Eshnan (Seidlitzia rosmarinus Bunge ex Boiss), a salt-tolerant and drought-resistant plant, is often found in salty desert areas. In the present report, Eshnan was subjected to extraction using methanol, ethanol, and water utilizing a Soxhlet extractor. A total of 51 compounds were identified in the plant inclusive of secondary metabolites such as phenols, polyphenols, phytosterol, amino acid, fatty acid, etc. utilizing GC/MS analysis. The methanolic extract had the highest phenolic content, whereas ethanolic extract had the highest antioxidant activity. Aqueous extract contained the highest levels of saponin, as well. CTAB represented a higher foaming capacity as compared to the plant extracts. HPLC analysis of the plant extract confirmed the presence of the saponin ginsenoside Rb1 for the first time. The results showed a rich source of saponins, polyphenols, and fatty acids in Eshnan. Due to the significant quantity of saponins within the plant, it can be used as an alternative natural surfactant to chemical surfactants that are currently utilized in industry. Manuscript profile

گیاه شورپسند اشنان با نام علمی Seidlitzia rosmarinous از خانواده اسفناجیان، گیاهی با کاربرد در صنایع مختلف است که اغلب در نواحی شور و قلیایی، بیابان‌ها و شوره‌زارها به ‌عنوان گونه‌ای بومی و سازگار رویش می یابد. در مطالعه حاضر گیاه اشنان با استفاده از سه حلال اتانول، متانول و آب به روش سوکسله عصاره‌گیری شد، سپس عصاره متانولی مورد بررسی فیتوشیمیایی قرارگرفت. به منظور شناسایی ترکیبات شیمیایی و عناصر موجود در گیاه به ترتیب، آنالیز کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنج جرمی بر روی عصاره متانولی و آنالیز پراش انرژی پرتو ایکس بر روی پودر گیاه اشنان انجام گرفت. سپس محتوای برخی متابولیت‌های اولیه نظیر: پروتئین، فیبر و کربوهیدرات در پودر گیاه اندازه‌گیری شد. همچنین فعالیت آنتی‌اکسیدانی آن‌ با استفاده از آزمون ABTS مورد ارزیابی قرارگرفت. بیشترین راندمان وزنی مربوط به عصاره‌گیری با حلال آب بود. بررسی‌های فیتوشیمیایی حضور ترکیبات آلکالوئیدی، فلاونوئیدی، تاننی، ساپونینی، استروئیدی و گلیکوزیدی و عدم حضور ترپنوئید‌ها را نشان داد. آنالیز کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنج جرمی حضور 51 ترکیب شیمیایی، و آنالیز پراش انرژی پرتو ایکس حضور 8 عنصر را در گیاه نشان داد. بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی مربوط به عصاره اتانولی می‌باشد. براساس نتایج به دست آمده، گیاه اشنان می‌تواند به عنوان یک آنتی‌اکسیدان طبیعی، در صنایع بهداشتی، دارویی و غذایی مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین وجود عناصر سدیم، کلر و کلسیم فراوان در گیاه نشان از شور پسند بودن گیاه اشنان است که می‌تواند برای مدیریت مشکلات زیست محیطی و کشت در خاک های شور بسیار حائز اهمیت باشد. Manuscript profile