-
Article
1 - مولفههای جغرافیای سیاسی تاثیرگذار بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی دولت حسن روحانیفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 4 , Year , Autumn 1399حفظ و ارتقای اعتماد و سرمایه اجتماعی از اصلیترین مولفههای پایداری و کارآمدی هر نظام سیاسی محسوب می-شوند. مولفههای جغرافیای سیاسی مانند قومیت، تراکم و یا پراکندگی جمعیت، سطح توسعه اقتصادی، ویژگی هایی جغرافیایی محل سکونت، مرزنشینی، مذهب و... تاثیر زیادی بر سطح سرمایه ا Moreحفظ و ارتقای اعتماد و سرمایه اجتماعی از اصلیترین مولفههای پایداری و کارآمدی هر نظام سیاسی محسوب می-شوند. مولفههای جغرافیای سیاسی مانند قومیت، تراکم و یا پراکندگی جمعیت، سطح توسعه اقتصادی، ویژگی هایی جغرافیایی محل سکونت، مرزنشینی، مذهب و... تاثیر زیادی بر سطح سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در رابطه شهروندان و نظام سیاسی دارند. هدف پژوهش حاضر تبیین مولفههای جغرافیای سیاسی تاثیرگذار بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در جمهوری اسلامی ایران به ویژه در دولت حسن روحانی است. سوال اصلی مقاله این است که چگونه مولفههای جغرافیای سیاسی سطح سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی را در جمهوری اسلامی ایران به ویژه دولت حسن روحانی تحت تاثیر قرار داده است؟ روش این مقاله توصیفی- پیمایشی است. به منظور گردآوری دادهها و اطلاعات میدانی از ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه استفاده میشود. همچنین جهت تدوین مبانی نظری و ادبیات تحقیق از مطالعات و اطلاعات کتابخانهای، اینترنت و سایر منابع فارسی و لاتین استفاده خواهد شد. جامعه آماری پژوهش کارکنان فرمانداری شهر تهران می باشند و حجم نمونه نیز 300 نفر است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS و PLS استفاده شد. نتایج مقاله نشان میدهد که مولفههای شفافیت، کارآمدی، کیفیت مقررات، اثربخشی دولت، حاکمیت قانون، ثبات سیاسی و عدم خشونت، پاسخگویی، مبارزه با فساد و حق اظهار نظر بسته به ویژگیهای جغرافیای سیاسی مناطق جغرافیایی ایران بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در جمهوری اسلامی ایران تاثیر دارند که جغرافیای انتخابات ریاست جمهوری و آرای حسن روحانی نشان دهنده این ارتباط است. Manuscript profile -
Article
2 - واکاوی حکمرانی خوب شهری در جغرافیای سیاسی شهرستان ایرانشهرفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 1 , Year , Spring 1400از طریق حکمرانی خوب شهری نوعی از توسعه پدید میآید که در آن فقرا حق تقدم دارند، امور زنان بهبود می یابد، محیطزیست پایدار ایجاد میشود و فرصتهای اشتغال و عوامل رفاهی پدید میآیند. به این ترتیب مفهوم حکمرانی خوب و توسعه پایدار انسانی جداییناپذیر است. هدف از شاخصهای Moreاز طریق حکمرانی خوب شهری نوعی از توسعه پدید میآید که در آن فقرا حق تقدم دارند، امور زنان بهبود می یابد، محیطزیست پایدار ایجاد میشود و فرصتهای اشتغال و عوامل رفاهی پدید میآیند. به این ترتیب مفهوم حکمرانی خوب و توسعه پایدار انسانی جداییناپذیر است. هدف از شاخصهای حکمرانی خوب شهری سنجش اندازهگیری و کیفیت اداره امور شهری است. سوال اصلی مقاله حاضر این است که با توجه به نقش حکمرانی خوب در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشورها، از دید نخبگان استان سیستان و بلوچستان؛ به کدامیک از شاخصههای حکمرانی خوب در جهت توسعه شهرستان ایرانشهر بایستی اولویت داد؟ روش این مقاله توصیفی- تحلیلی است. یافته های مقاله نشان می دهد که توسعه یافتگی و رفع محرومیت در استان سیستان و بلوچستان نیازمند تبیین یک الگوی جامع حکمرانی خوب و اجرای آن است در پژوهش پیشرو با توجه به ظرفیت سنجی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با نگاه به آینده میتوان یک الگوی جامع و هماهنگ با شرایط زیست جامعه شهرستان ایرانشهر ارائه نمود. در تحقیق حاضر سعی شده است ابتدا شاخصهای حکمرانی خوب شهری با توجه به وضعیتاین شهر، اولویتبندی شود و سپس فاصله وضع موجود و مطلوب، مشخص گردد. Manuscript profile -
Article
3 - بررسی تطبیقی مولفههای توسعه اقتصادی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و مالزیIranian Political Research , Issue 2 , Year , Autumn 2021هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسهای دولت و برنامههای توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران و مالزی است. شناخت ارکان قدرت و دولت و شاخصههای آن در جمهوری اسلامی ایران و مالزی، شناخت شباهتها و تفاوتهای عوامل پیشرفت و توسعه در ایران و مالزی، شناخت الگوی توسعه مالزی دوره ماهات Moreهدف پژوهش حاضر بررسی مقایسهای دولت و برنامههای توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران و مالزی است. شناخت ارکان قدرت و دولت و شاخصههای آن در جمهوری اسلامی ایران و مالزی، شناخت شباهتها و تفاوتهای عوامل پیشرفت و توسعه در ایران و مالزی، شناخت الگوی توسعه مالزی دوره ماهاتیر محمد و جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهبردهای مناسب جهت توسعه و پیشرفت بیشتر در جمهوری اسلامی ایران از جمله دیگر اهداف این پژوهش میباشد. روش پژوهش، تحلیلی- مقایسهای بوده و نتایج نشان داد جمهوری اسلامی ایران در دوران هاشمی رفسنجانی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶) با اجرای اولین برنامه ۵ ساله توسعه و با تأکید بر سیاست باز اقتصادی، بیشتر توسعه اقتصادی کشور با توجه اندک به مسائل اجتماعی- فرهنگی را مدنظر داشت و سید محمد خاتمی (۱۳۷۶-۱۳۸۴) ضمن گسترش روابط با کشورهای خارجی، بیشتر توسعه سیاسی و تقویت نهادهای مدنی را در داخل مورد توجه قرار داد. در هر دو دوره، برنامه به صورت دقیق اجرایی نشد و بخشهایی از آن متناسب با گفتمان دولتها اجرا گردید. اما مالزی در دوره زمامداری ماهاتیر محمد اولاً با الگو قرار دادن ژاپن و کره جنوبی و با تکیه بر سیاست نگرش به شرق، ثانیاً ایجاد یک قدرت بوروکراتیک مشروع و دولت کاملاً رشد یافته که معیار سنجش و اعتبار و شایستگی آن در متخصصان و دانشمندان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن بود، ثالثاً با برنامهریزی دقیق و تعهد به اجرای برنامه و رابعاً توسعه روابط با کشورهای همسایه و قدرتهای بزرگ مانند آمریکا با هدف جذب سرمایههای خارجی، موفق شد تا رشد و توسعه اقتصادی خود را به بهترین وجه ممکن دنبال کند. Manuscript profile -
Article
4 - روش تاریخ نگاری در اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک طوسیIrano-Islamic Research in Politics , Issue 2 , Year , Summer 2022مفهومسازیتاریخی یکی ازمبانی فهم اندیشهسیاسی استکه از دوره یونانباستان تا ایران، اسلام و دورانمدرن مورد توجه بوده است. درگذشته مفهومسازی تاریخی عمدتاً روندی عینی و وقایعنگارانه داشت،اما این اندیشه با اصحاب قرارداد، مفهومسازی وضعطبیعی را بهجای عینیت وقایع قرار Moreمفهومسازیتاریخی یکی ازمبانی فهم اندیشهسیاسی استکه از دوره یونانباستان تا ایران، اسلام و دورانمدرن مورد توجه بوده است. درگذشته مفهومسازی تاریخی عمدتاً روندی عینی و وقایعنگارانه داشت،اما این اندیشه با اصحاب قرارداد، مفهومسازی وضعطبیعی را بهجای عینیت وقایع قرار داد. عدهی دیگری از اندیشمندان-کوشیدند تا با ارائه یکخط سیرکلی ازتاریخ، مراحل و ساختارهای نهفته در پس تحولات راکشف کنند و برایخود یک دورهیآرمانی از درون تاریخ درآورده و آنرا بهعنوان نمونه مثالی وضعآینده قرار دهند. بسیاری از ایدههای مذهبی و نیز نظریههای هگل و مارکس با این شیوه درصدد ارائهی الگویمطلوب خود از سیاست و جامعهی ایدهآل بودند. این پژوهش با هدف پاسخبه این پرسش تنظیم شدهکه خواجه نظامالملک چگونه از تجربیات تاریخی و روایت از تاریخ،کوشیده تا اندیشهی سیاسی خود درباب امرسیاسی و دولت را ارائه نماید؟ ایده اولیهی نگارندگان آناستکه خواجه نظامالملک با بهرهگیری از متون تاریخی عصرخودکه عمدتاً به ایران پیش از اسلام و پس از آنبرمی گردد،کوشیده تا با ذکر مثالهای تاریخی و نیز بیانات و اظهارات شخصیت-های برجسته در این دو مقطع مبنایی برای دستگاه فکری خود فراهم آورد. روش بهکارگرفته شده در این مقاله تحلیل مضمون بهعنوان یکی از شاخههای جدید تحلیل محتواست، که براساس آن مضامین اصلی یک متن از طریق مطالعهی اکتشافی استخراج شده و برای بررسی فرضیه مورد توجه قرارگرفت. برای بررسی فرضیه نیز نخست روشتاریخنگاری دراندیشهی سیاسی وی مورد بحث قرارگرفت، سپس با بررسی متن سیاستنامه دونمونه تاریخی ایرانی و اسلامی تشریح شد و نهایتاً با تحلیل مضامین اصلی در این دو دوره به ارائهی روش خواجه نظامالملک پرداخته شد. Manuscript profile -
Article
5 - تأثیر اصلاحات ارضی سال 1342 بر حاشیه نشینی و اعتراضات سیاسی – اجتماعی در ایرانIrano-Islamic Research in Politics , Issue 5 , Year , Winter 2023سال های دهه 1340 و 1350 اوج سیاست های اصلاحات اقتصادی، توسعه و صنعتی شدن بود و برآوردهای رسمی نشان می داد که حکومت ایران به ثبات لازم برای تداوم اقتدار داخلی و منطقه ای رسیده است. اما درست در همین دوره مجموعه ای از اعتراضات و شورش ها آغاز شد که سرانجام به انقلاب 57 منجر Moreسال های دهه 1340 و 1350 اوج سیاست های اصلاحات اقتصادی، توسعه و صنعتی شدن بود و برآوردهای رسمی نشان می داد که حکومت ایران به ثبات لازم برای تداوم اقتدار داخلی و منطقه ای رسیده است. اما درست در همین دوره مجموعه ای از اعتراضات و شورش ها آغاز شد که سرانجام به انقلاب 57 منجر گشت. پرسشی که در این مقاله مطرح شده تا به آن پاسخ دهیم آنست که اصلاحات ارضی چگونه به اعتراضات سیاسی شهری تأثیر گذاشته است؟ فرضیه ای که ارائه می شود آنست که اصلاحات ارضی موجب تحرک اجتماعی و جابجایی جمعیتی شده و موجب پیدایش حاشیه نشینی در حومه شهرهای بزرگ گردید. از سویی، نوسازی با وجود توسعه یافتن مرکزِ شهرهای بزرگ، چیزی جز فقر و نابرابری و بی عدالتی برای بخش مهمی از مردم شهرها نبوده که خود منجر به شکلگیری زمینههایی برای قیامها و شورشها گردید. در این مقاله با استفاده از نظریههای والت ویتمن روستو، آندره گوندر فرانک و امانوئل والرشتاین، به بررسی موضوع در سه سطح تحلیل خُرد، میانه و کلان پرداخته و نتایج بحث مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق کیفی و با روش جامعه شناسی تاریخی خواهد بود و متون و اسناد مربوط به اصلاحات ارضی ایران و اعتراضات دو دهه پیش از انقلاب را تحلیل می کند. یافته اصلی این تحقیق نشان می دهد که جدا از اراده حکومت ها، همواره یک سری تحولات ساختاری موجبات تغییر شرایط می شود که نقش ساختارها را فراتر از کارگزاران تحمیل می کند. Manuscript profile -
Article
6 - تفسیر حیات انسانی و نقد عقل مدرن از منظر ایمانوئل کانت و اقبال لاهوریIrano-Islamic Research in Politics , Issue 8 , Year , Winter 2023کانت از مهمترین فیلسوفان غرب است که با بیان محدودیتهای تفکر عقلانی ضمن منضبط نشان دادن عقل، مبناگرایی را که مدتی بر تفکر فلسفی غرب حکمفرما شده بود، به چالش میکشد. او معتقد است عقل از دخالت در تمامی حوزهها عاجز است.در فلسفه کانت، عقل عالیترین قوه نفس و معرفت عقلانی Moreکانت از مهمترین فیلسوفان غرب است که با بیان محدودیتهای تفکر عقلانی ضمن منضبط نشان دادن عقل، مبناگرایی را که مدتی بر تفکر فلسفی غرب حکمفرما شده بود، به چالش میکشد. او معتقد است عقل از دخالت در تمامی حوزهها عاجز است.در فلسفه کانت، عقل عالیترین قوه نفس و معرفت عقلانی بالاترین مرحله شناخت است. پس اساسیترین ویژگی بشر عقلانیت یا خردورزی است که مبنای سخاوت و شرافت ذاتی او میباشد. اما اقبال عقل را نعمت الهی دانسته و قصد دارد برپایه نظام اندیشهای دینی منسجم و متشکل ازمنابع سهگانه شناخت یعنی طبیعت، تاریخ وتجربه، جهان را تفسیرکرده و معنای زندگی را دریابد. دراین مقاله سعی شد با بررسی شبکهمعنایی هرمتفکر وجوه اشتراک و افتراق اندیشه آنان درمورد تفسیرحیات انسانی مشخصگردد. یافتهها حاکی از آن استکه کانت با جدا سازی عقل عملی از عقل نظری در گام اول آن را توانمند در تشخیص اخلاق و عمل به اخلاق ارزیابی میکند و این امکان را به بشر میدهد که اخلاقی جهانشمول و معتبر وضع کند و از اینکه اخلاق به امری نسبی تبدیل شود ممانعت میکند و برای اینکه عقل در تشخیص اخلاق دچار اشتباه نشود، معیارهایی معرفی میکند که براساس آن امکان تشخیص رفتار اخلاقی از رفتار غیراخلاقی ممکن میشود. از دیگر سو مهمترین ویژگی اندیشهی اقبال وجه انتقادی و سنتشکنی اوست. او عقل انسانرا بهتنهایی قادربه فهم صیرورت هستی نمیداند و برای تفسیر جهان نیاز بهپیوند انسان با حیات را لازم و بیشترین سطح-آگاهی و اندیشهورزی فیلسوفان را ناشیاز غرایزنهانی آنها میداند. Manuscript profile -
Article
7 - صلح آپولونی ایمانوئل کانت یا جنگ دیونیسوسی فردریش نیچهPolitical and InternationalResearches Quarterly , Issue 4 , Year , Winter 2023ااگر آپولون را نماد نظام مندی، عقلانیت و نظم بدانیم،کانت قصد دارد با راهبردی نظاممند بر پایه عقلانیت صلح را در جهان حکمفرما کند.کانت معتقد است جنگ باید به عنوان آخرین راه حل با نهایت احترام برای زندگی و کرامت انسانی در نظر گرفته شود. جنگ تنها زمانی باید مورد استفاده قر Moreااگر آپولون را نماد نظام مندی، عقلانیت و نظم بدانیم،کانت قصد دارد با راهبردی نظاممند بر پایه عقلانیت صلح را در جهان حکمفرما کند.کانت معتقد است جنگ باید به عنوان آخرین راه حل با نهایت احترام برای زندگی و کرامت انسانی در نظر گرفته شود. جنگ تنها زمانی باید مورد استفاده قرار گیرد که تمام ابزارهای دیگر برای حل مناقشه به پایان رسیده باشد. از دیگر سو اگر دیونیسوس را نماد سرمستی، شور و شعف، تابو شکنی بدانیم، نیچه اخلاق را یک ساختار انسانی میدانست که در طول تاریخ از آن برای سرکوب و کنترل مردم استفاده شده است. بنابراین صلح نشانه ضعف و انحطاط و محصول ذهنیت گله است. قدرت واقعی از درگیری و مبارزه حاصل می شود. مبارزه با قاعدههایی که مدرنیته با نگاه عقلانیت محض بر زندگی انسان مسلط کرده است و محصول آن انسانی ماشینی شده است. نیچه صلح را بخش ضروری زندگی میدانست امابه شرطی که مبتنی بر قدرت باشد. فهم چیستی و صورتبندی نقد این دو اندیشمند بر صلح و جنگ و چگونگی تفسیر آنها از آن، مسأله محوری این مقاله است. نیچه معتقد بود که صلح به خودی خود یک هدف نیست، بلکه وسیلهای برای رسیدن به هدف است و استدلال کرد که صلح برای توسعه اشکال بالاتر فرهنگ و تمدن ضروری است، اما نباید آن را به قیمت خلاقیت و پیشرفت دنبال کرد. از آن سو کانت معتقد بود کشورها باید به سوی نظم جهانی صلح آمیزتری که در آن منازعات به جای خشونت از طریق گفتگو حل و فصل میشوند، تلاش کنند. Manuscript profile -
Article
8 - بررسی تطبیقی رابطه دانش و قدرت در اندیشه فلاسفه غرب تمدن اسلامی: (ابن باجه، ابن طفیل، ابن رشد)Political and InternationalResearches Quarterly , Issue 2 , Year , Winter 2020گارینه کشیشیان سیرکی[1]- مهدی احمدی[2] تاریخ دریافت: 20/12/1398- تاریخ پذیرش: 22/2/1399 چکیده: نقشآفرینی اندیشمندان و فلاسفه سیاسی غرب تمدن اسلامی در خاستگاه سیاسی اجتماعی خود علیرغم نابسامانیهای آن دوران از اعتباری خاصی در شکل گیری دانش سیاسی برخوردار است. فلسفه سی Moreگارینه کشیشیان سیرکی[1]- مهدی احمدی[2] تاریخ دریافت: 20/12/1398- تاریخ پذیرش: 22/2/1399 چکیده: نقشآفرینی اندیشمندان و فلاسفه سیاسی غرب تمدن اسلامی در خاستگاه سیاسی اجتماعی خود علیرغم نابسامانیهای آن دوران از اعتباری خاصی در شکل گیری دانش سیاسی برخوردار است. فلسفه سیاسی و نقش و ارتباط آن با تولید فکر، دانش، اثرگذاری و اثرپذیری آن بر ساخت سیاسی جوامع مسلمان غرب تمدن اسلامی را باید در نوع نگاه خاص ابن باجه در اثرش تدبیر المتوحد، ابن طفیل در نمونه حی بن یقظان و ابن رشد با نوع روششناسی خاص خود در فلسفه جستجو کرد. در این مقاله با بهره گیری از روش تطبیقی به بررسی رابطه دانش و قدرت در اندیشه این اندیشمندان پرداخته ایم، نتایج حاصله این مقاله مبنی بر تقدم دانش بر قدرت در اندیشه های ابن باجه و ابن طفیل بود. اما ابن رشد با تکمیل نواقص موجود در مفاهیم فلسفی آنها با تأیید انطباق شریعت و فلسفه، بر جایگاه خاص فیلسوف در ساختار سیاسی مورد نظر خود و ارجح دانستن فیلسوف بر فقیه در این ساختار تأکید می ورزد. [1]- استادیار و عضو هیئت علمی ،گروه علوم سیاسی، واحد تهران جنوب ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول g.keshishyan71@gmail.com [2]- دانش آموخته کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران mahdi.5885@chmail.ir Manuscript profile -
Article
9 - بررسی تأثیر توسعه سیاسی بر حکمرانی خوب بر مبنای بیانیه گام دوم انقلاب اسلامیPolitical and InternationalResearches Quarterly , Issue 1 , Year , Autumn 2021توسعه سیاسی را افزایش ظرفیت و کارآیی نظام سیاسی در حل و فصل تضادهای منافع فردی و جمعی دانسته اند. در سال های اخیر ایده حکمرانی خوب برای تبیین رابطه جامعه مدنی، دولت و بخش خصوصی ارائه شده است که هدف آن افزایش اثربخشی و کارآمدی نظام سیاسی است. حضرت آیت الله خامنه ای در پ Moreتوسعه سیاسی را افزایش ظرفیت و کارآیی نظام سیاسی در حل و فصل تضادهای منافع فردی و جمعی دانسته اند. در سال های اخیر ایده حکمرانی خوب برای تبیین رابطه جامعه مدنی، دولت و بخش خصوصی ارائه شده است که هدف آن افزایش اثربخشی و کارآمدی نظام سیاسی است. حضرت آیت الله خامنه ای در پایان چهل سالگی انقلاب اسلامی، سند راهبردی بیانیه گام دوم را در جهت اعتلای کشور و رفع دغدغه های ملت از طریق افزایش اثربخشی و کارآیی نظام سیاسی در پیوند با آحاد جامعه صادر نمودند که به عنوان اسناد بالادستی پیوند عمیقی با ایده های توسعه سیاسی و حکمرانی خوب دارد. هدف مقاله حاضر، بررسی تأثیر توسعه سیاسی بر حکمرانی خوب است. در این رابطه چنین فرض می شود که هر اندازه شاخص های توسعه سیاسی در کشور افزایش یابند به همان میزان اهداف حکمرانی خوب در جامعه تحقق می یابند. روش پژوهش آمیخته، تکنیک مورد استفاده پیمایشی و مطالعات اسنادی است. نتایج پژوهش فرضیه ها را تأیید نمودند. Manuscript profile -
Article
10 - واکاوی هژمونیک شدن گفتمان اعتدال دولت حسن روحانی از منظر تحلیل گفتمانی لاکلا و موف, Issue 5 , Year , Winter 2021گفتمان اعتدال در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در فضای سیاسی-اقتصادی متشنج حاصل از ناکارآمدی گفتمان حاکم بر کشور توانست به اقبال عمومی برسد. حسن روحانی حامل گفتمان اعتدال، با برجسته نمودن رویکرد اعتدال و تعامل سازنده در این گفتمان و مفصل بندی دال های مختلف نظام مع Moreگفتمان اعتدال در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در فضای سیاسی-اقتصادی متشنج حاصل از ناکارآمدی گفتمان حاکم بر کشور توانست به اقبال عمومی برسد. حسن روحانی حامل گفتمان اعتدال، با برجسته نمودن رویکرد اعتدال و تعامل سازنده در این گفتمان و مفصل بندی دال های مختلف نظام معنایی حاکم بر گفتمان را عمومیت بخشید و هژمونی گفتمان حاکم را به چالش کشاند و نظم مورد نظر خویش را بر جامعه و گفتمان حاکم ساخت. گفتمان اعتدال توانست در تنازع گفتمانی با تکیه بر دال مرکزی تعامل سازنده و به دلیل برخورداری از موقعیت سوژگی فعال و منسجم با فرایند حاشیه رانی و برجسته سازی در رقابت گفتمانی در مقابل گفتمان حاکم بر کشور و سایر گفتمان های رقیب غلبه نماید و با میزان دسترسی بالا در بین مردم به کسب اعتبار بیشتر دست یابد و به منزله هژمونیک برسد. پژوهش حاضر بر اساس نظریه گفتمانی لاکلا و موف به تبیین گفتمانی دولت یازدهم و در صدد بررسی چگونگی هژمونیک شدن گفتمان غالب در اثر کشمکش و رقابت های هژمونیک میان این گفتمان با گفتمان اصول گرایی عدالت محور و زمینه ظهور و هژمونی گفتمان اعتدال می پردازد. Manuscript profile -
Article
11 - نسبت ازخودبیگانگی و آرمانشهر در مکتب فرانکفورت, Issue 2 , Year , Autumn 2021مکتب فرانکفورت با مشاهدهی وضع انسان در قرن بیستم میلادی، جامعهی موجود را یکسره تهی از عقلانیت و اجزاء آن را مانع رهایی انسان ارزیابی میکند، فلذا مشخص میسازد که این ساخت بریده از حقیقت، بحرانی را پدید آورده که در مبادی غرب مدرن ریشه دارد. پرسش اساسی پژوهش توصیفی &nda Moreمکتب فرانکفورت با مشاهدهی وضع انسان در قرن بیستم میلادی، جامعهی موجود را یکسره تهی از عقلانیت و اجزاء آن را مانع رهایی انسان ارزیابی میکند، فلذا مشخص میسازد که این ساخت بریده از حقیقت، بحرانی را پدید آورده که در مبادی غرب مدرن ریشه دارد. پرسش اساسی پژوهش توصیفی – تحلیلی حاضر این است که مکتب فرانکفورت در جامعهی مدرن چه بحرانی را شناسایی میکند و برای برونرفت از آن چه راهحلی را ارائه میدهد؟ فرضیهی پژوهش توضیح میدهد که فرانکفورتیها با مطالعهی مدرنیته متوجه بحران ازخودبیگانگی شدند و گزارههایی از جمله ماشینیسم، تکنولوژی، عقل ابزاری، صنعت فرهنگ، هنر مستحیل، رسانه، کاپیتالیسم، ساینتیسم، پوزیتیویسم، بوروکراسی و ایدئولوژیهای بهظاهر متضاد را - به شکل تمثیلی و نه حصری- علل موجدهی بحران مزبور دانستند. مواردی که در دو دستهی علل عالی و علل تالی (عللی که همزمان مولود و مولِد ازخودبیگانگی هستند) نیز قابل طرح است. ﺭاﻩ ﺣﻞ ﻣﻮﺭﺩ نظر آن ها منتهی به ﺁﺭﻣﺎﻧﺸﻬﺭﻱ است منهای ویژگیهای جامعهی موجود و مقرون به شناخت دیالکتیکی، یعنی جامعهای عقلانی و به غایت آزاد. ﺟﺎﻣﻌﻪاﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ، تکنولوژی در شأن اصلی خود یعنی ابزارگونگی قرار میگیرد تا از این رهگذر، انسان از وضعیت شیءگشتگی خارج و با فطرت اصیل خویش یگانه شود. Manuscript profile -
Article
12 - چالش ها و فرصت های حضور اتباع افغانستان و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بعد از طالبان, Issue 5 , Year , Winter 2020پدیده مهاجرت در ایران، در کنار ایجاد فرصت در حوزه تبادلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، مشکلاتی از قبیل عدم توازن جمعیتی، افزایش بیکاری و بروز ناامنی را نیز بدنبال داشته است. ایران از سال 1358 تاکنون، تقریباً به طور دائم میزبان حداقل دو میلیون اتباع خارجی و در دورههایی حت Moreپدیده مهاجرت در ایران، در کنار ایجاد فرصت در حوزه تبادلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، مشکلاتی از قبیل عدم توازن جمعیتی، افزایش بیکاری و بروز ناامنی را نیز بدنبال داشته است. ایران از سال 1358 تاکنون، تقریباً به طور دائم میزبان حداقل دو میلیون اتباع خارجی و در دورههایی حتی بیش از چهار میلیون نفر، که غالب آن ها از افغانستان هستند، بوده است. در راستای دستیابی به هدف پژوهش سئوال اصلی تحقیق اینست که حضور اتباع افغانستان چه فرصتها و چالشهایی را در حوزه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته است؟ در این خصوص، این فرضیه را میتوان مطرح نمود که حضور اتباع افغانستان بدون مدرک در ایران چالشهایی در حوزههای مختلف از جمله گسترش قاچاق مواد مخدر و بزهکاری و افزایش آسیبهای اجتماعی بدنبال داشته است که همگی به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر امنیت ملی اثرگذار بودهاند. اما حضور نظاممند اتباع افغانستان فرصتهای گوناگونی در بخشهای امنیتی، سیاسی و اقتصادی از قبیل ایجاد شرایط نفوذ و تأثیر در نخبگان و ساختار قدرت سیاسی افغانستان، ارتقاء قدرت چانهزنی ایران در سطح بینالمللی، و استفاده از کارگر ارزان قیمت در بُعد اقتصادی را درپی داشته است. همچنین نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد قوانین موجود و تشکیلات اداری فعلی آن چنان که باید نتوانسته است پاسخگوی خیل عظیم اتباع افغانستانی در کشور بوده و تعدد مراکز قدرت باعث شده از پتانسیلهای مثبت حضور این اتباع نتوان آنچنان که شایسته است بهرهمند شده و چالشهای گوناگونی را در عرصه امنیتی بدنبال داشته است. Manuscript profile -
Article
14 - سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات خاورمیانه (بیداری اسلامی) با تأکید بر بحران سوریه, Issue 5 , Year , Winter 2019تحولات خاورمیانه عربی که از سال 2011 آغاز شد،نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این منطقه راهبردی از جهان به شمار میآید.اگرچه جمهوری اسلامی ایران همواره برای نفوذ در خاورمیانه تلاش کرده و سیاست صدور انقلاب را برای برپایی سازههای هویتی خویش در این منطقه در پیش گرفته است،اما تحول Moreتحولات خاورمیانه عربی که از سال 2011 آغاز شد،نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این منطقه راهبردی از جهان به شمار میآید.اگرچه جمهوری اسلامی ایران همواره برای نفوذ در خاورمیانه تلاش کرده و سیاست صدور انقلاب را برای برپایی سازههای هویتی خویش در این منطقه در پیش گرفته است،اما تحولات انقلابی خاورمیانه پس از 2011، زمینههای نفوذ بیشتری برای ایران در بحرین،یمن،عراق و نیز سوریه فراهم آورده که از آن با عنوان سیاست منطقهایهلال خصیبیاد میشود.براین اساس،پرسش اصلی مقاله آن است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی در قبال تحولات بیداری اسلامی به ویژه در مورد بحران سوریه چه بوده است که زمینهساز افزایش نفوذ ایران در منطقه شده است؟هدف اصلی مقاله نیز،که با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه نظریه سازهانگاری انجام شده،آن است که نفوذ جمهوری اسلامی ایران را در منطقه بر اساس مؤلفههای سیاست خارجی آن بررسی نماید تا چگونگی وفاداری آن به اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی و آرمانهای ارزشمدارانه اسلامی آن،که هویت این سیاست خارجی را میسازد،روشن گردد.نتیجه نشان میدهد که ایران خواهان گسترش ارزشهای هویتی خود در منطقه است،اما سعی دارد تا با نفوذ بیشتر در منطقه با بهرهگیری از سیاست اتحاد با روسیه،نخست امنیت ملی خویش و پس از آن،منافع ملی خود را تأمین نماید. Manuscript profile -
Article
15 - فرصتها، تهدیدها و راهکارهای پیش روی دیپلماسی انرژی جمهوری اسلامی ایران دربستر اقتصاد سیاسی منطقهای(2019-2003), Issue 5 , Year , Winter 2020دربستر دیپلماسی منطقهای، حوزهی انرژی از اهمیت ویژهای برای جمهوریاسلامی برخورداراست، بهاین دلیلکه اقتصاد سیاسی منطقهای بر انرژی مبتنی است. دراین میان، کشورهای منطقه، خصوصاً قدرتهای دارای انرژی چون ایران، عربستان و اماراتمتحدهیعربی بهانحای مختلف با اهمیت انرژی Moreدربستر دیپلماسی منطقهای، حوزهی انرژی از اهمیت ویژهای برای جمهوریاسلامی برخورداراست، بهاین دلیلکه اقتصاد سیاسی منطقهای بر انرژی مبتنی است. دراین میان، کشورهای منطقه، خصوصاً قدرتهای دارای انرژی چون ایران، عربستان و اماراتمتحدهیعربی بهانحای مختلف با اهمیت انرژی درحوزهی دیپلماسی خود مواجه هستند، و گاهاً این نوع دیپلماسی به شکل پیشران عمل مینماید. در این میان سئوال اصلی مقاله این است که راهکارهای پیشروی جمهوری اسلامی ایران در حوزهی دیپلماسی انرژی در بستر اقتصاد سیاسی منطقهای با تمرکز بر تهدیدها و فرصتهای بارشده بر مناسبات آن با عربستان و امارات کدامند؟ کهبا این فرضیه پاسخ داده شده است که پیامدهای نگاه امنیتیسازی ایران با عربستان و امارات به موضوع دیپلماسیانرژی، زمینهساز ایجاد روندهایی نامتوازن از بارشدن حجمی از وضعیتهای تقابلی و تهدیدهای گسترده برموقعیتهای تعاملی و فرصتهای محدود در حوزهیدیپلماسیانرژی در بستر اقتصاد سیاسی منطقهای بوده است. حاصل آنکه جمهوری اسلامی با لایههایی از تهدید و فرصت در این بستر مواجه است، که نتیجهی آن غلبهی رویکرد تقابلی برمشی تعاملی آندر روابط با عربستان و امارات درسطح منطقه بهعلت پیگیری رفتار امنیتیسازی از سوی ایندو کشور علیه ایران بوده است. دراین مقاله از روش پژوهش توصیفی مورد محور با مراجعه به آثار و منابع دسته اول کتابخانهای بهرهگیری شده است. Manuscript profile -
Article
16 - تأثیر قدرت نرم دیپلماسی ورزشی بر روابط ایران و آمریکا : مطالعه موردی دیپلماسی کشتی (1998-2013), Issue 2 , Year , Winter 2022یکی از مباحث مهم در روابط بینالملل مفهوم "قدرت" است. ابتکار جوزف نای در انفکاک میان قدرت سخت و قدرت نرم، شکل جدیدی به تعاریف مربوط به قدرت داد. دیپلماسی ورزشی به عنوان یکی از کلیدیترین شیوههای شکلگیری قدرت نرم به حساب میآید و کشورها تلاش More
یکی از مباحث مهم در روابط بینالملل مفهوم "قدرت" است. ابتکار جوزف نای در انفکاک میان قدرت سخت و قدرت نرم، شکل جدیدی به تعاریف مربوط به قدرت داد. دیپلماسی ورزشی به عنوان یکی از کلیدیترین شیوههای شکلگیری قدرت نرم به حساب میآید و کشورها تلاشمیکنند ازاین طریق راهکارهایی برای کاهش تنشها، تأثیرات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با سایر بازیگران در این عرصه بیابند. حضور پررنگ تیمهای ملی ایران بخصوص کشتی در رویدادهای بینالمللی پربیننده مانند بازیهای المپیک، فرصتی به وجود آورده است تا ورزش به کمک ارتقای جایگاه ایران درساختار جدید جهانی، حتی کاهش تنش با دشمن دیرینه ایران یعنی آمریکا بیاید. از اینرو پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که قدرت نرم دیپلماسی ورزشی بهخصوص ورزش کشتی چه نقشی در مناسبات ایران و آمریکا در سالهای 1998 تا 2013 داشته است؟ بررسیها با استفاده از چارچوب نظری قدرت نرم نشان داد که فرضیه اصلی درخصوص تأثیر کشتی در شکلگیری قدرت نرم دیپلماسی ورزشی، در مقاطعی حساس و با کمترین هزینه به بهبود مناسبات ایران و آمریکا کمک کرده است. در این پژوهش همچنین پیشنهادهایی برای استفاده بهتر از قدرت نرم کشتی جهت کاهش مشکلات در روابط ایران و آمریکا ارائه شده است.
Manuscript profile -
Article
17 - مولفههای جغرافیای سیاسی تاثیرگذار بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی دولت حسن روحانیفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 4 , Year , Autumn 1399حفظ و ارتقای اعتماد و سرمایه اجتماعی از اصلیترین مولفههای پایداری و کارآمدی هر نظام سیاسی محسوب می-شوند. مولفههای جغرافیای سیاسی مانند قومیت، تراکم و یا پراکندگی جمعیت، سطح توسعه اقتصادی، ویژگی هایی جغرافیایی محل سکونت، مرزنشینی، مذهب و... تاثیر زیادی بر سطح سرمایه ا Moreحفظ و ارتقای اعتماد و سرمایه اجتماعی از اصلیترین مولفههای پایداری و کارآمدی هر نظام سیاسی محسوب می-شوند. مولفههای جغرافیای سیاسی مانند قومیت، تراکم و یا پراکندگی جمعیت، سطح توسعه اقتصادی، ویژگی هایی جغرافیایی محل سکونت، مرزنشینی، مذهب و... تاثیر زیادی بر سطح سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در رابطه شهروندان و نظام سیاسی دارند. هدف پژوهش حاضر تبیین مولفههای جغرافیای سیاسی تاثیرگذار بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در جمهوری اسلامی ایران به ویژه در دولت حسن روحانی است. سوال اصلی مقاله این است که چگونه مولفههای جغرافیای سیاسی سطح سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی را در جمهوری اسلامی ایران به ویژه دولت حسن روحانی تحت تاثیر قرار داده است؟ روش این مقاله توصیفی- پیمایشی است. به منظور گردآوری دادهها و اطلاعات میدانی از ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه استفاده میشود. همچنین جهت تدوین مبانی نظری و ادبیات تحقیق از مطالعات و اطلاعات کتابخانهای، اینترنت و سایر منابع فارسی و لاتین استفاده خواهد شد. جامعه آماری پژوهش کارکنان فرمانداری شهر تهران می باشند و حجم نمونه نیز 300 نفر است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS و PLS استفاده شد. نتایج مقاله نشان میدهد که مولفههای شفافیت، کارآمدی، کیفیت مقررات، اثربخشی دولت، حاکمیت قانون، ثبات سیاسی و عدم خشونت، پاسخگویی، مبارزه با فساد و حق اظهار نظر بسته به ویژگیهای جغرافیای سیاسی مناطق جغرافیایی ایران بر سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی در جمهوری اسلامی ایران تاثیر دارند که جغرافیای انتخابات ریاست جمهوری و آرای حسن روحانی نشان دهنده این ارتباط است. Manuscript profile -
Article
18 - واکاوی حکمرانی خوب شهری در جغرافیای سیاسی شهرستان ایرانشهرفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 1 , Year , Spring 1400از طریق حکمرانی خوب شهری نوعی از توسعه پدید میآید که در آن فقرا حق تقدم دارند، امور زنان بهبود می یابد، محیطزیست پایدار ایجاد میشود و فرصتهای اشتغال و عوامل رفاهی پدید میآیند. به این ترتیب مفهوم حکمرانی خوب و توسعه پایدار انسانی جداییناپذیر است. هدف از شاخصهای Moreاز طریق حکمرانی خوب شهری نوعی از توسعه پدید میآید که در آن فقرا حق تقدم دارند، امور زنان بهبود می یابد، محیطزیست پایدار ایجاد میشود و فرصتهای اشتغال و عوامل رفاهی پدید میآیند. به این ترتیب مفهوم حکمرانی خوب و توسعه پایدار انسانی جداییناپذیر است. هدف از شاخصهای حکمرانی خوب شهری سنجش اندازهگیری و کیفیت اداره امور شهری است. سوال اصلی مقاله حاضر این است که با توجه به نقش حکمرانی خوب در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشورها، از دید نخبگان استان سیستان و بلوچستان؛ به کدامیک از شاخصههای حکمرانی خوب در جهت توسعه شهرستان ایرانشهر بایستی اولویت داد؟ روش این مقاله توصیفی- تحلیلی است. یافته های مقاله نشان می دهد که توسعه یافتگی و رفع محرومیت در استان سیستان و بلوچستان نیازمند تبیین یک الگوی جامع حکمرانی خوب و اجرای آن است در پژوهش پیشرو با توجه به ظرفیت سنجی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با نگاه به آینده میتوان یک الگوی جامع و هماهنگ با شرایط زیست جامعه شهرستان ایرانشهر ارائه نمود. در تحقیق حاضر سعی شده است ابتدا شاخصهای حکمرانی خوب شهری با توجه به وضعیتاین شهر، اولویتبندی شود و سپس فاصله وضع موجود و مطلوب، مشخص گردد. Manuscript profile -
Article
19 - Rouhani Foreign Policy and International Crisis Management (JCPOA and U.S Domestic Factors )International Journal of Political Science , Issue 1 , Year , Winter 2022 -
Article
20 - Possibility of the effect of the Internet on 'Public Sphere' in Jurgen Habermas's Tthought?"International Journal of Political Science , Issue 5 , Year , Spring 2013In recent decades, "Public Sphere" is one of the most important concepts in political science. Jurgen Habermas the famous thinker in this approach is the first to use this concept in critical thinking, where he demonstrates how networking is used for communicative actio MoreIn recent decades, "Public Sphere" is one of the most important concepts in political science. Jurgen Habermas the famous thinker in this approach is the first to use this concept in critical thinking, where he demonstrates how networking is used for communicative actions. Habermas has not included the Internet as an important part of his thought process in the "public sphere", however, I think, the Internet could be used as a very powerful tool for public articulation in public affairs. The aim of this article is to determine and associate Jurgen Habermas's viewpoint of "public sphere" and locate the Internet's position in his public sphere. The method of this research was the use of many critical thinker's opinions and works regarding "public sphere". The result of this research is the significant changes from his earlier thought processes to his later thought processes. The answer to the question of "What about a possibility of the effect of the Internet on 'public sphere' in Jurgen Habermas's thought?" I think it is possible, and should be a very important inclusion in the "Public sphere". My opinion is that Habermas's works could be enhanced through the inclusion of the Internet in the "public sphere". Manuscript profile -
Article
21 - An Analysis of the Stagnation Causes of the Iranian Political CultureInternational Journal of Political Science , Issue 1 , Year , Winter 2020 -
Article
22 - Investigating Security Challenges in the Contemporary International System with Emphasis on Economic, Human Rights and Environmental ComponentsInternational Journal of Political Science , Issue 1 , Year , Winter 2021 -
Article
23 - A Comparative Study on the Concept of Political Legitimacy in Imam Khomeini and Jurgen Habermas's ThoughtsInternational Journal of Political Science , Issue 5 , Year , Spring 2011Political legitimacy is one of the basic and major concepts of political science especially political thought. Different views of the meaning and the concept of political legitimacy go back to the roots of political legitimacy. In this article by using a comparative sty MorePolitical legitimacy is one of the basic and major concepts of political science especially political thought. Different views of the meaning and the concept of political legitimacy go back to the roots of political legitimacy. In this article by using a comparative style, the author will attempt to compare the concept of political legitimacy in Imam Khomeini and Jurgen Habermas's thoughts. Imam Khomeini and Jurgen Habermas have their special definitions for the concept of political legitimacy which are not similar to one another. Imam Khomeini's thought was based on religious ideas in terms of the Quran, while Habermas's thought has been shaped in western cultures which criticize the contemporary capitalist society. It is no wonder that in some cases they have common views which are the subject of this article. Manuscript profile -
Article
24 - Presenting a Perception Model of Policy Making in Iran Education, by Fourmulating Educational Policies Based on Critical Sociological Thinking ApproachInternational Journal of Political Science , Issue 2 , Year , Spring 2021 -
Article
25 - War from the Perspective of Nietzsche and KantInternational Journal of Political Science , Issue 1 , Year , Winter 2022Kant believes that war should be considered a last resort with the utmost respect for human life and dignity. War should only be used when all other means of conflict resolution have been exhausted. Nietzsche considered morality as a human structure that has been used t MoreKant believes that war should be considered a last resort with the utmost respect for human life and dignity. War should only be used when all other means of conflict resolution have been exhausted. Nietzsche considered morality as a human structure that has been used throughout history to suppress and control people, so peace is a sign of weakness and degeneration and a product of herd mentality. Real strength comes from conflict and struggle. Nietzsche considered peace as a necessary part of life, but only if it is based on power. Understanding and formulating the criticism of these two important thinkers on peace and what war is and how they interpret these concepts is the central issue of this article. Nietzsche believed that peace is not an end in itself, but a means to an end, and argued that peace is necessary for the development of higher forms of culture and civilization, but it should not be pursued at the expense of creativity and progress. On the other hand, Kant believed that countries should strive towards a more peaceful world order in which conflicts are resolved through dialogue instead of violence. Manuscript profile -
Article
26 - رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال سازمان ملل متحد در سالهای 1392 تا 1400Research Letter of International Relations , Issue 1 , Year , Summer 2022چکیدهسازمان ملل متحد یکی از سازمانهای بینالمللی و مهمترین سازمانی است که متشکل از تمامی کشورهای جهان میباشد و ارکان آن نقش اساسی در مناسبات بینالمللی دارند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای دنیا در این سازمان عضویت دارد. کشور ما ایران، به عنوان یک کشور و تم Moreچکیدهسازمان ملل متحد یکی از سازمانهای بینالمللی و مهمترین سازمانی است که متشکل از تمامی کشورهای جهان میباشد و ارکان آن نقش اساسی در مناسبات بینالمللی دارند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای دنیا در این سازمان عضویت دارد. کشور ما ایران، به عنوان یک کشور و تمدن کهن، نیاز مبرم به بازخوانی و بازنگری اساسی در روابط و نگرش خود در قبال سازمان ملل و ارکان آن دارد. هدف اصلی در این مقاله، تحلیل و شناخت رفتار سیاست خارجی ج.ا.ایران در قبال سازمان ملل متحد در محدوده سالهای 1392(2013 میلادی) تا 1400(2021 میلادی) است؛ پرسش اصلی مطرح شده این است که رفتار سیاست خارجی جهموری اسلامی ایران در قبال سازمان ملل متحد در سالهای 1392 تا 1400 چگونه بوده است؟ محقق با رویکرد نظری به واقعگرایی (رئالیسم) تدافعی، و با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانهای و سایتهای اینترنتی سعی در رسیدن به پاسخ مناسب به این پرسش دارد. نتایج یافتههای تحقیق نشان میدهند که مشکل اصلی سیاست خارجی ایران در قبال سازمان ملل در سینوسی بودن آن دیده میشود. و راهحل این مشکل در این است که، ایران با پارادایم تغییر در سیاست خارجی سینوسی خود نسبت به این سازمان و تلاش برای ایجاد رایزنیهای مختلف در راستای رفرم آن میتواند نقش مؤثرتری را در سازمان ملل متحد ایفاء کند. Manuscript profile -
Article
27 - بررسی جایگاه عربستان در سیاست خارجی آمریکا با توجه بر نقش ضد هژمونیکی ایران.Research Letter of International Relations , Issue 1 , Year , Summer 2022ساخت حاکم بر نظام بینالملل و بهتبع آن، نظم خاورمیانه که متأثر از چینش، رقابت و تعامل مجموعه بازیگران منطقهای و قدرتهای مداخلهگر فرامنطقهای است، آثار و عواقب خاصی را بر روابط بازیگران واقع در سطح منطقهای مترتب میسازد. مناسبات جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و Moreساخت حاکم بر نظام بینالملل و بهتبع آن، نظم خاورمیانه که متأثر از چینش، رقابت و تعامل مجموعه بازیگران منطقهای و قدرتهای مداخلهگر فرامنطقهای است، آثار و عواقب خاصی را بر روابط بازیگران واقع در سطح منطقهای مترتب میسازد. مناسبات جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و الگوهای تعامل و دوستی- دشمنی این دو کشور نیز تابعی از صورتبندیهای ساختار نظام بینالملل و نظم منطقهای خاورمیانه است. پرسش مقاله حاضر این است که ظهور ضد هژمونیک جمهوری اسلامی ایران چه تأثیری بر جایگاه عربستان در سیاست امریکا (با در نظر گرفتن نقش برتر آمریکا در ساختار نظام بین الملل) در منطقه غرب آسیا دارد؟ یافته-های مقاله با بهرهگیری از گزارههای نظری نوواقعگرایی نشان میدهد که واشنگتن در چارچوب نقش برتر خود در ساختار نظام بینالملل از ریاض بهعنوان یک وزنة ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیک و ژئوکالچری بهمنظور حفظ توازن قوای منطقهای و مقابله با ظهور و گسترش قدرتهای ضدهژمونیک چون ایران مینگرد. این مقاله از طریق روش کیفی –تفسیری و استنباط اطلاعات از طریق اسناد موجود با رویکرد توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده و اطلاعات مورد نیاز هم به روش فیش برداری از منابع موجود و در دسترس از جمله: کتب، مقالات فصلنامه های علمی پژوهشی داخلی و مقالات خارجی، سایت ها و منابع اینترنتی معتبر و... گردآوری شده است. Manuscript profile -
Article
28 - ائتلاف راهبردی چین و روسیه در مقابل یکجانبهگرایی آمریکا و تأثیرآن بر امنیت ملی ایران: 2021-2009Research Letter of International Relations , Issue 1 , Year , Summer 2023ساختار نظام بینالملل پس از فروپاشی شوروی شکل تکقطبی به خود گرفت که مشخصه اصلی آن، اتخاذ رویکرد یکجانبهی آمریکا به عنوان ابرقدرت حاکم بود. اما در طول دو دهه بعد از قرن 21، روسیه و چین در جایگاه قدرت بزرگ موفق به رقابت و ایجاد چالش برای آمریکا شدهاند. این روند رقابتی Moreساختار نظام بینالملل پس از فروپاشی شوروی شکل تکقطبی به خود گرفت که مشخصه اصلی آن، اتخاذ رویکرد یکجانبهی آمریکا به عنوان ابرقدرت حاکم بود. اما در طول دو دهه بعد از قرن 21، روسیه و چین در جایگاه قدرت بزرگ موفق به رقابت و ایجاد چالش برای آمریکا شدهاند. این روند رقابتی بر امنیت ملی کشورهای دیگر نیز تأثیرگذار بوده است. سوال اصلی پژوهش این است که ائتلاف روسیه و چین در مقابل یکجانبهگرایی ایالات متحده چه تأثیری بر امنیت ملی ایران در سالهای 2021-2009 داشته است؟ به نظر میرسد ائتلاف راهبردی چین و روسیه در مقابل آمریکا بر مبنای رقابت و مهار هژمونی واشنگتن در راستای تقویت امنیت ملی ایران بوده است. نتایج نشان میدهد که ائتلاف چین و روسیه علیه آمریکا امنیت ملی ایران را در بعد سیاسی تأکید ایران بر نقش سازمان ملل، عضویت ایران در سازمان شانگهای، جستجوی افقهای نو در بریکس؛ در بعد نظامی مقابله با تحریمهای غرب و ارتقاء همکاری نظامی با چین و روسیه؛ در بعد اقتصادی ارتقاء همکاری اقتصادی، خرید نفت و گاز ایران و در بعد زیست محیطی همکاری دو طرف با ایران را، تحت تأثیر قرار داده است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و منابع کتابخانهای و اینترنتی به موضوع پرداخته است. Manuscript profile -
Article
29 - تأثیر جهانیشدن اقتصاد بر جایگاه ژئواکونومیک ایران در منطقه آسیای جنوب غربیResearch Letter of International Relations , Issue 5 , Year , Winter 2016جهانیشدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانیشدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانیشدن است، می تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقلوانتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکتهای فراملیتی برای توسعه و یکپارچ Moreجهانیشدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانیشدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانیشدن است، می تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقلوانتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکتهای فراملیتی برای توسعه و یکپارچگی بازارهای خود و گسترش مبادلات تجاری در راستای گسترش و تعمیق وابستگی های متقابل بین کشورهای منطقه و اقتصاد ملی آنان می تواند با برداشتن بسیاری از موانع تجاری موجود در جهت مقررات زدایی و ایجاد اقتصادی باز از نتایج جهانیشدن اقتصاد باشد. موقعیت ژئواکونومیک ایران در منطقه جنوب غربی آسیا بهعنوان تولیدکننده انرژی، بازیگر تسهیل گر توزیع و یا یکی از حلقه های مکمل این نظام اقتصادی می تواند زمینه را برای سرمایهگذاری هرچه بیشتر در منطقه آماده کند. در این راستا با فراهمساختن زیرساختهای اقتصادی، افزایش هر چه بیشتر ظرفیتهای تولید و رشد و پیشرفت صنایع نفت و صنایع وابسته به آن را فراهم میکند. عواملی چون مشارکت در توزیع و گسترش فناوری و انتقال ذخایر، توسعه، تولید و افزایش ظرفیت تولید ناخالص ملی و رشد شاخصههای توسعه میتواند اقتصاد کشور را در سایه جهانیشدن بهسوی اقتصادی پویا پیش ببرد. در این مقاله تأثیر جهانیشدن اقتصاد در منطقه جنوب غربی آسیا بر جایگاه ژئواکونومیک ایران، با روش همگرایی مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمعآوری اطلاعات توصیفی – تحلیلی است. Manuscript profile -
Article
30 - مطالعه تطبیقی گفتمان های امام خمینی و یورگن هابرماس بر اساس تحلیل گفتمانی لاکلا و موفهQuarterly Political Discourse of the Islamic Revolution , Issue 2 , Year , Autumn 2022نظریه تحلیل گفتمان یکی از روشهای مطالعاتی در اندیشه سیاسی و جامعهشناسیسیاسی است. این نظریه ریشه در زبان شناسی داشته و در دو حوزهی زبانشناسی و فلسفهی سیاسی رشد یافته است. نظریه گفتمان در حوزهی زبانشناسی به گفتمان انتقادی شهرت دارد که مهمترین نظریهپردازان آن ون دا Moreنظریه تحلیل گفتمان یکی از روشهای مطالعاتی در اندیشه سیاسی و جامعهشناسیسیاسی است. این نظریه ریشه در زبان شناسی داشته و در دو حوزهی زبانشناسی و فلسفهی سیاسی رشد یافته است. نظریه گفتمان در حوزهی زبانشناسی به گفتمان انتقادی شهرت دارد که مهمترین نظریهپردازان آن ون دایک،روث وداک و نورمن فرکلاف هستند.در حوزه فلسفه سیاسی نیز فوکو ولاکلا و موفه سرشناسترین نظریهپردازان گفتمان هستند. به عقیده بسیاری از صاحب نظران، گفتمان لاکلا و موفه برای تحلیل مسائل کلان سیاسی _ اجتماعی از ظرفیت بسیار خوبی برخوردار است.گفتمان امام خمینی و انقلاب اسلامی یکی از گفتمانهای مطرح درعصر حاضر و یکی از تأثیرگذارترین گفتمانها در اسلام معاصر است،از طرفی گفتمان مطرح شده توسط یورگن هابرماس فیلسوف و جامعه شناس معاصر غربی نیز نظرهای بسیاری را به سوی خود جلب کرده است. دراین مقاله علاوه بر تشریح مبانی فلسفی نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موفه، کاربرد این نظریه در جهت تحلیل گفتمان امام خمینی(ره) و یورگن هابرماس در پاسخ به سئوال چگونگی مقایسه گفتمان این دو متفکر معاصر مورد استفاده قرار می-گیرد.این مقاله با روش مقایسهای به بررسی این موضوع پرداخته است. Manuscript profile -
Article
31 - نقش مردم در انقلاب اسلامی ایران: تحلیلی بر مبنای دیدگاه فوکوییQuarterly Political Discourse of the Islamic Revolution , Issue 2 , Year , Autumn 2023امروزه دیگر نمیتوان عاملیت مردم در ایجاد رخدادهای اثرگذار در جوامع را نادیده گرفت. به بیانی دیگر نقش مردم در تغییر ساختارهای جامعهی خود و بعضاً جهت دهی یا تغییر رفتارهای سیاسی حاکمان به طور برجسته مشاهده میگردد و تحلیلگران و اندیشمندان با پرداختن به عاملیت مردم، جنبش و Moreامروزه دیگر نمیتوان عاملیت مردم در ایجاد رخدادهای اثرگذار در جوامع را نادیده گرفت. به بیانی دیگر نقش مردم در تغییر ساختارهای جامعهی خود و بعضاً جهت دهی یا تغییر رفتارهای سیاسی حاکمان به طور برجسته مشاهده میگردد و تحلیلگران و اندیشمندان با پرداختن به عاملیت مردم، جنبش و خیزشهای معاصر را مورد بررسی قرار میدهند. بر همین اساس، مقالهی حاضر با هدف بررسی جایگاه مردم در انقلاب اسلامی ایران با نگاه تبارشناسانهی میشل فوکو انجام و در پی یافتن پاسخی برای این پرسشهاست که دال ″مردم″ در گفتمان های مختلفی که در روند انقلاب ایران حاکم شده به چه مدلولاتی اشاره داشته و چگونه میتوان از منظر تبارشناسی فوکویی، جایگاه مردم در انقلاب را تحلیل نمود؟ ادعای نگارنده آن است که بر اساس نگرشی تبارشناختی، انقلاب اسلامی ایران صرفاً بر اساس عاملیت مردمی قابل درک است و نقش سایر عوامل بسیار محدود است. نقش آفرینی از مردمِ سنتیِ رعیت و عشیرهای پیش از مشروطه تا مردمِ مشارکت جو در مشروطهی شبه مدرن و سپس در جایگاهی مطیع و رعیتگونه در نظام سیاسی دورهی پهلوی و نهایتاً مردم دارای عاملیت در دورهی انقلاب اسلامی، موجبات گسست را در نظام-های سیاسی متفاوت فراهم آورده است. برای بررسی این ادعا، مباحث در قالب بخشهای نظری، روند انقلاب، تحلیل عمومی انقلاب و تحلیل تبارشناختی انقلاب ارائه و در پایان به استنتاج از مباحث پرداخته می شود. یافتهها نشان می دهد که بدون فهمی از گسستهای نقش آفرینی دال مردم در طول زمان، نمیتوان حضور مردم در انقلاب اسلامی را به روشنی تبیین نمود. Manuscript profile -
Article
32 - بررسی بحران یمن: تحولات، ریشهها، بازیگران و راهکارهای موجود برای اتمام بحرانPolitical Science Quarterly , Issue 1 , Year , Summer 2019بحران یمن زاییده ساختارهای ناکارآمد سیاسی و عدم توزیع عادلانه قدرت و منابع در سطح اجتماعی و دخالت قدرتهای خارجی از جمله عربستان سعودی، آمریکا، روسیه، انگلیس، اسرائیل، شورای همکاری خلیج فارس، مصر، ایران و... است که در مجموع میتوان آنها را در دو سطح عوامل بحرانزای داخل Moreبحران یمن زاییده ساختارهای ناکارآمد سیاسی و عدم توزیع عادلانه قدرت و منابع در سطح اجتماعی و دخالت قدرتهای خارجی از جمله عربستان سعودی، آمریکا، روسیه، انگلیس، اسرائیل، شورای همکاری خلیج فارس، مصر، ایران و... است که در مجموع میتوان آنها را در دو سطح عوامل بحرانزای داخلی و عوامل بحرانزای خارجی، مورد شناسایی قرار داد. هدف این مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، آن است که ضمن بررسی عوامل دخیل در بحران یمن، سناریوهای آینده بحران را نیز شناسایی کند. بر این اساس، سئوال اصلی مقاله، این است که عوامل دخیل در بحران یمن از جمله روند تحولات، ریشههای بحران و بازیگران آن کدامند و راهکارهای برونرفت این کشور از بحران در آینده کدام است؟ در نتیجه کلی مقاله نیز، این نتیجه حاصل می شود که با توجه به مشکلات ساختار درونی یمن مانند قبیلهگرایی و طی نشدن روند دولت - ملتسازی در این کشور، همچنین رقابت عربستان و ایران و نیز دیگر قدرتهای منطقهای خاورمیانه و قدرتهای بزرگدر این کشور؛ ممکن است بحران یمن در یکی از چهار حالت ذیل خاتمه یابد که عبارتند از: ایجاد موازنه قوا میان گروههای درگیر و کشورهای حامی آنها، پیروزی یکی از نیروها و دولتهای حامی آن، یعنی یا دولت یمن و یا پیروزی انصارالله، دخالت شورای امنیت ملل متحد برای برقراری آتشبس موقت جهت آغاز روند مذاکرات صلح و آشتی ملی. Manuscript profile -
Article
33 - نقش هویت در روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از 2005 تا 2018 با تأکید بر نظریه سازه انگاریPolitical Science Quarterly , Issue 5 , Year , Winter 2019جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی کشورهایی مهم در منطقه پر آشوب خاورمیانه هستند. زمینه های تقابل و تعارض در روابط دو کشور به دهه های گذشته باز می گردد. اما طی تحولات بعد از انقلاب اسلامی و خصوصاً دهه ی اخیر الگوی تعارض مبتنی بر هویت بر روابط دو کشور حاکم شده است. کانو Moreجمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی کشورهایی مهم در منطقه پر آشوب خاورمیانه هستند. زمینه های تقابل و تعارض در روابط دو کشور به دهه های گذشته باز می گردد. اما طی تحولات بعد از انقلاب اسلامی و خصوصاً دهه ی اخیر الگوی تعارض مبتنی بر هویت بر روابط دو کشور حاکم شده است. کانون های حساس بحران در روابط دو کشور در هویت متعارض وهابی-سلفی – عربی محافظه کار عربستان از یکسو و هویت انقلابی- شیعی ایران از سوی دیگر نهفته است. هویت به ساختار منافع و امنیت دو کشور در ارتباط با یکدیگر سمت و سو بخشیده است. در روابط ایران و عربستان سعودی در کنار سایر عوامل ذهنی همچون فرهنگ، ایدئولوژی و عوامل عینی همانند حوزه رقابت های ژئوپلیتیک، انرژی و... هویت از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این میان نقش ساختار نظام بین الملل و سیاست های قدرت های بزرگ در تشدید تعارضات هویتی میان دو کشور نیز برجسته است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف بنیادی و از لحاظ ماهیت کیفی و از لحاظ روش توصیفی است. شیوه گردآوری اطلاعات بر اساس روش کتابخانه ای بوده و این تحقیق با چارچوب نظری سازه انگاری نشان می دهد که فقدان هویت مشترک به عنوان کانون حساس بحران در روابط دو کشور قرار دارد و تعارض هویتی است که سایر منابع تنش و ناسازواری میان دو کشور را تشدید و تداوم می بخشد. Manuscript profile -
Article
34 - مطالعه تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقهای ایران در عصر جهانی شدن با تأکید بر عراق، یمن و سوریه (98-1392)Political Science Quarterly , Issue 4 , Year , Autumn 2020از آنجاییکه ویژگیهای فرهنگی، رویکردهای ایدئولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیینکننده جایگاه ایران در عرصه منطقهای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقهای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع مل Moreاز آنجاییکه ویژگیهای فرهنگی، رویکردهای ایدئولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیینکننده جایگاه ایران در عرصه منطقهای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقهای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع ملی را تعقیب نموده است. برخی معتقدند که یکی از عوامل تأثیرگذار بر آینده خاورمیانه نوع رفتار و روابط ایران با محیط منطقه-ای خود است. آنان با تأکید بر نقشآفرینی عمده ایران در جهان اسلام به جایگاه قدرت منطقهای ایران تأکید مینمایند. حال با توجه به شرایط و مقتضیات جهانی شدن؛ سئوالی که در این مقاله به آن پرداخته شده، این است که تحول مفهوم قدرت ناشی از جهانی شدن چه تأثیری بر ماهیت سیاست منطقهای جمهوری اسلامی ایران در سه کشور عراق، یمن و سوریه داشته است؟ با یک مطالعه تطبیقی در پاسخ چنین به نظر میرسد که با تحول مفهوم قدرت از قدرت سخت به قدرت نرم و سپس قدرت هوشمند در عصر جهانی شدن، ماهیت سیاست منطقهای جمهوری اسلامی ایران نیز بر تلفیق قدرت نرم همکاری جویانه با سیاست سخت موازنه نامتقارن قدرت دچار تحول گردیده است. در همین راستا میتوان تأکید کرد که شکلگیری گروههای شیعه در سراسر خاورمیانه که متأثر از اصل صدور انقلاب و مدل حکومت اسلامی است، با تاکتیکهای قدرت هوشمند و دیپلماسی فرهنگی ایران پشتیبانی میشوند. هدف از نگارش این مقاله بررسی تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقهای ایران با تأکید بر کشورهای عراق، یمن و سوریه بین سالهای 1392 تا 1398 است. Manuscript profile -
Article
35 - نقش جمهوری اسلامی ایران در بازدارندگی حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس بعد از 11 سپتامبرPolitical Science Quarterly , Issue 4 , Year , Autumn 2022یکی از موضوعاتی که همواره بر امنیت ملی ایران تاثیرگذار بوده است، حضور نظامی مداخلهجویانه آمریکا در خلیج فارس است. این کشور امروزه بزرگترین تهدید برونمنطقهای در منطقه خلیج فارس بر علیه امنیت ملی ایران میباشد. ایران نیز همواره در جهت حفظ و ارتقای توان بازدارندگی خود د Moreیکی از موضوعاتی که همواره بر امنیت ملی ایران تاثیرگذار بوده است، حضور نظامی مداخلهجویانه آمریکا در خلیج فارس است. این کشور امروزه بزرگترین تهدید برونمنطقهای در منطقه خلیج فارس بر علیه امنیت ملی ایران میباشد. ایران نیز همواره در جهت حفظ و ارتقای توان بازدارندگی خود در قبال حضور نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس تلاش نموده است. این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش میباشد که نقش جمهوری اسلامی ایران در بازدارندگی حضور نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس چه میباشد؟ با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی جهت آزمون فرضیه و روش کتابخانهای و فیشبرداری برای گردآوری دادهها و بهرهبرداری از گزارههای نظریه موازنه تهدید، این نتیجه حاصل گردید که جمهوری اسلامی ایران ضمن بهرهبرداری بهینه از موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک خود در منطقه خلیج فارس، با توسعه قدرت دریایی، هوایی، زمینی و موشکی خود در کنار بهره-برداری از راهبرد جنگهای نامتقارن و استفاده از نیروهای نیابتی و همچنین پیگیری دیپلماسی رفاقت با کشورهای منطقه خلیج فارس، به دنبال عملی ساختن استراتژی عدم دسترسی در منطقه خلیج فارس بوده است تا ضمن ایجاد یک موازنه تهدید موثر در برابر تهدیدات حضور نظامی آمریکا، قدرت بازدارندگی خود را در مقابل این کشور به خصوص در عرصه نظامی ارتقا بخشد. اقدامات جمهوری اسلامی ایران باعث تقویت امنیت ملی این کشور و در مقابل چالشی جدی برای حضور موثر نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس گردید. Manuscript profile -
Article
36 - رابطه سیاسی جمهوری اسلامی ایران و هند ؛فرصت ها و چالش هاPolitical Science Quarterly , Issue 2 , Year , Autumn 2023روابط ایران و هند بعنوان دو کشور مهم آسیای غربی و جنوبی بعد از انقلاب اسلامی ایران دارای فراز و فرودهای بسیاری بوده است که عواملی همچون سیاست های داخلی هر دو کشور،و تاثیر گذاری نظام بین الملل دراین رابطه سینوسی نقش داشته است. دراین پژوهش سعی میشود با استفاده آثار و مناب Moreروابط ایران و هند بعنوان دو کشور مهم آسیای غربی و جنوبی بعد از انقلاب اسلامی ایران دارای فراز و فرودهای بسیاری بوده است که عواملی همچون سیاست های داخلی هر دو کشور،و تاثیر گذاری نظام بین الملل دراین رابطه سینوسی نقش داشته است. دراین پژوهش سعی میشود با استفاده آثار و منابع کتابخانه ای در دسترس به روش توصیفی-تبیینی، به دنبال پاسخ این سوال باشد که چه فهمی کارگزاران سیاست خارجی ایران و هند از یکدیگر دارند؟چه فرصت ها و چالش های برای این رابطه وجود دارد ؟ نتایج حاصله نشانگراین است که پس از پیوستن ایران به جنبش عدم تعهد،امیدواری زیادی به بهبود روابط بین ایران و هند ایجاد شدکه به دلایلی همچون حمایت ایران از موضع پاکستان در قضیه کشمیر و حمایت هند و بلوک شرق از عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران محقق نشد. اما پس از پایان جنگ سرد و شیفت پارادایم سیاست خارجی هند ازآرمانگرائی به واقعگرائی،تغییر درسیاست داخلی، به حاشیه رفتن حزب کنگره ملی، پیروزی حزب بهاراتیا جاناتا BJP، نزدیکی به غرب وحمایت ازمواضع آمریکا، روابط به سردی گرائید. نتیجه اینکه ایران وهند فرصت هائی درهمگرائی منطقه ای،استراتژیک و دفاعی ومقابله با تروریسم و چالش هائی مانند تاثیر آمریکا،اسرائیل وسیاست های خاورمیانه ای هند و مهم تر از همه برنامه اتمی ایران دارند که می تواند درتغییر موازنه روابط موثرباشد.این پژوهش ازمنظر نظریه واقع گرائی به تحلیل این رابطه پرداخته است. Manuscript profile -
Article
37 - جایگاه طبقه محروم در معیار گفتمانی امام خمینی (ره) در ایران پس از انقلاب اسلامیSociety and Politics , Issue 5 , Year , Spring 2024More
فقر و محرومیت پدیدهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که از نبود حداقلهای نیاز انسانی یا ناتوانی در تأمین آن ناشی میشود و در حقیقت نتیجه نابرابری اجتمـاعی و اقتصـادی بـوده که بـه عنـوان مشکل در جامعه بروز میکند و تضادهای درون جامعه را بارز و آشکار مینماید. وجود طبقه محروم را در هر جامعهای میتوان دید، اما اینکه چه نسبتی از جمعیت آن جامعه محروم و فقیر است مسألهای اساسی است که میتواند از سوی کارگزان آن جامعه مورد توجه و تدبر قرار گیرد. هدف اصلی در این مقاله، بررسی جایگاه طبقه محروم در معیار گفتمانی امام خمینی (ره) در ایران پس از انقلاب اسلامی میباشد. امام خمینی (ره) به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی، از همان ابتدای آغاز انقلاب، توجه به طبقه محروم و فقرزدایی را مورد توجه و تأکید قرار دادند. امام جمهوری اسلامی را حکومت مستضعفین و محرومین میداند که جمهوری اسلامی باید برای آنها کار کند. در این مقاله، از روش توصیفی-تحلیلی و منابع کتابخانهای، برای پاسخ به سوال اصلی تحقیق، یعنی جایگاه طبقه محروم در معیار گفتمانی امام خمینی (ره) در ایران پس از انقلاب اسلامی چگونه بوده است؟ استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که امام خمینی (ره) به طبقه محروم توجه اساسی داشته، و همواره بر آن تأکید کردهاند، آنها را صاحبان اصلی انقلاب دانسته و وظیفه کارگزاران جمهوری اسلامی را حفظ کرامت و خدمت به آنان دانسته است. امام گرایش بیشائبه محرومین به انقلاب و حمایت بیدریغ آنان از اسلام را امری فراموش ناشدنی میداند که نباید بدون جواب بماند.
Manuscript profile -
Article
38 - مطالعه تطبیقی بازتاب خبری مفهوم زن و سیاست در روزنامههای کیهان و جمهوری اسلامی (1397- 1357)Quarterly Journal of Woman and Society , Issue 2 , Year , Autumn 2021پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی به روش تحلیل محتواستکه با هدف مقایسه بازتاب خبری مفهوم زن و سیاست در دو روزنامه کیهان و جمهوری اسلامی، بین سالهای 1357 تا 1397 صورت گرفت. بدینمنظور شمارگان مختلف این دو روزنامه، در طی40 سال، در موضوعات مختلف با هم مورد مقایسه قرارگرفت. روش اج Moreپژوهش حاضر یک مطالعه کیفی به روش تحلیل محتواستکه با هدف مقایسه بازتاب خبری مفهوم زن و سیاست در دو روزنامه کیهان و جمهوری اسلامی، بین سالهای 1357 تا 1397 صورت گرفت. بدینمنظور شمارگان مختلف این دو روزنامه، در طی40 سال، در موضوعات مختلف با هم مورد مقایسه قرارگرفت. روش اجرای این پژوهش با بهرهگیری از مقوله بندی، کدگذاری، و شمارش تعداد تکرارهایِ موارد مورد بررسی بود. سپس با بهرهگیری از نرم افزارSPSS این پژوهش به انجام رسید. یافتههای پژوهش حاکیاز آن بودکه روزنامه کیهان به طرز معناداری، بیشتر از روزنامه جمهوری اسلامی به بررسی مفهوم زن و سیاست و بازتاب آن پرداخته است. همچنین دیگر یافتهها حاکیاز آن بودکه؛ درمجموع تعداد اخبار و موضوعات رویدادگرا با 7/79درصد (1124 مورد) به مراتب بیشتر از مباحث موضوعگرا که با 3/21درصد (285 مورد) به صورت مفهومی و موضوعی به بازتاب زن و سیاست پرداخته بودند و از عمق کمتری برخوردار بودند، موجود بود. این پژوهش همچنین نشان داد که موضوع زنان و تحول مفهومی آن با سیاست، در اولویت اخبار روزنامههای مورد مطالعه نبوده است. ولی در برخی از برهههای زمانی، بسته به اینکه روزنامه دارای تم فکری اصولگرا یا اصلاحطلب بوده؛ تعداد موارد تکرار بصورت معناداری تغییر نموده است. Manuscript profile