فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
Issue2,Year,
Summer
1399
امروزه در مباحث ژئوکالچر، پرداختن به تحرکات و اجتماعات بزرگ و اثرگذار به عنوان یکی از جلوههای پرستیژ ژئوپلیتیکی، اهمیت مطالعاتی فزایندهای یافته است. در میان شیعیان، زیارت از مناسک و شعائر بسیار مهم دینی است و در متون روایی شیعه تاکید زیادی بر آن شده است. اما وقتی روی More
امروزه در مباحث ژئوکالچر، پرداختن به تحرکات و اجتماعات بزرگ و اثرگذار به عنوان یکی از جلوههای پرستیژ ژئوپلیتیکی، اهمیت مطالعاتی فزایندهای یافته است. در میان شیعیان، زیارت از مناسک و شعائر بسیار مهم دینی است و در متون روایی شیعه تاکید زیادی بر آن شده است. اما وقتی روی زیارت کربلا تکیه میشود، مسئله صرفاً جنبه فردی و معنوی ندارد و باتوجه به عقب سیاسی-هویتی واقعه عاشورا، کارکردهای سیاسی-اجتماعی این زیارت پررنگتر میشود. در این میان بر زیارت اربعین بیش از دیگر روزها تأکید شده و اربعین از این منظر، صرفاً یک آیین مذهبی و درون دینی نیست؛ بلکه باید آنرا آیینی انسانی، فراملیتی برشمرد که ظرفیتهای پیدا و پنهان آن میتواند در راستای ارتقای پرستیژ ژئوپلیتیکی شیعه در آغاز هزاره سوم اثرگذار باشد. حضور چنین جمعیتی برای شرکت در یک مراسم فی نفسه بسیار مهم و یک رویداد بزرگ میتواند تلقی شود. این مقاله که به شیوه توصیفی-تحلیلی گردآوری گردیده، با استفاده از مطالعات اسنادی وکتابخانهای و همچنین مشاهدات میدانی نگارندگان در چند دوره پیادهروی اربعین، در صدد است تا در قالب ادبیات علمی و تخصصی حوزه جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، به این سوال پاسخ دهد که امروزه و در عصر جهانی شدن، پیادهروی اربعین چگونه توانسته است به ارتقای پرستیژ ژئوپلیتیکی تشیع کمک کند.
Manuscript profile
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
Issue4,Year,
Autumn
1399
نوشتار حاضر با نگرش فلسفی در پی ارائه مدلهایی نو برای چگونه زیستن ساکنان جهان است. بهگونهای که شناخت کنشگران زیست جهان و چگونه زیستن مسئله و هستة اصلی این نوشتار را میآفریند. لذا، پاسخ به این پرسشهای ژرف بسیاری از کامیابیها و ناکامیها را در بومهای جغرافیایی نمای More
نوشتار حاضر با نگرش فلسفی در پی ارائه مدلهایی نو برای چگونه زیستن ساکنان جهان است. بهگونهای که شناخت کنشگران زیست جهان و چگونه زیستن مسئله و هستة اصلی این نوشتار را میآفریند. لذا، پاسخ به این پرسشهای ژرف بسیاری از کامیابیها و ناکامیها را در بومهای جغرافیایی نمایان خواهد ساخت. بر این بنیاد، پژوهش حاضر از نوع تحقیقات بنیادی نظری است و متناسب با راهبرد کیفی، از روش تحلیل محتوا بهره گرفته شده است. در نتیجه هدف از سکونت انسان در این جهان، پاسخ به مسئله چگونه زیستن است. به بیان دیگر چگونه زیستن، بستگی به کُنشهای ارتباطی دارد که میان (جهاننشینان، جهاناندیشان، جهانگردانان و سازندگان جهان) در بومهای جغرافیایی شکل گرفته است و برآیند آن، بهزیستن یا بدزیستن خواهد بود. در نهایت، آیندة زیست جهان و بشریت به دست بومهای جغرافیایی رقم زده خواهد شد که دستة سازندگان زیست جهانی را تشکیل دادهاند. زیرا، به تنهایی یک گروه در کامیابی و ناکامی بومهای جغرافیایی نقش سازنده ندارند و از پیوند بین دستهها، اندیشههای نو شکل خواهد گرفت که نتیجة آن، بهزیستن بومهای جغرافیایی خواهد بود.
Manuscript profile
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
Upcoming Articles
عدالت فضایی، نقش مهمی در توزیع متوازن امکانات در مقیاسهای مختلف جغرافیایی دارد. این مفهوم، از چنان اهمیتی برخوردار است که نادیدهانگاشتن آن، باعث گسترش تبعیض و نابهسامانی در سطوح مختلف ناحیهای و ملی میشود. با توجه به اهمیت نظری و کاربردی عدالت فضایی، پژوهش حاضر که م More
عدالت فضایی، نقش مهمی در توزیع متوازن امکانات در مقیاسهای مختلف جغرافیایی دارد. این مفهوم، از چنان اهمیتی برخوردار است که نادیدهانگاشتن آن، باعث گسترش تبعیض و نابهسامانی در سطوح مختلف ناحیهای و ملی میشود. با توجه به اهمیت نظری و کاربردی عدالت فضایی، پژوهش حاضر که ماهیت بنیادی دارد با روششناسی توصیفی-تحلیلی، مصادیق و رویکردهای فضایی به عدالت در نظریههای مارکسیسم، نوفایدهگرایی و نیز نظریههای جان راولز را بررسی کرده است. نتایج نشان داد که مارکس، مفهوم عدالت فردی را در تقابل با هدف غایی طبقه پرولتاریا میداند. هدفها و مبانی سرمایهداری با عدالت فضایی-اجتماعی سازگار نیست و عناصری چون محرومیت و استثمار از بایستههای بازار هستند و اساساً امکان تحقق عدالت فضایی را منتفی میسازند. نوفایدهگرایی، با اتکا بر مفاهیم حس و تعلق مکانی، مفهوم عدالت را به رویکردهای فضایی نزدیکتر کرده است. نوفایدهگرایان با تاکید بر اینکه مردمی که در یک مکان زندگی میکنند و از نظر تاریخی و فرهنگی، رابطه طبیعی با مکان زندگی خود برقرار کردهاند، فضا را به عنوان مفهومی راهبردی برای مصادیق عدالت به رسمیت میشناسند. همچنین، جان راولز با پیوند مفهوم عدالت به انصاف، نوعی رویکرد فضایی به عدالت دارد. این دیدگاه، نشان داد که هدف غایی عدالت، بسترسازی برای نهادهای سرزمینی در اداره واحدهای فضایی-سیاسی به شیوه دموکراتیک است.
Manuscript profile
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
Issue4,Year,
Autumn
1398
چکیده امروزه شهرها به عنوان مکان های زیست بشر[1] آنچنان جایگاهی یافته اند که توسط مدیریتی مستقل اداره می شوند. در این راستا شهرها، نیازمند مدیریتی هستند که بتواند زمینه ارتقاء کیفیت زندگی ساکنین شهری را در راستای توسعه پایدار شهری فراهم آورد. بدین ترتیب دولت های محلی به More
چکیده امروزه شهرها به عنوان مکان های زیست بشر[1] آنچنان جایگاهی یافته اند که توسط مدیریتی مستقل اداره می شوند. در این راستا شهرها، نیازمند مدیریتی هستند که بتواند زمینه ارتقاء کیفیت زندگی ساکنین شهری را در راستای توسعه پایدار شهری فراهم آورد. بدین ترتیب دولت های محلی به عنوان تنها نهادهای محلی موجود در شهر که ارتباط نزدیکی با زندگی شهروندان شهری دارند، می توانند نقش بسیار مؤثری در توسعه پایدارِ شهری ایفا نمایند. بدین ترتیب پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال تبیین نقش دولت های محلی در توسعه پایدار شهری و در راستای آن ارئه مدلی مفهومی جهت توسعه پایدارِ شهرهای ایران می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که روی آوردن به توسعه پایدار شهری در جهت ساختن شهر پایدار و شهروند سالم در ایران، ضروریست (بهداشت، کیفیت زندگی و پایداری محیط و سلامت شهروند) در اولویت اقدامات دولت های محلی در راستای مدیریت شهری مد نظر قرار گیرد تا بتوان بسیاری از معضلات شهری را رفع نمود و در راستای آن توسعه پایدار شهری را در فضای شهرهای ایران مهیا ساخت. [1]. در این نوشتار، اصطلاحات فلسفی زیست جهانی، به سامان شدن، کامیابی، شادکامی، بالندگی برگرفته از کتاب مقدمه ای به فلسفه علم جغرافیا نوشته آرش قربانی سپهر بوده که به صورت ترکیبی در قالب فلسفی-کاربردی در این پژوهش از آن بهره گرفته شده است.
Manuscript profile
Journal of Tourism Hospitality Research
,
Issue1,Year,
Winter
2019
Geopacifics has been considered as the objective representation of nations’ and governments’ movement toward peace. Today, countries have tried to achieve it by means of different solution such as general, economic, sport and cultural diplomacies. Among them More
Geopacifics has been considered as the objective representation of nations’ and governments’ movement toward peace. Today, countries have tried to achieve it by means of different solution such as general, economic, sport and cultural diplomacies. Among them, one of the important methods is cultural diplomacy by which every country tries to communicate with others depending on its various cultural capabilities and cultural policies. In this regard, tourism is one of the most important cultural tools for better introduction of countries’ cultural policies and expansion of geopacifics in regional and global levels. Present study addresses this topic by descriptive-analytical method and library study. The investigated point of this paper is that Iran has to properly use its cultural diplomacy to reach to a sustainable national security to provide geopacifics in the region. The geographical and geopolitical position of Iran and its various cultural and tourism attraction in addition to its rich ancient civilization are among the important topics in cultural diplomacy of Iran.
Manuscript profile
آمایش فضایی یکی از شیوه های مناسب و جامع برای مدیریت و برنامه ریزی مکان ها محسوب میشود. با توجه به اهمیت استراتژیک مناطق مرزی، پژوهش حاضر کوشیده است تا به تحلیل فضایی شاخص های اقتصادی-اجتماعی در 9 شهرستان مرزیِ زابل، زابلی، زاهدان، زهک، سیب و سوران، سرباز، سراوان، خا More
آمایش فضایی یکی از شیوه های مناسب و جامع برای مدیریت و برنامه ریزی مکان ها محسوب میشود. با توجه به اهمیت استراتژیک مناطق مرزی، پژوهش حاضر کوشیده است تا به تحلیل فضایی شاخص های اقتصادی-اجتماعی در 9 شهرستان مرزیِ زابل، زابلی، زاهدان، زهک، سیب و سوران، سرباز، سراوان، خاش و هیرمند در استان سیستان و بلوچستان بپردازد.پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت، عِلّی- مقایسه ای است. برای رتبه بندی و سطح بندی شهرستان های مرزی استان از لحاظ میزان برخورداری از شاخص مورد بررسی، از روش تحلیل سلسه مراتبی (AHP) استفاده شده است. نتایج این پژوهش، نشان میدهد که شهرستان زاهدان به عنوان مرکز اداری- سیاسی استان سیستان و بلوچستان، به عنوان تنها گزینه ی برخوردار، رده ی نخست توسعه ی اقتصادی-اجتماعی را در میان شهرستان های مرزی استان سیستان و بلوچستان از آن خود کرده است. از سوی دیگر، فاصله ی شهرستان زاهدان با وجود سطح توسعه یافتگی در مقایسه با دیگر شهرستان های مرزی چندان چشمگیر نیست و نسبت محرومیت میان مناطق نیمه محروم و محروم نیز بسیار بالا است.
Manuscript profile
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
Issue2,Year,
Summer
1399
امروزه در مباحث ژئوکالچر، پرداختن به تحرکات و اجتماعات بزرگ و اثرگذار به عنوان یکی از جلوههای پرستیژ ژئوپلیتیکی، اهمیت مطالعاتی فزایندهای یافته است. در میان شیعیان، زیارت از مناسک و شعائر بسیار مهم دینی است و در متون روایی شیعه تاکید زیادی بر آن شده است. اما وقتی روی More
امروزه در مباحث ژئوکالچر، پرداختن به تحرکات و اجتماعات بزرگ و اثرگذار به عنوان یکی از جلوههای پرستیژ ژئوپلیتیکی، اهمیت مطالعاتی فزایندهای یافته است. در میان شیعیان، زیارت از مناسک و شعائر بسیار مهم دینی است و در متون روایی شیعه تاکید زیادی بر آن شده است. اما وقتی روی زیارت کربلا تکیه میشود، مسئله صرفاً جنبه فردی و معنوی ندارد و باتوجه به عقب سیاسی-هویتی واقعه عاشورا، کارکردهای سیاسی-اجتماعی این زیارت پررنگتر میشود. در این میان بر زیارت اربعین بیش از دیگر روزها تأکید شده و اربعین از این منظر، صرفاً یک آیین مذهبی و درون دینی نیست؛ بلکه باید آنرا آیینی انسانی، فراملیتی برشمرد که ظرفیتهای پیدا و پنهان آن میتواند در راستای ارتقای پرستیژ ژئوپلیتیکی شیعه در آغاز هزاره سوم اثرگذار باشد. حضور چنین جمعیتی برای شرکت در یک مراسم فی نفسه بسیار مهم و یک رویداد بزرگ میتواند تلقی شود. این مقاله که به شیوه توصیفی-تحلیلی گردآوری گردیده، با استفاده از مطالعات اسنادی وکتابخانهای و همچنین مشاهدات میدانی نگارندگان در چند دوره پیادهروی اربعین، در صدد است تا در قالب ادبیات علمی و تخصصی حوزه جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، به این سوال پاسخ دهد که امروزه و در عصر جهانی شدن، پیادهروی اربعین چگونه توانسته است به ارتقای پرستیژ ژئوپلیتیکی تشیع کمک کند.
Manuscript profile
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
Issue4,Year,
Autumn
1399
نوشتار حاضر با نگرش فلسفی در پی ارائه مدلهایی نو برای چگونه زیستن ساکنان جهان است. بهگونهای که شناخت کنشگران زیست جهان و چگونه زیستن مسئله و هستة اصلی این نوشتار را میآفریند. لذا، پاسخ به این پرسشهای ژرف بسیاری از کامیابیها و ناکامیها را در بومهای جغرافیایی نمای More
نوشتار حاضر با نگرش فلسفی در پی ارائه مدلهایی نو برای چگونه زیستن ساکنان جهان است. بهگونهای که شناخت کنشگران زیست جهان و چگونه زیستن مسئله و هستة اصلی این نوشتار را میآفریند. لذا، پاسخ به این پرسشهای ژرف بسیاری از کامیابیها و ناکامیها را در بومهای جغرافیایی نمایان خواهد ساخت. بر این بنیاد، پژوهش حاضر از نوع تحقیقات بنیادی نظری است و متناسب با راهبرد کیفی، از روش تحلیل محتوا بهره گرفته شده است. در نتیجه هدف از سکونت انسان در این جهان، پاسخ به مسئله چگونه زیستن است. به بیان دیگر چگونه زیستن، بستگی به کُنشهای ارتباطی دارد که میان (جهاننشینان، جهاناندیشان، جهانگردانان و سازندگان جهان) در بومهای جغرافیایی شکل گرفته است و برآیند آن، بهزیستن یا بدزیستن خواهد بود. در نهایت، آیندة زیست جهان و بشریت به دست بومهای جغرافیایی رقم زده خواهد شد که دستة سازندگان زیست جهانی را تشکیل دادهاند. زیرا، به تنهایی یک گروه در کامیابی و ناکامی بومهای جغرافیایی نقش سازنده ندارند و از پیوند بین دستهها، اندیشههای نو شکل خواهد گرفت که نتیجة آن، بهزیستن بومهای جغرافیایی خواهد بود.
Manuscript profile
فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی
,
Issue4,Year,
Autumn
1398
چکیده امروزه شهرها به عنوان مکان های زیست بشر[1] آنچنان جایگاهی یافته اند که توسط مدیریتی مستقل اداره می شوند. در این راستا شهرها، نیازمند مدیریتی هستند که بتواند زمینه ارتقاء کیفیت زندگی ساکنین شهری را در راستای توسعه پایدار شهری فراهم آورد. بدین ترتیب دولت های محلی به More
چکیده امروزه شهرها به عنوان مکان های زیست بشر[1] آنچنان جایگاهی یافته اند که توسط مدیریتی مستقل اداره می شوند. در این راستا شهرها، نیازمند مدیریتی هستند که بتواند زمینه ارتقاء کیفیت زندگی ساکنین شهری را در راستای توسعه پایدار شهری فراهم آورد. بدین ترتیب دولت های محلی به عنوان تنها نهادهای محلی موجود در شهر که ارتباط نزدیکی با زندگی شهروندان شهری دارند، می توانند نقش بسیار مؤثری در توسعه پایدارِ شهری ایفا نمایند. بدین ترتیب پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال تبیین نقش دولت های محلی در توسعه پایدار شهری و در راستای آن ارئه مدلی مفهومی جهت توسعه پایدارِ شهرهای ایران می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که روی آوردن به توسعه پایدار شهری در جهت ساختن شهر پایدار و شهروند سالم در ایران، ضروریست (بهداشت، کیفیت زندگی و پایداری محیط و سلامت شهروند) در اولویت اقدامات دولت های محلی در راستای مدیریت شهری مد نظر قرار گیرد تا بتوان بسیاری از معضلات شهری را رفع نمود و در راستای آن توسعه پایدار شهری را در فضای شهرهای ایران مهیا ساخت. [1]. در این نوشتار، اصطلاحات فلسفی زیست جهانی، به سامان شدن، کامیابی، شادکامی، بالندگی برگرفته از کتاب مقدمه ای به فلسفه علم جغرافیا نوشته آرش قربانی سپهر بوده که به صورت ترکیبی در قالب فلسفی-کاربردی در این پژوهش از آن بهره گرفته شده است.
Manuscript profile
Journal of Studies of Human Settlements Planning
,
Issue4,Year,
Winter
2020
بسیاری از حوضههای رودخانههای مرزی در جهان بهطور همزمان بهعنوان موتورهای مهم توسعه اقتصادی منطقه، پایگاههای مهم منابع امرار معاش و همچنین مکانهای بحرانی حفاظت از تنوع زیستی شناخته شدهاند. این مزایا اغلب نقش رقابتی را برای حکومتها ایجاد میکند و آنها را به چالش م More
بسیاری از حوضههای رودخانههای مرزی در جهان بهطور همزمان بهعنوان موتورهای مهم توسعه اقتصادی منطقه، پایگاههای مهم منابع امرار معاش و همچنین مکانهای بحرانی حفاظت از تنوع زیستی شناخته شدهاند. این مزایا اغلب نقش رقابتی را برای حکومتها ایجاد میکند و آنها را به چالش میکشد. با توجه به موقعیت جغرافیایی، استراتژیک ایران و قرارگیری در حوضههای آبی مشترک، بکارگیری دیپلماسی آبهای مرزی و فرامرزی، بهعنوان ابزاری ضروری برای مدیریت بحران آب و سازگاری با مشکلات ناشی از کم آبی در کشور تلقی میشود. بر این مبنا، جهت نگارش پژوهش حاضر از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده است. یافتههای تحقیق نشان از آن دارد که تنها ابزار جهت بهسامان کردن اوضاع در شرایط کنونی شهر مرزی زابل استفاده درست از دیپلماسی آب است. نتایج تحقیق نشان میدهد تدوین دیپلماسی آب از سوی جمهوری اسلامی ایران با کشور افغانستان، یکی از الزاماتی است که باید با جدیت در آینده با استفاده از ظرفیتهای ایجابی و با بهرهگیری از اصول حقوق بینالملل دنبال شود تا وضعیت سکونتگاه شهر مرزی زابل قبل از رسیدن به مرحله بحران با سناریوهای ساده تر و کم هزینه تر حل شود.
Manuscript profile
Sanad
Sanad is a platform for managing Azad University publications