به‌منظور بررسی اثر دماهای مختلف بر جوانه‌زنی و تعیین دمای کاردینال جوانه‌زنی (دمای پایه، مطلوب و بیشینه جوانه‌زنی) سورگوم، آزمایشی به‌صورت طرح کامل تصادفی در 3 تکرار 50 بذری در دماهای 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی‌گراد به اجرا درآمد. با استفاده از مدل لجستیک 3 پارامتره جوانه‌زنی بذر سورگوم در دماهای مختلف کمی‌سازی شد و درصد و زمان رسیدن به 50 درصد جوانه‌زنی به‌دست آمد. جهت کمی‌سازی واکنش سرعت جوانه‌زنی بذر سورگوم به دما از 3 مدل رگرسیون غیرخطی دو تکه‌ای، دندان مانند و بتا استفاده شد. نتایج نشان داد که دما علاوه بر درصد جوانه‌زنی بر سرعت جوانه‌زنی نیز اثر گذار است. در مقایسه 3 مدل استفاده شده با توجه به پارامترهای RMSE، CV، SE و نمودار خط 1:1، مناسب‌ترین مدل جهت تخمین دماهای کاردینال سورگوم مدل دوتکه‌ای گزارش شد. دمای پایه، مطلوب و سقف با استفاده از مدل دوتکه‌ای به‌ترتیب 52/9، 49/28 و 23/42 درجه سانتی‌گراد بود. بنابراین با استفاده از مدل دوتکه‌ای و پارامترهای تخمین زده شده می‌توان از این مدل در تهیه و ارزیابی مدل‌های پیش‌بینی جوانه‌زنی بذر سورگوم استفاده کرد. Manuscript profile

پیش تیمار بذرها موجب بهبود خصوصیات گیاهچه‌ای و گیاهان بعدی می‌شود. به‌منظور بررسی اثر آسکوربیک اسید بر رشد گیاهچه و تغییرات آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی بذر سورگوم تحت شرایط تنش شوری آزمایشی بصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصافی و با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیمار بذر با غلظت‌های صفر (هیدروپرایم) و 100 پی‌پی‌ام آسکوربیک اسید و بذر بدون پرایم و فاکتور دوم شامل سه سطح شوری (صفر، 7- و 14- بار) بود. نتایج نشان داد که اثر آسکوربیک اسید و تنش شوری بر روی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، درصد گیاهچه نرمال، وزن خشک گیاهچه، متوسط مدت زمان جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بالاترین درصد جوانه‌زنی، سرعت سرعت جوانه‌زنی، درصد گیاهچه نرمال و وزن خشک گیاهچه مربوط به غلظت 100 پی‌پی‌ام آسکوربیک اسید بود. همچنین تیمار بذر سبب افزایش در میزان فعالیت سوپراکیسید دیسموتاز، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز شد. Manuscript profile

شرایط نامساعد انبارداری،‌ به‌خصوص رطوبت نسبی بالای محیط انبار و دمای بالا،‌ به‌شدت بر کیفیت بذر اثر می‌گذارد. به‌منظور کمی‌سازی تأثیر دما و رطوبت بر زوال بذر و تعیین ضرایب حیات، آزمایشی به‌صورت تجزیه مرکب زمانی با دو عامل دما و رطوبت در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی دانشگاه تهران در سال 1391-1390 انجام شد. به‌این منظور تیمار دمایی شامل چهار سطح 15، 25، 35 و 45 درجه سلسیوس و تیمار رطوبتی شامل سه سطح 10، 12 و 14 درصد به‌ترتیب به‌عنوان عامل‌های اول و دوم انتخاب شدند. نتایج نشان داد که با افزایش در رطوبت و دمای محیط انبارداری درصد جوانه‌زنی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. کمترین سطح زوال در دمای 15 درجه سلسیوس با رطوبت 10 درصد مشاهده شد، که بعد از 360 روز، جوانه‌زنی از 94 به 92 درصد کاهش یافت و در دمای 45 درجه سلسیوس و رطوبت 14 درصد بعد از 40 روز از 94 درصد به 2 درصد رسید. برای معادله قابلیت حیات بذر چاودار کوهی ضرایب تعیین شد که مقدار KE، CW، CH و CQ به‌ترتیب 64944/6، 67922/2، 06185/0 و 00017154/0 به‌دست آمد. Manuscript profile

به‌منظور بررسی اثر دماهای مختلف بر جوانه‌زنی و تعیین دمای کاردینال جوانه‌زنی (دمای پایه، مطلوب و بیشینه جوانه‌زنی) سورگوم، آزمایشی به‌صورت طرح کامل تصادفی در 3 تکرار 50 بذری در دماهای 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی‌گراد به اجرا درآمد. با استفاده از مدل لجستیک 3 پارامتره جوانه‌زنی بذر سورگوم در دماهای مختلف کمی‌سازی شد و درصد و زمان رسیدن به 50 درصد جوانه‌زنی به‌دست آمد. جهت کمی‌سازی واکنش سرعت جوانه‌زنی بذر سورگوم به دما از 3 مدل رگرسیون غیرخطی دو تکه‌ای، دندان مانند و بتا استفاده شد. نتایج نشان داد که دما علاوه بر درصد جوانه‌زنی بر سرعت جوانه‌زنی نیز اثر گذار است. در مقایسه 3 مدل استفاده شده با توجه به پارامترهای RMSE، CV، SE و نمودار خط 1:1، مناسب‌ترین مدل جهت تخمین دماهای کاردینال سورگوم مدل دوتکه‌ای گزارش شد. دمای پایه، مطلوب و سقف با استفاده از مدل دوتکه‌ای به‌ترتیب 52/9، 49/28 و 23/42 درجه سانتی‌گراد بود. بنابراین با استفاده از مدل دوتکه‌ای و پارامترهای تخمین زده شده می‌توان از این مدل در تهیه و ارزیابی مدل‌های پیش‌بینی جوانه‌زنی بذر سورگوم استفاده کرد. Manuscript profile

پیش تیمار بذرها موجب بهبود خصوصیات گیاهچه‌ای و گیاهان بعدی می‌شود. به‌منظور بررسی اثر آسکوربیک اسید بر رشد گیاهچه و تغییرات آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی بذر سورگوم تحت شرایط تنش شوری آزمایشی بصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصافی و با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیمار بذر با غلظت‌های صفر (هیدروپرایم) و 100 پی‌پی‌ام آسکوربیک اسید و بذر بدون پرایم و فاکتور دوم شامل سه سطح شوری (صفر، 7- و 14- بار) بود. نتایج نشان داد که اثر آسکوربیک اسید و تنش شوری بر روی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، درصد گیاهچه نرمال، وزن خشک گیاهچه، متوسط مدت زمان جوانه‌زنی، انرژی جوانه‌زنی، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بالاترین درصد جوانه‌زنی، سرعت سرعت جوانه‌زنی، درصد گیاهچه نرمال و وزن خشک گیاهچه مربوط به غلظت 100 پی‌پی‌ام آسکوربیک اسید بود. همچنین تیمار بذر سبب افزایش در میزان فعالیت سوپراکیسید دیسموتاز، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز شد. Manuscript profile

شرایط نامساعد انبارداری،‌ به‌خصوص رطوبت نسبی بالای محیط انبار و دمای بالا،‌ به‌شدت بر کیفیت بذر اثر می‌گذارد. به‌منظور کمی‌سازی تأثیر دما و رطوبت بر زوال بذر و تعیین ضرایب حیات، آزمایشی به‌صورت تجزیه مرکب زمانی با دو عامل دما و رطوبت در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی دانشگاه تهران در سال 1391-1390 انجام شد. به‌این منظور تیمار دمایی شامل چهار سطح 15، 25، 35 و 45 درجه سلسیوس و تیمار رطوبتی شامل سه سطح 10، 12 و 14 درصد به‌ترتیب به‌عنوان عامل‌های اول و دوم انتخاب شدند. نتایج نشان داد که با افزایش در رطوبت و دمای محیط انبارداری درصد جوانه‌زنی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. کمترین سطح زوال در دمای 15 درجه سلسیوس با رطوبت 10 درصد مشاهده شد، که بعد از 360 روز، جوانه‌زنی از 94 به 92 درصد کاهش یافت و در دمای 45 درجه سلسیوس و رطوبت 14 درصد بعد از 40 روز از 94 درصد به 2 درصد رسید. برای معادله قابلیت حیات بذر چاودار کوهی ضرایب تعیین شد که مقدار KE، CW، CH و CQ به‌ترتیب 64944/6، 67922/2، 06185/0 و 00017154/0 به‌دست آمد. Manuscript profile

برای بررسی اثر رقم و چین‌های مختلف برداشت بر عملکرد و اجزای عملکرد و میزان نیتروژن علوفه ارقام یونجه (مساسرسا، سنتتیک، یزدی، بمی، نیک شهری و بغدادی) در منطقه یزد، آزمایشی در سال 93-1392 به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. ارقام مساسرسا، یزدی، بمی و سنتتیک دارای بیشترین میزان عملکرد علوفه تر به ترتیب با میانگین 29/17، 02/17، 37/17 و 27/18و عملکرد ماده خشک به ترتیب با میانگین 47/4، 7/4، 56/4، 59/4 تن در هکتار بودندر بین مراحل برداشت نیز، بالاترین نسبت برگ به ساقه درچین اول (2) و کمترین مقدار آن در چین پنجم (44/0) بدست آمد. چین اول و سوم نیز به ترتیب با 5/30% و 99/29% دارای بیشترین درصد ماده خشک بودند. از نظر عملکرد علوفه خشک، چین اول (55/6 تن در هکتار) بیشترین مقدار را تولید نمود. میزان نیتروژن ارقام نیز متفاوت بود و رقم مساسرسا (98/21) بالاترین درصد میزان نیتروژن را داشت. همچنین چین های اول و سوم بترتیب با 81/22% و 98/21% دارای بیشترین درصد نیتروژن بافت بودند. ب نتایج اثرات متقابل نشان داد رقم یزدی در چین اول در اکثر شاخص‌های مورد بررسی از جمله نسبت برگ به ساقه (68/2)، درصد ماده خشک (68/34%) و عملکرد علوفه خشک (03/8 تن در هکتار) دارای بیشترین مقدار بود که در نتیجه نسبت به سایر ارقام در منطقه یزد برتری داشت. Manuscript profile

به منظور بررسی اثرات تاریخ‌های مختلف کاشت بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های زراعی و فیزیولوژیکی سه رقم سورگوم دانه‌ای آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد واقع در شهرستان مروست و در دو سال‌ زراعی 1391 و 1392 اجرا گردید. تاریخ‌های مختلف کاشت به عنوان عامل اصلی در پنج سطح شامل30 فروردین، 15 اردیبهشت ،30 اردیبهشت، 15خرداد و 30 خرداد و کرت‌های فرعی شامل ارقام سورگوم دانه‌ای به نام‌های پیام، سپیده و کیمیا بودند. به طور کلی رقم سپیده در تاریخ کاشت اول (30 فروردین) و دوم (15 اردیبهشت) در تمامی صفات مورد بررسی بیشترین مقدار ویژگی‌ها را به خود اختصاص داد. بیشترین مقدار عملکرد دانه به میزان 8424 کیلو‌گرم در هکتار نیز از همین رقم در تاریخ کاشت اول به دست آمد. بر طبق یافته‌های پژوهش حاضر به نظر می‌رسد در شرایط آب وهوایی مشابه منطقه مورد پژوهش کاشت زودتر سورگوم در بهار نتایج بهتری بدنبال داشته باشد. Manuscript profile