خشک کردن رایج ترین روش نگهداری از گیاهان دارویی و معطر و حفاظت از ترکیبات بیوشیمیایی آنها است. آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که از بدن در برابر خسارات ناشی از رادیکال های آزاد محافظت می کنند. به‌منظور بررسی اثر روش‌های مختلف خشک کردن بر فعالیت آنتی اکسیدانی و فیتوشیمیایی اسانس سرشاخه های گلدار مرزنجوش در مرحله 50 درصد گلدهی، آزمایشی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه (ارتفاع 1365 متر از سطح دریا) در سال 1396 اجرا شد. اندام هوایی گیاه با استفاده از چهار نوع روش خشک کردن از جمله، دمای اتاق (20-23 درجه سانتی‌گراد)، هوای آزاد (نور مستقیم خورشید)، هوای آزاد (سایه) و دمای آون (40 درجه سانتی‌گراد) خشک شدند. اسانس گیری به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) انجام گرفت. اجزاء اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی مورد شناسایی قرار گرفت. میزان فنل فلاونوئید کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH)، فعالیت جمع‌کنندگی رادیکال سوپراکسید و فعالیت جمع کنندگی رادیکال نیتریک اکسید به ترتیب با استفاده از معرف فولین سیوکالتو، کلرید آلومینیوم، 2و2 دی فنیل-1- پیکریل هیدرازیل، بافر Tris-HCLو واکنش Illosvoy Griess اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین روش های مختلف خشک کردن وجود دارد. بیشترین مقدار اسانس، محتوای فنل کل، فلاونوئید کل، فعالیت جمع کنندگی رادیکال DPPH و فعالیت جمع کنندگی رادیکال سوپراکسید در روش خشک کردن در سایه مشاهده شد. با این حال کارواکرول و تیمول به‌عنوان ترکیبات اصلی اسانس دارای بیشترین مقدار در شرایط خشک کردن در هوای آزاد تحت نور مستقیم آفتاب بودند. بیشترین مقدار ترکیباتی نظیر بتا-مرسین، آلفا-ترپینن، گاما-ترپینن و ام-سیمول که بعد از کارواکرول و تیمول دارای بالاترین مقادیر بودند در روش خشک کردن در سایه بدست آمدند. می توان نتیجه گرفت ترکیبات اسانس و فعالیت آنتی اکسیدانی مرزنجوش به شدت تحت تاثیر روش خشک کردن قرار می گیرد و در بین روش‌های خشک کردن، خشک کردن در سایه بهترین روش برای گیاه مرزنجوش بود تا ترکیب شیمیایی اش را حفظ کند. Manuscript profile

گیاهان دارویی به عنوان منبع غنی از عناصر معدنی و متابولیت‌های ثانویه، از گذشته‌های دور نقش مهمی را در پیشگیری ودرمان بیماری‌ها ایفا کرده‌اند. در این تحقیق مقادیر تعدادی از عناصر معدنی و کربوهیدرات‌های موجود در صمغ کتیرای شش استان مختلف (آذربایجان غربی، همدان، چهارمحال‌وبختیاری، یزد، کرمان و اصفهان) مورد بررسی قرار گرفتند. پس از جمع‌آوری صمغ کتیرای گون‌سفید (Astragalus gossypinus Fischer) دربازه زمانی اواخر خرداد تا اواسط شهریور ماه سال1391 عناصر معدنی آن‌ شامل فسفر، پتاسیم، آهن، منیزیم و روی با استفاده از دستگاه‌های نور‌سنج شعله‌ای، طیف‌سنجی و جذب اتمیک اندازه‌گیری شدند. جهت تعیین قندهای گلوکز، فروکتوز و ساکارز از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) استفاده گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اختلاف معنی‌داری در سظح یک درصد در بین عناصر معدنی و کربوهیدراتهای مکان های مورد مطالعه مشاهده شد، به گونه ای که بیشترین میزان منیزیم، آهن و روی مربوط به کتیرای استان همدان و بیشترین مقدار عناصر پتاسیم و فسفر از کتیرای استان آذربایجان غربی به دست آمد. نتایج نشان داد که در کل عنصر پتاسیم بیشترین و عنصر آهن کمترین مقدار را در بین عناصرداشتند. بیشترین میزان کربوهیدرات های گلوکز (87 واحد) ، فروکتوز (72.5 واحد) و ساکارز (23.1 واحد) به ترتیب از صمغ کتیراهای استان چهارمحال و بختیاری، همدان و آذربایجان غربی به دست آمد. با توجه به تفاوت میزان عناصر معدنی و قندهای موجود در کتیراهای مورد مطالعه در استان های مختلف، می‌توان آن را در صنایع مختلف ازجمله دارویی، بهداشتی و غذایی مورداستفاده قرار داد. Manuscript profile

کشت هیدروپونیک دارای مزایای زیادی از قبیل عملکرد بالا، تولید محصولات یکنواخت و کنترل بهتر عناصر غذایی نسبت به خاک می‌باشد. هیدروپونیک، روشی است که در آن از بسترهای آلی یا معدنی برای کشت گیاه استفاده می‌شود. به منظور بررسی اثر بسترهای مختلف کشت بر خواص آنتی‌اکسیدانی برگ‌های گیاه دارویی بادرنجبویه (.Melissa officinalis L)، آزمایشی بر پایه‌ی طرح کاملا تصادفی با استفاده از 11 تیمار و 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل بستر پرلیت با اندازه‌های: کوچکتراز 5/0، 1-5/0، 5/1-1، 2-5/1 و بیش از2 میلی‌متر به صورت 100 درصد حجمی و مخلوط اندازه‌های پرلیت با پیت ماس (50:50) و بستر پیت‌ماس خالص (100 درصد حجمی) بودند. میزان فنل کل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، به ترتیب با استفاده از معرف فولین سیوکالتو، کلرید آلومینیوم و روش 2و2 دی‌فنیل-1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد، تفاوت معنی‌داری در پارامترهای مورد اندازه‌گیری در بسترهای معدنی(اندازه‌های مختلف پرلیت)، بسترهای آلی(پیت ماس) و مخلوط بسترهای آلی و معدنی مشاهده شد. بیشترین میزان فنل کل فلاونوئید کل (، آنتوسیانین کل فعالیت جمع کنندگی رادیکال سوپراکسید و فعالیت جمع کنندگی رادیکال DPPH در بستر پیت‌ماس خالص مشاهده شد، درحالی که کمترین مقدار فعالیت جمع کنندگی رادیکال نیتریک اکسید در بستر پیت‌ماس بود. می‌توان نتیجه گرفت، بسترهای کشت مختلف دارای خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مختلفی هستند که می‌توانند بر خصوصیات آنتی-اکسیدانی گیاه اثر بگذارند. با توجه به نتایج بدست آمده مشاهده شد، بستر پیت‌ماس خصوصیات آنتی‌اکسیدانی بادرنجبویه را نسبت به بسترهای کشت دیگر، افزایش داده است. Manuscript profile