کاربرد کودهای زیستی به منظور کاهش مصرف کودهای شیمیایی، از مهم ترین راه بردها در کشاورزی پایدار به شمار می رود. با هدف بررسی تأثیر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر خصوصیات کمّی و کیفی ارقام کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در دو منطقه معتدل خرم آباد و معتدل سرد الشتر لرستان اجرا گردید. عامل کود زیستی شامل کاربرد میکوریزا، کاربرد ازتوباکتر، کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر و عدم کاربرد کود زیستی (شاهد) و عامل رقم شامل ارقام گابریلا، نپتون، اکاپی و اکس پاور بودند. نتایج نشان داد که میانگین عملکرد دانه در منطقه خرم آباد به میزان 7/4265 کیلوگرم در هکتار و در منطقه الشتر به میزان 0/4168 کیلوگرم در هکتار به دست آمدند. بیشترین عملکرد دانه و روغن به رقم گابریلا (به ترتیب 7/4599 و 0/1923 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن به رقم اکاپی (به ترتیب 6/3849 و 0/1591 کیلوگرم در هکتار) در منطقه آزمایش تعلق داشتند. در میان سطوح کود زیستی، بیشترین عملکرد دانه و روغن به کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر (به ترتیب 4/4408 و 0/1831 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن به عدم کاربرد کود زیستی (به ترتیب 0/3973 و 1/1650 کیلوگرم در هکتار) مربوط بودند. در مجموع، با توجه به اثر متقابل سه گانه عامل ها، رقم گابریلا همراه با کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر برای منطقه معتدل سرد الشتر و رقم اکس پاور همراه با کاربرد ازتوباکتر برای منطقه معتدل خرم آباد و مناطق مشابه قابل توصیه هستند. Manuscript profile

به منظور بررسی تأثیر مدیریت سیستم‌های مختلف کشت مخلوط ذرت سینگل کراس 640 و لوبیا چشم بلبلی رقم 29005 با استفاده از کودهای زیستی در کشت راهرویی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال 1395 در استان لرستان، شهرستان الشتر اجرا گردید. عامل اصلی شامل نسبت‌های کاشت گیاهان: تک کشتی ذرت (M1)، 75 درصد ذرت + 25 درصد لوبیا (M2)، 50 درصد ذرت + 50 درصد لوبیا (M3)، 25 درصد ذرت + 75 درصد لوبیا (M4) و تک کشتی لوبیا (M5)، و عامل فرعی شامل مصرف کودهای زیستی: تلقیح بذر با باکتری ازتوباکتر و آزوسپریلیوم به میزان 100 (B1) و 200 (B2) گرم در هکتار و بدون تلقیح بذر با باکتری ازتوباکتر و آزوسپریلیوم (B3) بودند. نتایج نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد ذرت و لوبیا چشم بلبلی به طور معنی‌داری تحت تأثیر نسبت‌های کاشت و مصرف کودهای زیستی قرار گرفتند. ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ذرت (350/11 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر) و ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ (250/3 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر) در تیمار 75 درصد ذرت + 25 درصد ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ ﺑﻪ‌دﺳﺖ آﻣﺪ. در ﺑﯿﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎی ﮐﻮدی ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ذرت (850/11 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر) و ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﻠﺒﻠﯽ (450/3 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر) در تیمار تلقیح بذر با 200 گرم باکتری در هکتار حاصل شد. با محاسبه نسبت برابری زمین (LER) ملاحظه گردید که کشت مخلوط جهت حصول حداکثر عملکرد، این دو گیاه با نسبت کاشت (75 درصد ذرت + 25 درصد لوبیا) با میانگین 55/1 بیشترین مقدار را داشت که نشان دهنده سودمندی کشت مخلوط نسبت به کشت خالص این دو گیاه بود. با توجه به نتایج حاصل، امکان حصول عملکرد دانه و زیستی بالا در کشت مخلوط نسبت به تک کشتی آنها فراهم بوده و بهترین تیمار 75 درصد ذرت + 25 درصد لوبیاچشم بلبلی و تلقیح بذر با 200 گرم باکتری در هکتار می‌باشد. Manuscript profile

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی و محلولپاشی اسید سالیسیلیک و هیومیک اسید بر خصوصیات بیوشیمیایی توده‌های بالنگوی شهری در شرایط آب و هوایی خرم آباد در ایستگاه تحقیقاتی ویسیان بود. بدین منظور آزمایشی به صورت اسپلیت پلات_ فاکتوریل به مدت دوسال در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال‌های زراعی ۹۹-۱۳۹۷ در شهرستان خرم آباد انجام شد. فاکتور اصلی آبیاری تکمیلی در چهار سطح شامل شاهد، آبیاری در مرحله غنچه دهی، در مرحله گل دهی، در مرحله غنچه دهی و گل دهی و عامل فرعی محلول‌پاشی اسید سالیک در سه سطح شامل شاهد، محلول‌پاشی با غلظت 5/0 میلی مولار، با غلظت 1 میلی مولار و عامل فرعی محلول‌پاشی هیومیک اسید در دو سطح شامل شاهد و با غلظت 1 میلی مولار بود. صفات مورد ارزیابی در این آزمایش شامل میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم، مس و آهن اندام هوایی، کروفیل a، کلروفیل b و مجموع کلروفیل a و b بودند. سطوح مختلف آبیاری تکمیلی و محلولپاشی اسید هیومیک و سالیسیک اسید به صورت معنی داری بر صفات فوق اثرگذار بودند. بر اساس نتایج مقایسات میانگین، بیشترین مقدار نیتروژن در اندام هوایی، آهن در اندام هوایی، کلروفیلa، کلروفیلb، کلروفیل کل در سال اول، در تیمار آبیاری تکمیلی در مرحله غنچه‌دهی- محلول پاشی سالیسیلیک اسید با غلظت ۱ میلی‌مولار و محلول پاشی هیومیک اسید با غلظت ۱ میلی مولار حاصل شد. Manuscript profile

به‌منظور بررسی اثر کود زیستی و شیمیایی بر عملکرد و انتقال مواد فتوسنتزی تریتیکاله در شرایط دیم، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال زراعی (1394 و 1395) اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل کود زیستی (فاکتور اصلی) در پنج سطح، شاهد (عدم مصرف)، ازتوبارور-1، میکوریزا، فسفات بارور-2، پتا بارور-2 و کود شیمیائی نیتروژن (فاکتور فرعی) (منبع اوره) در چهار سطح، شامل، شاهد، 50، 100 و 150 کیلو گرم در هکتار در نظر گرفته شد. در این آزمایش، تلفیق کود زیستی-شیمیایی، عملکرد علوفه و انتقال مواد را افزایش داد. عمکرد علوفه خشک در ترکیب 100 و 150 کیلو گرم در هکتار کود اوره با کودهای زیستی نسبت به شاهد، به ترتیب 5428، 5668 و 3528 کیلوگرم درهکتار بود. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین انتقال مواد فتوسنتزی از اندام رویشی به دانه (انتقال ماده خشک، سهم انتقال ماده خشک به دانه، میزان انتقال ماده خشک از ساقه) 6/634 گرم/گیاه و 121 درصد، تغییر می‌یابد. نتایج کلی نشان داد که در شرایط دیم، کاربرد توام کود زیستی با اوره در زمان کاشت، عملکرد مطلوب تریتیکاله را سبب خواهد شد. Manuscript profile

به‌منظور بررسی شاخص‌های فیزیولوژیک رشد در هیبرید‌های ذرت دانه‌ای شامل توزیع عمودی سطح برگ و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی به دانه، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار با استفاده از 11 هیبرید میان‌رس و دیررس ذرت دانه‌ای در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان در سال 1393 اجرا شد. متوسط تعداد برگ سبز در هیبرید-های مورد بررسی در زمان گلدهی 11 عدد بود. توزیع عمودی سطح برگ‌های ذرت از معادله درجه 3 نمایی پیروی نمود که به صورت زنگوله‌ای شکل با بیشترین تراکم سطح برگ در بخش میانی سایه‌انداز بود. رابطه شاخص سطح برگ تجمعی با ارتفاع گیاه در زمان ظهور گل تاجی بصورت S شکل بود و از یک معادله درجه 3 نمایی پیروی نمود. بیشترین و کمترین شاخص سطح برگ کل (به‌ترتیب 35/3 و 26/2) از هیبرید‌های شماره 4 و 9 به‌دست آمد، در حالی‌که بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب مربوط به هیبرید‌های شماره 11 و 3 با میانگین 5/8675 و 3/6237 کیلوگرم در هکتار بود. هیچ‌گونه انتقال مجددی در میان هیبرید‌ها مشاهده نشد. همبستگی معنی‌دار و منفی میان انتقال مجدد با شاخص سطح برگ (*54/0-)، عدم وجود همبستگی میان عملکرد دانه با شاخص سطح برگ و عدم انتقال مجدد نشان دهنده سطح بالایی از فتوسنتز جاری در مرحله پرشدن دانه توأم با محدودیت شدید مقصد فیزیولوژیک در هیبرید‌های پیشرفته ذرت دانه‌ای می‌باشد. Manuscript profile

چکیده به منظور بررسی اثر چند علف کش بر کنترل علف های هرز و عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم ذرت، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. فاکتور علف کش شامل شاهد ( عدم مصرف علف کش )، ارادیکان، ارادیکان + تو، فور- دی و لاسو + تو، فور- دی در کرتهای اصلی و رقم شامل سینگل کراس های 604 ، 647 و 700 در کرت های فرعی بررسی شد. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه ذرت با میانگین 683/9 تن در هکتار از تیمار ترکیبی مصرف پس رویشی لاسو + تو، فور- دی حاصل گردید همچنین نتایج نشان داد که اثر تیمار علف کش بر صفات وزن خشک علف های هرز، تراکم علف های هرز معنی دار گردید. در این آزمایش نیز سطح برگ حقیقی، وزن خشک برگ حقیقی و تعداد برگ حقیقی ذرت در رابطه با علف کش مورد بررسی قرار گرفت. بطوریکه بیشترین وزن خشک و سطح برگ حقیقی مربوط به مرحله D7:( 105 روز پس از کاشت) و بیشترین تعداد برگ حقیقی در مرحله D3: (45 روز پس از کاشت) بدست آمد. بنابراین این تیمار ترکیبی به دلیل کنترل موثر علف های هرز بویژه در اوایل دوره رشد ذرت که از توان رقابتی کمی برخوردار است قابل توصیه می باشد. کلید واژه ها: علف های هرز، ارادیکان، توفوردی، آلاکلر Manuscript profile

این پژوهش با هدف بررسی واکنش سه هیبرید ذرت (Zea mays L.) به علف‌کش ها در پلدختر (جنوب لرستان) انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌ های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل H1= شاهد (عدم مصرف علفکش)، H2= ارادیکان (قبل ازکاشت) و H3= آلاکلر( پس ازکاشت و قبل ازجوانه زنی) و فاکتور فرعی شامل سه هیبریدV1= رقم704، V2= رقم 499 وV3= رقم640 بودند. نتایج نشان داد که علف‌کش ها اثر معنی‌داری برصفات، عملکرد دانه، طول بلال و قطر بلال دارند. بطوریکه بیشترین عملکرد دانه از تیمار علفکش آلاکلر با 7785 کیلوگرم در هکتار بدست آمد و این تیمار نشان داد که از کارایی بیشتری نسبت به سایر تیمارها برخوردار است. همچنین نتایج نشان داد اثر متقابل علف‌کش و رقم بر صفات وزن هزاردانه، عملکرد ماده خشک، عملکرد دانه، تعداد دانه در ردیف و ارتفاع تا بلال معنی دار گردید. بطوریکه بالاترین عملکرد دانه متعلق به اثر متقابل علفکش آلاکلر و رقم 704 به میزان 8335 کیلوگرم در هکتار دست آمد. و نشان داد که رقم 704 از ظرفیت بالایی جهت افزایش عملکرد برخوردار است. به طور کلی نتایج نشان داد که استفاده از تیمار آلاکلر ( پس از کاشت و قبل از جوانه زنی) به دلیل مهار مؤثر علف‌های‌ هرز به ویژه در اوایل دوره رشد ذرت که از توان رقابتی کمی برخوردار است و استفاده از رقم 704 به دلیل ظرفیت بالای تولید می تواند در مناطق جنوبی لرستان بویژه پلدختر قابل توصیه باشد. Manuscript profile