داریوش شاه بهرامی[1]- قاسم ترابی[2]- علیرضا رضایی[3] تاریخ دریافت: 13/11/1398- تاریخ پذیرش14/2/1399 چکیده: با روی کار آمدن اوباما در سال 2008 واشنگتن ناگریز به ارزیابی مجدد سیاست خارجی خود شد. این وضعیت منجر به تغییر رویکرد آمریکا در قبال خاورمیانه گردید. یکی از مهمترین اهداف تغییر رویکرد آمریکای دوران اوباما در قبال خاورمیانه، تغییر از یکجانبه گرایی به چند جانبه گرایی بود. در همین ارتباط باید رویکرد آمریکا در قبال پرونده هسته ای، همکاری با کشورهای 1+5، روابط فرا آتلانتیکی و اتخاذ راهبرد دیپلماسی چند جانبه در قبال ایران را می توان جلوه های راهبرد چند جانبه گرایی اوباما دانست. در واقع سوال اصلی این است که چه دلایلی باعث تغییر سیاست خارجی آمریکا در قبال خاورمیانه طی سال های 2008 الی 2016 داشته است؟ در پاسخ می توان گفت که هزینه های گسترده و منافع محدود سیاست مداخله گرایانه گذشته آمریکا در منطقه خاورمیانه، اقتصادی شدن نفت شل در آمریکا و کاهش اهمیت استراتژیک منطقه خاورمیانه و نگرانی های امنیتی آمریکا در سایر مناطق از جمله در جنوب شرق آسیا از علل تغییر راهبرد آمریکا در قبال خاورمیانه در فاصله سال های 2008 تا 2016 بوده است. اما مهمترین نشانگان راهبرد اوباما نسبت به ایران را باید در عملیاتی کردن اقدام های چون محدودیت بازدارندگی نسبت به ایران، کاهش تصاعد تحریم های چند جانبه، محدود سازی در جهت مهار و کاهش مخاطرات راهبردی، در مقابله با ایران دانست. [1] - دانشجوی دکتری، روابط بین الملل، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران dariush.shahbahrami@yahoo.com [2]- دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران: نویسنده مسئول ghasemtoraby@yahoo.com [3] - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران ir.alirezarezaei@gmail.com Manuscript profile

یکی از روش های تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبیین راهبردهای محوری است که بر محور آن بسیاری از کنش و واکنش های سیاست خارجی قابل فهم و قابل بررسی است. راهبرد تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از سال 1368 تا 1384 و همچنین از سال 1392 تاکنون، یکی از این راهبردهاست که با عناوین مختلفی نظیر سیاست "توسعه گرای تعاملی" و"اعتدال گرایی تعامل محور" به عنوان مهم ترین راهبرد سیاست خارجی ج.ا.ایران در آن دوره های زمانی قلمداد شده است. لذا نحوه شناخت و تبیین تئوریک این راهبرد می تواند ما را در فهم بیش از پیش سیاست خارجی ایران یاری کند. در این مقاله در پی تبیین این دغدغه هستیم که تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بر اساس چه رویکرد نظری می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد؟ یافته های ما برآنست که رویکرد هرمنوتیک انتقادی بر مبنای کنش ارتباطی می تواند به عنوان چارچوب نظری مفید برای مطالعه تنش زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی، تنش زدایی در سیاست خارجی ایران بر مبنای هرمنوتیک انتقادی با محوریت مباحثی نظیر عقلانیت ارتباطی و نظریه کنش ارتباطی هابرماس، گفتمان پراگماتیستی هاشمی رفسنجانی، گفتمان خاتمی مبتنی بر عقلانیت و اخلاق ارتباطی، دیپلماسی گفتگوی تمدن ها، و گفتمان روحانی مبنی بر اعتدال گرایی و تعامل سازنده با جهان و ... در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. Manuscript profile

Manuscript profile

Manuscript profile

فرانسه به لحاظ تاریخی و سیاسی همواره ارتباط تنگاتنگی با مسائل آسیای جنوب غربی داشته و دارد. با اعلام راهبرد آمریکا در قبال این منطقه، فرانسه فرصت مناسبی را به عنوان یکی از قدرت های میانی برای گسترش مناسبات خود فراهم دید و این کشور می کوشد متناسب با اهداف کلان سیاست خارجی،مناسبات خود در آسیای جنوب غربی را گسترش دهد.هدف،بررسی روابط سیاسی،اقتصادی و نظامی فرانسه با کشورهای عربی و به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس است که این امر باعث گسترش مسابقه تسلیحاتی در منطقه و به تبع آن شکاف و تنش منطقه ای بین کشورهای عربی و جمهوری اسلامی ایران می شود. نگارنده در این نوشتار بیان می دارد که تداوم وضع موجود و ادامه تنش بین کشورهای عربی و ایران و تحکیم مناسبات بین دولت های عربی با فرانسه ایران را در بلند مدت با تشدید انفعال و انزوا و تقویت تهدیدات امنیتی در ابعاد مختلف مواجه خواهد کرد.روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات و داده‌های مورد نیاز بر مبنای روش کتابخانه‌ای و فیش‌برداری تهیه شده است Manuscript profile

زمانی ه ساختار قدرت در سیاست بینالملل تغییر م ىیابد، امکان و بستر همکار ىها و ک چالش ها جدید به وجود آمده و الگو روابط بین بازیگران، خارج از ساختار سنت ى ى ى ى تنظیم خواهد شد. در گذار از ساختار دوقطب ، آمریکای ىها خود را پیروز جنگ سرد دانسته ى و تلاش نمودند تا موقعیت خود را در نظام بینالملل تثبیت نند. دوران پساجنگ سرد، ک عرصهی مناسبی برای اجرای مقاصد استراتژیک ایالات متحده آمریکا به عنوان تکقطب باقیمانده فراهم نمود. این امر به مفهوم تلاش دولتمردان آمریکای برا تثبیت هژمونیشان ى ى در نظام بینالملل پساجنگ سرد بود. پرسش این است ه الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایده محور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایدهمحور هژمونیک گرایی تکقطب، پویشهای جهانی، منطقهای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایدهمحور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایده محور هژمونیک گرایی تک قطب، پویشهای جهانی، منطقه ای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. بینالمللی در دوران پساجنگ سرد را چگونه میتوان تبیین نمود؟ در پاسخ باید گفت، ه ک الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بینالملل پساجنگ سرد را میتوان در چارچوب آنچه بدان نظم ایدهمحور میگوییم، تبیین نمود. در نظم ایده محور هژمونیک گرایی تک قطب، پویش های جهانی، منطقه ای و حتی محلی را ترسیم و مدیریت می کند. نظم ایده محور مبتنی بر یک سری هنجارها، رویه ها، الگوها، قوانین و معیارها ی است که بازیگر مسلط جهانی، تدوین، توجیه و پیاده سازی آنها را به لحاظ ضرورت تأمین منافع ملی خود، هدا یت میکند. Manuscript profile

- Manuscript profile

محتوای کتاب کتاب حاضر با نگاهی انتقادی به سیاست خارجی آمریکا به خصوص در برخورد و مدیریت مسائل و مشکلات جهانی نوشته شده است. نویسنده که خود تجربه فراوانی در امور نظامی، به ویژه در زمینه مبارزه با تروریسم دارد، ضمن انتقادات گسترده از سیاست بوش، دوران اوباما را موقعیت مناسبی برای حل و فصل مشکلات جهانی ارزیابی می کند. وی با بررسی شخصیت و نوع نگاه اوباما و تیم سیاست خارجی وی، پیشنهادهای به دولت آمریکا در مدیریت بحران ها و مشکلات جهانی داده است. در این راستا، وی در فصل اول اشاره می کند که آمریکا در حال حاضر با چندین مشکل اساسی مواجه می باشد که می بایست برای هر کدام از آنها سیاست و اقدامات خاصی اتخاذ نماید. این مشکلات شامل مبارزه با تروریسم، رابطه با جهان اسلام، جنگ افغانستان، مشکلات عراق پس از خروج آمریکا، اختلاف بین رژیم صهیونیستی و فلسطینی ها، مسئله منع گسترش هسته ای، روابط با روسیه، مشکلات زیست محیطی و ضعف سازمان ملل متحد هستند. نویسنده هر کدام از این چالش ها را طی یک فصل مورد بررسی قرار می دهد. نویسنده در فصل دوم به مسئله تروریسم می پردازد و سیاست بوش در این زمینه را مورد سرزنش قرار می دهد. به باور وی سیاست بوش کمکی به جامعه جهانی برای حل مشکل تروریسم نکرد، حتی این سیاست خود عاملی برای بازتولید تروریسم شد. در مقابل وی معتقد است که دولت اوباما درک بهتری از تروریست و ریشه های شکل گیری این پدیده دارد؛ چرا که به زمینه ها و ریشه های تروریسم توجه بیشتری می کند. روابط با جهان اسلام موضوع فصل بعدی است. روابط با جهان اسلام از این حیث برای آمریکا و به شکل کلی مجموعه غرب دارای اهمیت است که مبارزه با تروریسم در گرو چنین روابطی است. به باور نویسنده مبارزه با تروریسم زمانی می تواند موفق باشد که روابط غرب و به خصوص آمریکا با کشورهای اسلامی بهبود یابد. در فصل بعدی که در مورد چالش افغانستان می باشد، نویسنده روی کارآمدن اوباما را نقطه عطفی در تحولات افغانستان ارزیابی می کند. علت این امر در آنست که اوباما پس از به قدرت رسیدن با انتقاد از سیاست بوش خواهان تغییر در رویکرد و سیاست آمریکا نسبت به افغانستان شد. تلاش برای تغییر رویکرد نظامی و درک بیشتر روندها و متغیرهای داخلی افغانستان از جمله اقدامات اوباما برای ایجاد تغییر در این کشور بوده است. به باور اوباما در ساخت یک رژیم باثبات می بایست متغییرهای داخلی افغانستان از جمله تفاوت های فرهنگی و ارزشی مردم افغان، تفاوت ها و شکاف های قومی، قبیله ای و مذهبی مورد توجه باشند. فصل بعدی در مورد حمله آمریکا به عراق به عنوان یکی از مهم ترین اشتباهات راهبردی دولت بوش است. از دیدگاه نویسنده حمله به عراق نه تنها مشکلی را حل نکرد، بلکه اساساً مشکلات گسترده تری برای آمریکا در سطح منطقه خاورمیانه ایجاد نمود. این جنگ به هیچ عنوان مشروعیت جنگ افغانستان را نداشت. در مقابل دولت اوباما از همان روزهای اول اعلان نمود که به دنبال خروج منطقی و برنامه ریزی شده از عراق است. به باور نویسنده خروج از عراق به شکل مرحله ای و با تثبیت موفقیت ها به خصوص با تقویت دولت و ارتش عراق، می تواند زمینه ای برای موفقیت در سایر عرصه ها باشد. فصل بعدی در ارتباط با مسئله اختلافات موجود بین فلسطینی ها و به طور کلی جهان اسلام با رژیم صهیونیستی است که به نظر نویسنده یکی از مهم ترین چالش ها دولت اوباما می باشد که هنوز وی به دلیل ماهیت درگیری هیچ گونه موفقیتی در آن نداشته است. نویسنده طی فصل بعد به برنامه هسته ای ایران اشاره می کند. برنامه هسته ای ایران از این حیث به عنوان یکی از چالش های اصلی سیاست خارجی اوباما در نظر گرفته شده است که نظم کنونی و آینده خاورمیانه به آن بستگی دارد. به باور نویسنده هسته ای شدن ایران نه تنها می تواند زمینه ساز اقدامات احتمالی رژیم صهیونیستی گردد، بلکه می تواند باعث ایجاد رقابت برای ساخت تسلیحات اتمی در منطقه خاورمیانه شود. بنابراین تنها گزینه مطلوب است. دیپلماسی بدون پیش شرط برای حل آن روی آوردن به فصل بعدی در مورد روابط با روسیه است. در این زمینه نویسنده با انتقاد از سیاست خارجی بوش، سیاست بی توجهی غرب و به خصوص آمریکا به روسیه را سیاستی پرهزینه ارزیابی نموده است. نویسنده اشاره می کند که به دنبال فروپاشی شوروی، مقامات آمریکایی احترام لازم را برای روسیه قائل نشدند که همین مسئله دولت روسیه را واردار به اتخاذ اقداماتی علیه منافع غرب نمود. همین موضوع باعث شد که مقامات روسیه تصمیمات جدی برای برخورد با غرب در مواردی همچون بحث سپر دفاع موشکی بگیرند. این در شرایطی بود که آمریکا برای حل مشکلات جهانی به شدت به حضور و حمایت روسیه نیاز دارد. موضوع فصل بعدی گرم شدن دمای کره زمین به عنوان چالش زیست محیطی در سیاست خارجی آمریکا است. نویسنده در این زمینه به تمجید از دولت اوباما می پردازد. وی در این فصل به سیاست ها و اقدامات اوباما در زمینه محیط زیست پرداخته و دولت وی را یکی از موفق ترین دولت های آمریکا در این زمینه معرفی نموده است. در نهایت در فصل آخر نویسنده تقویت جایگاه سازمان ملل را یکی دیگر از ضروریات سیاست خارجی اوباما ارزیابی می کند. نویسنده مشکلات جهان کنونی را به شکلی می داند که تنها با هماهنگی در چارچوب سازمان ملل می توان با آنها مقابله کرد. به عنوان نمونه مبارزه با گسترش بیماری های واگیردار، حل وفصل اختلافات و پایان درگیری های محدود داخلی و بین المللی با توسل به نیروهای حفظ صلح و هماهنگی برای حل بحران های زیست محیطی بدون سازمان ملل ممکن نیست. نقد محتوایی کتاب حاضر با نگاهی انتقادی به سیاست خارجی آمریکا در دوران بوش نوشته شده است. نویسنده سیاست خارجی بوش را مهم ترین علت ناکامی آمریکا در مقابله با تهدیدات ارزیابی نموده است. وی سیاست بوش در مبارزه با تروریسم و منع گسترش تسلیحات کشتارجمعی را ناکارآمد ارزیابی نموده و به شدت از نوع برخورد آمریکا با روسیه و سازمان ملل متحد انتقاد می کند. در مقابل وی سیاست اوباما را که مبتنی بر چندجانبه گرایی، احترام به سازمان ملل متحد و رژیم های بین المللی و همکاری با روسیه و سایر قدرت های بزرگ می باشد را زمینه ساز موفقیت آمریکا در مقابله با تروریسم، مسئله گسترش تسلیحات کشتار جمعی و سایر تهدیدات و مشکلات ارزیابی نموده است. با توجه به این شرایط، از منظر محتوایی مطالعه کتاب حاضر کم وبیش خواننده را با تحولات سیاست خارجی آمریکا طی یکی دهه گذشته آگاه می سازد. ضمن اینکه چون نویسنده در سرتاسر کتاب، سیاست خارجی بوش و اوباما در ارتباط با موضوعات مختلف را مورد مقایسه قرار داده است، عملاً درک عمیق تری برای خواننده در زمینه سیاست خارجی آمریکا و تفاوت در رویکرد و سیاست خارجی احزاب جمهوری خواه و دموکرات ایجاد می کند. بنابراین مطالعه کتاب می تواند در زمینه آشنایی با اصول سیاست خارجی آمریکا، تفاوت های بین احزاب جمهوری خواه و دمکرات، نوع نگاه آمریکایی ها نسبت به جهان، سایر کشورها و تهدیدات و همچنین برآورد آینده سیاست خارجی آمریکا بسیار راه گشا باشد. با این وجود نکاتی در کتاب وجود دارد که شایسه دقت نظری بیشتری بوده اند. از جمله اینکه به نظر می رسد نویسنده در برآورد تهدیدات تا اندازه زیادی تحت تاثیر نگرش غربی به جهان قرار گرفته است. تحت تاثیر این نگرش، جهان از زاویه دید کشورهای غربی دیده می شود و فرصت ها و تهدیدات با توجه به منافع آنها مورد ارزیابی قرار می گیرد. همین موضوع باعث می شود که بخشی مهمی از تهدیدات دیده نشوند و یا اینکه صرفاً آن بخشی مدنظر قرار گیرد که غرب و آمریکا را هدف قرار داده است. به عنوان نمونه، وی به درستی تروریسم را یکی از مهم ترین تهدیدات جهانی ارزیابی نموده است که می بایست در صدر سیاست خارجی آمریکا قرار گیرد. با این وجود زمانی که نویسنده وارد مصادیق شده، عملاً تنها به القاعده و سایر گروه های تروریستی اشاره می شود که غرب را هدف قرار داده اند. این در شرایطی است امروزه بسیاری از کشورها با مشکل تروریسم مواجه هستند و تنها را حل آن پاسخی جهانی و ریشه ای با مشارکت همه کشورها است. به عنوان نمونه کشورهای خاورمیانه که نویسنده از آنها به عنوان منشاء تروریسم یاد کرده است، عمدتاً خود بیشترین آسیب ها را از تروریسم دیده اند. ضمن اینکه نویسنده کمتر به نقش مستقیم و غیرمستقیم کشورهای غربی در ایجاد و گسترش تروریسم و افراطی گری در خاورمیانه اشاره نموده اند. این در شرایطی است که سیاست های آمریکا در عراق، افغانستان و به خصوص حمایت غرب از رژیم صهیونیستی، خود یکی از مهم ترین عوامل زمینه ساز اقدامات افراطی است. البته داشتن چنین نگاهی تا حد زیادی طبیعی و واقع گرایانه است. بسیار طبیعی است که کشورها تنها با تهدیداتی مقابله کنند که امنیت آنها را نشانه رفته است. با این وجود در عرصه جهان کنونی که زمان و مکان هر روز به هم نزدیکتر می شود، نمی توان امنیت را صرفاً از زاویه ملی نگریست. در واقع این انتظار از کشورهای غربی و به خصوص آمریکا می رود که نگاه تنگ نظرانه به امنیت را با نگاهی گسترده تر به امنیت همراه تر سازد. ضمن اینکه تحولات یک دهه گذشته نشان داده است که امروزه تهدیدات بیشتر ماهیتی جهانی و و در عین حال فروملی یافته اند که این امر ضرورت بیشتری برای اصلاحات در تفکرات و سیاست های امنیتی ایجاد نموده است. ضمن اینکه در حالی روابط با روسیه به عنوان یکی از چالش های اصلی سیاست خارجی اوباما معرفی شده است، که به باور بسیاری مشکل روابط با چین کمتر از روسیه نیست. به هر حال هرچند روسیه کشوری بزرگ و کم وبیش تاثیرگذار در عرصه بین المللی است، اما روندهای موجود نشانگر تاثیرگذاری بیشتر چین در سال های آینده است. این روندیست که مورد تائید بسیاری از کارشناسان و حتی دولت آمریکا است. به عنوان مثال در راهبرد نظامی جدیدی که اخیراً از سوی وزارت دفاع آمریکا منتشر شد، قرار است تا سال 2020 بخش مهمی از ناوگان دریایی آمریکا از مناطق غربی به سوی محیط پیرامونی چین حرکت کنند. این موضوع به شکل کامل نشان می دهد که دولت آمریکا کاملاً نسبت به قدرت چین آگاهی دارد و از هم اکنون خود را برای روابط پیچیده و احتمالاً رقابت آمیز و پرتنش با چین آماده می کند. با این وجود نویسنده روابط با چین را مد نظر قرار نداده است. نقد روشی از منظر روشی مهم ترین نکته پیوستگی بین مطالب و فصول کتاب است. ساختار و سازمان دهی کتاب حاضر به شکلیست که خواننده درک بسیار کاملی از مطالب و مباحث پیدا می کند. نویسنده در ابتدای کتاب و در مقدمه مشکلات اساسی سیاست خارجی آمریکا را بیان نموده است؛ سپس به شکل کاملاً منظم و دقیق هر کدام از آنها را طی یک فصل مورد بحث قرار می دهد. ضمن اینکه در هر فصل ابتدا سیاست دولت بوش و سپس سیاست دولت اوباما در ارتباط با یکی از مشکلات سیاست خارجی آمریکا را مورد بحث قرار داداه است. این موضوع، یعنی پیوستگی و نظم بالا باعث شده است تا هم نویسنده از خواندن کتاب خسته نشود و هم اینکه قدرت مقایسه و تطبیق دولت بوش و اوباما و در نتیجه کلیت سیاست خارجی آمریکا را پیدا کند. موضوع دوم در این زمینه فقدان چارچوب نظری می باشد. از منظر روشی یکی از مهم ترین نقاط قوت یک کتاب، ارائه چارچوب نظری مرتبط با بحث و تلاش برای توضیح و تبین واقعیات مطابق آن است. در واقع تلاش علمی تلاشی با هدف درک واقعیات مطابق با نظریات و در نتیجه کمک به توسعه نظری و درک واقعیات عینی است. با این وجود در این کتاب به شکل واضح از هیچ گونه نظریه یا چارچوب نظری استفاده نشده است؛ هر چند کاملاً مشخص می باشد که نویسنده نزدیکی و قرابت خاصی به دیدگاه های منشعب از لیبرالیسم از جمله نهادگرایی دارد. پیشنهاد با عنایت به تمامی از نکات، کتاب حاضر اثری نو و بدیع در زمینه آحرین تحولات سیاست خارجی آمریکا می باشد که مطالعه آن را به کارشناسان و اساتید حوزه آمریکا توصیه می گردد. ضمن اینکه مطالعه این کتاب برای دست اندرکاران سیاست خارجی کشور می تواند راه گشا باشد. به هر حال نویسنده در فصول مختلف کتاب اشارات گسترده ای به ایران به عنوان یکی از مشکلات مهم آمریکا داشته است. ضمن اینکه اصولاً یکی از فصول کتاب اختصاص به برنامه هسته ای ایران دارد. در نتیجه مطالعه این کتاب برای دست اندرکاران سیاست خارجی کاملاً مفید خواهد بود. Manuscript profile

نوشته ی جسیکا دختران شورشی: فعالان جوان و تغییر اجتماعی در سراسر آمریکا کتاب تفت، استاد جامعه شناسی کالج دیویدسون در کارولینای شمالی است. ایشان صاحب تألیفاتی در خصوص مسائل زنان است. این اثر برگرفته شده از تز دکتری ایشان در دانشگاه سانتاباربارا کالیفرنیا است که در سال 2008 دفاع شده است. ایشان دارای مقالات و سخنرانی هایی با موضوع زنان و سیاست است که عمده توجه ی خود را هم در بحث زنان متوجه نوجوانان ساخته است. این کتاب در سال 2011 م توسط انتشارات دانشگاه نیویورک منتشر شده است. این کتاب نتیجه ی مصاحبه ی جسیکا تفت با تعدادی از فعالان جنبش های اجتماعی و سیاسی دختر ( 75 نفر)، در پنج شهر بزرگ در قاره آمریکا شامل؛ بئونس آیرس، ونکوور، کاراکاس، مکزیکوسیتی و سانفرانسیسکو است. نویسنده از پاییز سال 2005 م مسافرت به این پنج شهر را آغاز نمود و یک الی دو ماه در هر یک از این شهرها به سر برده است. تفت تلاش نموده تا از طریق مصاحبه های کیفی و همدلانه دیدگاه های آنها را کشف کند. وی برآنست که مطالعاتی که درباره ی جنبش های اجتماعی در دهه 60 م انجام شده است، بیشتر بر تجارب جنبش های جوانان دانشگاهی پرداخته است و کمتر به تجارب دانش آموزان و نوجوانان در جنبش های اجتماعی پرداخته شده است. این در حالی است که به نظر ایشان تغییر اقتصاد از اقتصاد معیشتی به اقتصاد صنعتی، جوانان و نوجوانان را به عنوان نیروی کار وارد عرصه ی اجتماع نموده است. این موضوع در خصوص دختران نوجوان که از طریق کار خانگی، خدمتکاری رستوران ها و هتل ها وارد عرصه ی کار شده اند، مشهود است. Manuscript profile

Manuscript profile

چین به دلیل رقابت کلان با ایالات متحده آمریکا، جزو معدود کشورهای جهان است که رویکرد مثبتی نسبت به قدرت یابی طالبان در افغانستان دارد. این کشور قدرت یابی طالبان را عاملی برای تضعیف نقش و نفوذ ایالات‌متحده آمریکا در منطقه و زمینه ای مناسب جهت اجرای ابتکار جاده ابریشم و درنتیجه موازنه نرم آمریکا ارزیابی می کند. لازم به اشاره است که چین از طریق ابتکار جاده ابریشم به دنبال سرمایه گذاری کلان در زیرساخت های بیش از شصت‌وپنج کشورجهان است تا از این طریق منافع کلان راهبردی خود در حوزه های مختلف از جمله درحوزه های اقتصادی را تأمین کند. طالبان نیز در شرایطی که با انزوای منطقه ای و جهانی مواجه است از روابط با چین در حال ظهور به شدت استقبال می کند. بر این اساس سؤال اصلی مقاله این است که رویکرد دولت چین نسبت به قدرت‌یابی طالبان در افغانستان تا چه میزان تحت تأثیر رقابت با آمریکا بر سر اجرای ابتکار جاده ابریشم قرار دارد؟ در پاسخ به سؤال فوق این فرضیه مطرح می شود که دولت چین به قدرت رسیدن طالبان را فرصتی برای پیشبرد ابتکار جاده ابریشم و درنتیجه زمینه‌ای برای گسترش نقش و نفوذ خود در منطقه آسیای مرکزی در رقابت با آمریکا ارزیابی می کند. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله، توصیفی-تحلیلی است. Manuscript profile

فرانسه به لحاظ تاریخی و سیاسی همواره ارتباط تنگاتنگی با مسائل خاورمیانه دارد. با اعلام راهبرد آمریکا در این منطقه، فرصت مناسب تری برای ورود قدرت میانی همچون فرانسه برای گسترش مناسبات خود فراهم شد و فرانسه می کوشد با توجه به اهداف سیاست خارجی، مناسبات خود در خاورمیانه را گسترش دهد. در پژوهش پیش رو این سوال مطرح می شود که تجارت اسلحه فرانسه در خاورمیانه چگونه امنیت جمهوری اسلامی ایران را تحت تاثیر قرارمی دهد؟ در این باره می توان گفت گسترش روابط نظامی و امنیتی فرانسه با کشورهای عرب خاورمیانه از طرفی به برقراری توازن قدرت بین کشورهای عربی و اسرائیل و جلوگیری از گرایش به سلاح های کشتار جمعی با هدف تامین امنیت طرفین است و از جهتی دیگر موجب گسترش مسابقه تسلیحاتی در منطقه، گسترش شکاف و تنش منطقه ای بین کشورهای عربی و جمهوری اسلامی ایران نیز می شود. این مقاله با استناد به نظریه واقع گرایی نئوکلاسیک به بررسی تداوم وضع موجود در این منطقه پرداخته و بیان می دارد که تداوم تحکیم مناسبات بین کشورهای عربی با فرانسه و تداوم وضعیت موجود در منطقه به تقویت و تشدید ناامنی ها می انجامد و نتیجه آن اثرات منفی و مخرب بر امنیت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. Manuscript profile

چکیده طی چند سال اخیر، گسترش فعالیت گروه‌های نئوتروریستی در خاورمیانه، موجی از تهدیدات امنیتی متنوع در این منطقه ایجاد کرده است. هرچند اخبار موثقی مبنی بر تضعیف و انهدام هسته‌های سازمانی و لجستیکی این گروه‌ها در عراق و سوریه منتشر شده است، اما اسناد معتبری، حکایت از ادامه اقدامات پراکنده جریان‌های ﻣﺘﺄثر از داعش دارد. پیرامون ریشه‌های گسترش تروریسم پژوهش‌های متنوع و برای مقابله با اقدامات تروریستی، تدابیر متعدد دیده شده است. اما تجربه ﻣﺆثری از پژوهش‌ها و اقدامات مبتنی بر شناسایی ناامنی هویت در سطح منطقه‌ای در دسترس نیست. پژوهش حاضر به روش کیفی و با رویکرد توصیفی و تحلیلی به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که؛ ناامنی هویتی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی چه ﺗﺄثیری بر گسترش نئوتروریسم در خاورمیانه داشته است؟ به باور نگارنده‌‌گان؛ ره‌گیری مطلق روایت بیوگرافیک توسط ایران و عربستان، ضمن ایجاد ناامنی هویتی برای هر دو کشور، موجب آغاز یا تشدید اضطراب ناشی از شرم در باور و رفتار منطقه‌ای این بازیگران، ره‌گیری سیاست کسب شرافت و در اثری ناخواسته، سبب گسترش نئوتروریسم در منطقه شده است. Manuscript profile