Journal of Pedagogic and Lyric in Persian Language and Literature Studies Quarterly
,
Issue4,Year,
Winter
2011
احمد گلچین معانی(1295– 1379) ، شاعر و پژوهشگر معاصر از جمله شاعرانی است که به آرایهی تکرار توجّه خاصّی دارد و غالبا نیز موجب افزایش و زیبایی موسیقی کلامش میشود.
تکرار، کاربرد بیش از یک بار کلمه یا کلماتی در جمله یا بیت و نیز یکی از مختصّات سبک ادبی است و بیشتر More
احمد گلچین معانی(1295– 1379) ، شاعر و پژوهشگر معاصر از جمله شاعرانی است که به آرایهی تکرار توجّه خاصّی دارد و غالبا نیز موجب افزایش و زیبایی موسیقی کلامش میشود.
تکرار، کاربرد بیش از یک بار کلمه یا کلماتی در جمله یا بیت و نیز یکی از مختصّات سبک ادبی است و بیشتر در بدیع لفظی به قصد تأکید، تعظیم، تنبیه به کار میرود. هرچند تکرار، در سخن عادی خوشایند نیست، امّا در سبک ادبی از جمله در شعر گلچین برای مقاصد بلاغی، آرایشهای کلامی و یا برحسب ضرورتهای شعری استفاده میشود. در این جستار، با تجزیه و تحلیل دیوان گلچین به کاربرد انواع، شیوهها و ویژگیهای تکرار در اشعار وی پرداخته میشود.
انواع تکرار به صورت های مختلفی، همچون: تکرار واج، هجا، واژه، عبارت و جمله و مضامین به شیوههای هنرمندانه در شعر گلچین به کار میرود. گلچین برای ایجاد موسیقی کلام از انواع تکرار، بیش از عوامل دیگر بهره می برد.
Manuscript profile
Journal of Pedagogic and Lyric in Persian Language and Literature Studies Quarterly
,
Issue4,Year,
Winter
2010
طنز حافظ از نوع سیاسی، اجتماعی و البته هنرمندانه و زیرکانه وتأویل پذیر و در بسیاری از موارد معصومانه، نجیب، ظریف و عمیق است که در ادراک و احساس منطقی ریشه داردو در لبخندی افسوس ناک تجلی می یابد .
حافظ دو الگوی کلّی را در ساختار طنز خود به کار می گیرد : یکی، طنز اجتماعی More
طنز حافظ از نوع سیاسی، اجتماعی و البته هنرمندانه و زیرکانه وتأویل پذیر و در بسیاری از موارد معصومانه، نجیب، ظریف و عمیق است که در ادراک و احساس منطقی ریشه داردو در لبخندی افسوس ناک تجلی می یابد .
حافظ دو الگوی کلّی را در ساختار طنز خود به کار می گیرد : یکی، طنز اجتماعی صریح که به طور مستقیم از طبقه یا گروهی انتقاد می کند،دیگر، طنز اجتماعی با واسطه که وی درآن بی پروا، خود را نماینده ی طبقه ای معرّفی می کند و از خود به نزد قاضی شکایت می برد، تا باز گوید، حدیث دیگران را.
حافظ برای مبارزه ی طنز آمیز با ستم، فساد و ریا از هر روشی که توانسته، بهره برده است. مهم ترین شیوه های حافظ برای بیان طنز و طعنه و شوخ طبعی عبارت است: خراب کردن نشانه ها و ارزش های تقدّس زاهدان و صوفیان؛ قلب اشیا و الفاظ به شیوهی اقتباس و جواب گویی؛ استخدام صنایع ادبی، مانند: ایهام، حسن تعلیل، تشبیه و تضاد و تناقض؛ تعریض و کنایه و گاه لطیفه نسبت به معشوق به صورت سؤال و جواب و حاضر جوابی؛ طنز به شیوه ی نصیحتگری، مدیحه سرایی و وظیفه خواهی؛بهره جویی از فرهنگ عوام و محاوره. به طور کلّی ، طنز حافظ گاهی پوشیده و نیش دار است و گاهی لطیف و سطحی که این موارد در این مقاله با ذکر نمونه هایی تحلیل و بررسی شده است
Manuscript profile
Journal of Iranian Regional Languages and Literature
,
Issue1,Year,
Summer
2018
مطالعات زبانی نشانگر آن است که گویش یزدی دربردارندۀ واژههای غنی و کهن ایرانی است که روزگاری دراز در پهنۀ گستردهای و در بین شمار زیادی از مردم کاربرد داشتهاست و متأسفانه امروزه با گسترش فارسی معیار، گسترۀ آن در حال محدودشدن است. یکی از ویژگیهای مهم در بحث گویشها، More
مطالعات زبانی نشانگر آن است که گویش یزدی دربردارندۀ واژههای غنی و کهن ایرانی است که روزگاری دراز در پهنۀ گستردهای و در بین شمار زیادی از مردم کاربرد داشتهاست و متأسفانه امروزه با گسترش فارسی معیار، گسترۀ آن در حال محدودشدن است. یکی از ویژگیهای مهم در بحث گویشها، وجود بسیاری از واژههایی است که با حفظ لفظ و معنا یا پذیرش تغییراتی اندک، از زبانهای کهن بر جای ماندهاند و از نظر ریشهشناسی و زبانشناختی قابل اهمّیت هستند. این ویژگی در گویشهای گروه مرکزی، از جمله گویش یزدی بیشتر قابل مشاهده است. این پژوهش سعی دارد، پس از بررسی آوایی و معنایی برخی واژههای کهن در محله زردشتینشین خرّمشاه یزد، با مقایسۀ مهمترین واژههای گویش یزدی با زبانهای باستانی، به اثبات اصالت زبانی این منطقه و غنای فرهنگی آن بپردازد و نیز خاطر نشان سازد که تحقیق دربارۀ گویشها، زبانها و تنوع گونهای آنها، ارزش شناختی، هویّتی و حتی آموزشی دارد که با آگاهی دقیق در ساختار آوایی، معنایی و دستوری به جا مانده در این گویشها، میتوان در یک نظام قانونمند، آنها را در جریان پویای زبان وارد کرد و سرانجام بسیاری از آسیبهای زبانی را برطرف ساخت.
(این مقاله مستخرج از رسالۀ دکتری پژوهش محور رشتۀ زبان و ادبیات فارسی با عنوان تحلیل و بررسی لغات و تعبیرات زبان یزدی است.)
Manuscript profile
The Journal of Epicliterature
,
Issue1,Year,
Winter
2010
کلیم کاشانی، شاعری خلاق، معتدل و پرسخن است که در همة انواع شعر، طبعآزمایی کرده، ولی شهرت اصلی وی در غزلسرایی است. غزلیات کلیم به جز ویژگیهای مشترک سبک هندی، به دلیل نیروی آفرینندگی شعری، تصرفات واژگانی و معنایی و گرایشهای غنایی و حکمی از مختصات زبانی، ادبی و فکری بر More
کلیم کاشانی، شاعری خلاق، معتدل و پرسخن است که در همة انواع شعر، طبعآزمایی کرده، ولی شهرت اصلی وی در غزلسرایی است. غزلیات کلیم به جز ویژگیهای مشترک سبک هندی، به دلیل نیروی آفرینندگی شعری، تصرفات واژگانی و معنایی و گرایشهای غنایی و حکمی از مختصات زبانی، ادبی و فکری برخوردار است. هنر کلیم در تصویرآفرینی، نازک خیالی و مضمونپردازی است و از تمام امکانات بیانی و بدیعی به صورت معتدل، ساده و روشن استفاده میکند و تصاویر شعری وی با وجود فشردگی، از ابهام و پیچیدگی بدور است. تشبیهات غزلیات کلیم را به سه دسته تقسیم کردهاند: گسترده، دور از ذهن و آفریدة ذوق شاعر. کلیم در غزلیات خود، بیشتر از استعارههای تشخیص حسی بهره میبرد و گاهی با قدرت ابداع و تصرّف در عناصر طبیعی حتّی از موضوعات غیرشاعرانه، تصاویر بدیع خلق میکند. هرچند اسلوب معادله، از اصلیترین صورت های شعری صائب است، اما وی را آغازگر این شیوه میدانند و یکی از شاخصهای شعر وی هم بشمار میرود. غزلیات کلیم به لحاظ فکری ـ انفسی بیانگر اندیشههای غنایی و فلسفی اوست. بسامد واژهها و موتیفهای خاص وی، نیز در بسیاری از موارد نشانگر اندیشههای مأیوسانه و شک آلود فلسفی است. یکی از مختصات اصلی غزلیات کلیم، همین کاربرد موتیفهای خاص است، که مرکز ثقل تخیّل است و نحوة نگرش وی را بیان میکند. موارد یاد شده، در این جستار با تجزیه و تحلیل غزلیات کلیم و بهره جستن از پیشینة تحقیق و با ذکر نمونههایی بررسی شده است.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications