توجهی ویژه کرده است.او درس های دین و اخلاق را در قالبی طنز و بیشتر به صورت غیرمستقیم پیش روی کودکان و نوجوانان نهاده و بدین وسیله توجه آنان را به الگوهای اخلاق جلب نموده است. این تحقیق به بررسی آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در آثار این نویسنده میپردازد. این مقاله به شیوۀ کتابخوانی انجام شده و با توصیف و تحلیل ارائه می گردد. در خاتمه به نتایج به دست آمده از این تحقیق اشاره می شود.
Manuscript profile
Journal of Studies in Lyrical Language and Literature
,
Issue5,Year,
Winter
1396
شاهنامة فردوسی متنی است تأثیرگذار بر تمام ادبیات فارسی پس از خودکه حتی خاقانی شروانی ، با همة خلّاقیت هایی که در دیوانش هویداست و با تمام تلاشی که در گریز از آشکار شدن این تأثیرپذیری دارد، نتوانسته است بدون هیچ تأثیری از فردوسی بماند. به طوری که برای بررسی تمام جنبه های More
شاهنامة فردوسی متنی است تأثیرگذار بر تمام ادبیات فارسی پس از خودکه حتی خاقانی شروانی ، با همة خلّاقیت هایی که در دیوانش هویداست و با تمام تلاشی که در گریز از آشکار شدن این تأثیرپذیری دارد، نتوانسته است بدون هیچ تأثیری از فردوسی بماند. به طوری که برای بررسی تمام جنبه های تأثیرپذیری خاقانی از فردوسی رساله ای مفصّل و جداگانه نیاز است. در این مقاله تأثیر مضمونی شاهنامة فردوسی بر خاقانی ، تنها پیرامون دو دسته مضمونِ مدح و مفاخره بررسی شده است. خاقانی نیز همچون اکثر قصیده سرایان زبان فارسی، مقدار قابل توجهی از اشعارش را با هدف ستایش سروده است. در این دسته مضامین با ذکر شواهدی تأثیر سخن فردوسی را می توان بررسی و طبقه بندی کرد. بخش مهمی از شاهنامه حماسه است. در حماسه خودستایی ، به هر ریخت، جایگاه ویژه ای دارد. بنابراین شاهنامه بهترین آبشخور برای این دسته از مضامین است. خاقانی نیز که در مفاخره زبانزد است و مفاخرات او محل بحث هایی نیز بوده است، از تأثیر شاهنامه بر کنار نمانده است
Manuscript profile
Journal of Studies in Lyrical Language and Literature
,
Issue5,Year,
Winter
2020
تردیدی نیست که مولانا در سرایش مثنوی، وامدار متون عرفانی و حکمی پیش از خود است. با وجود این، پاسخ به این پرسش که چرا مثنوی معنوی یکی از شاهکارهای بی بدیل ادب پارسی است، پرسشی است که سالها ذهن پژوهشگران این حوزه را متوجه خود کرده است. نبوغ داستانپردازی مولانا نسبت به ا More
تردیدی نیست که مولانا در سرایش مثنوی، وامدار متون عرفانی و حکمی پیش از خود است. با وجود این، پاسخ به این پرسش که چرا مثنوی معنوی یکی از شاهکارهای بی بدیل ادب پارسی است، پرسشی است که سالها ذهن پژوهشگران این حوزه را متوجه خود کرده است. نبوغ داستانپردازی مولانا نسبت به اخلاف خود، یکی از دلایل برتری این اثر است. شاید هیچ شاعری مانند مولانا به این حد در دقایق داستانی تصرّف نکرده است. او گاه داستانی را قبض میدهد و در نهایتِ ایجاز و اختصار، بیان میکند و گاه حکایتی را بسط میدهد و آن را در چند صد بیت بیان میکند. در این مقاله، نگارندگان با احصای داستانهای گسترش پذیرنده در مقایسه با مآخذ آن، به تحلیل چهار داستان مثنوی پرداختهاند و میزان تصرّفات مولانا را در ساختار حکایت، با رویکرد ایجاز و اطناب مشخص کردهاند تا تفوّق حکایات بسیط مثنوی در مقایسه با مآخذ آن، آشکار گردد. نتیجۀ به دست آمده نشان میدهد که قبض و بسط (ایجاز و اطناب) کاملاً آگاهانه و با اهداف مشخصی بوده است. مولانا در داستان پردازی فکر کرده و اندیشیده داستان را می سراید.ساختار داستان ها دقیق است ، به طوری که هیچ عنصری از آن را نمی توان حذف کرد.و در نهایت همه حکایات اصلی و فرعی با پیوندی جدا نشدنی در رابطه با حکایات قبل و بعد از خود می آیند.
Manuscript profile
Journal of Studies in Lyrical Language and Literature
,
Issue2,Year,
Summer
1394
شعر نظامی، زنده و رنگارنگ است؛ ترکیبی از رنگهای لطیف و زیبا. نظامی، از توصیف نقش و نگارهای زیبا و تصاویر پر زرق و برق لذّت میبرد و مانند نقّاشی چیرهدست که با روح رنگ آشناست، با دقّت و صحّت، طرح خام ذهن را با قلمموی بیان رنگآمیزی میکند و از این ترکیبِ هنرمندانه، نق More
شعر نظامی، زنده و رنگارنگ است؛ ترکیبی از رنگهای لطیف و زیبا. نظامی، از توصیف نقش و نگارهای زیبا و تصاویر پر زرق و برق لذّت میبرد و مانند نقّاشی چیرهدست که با روح رنگ آشناست، با دقّت و صحّت، طرح خام ذهن را با قلمموی بیان رنگآمیزی میکند و از این ترکیبِ هنرمندانه، نقشی روحنواز و ماندگار رقم میزند. رنگها، در شرایط متفاوت با القای حالات روانی خاص مانند آرامش یا اضطراب، تأثیر ویژهای بر روی رفتارهای فردی و اجتماعی افراد خواهند داشت.نقش رنگ در هنر نیز انکارناپذیر است. روانشناسی امروز در زمینۀ نقش رنگ در ذهن و زندگی انسان به حقایقی دست یافته که ردّ پای آن را در کلام نظامی به روشنی میتوان دید. از سوی دیگر، کشف هالههای رنگین الکترومغناطیسی انرژی در اطراف بدن و جزییات مربوط به آنها، از دستیافتههای نوین دانش فراروانشناسی است که از زوایای گوناگون روانشناختی و غیرروانشناختی انطباق درخور توجّهی با هفت پیکر نظامی دارد. بنا بر آن چه خواهیم خواند، گزافه نیست اگر بگوییم شاعر نقشپرداز گنجه، حقیقت رنگ را درک کرده، هویّت آن را میشناسد و نه از سر تصادف، بلکه در کمال دقّت نظر و هوشیاری، نقش شعر خود را رنگآمیزی میکند. پژوهش پیش رو بر همین اساس به طور مختصر به تفسیر جنبههای روانشناختی و فراروانشناختی هفت پیکر میپردازد.
Manuscript profile
کمتوجهی به ادبیات دورةهای قاجاریّه و زندیّه سبب شده تا بسیاری از آثار برجای مانده از این دوره بهطور کامل بررسی و شناخته نشوند. از جمله این آثار دیوان مینای شیرازی است که کاتب این نسخه و نیز فهرستنویسان نسخ خطی (دنا) و (فنخا) آن را متعلّق به مینای اصفهانی دانسته اند More
کمتوجهی به ادبیات دورةهای قاجاریّه و زندیّه سبب شده تا بسیاری از آثار برجای مانده از این دوره بهطور کامل بررسی و شناخته نشوند. از جمله این آثار دیوان مینای شیرازی است که کاتب این نسخه و نیز فهرستنویسان نسخ خطی (دنا) و (فنخا) آن را متعلّق به مینای اصفهانی دانسته اند ولی با توجّه به شواهد و قراین موجود در متن دیوان، این اثر متعلّق به سلطان علی خان مینای شیرازی شاعر قرن سیزدهم و دورة بازگشت است. در بسیاری از تذکرههای مربوط به شعرای قرن سیزدهم، اثری منسجم و یکدست از این دیوان معرّفی نشدهاست و متن قابلدسترس کاملاً مشوّش و در هم است. این مطلب در تذکرة شعاعیّه نیز بیان شدهاست. متن کامل دیوان دربرگیرندة 3026 بیت در قالب های قصیده، غزل، رباعی، قطعه، ترکیببند، ترجیعبند، مسمّط، مثنوی، مراثی و اشعاری ناتمام است. این متن در 257 صفحه، با ابعاد 6×14/ 15×21 با خط نستعلیق سدة 13 نگارش شدهاست که بهطور متوسّط در هر صفحه 15 سطر وجود دارد و کاغذ سفید، جلد تیماج تریاکی و مقوایی نو دارد. در این مقاله ضمن بیان مقدمّه ای در شرح حال شاعر به معرّفی نسخه های کتابخانة مجلس شورای اسلامی و کتابخانة ملّی ملک پرداخته است.
Manuscript profile
Didactic Literature Review
,
Issue1,Year,
Autumn
2019
زندگی دارای دو پهنۀ شادی و غم/آسودگی و رنج است. اما همواره روی ناخوش زندگی برجستهتر است. آدمی در رویارویی با چنین موقعیتهایی دو انتخاب دارد: یکی از زندگی دست کشیدن (انتحار) و دیگری زیستن. البته زیستن زندگی به هر روشی، ناسودمند است. زیستنِ زندگی با اتکا به نظامی که با More
زندگی دارای دو پهنۀ شادی و غم/آسودگی و رنج است. اما همواره روی ناخوش زندگی برجستهتر است. آدمی در رویارویی با چنین موقعیتهایی دو انتخاب دارد: یکی از زندگی دست کشیدن (انتحار) و دیگری زیستن. البته زیستن زندگی به هر روشی، ناسودمند است. زیستنِ زندگی با اتکا به نظامی که با معناداری زندگی در پیوند باشد، اخلاق زیستن نام خواهد یافت. این پژوهش به تبیین مقولۀ اخلاق زیستن بر اساس قصاید ناصرخسرو پرداخته است. درنگ در هستی همچنین تأمل در خویشتن، بنمایۀ اخلاق زیستن است. آدمی با درنگ در هستی، از خصلتهای آن (ناپایداری، رنجآوری، بهکامنابودگی) آگاهی مییابد. این منظر، ارزش زندگی را آشکار میسازد و آدمی درمییابد که ارزش درآمیختگی با هستی به چه میزان است؟ در نتیجه، ناملایمات زندگی را بدون کمترین تکانۀ روانی پشتسر خواهد گذاشت. درنگ در خویشتن نیز انسان را با کارکرد خویش در هستی (دریافتِ لحظههای زندگی، تلاش و کوشش، خواستن به قدر ضرورت و کفایت، زیستِ اینجاییـ اندیشۀ آنجایی و تعامل/پیوند با دیگران) آشنا میسازد. این منظر، آدمی را به دست یافتن به زندگیِ کیفی رهنمون خواهد ساخت. زندگی با اتکا به اخلاق زیستن، به پوچی و بیمعنایی گرفتار نخواهد شد. روش تحقیق، توصیفی و تحلیل محتواست و تاکنون اثری با این رویکرد در خصوص ناصرخسرو نوشته نشده است.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications