این مطالعه برای بررسی اثرات کم‌آبیاری بر روند رشد، خصوصیات کمی، کیفی و کارآیی مصرف آب ذرت در کرمانشاه، در فصل زراعی 1391 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار سطح آبیاری (40 درصد کم‌آبیاری، 20 درصد کم‌آبیاری، آبیاری کامل (روش پنمن - مانتیث اصلاح شده فائو) و 20 درصد بیش‌آبیاری) در سه تکرار به‌روش آبیاری جویچه‌ای انجام شد. نتایج نشان داد اثرات کم‌آبیاری بر عملکرد دانه، بیومس، وزن ساقه، وزن بلال، وزن برگ، شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در بلال و عملکرد پروتئین و روغن دانه معنی‌دار بود. میزان تأثیر تنش آبی بر خصوصیات ذرت در بازه‌های زمانی مختلف دوره رشد آن متفاوت بود و در اواخر دوره رشد (مرحله پرشدن دانه) تأثیر تنش آبی بیشتر بود. مقدار بیشینه کارآیی مصرف آب نسبت به عملکرد دانه و روغن در تیمار بیش آبیاری به‌ترتیب معادل 051/1 و 0549/0 کیلوگرم بر هکتار و نسبت به عملکرد بیومس و پروتئین در تیمار شاهد به‌ترتیب معادل 568/2 و 092/0 کیلوگرم بر هکتار به‌دست آمدند. لذا، کم‌آبیاری ذرت در کرمانشاه توصیه نمی‌شود. Manuscript profile

به منظور مطالعه تجمع ماده خشک و قندهای محلول و انتقال مجدد آنها به دانه‌های گندم تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایش مزرعه‌ای به صورت طرح کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی 89-1388 در دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. تیمارهای رطوبتی شامل: آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری در شروع مرحله پرشدن دانه تا زمان رسیدگی در کرت‌های اصلی و چهار ژنوتیپ گندم شامل: ارقام مرودشت و پیشتاز و لاین‌های 336 و DN-11 در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در شرایط شاهد و تنش خشکی، لاین DN-11 بیشترین و رقم مرودشت کمترین عملکرد دانه را داشتند. تنش خشکی موجب افزایش مقدار و کارآیی انتقال مجدد ماده خشک و قندهای محلول میانگره دم گل آذین در همه ژنوتیپ‌ها و میانگره ماقبل آخر در لاین‌های 336 و DN-11 شد. ظرفیت لاین‌های 336 و DN-11 برای استفاده از ذخایر ساقه و انتقال مجدد آنها در مقایسه با رقم حساس مرودشت به طور معنی‌داری بیشتر بود. در بین میانگره‌های مورد بررسی، میانگره‌های زیرین علاوه بر داشتن پتانسیل بالاتر برای تجمع مواد فتوسنتزی، میزان انتقال مجدد بالاتری نیز داشتند و میانگره‌های ماقبل آخر و دم گل آذین به ترتیب از این نظر در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده، لاین DN-11 با افت کمتر عملکرد دانه تحت شرایط تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه‌ها نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها مقاومت بیشتری داشت. Manuscript profile