خودکشی به مفهوم اقدام به اتمام حیات انسانی، از زندگی روزمره و جهان هستی و قدم گذاشتن در جهانی دیگر است، علت این امر بسیار پیچیده و نیازمند واکاوی جامعه‌شناختی است و در ایلام میزان و آمار اقدام به خودکشی بسیار بالاست، هدف پژوهش، مطالعه عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر اقدام به خودکشی در استان ایلام (شهرستان ایلام) است. روش پژوهش از نوع کمی-پیمایش، ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته و استاندارد (ترکیبی) است. حجم نمونه 384 نفر به روش فرمول کوکران انتخاب و به‌صورت خوشه‌ای تصادفی بین شهروندان توزیع‌شده است نتایج نشان می‌دهد که کاهش تعلق اجتماعی (0.156)، فشار هنجارهای سنتی (0.234)، انتقام از خانواده (0.125)، احساس ناامنی شغلی (0.281) و ناکامی اجتماعی-اقتصادی (0.123) با اقدام به خودکشی رابطه معنی‌داری وجود دارد. نتایج نشان می‌دهد که انتقام از خانواده (فشار بر خانواده) با بتای 0.200، ناکامی اجتماعی-اقتصادی با بتای 0.177، احساس ناامنی شغلی با بتای 0.156، کاهش تعلق اجتماعی با بتای 0.115 و فشار هنجارهای سنتی با بتای 0.100 درصد از تغییرات اقدام به خودکشی را تبیین نماید و (شاخص کلی)، توانسته 0.174 درصد از وضعیت اقدام به خودکشی را پیش‌بینی کنند. می‌توان نتیجه گرفت که بهبود فضای کسب‌وکار خانگی، کارآفرینی شغلی، تقویت نظام خانواده از طریق اشتغال‌زایی پایدار؛ تقویت بینه‌های نظام خانواده و ایجاد فضای صمیمت‌محور و ارتقای نشاط اجتماعی استان، از مناسب‌ترین سازوکار برای کاهش خودکشی محسوب می‌شود. Manuscript profile

قتل؛ کشتن و سلب جان انسانی دیگر با هر انگیزه‌ای است که جزء جرائم خشن اجتماعی محسوب می‌شود. هدف این پژوهش مطالعه عوامل مؤثر بر وقوع قتل و ارائه راهکارهای اجتماعی-فرهنگی است. روش تحقیق از نوع فراترکیب بوده و جامعه آماری آن 38 تحقیق موردی (کمی+کیفی) به‌صورت تمام شماری و تعمدی در بازه زمانی 1377-1400 بوده است. نتایج نشان می‌دهد که 1. شاخص فرهنگی (عوامل طایفه‌ای، ارزشی و نگرشی) 2. اقتصادی (عوامل اختلافی، شکافی و ساختاری)؛ 3. اجتماعی (عوامل اقلیم-محیطی، تعاملی، پروفایلی، نهاد خانواده، اعتیاد، سرمایه، کنترل اجتماعی، ساختاری و هنجاری)؛ 4. روانی- شخصیتی و 5. جمعیت‌شناختی (پایگاه اقتصادی-اجتماعی، سن، جنسیت، وضعیت تأهل، وضعیت شغلی، قومیت، سطح تحصیلات، محل سکونت، حجم جمعیت خانواده، محل تولد، زمان و فصل واقعه) در وقوع قتل مؤثر بوده است. جامعه ایران در حال گذار از شرایط سنتی (سبک زندگی) به مدرن (فردگرایی و نوسازی اجتماعی) بوده و به دلیل عدم هماهنگی نهادهای اجتماعی (ستیز ارزشی-نهادی)، شکاف طبقاتی، ناکامی اجتماعی و بی‌سازمانی اجتماعی، جامعه دچار کژ کارکرد و شرایط آنومیک (انباشت فشارهای اجتماعی-اقتصادی) شده و در اثر عدم هماهنگی جامعه با شرایط جدید و حل نیازهای جامعه (توسعه ناموزون، تضاد اجتماعی، آشفتگی فرهنگی، نابسامانی نهاد خانواده، فشار اقتصادی روی طبقات اجتماعی، احساس بی‌عدالتی و محرومیت نسبی)، قتل نیز افزایش‌یافته است. به تعبیری، قتل رفتاری فردی، اما کنشی اجتماعی است که شرایط جامعه (عوامل پنج‌گانه فوق)، زمینه‌های اقدام به قتل را تسهیل می‌کنند. در نهایت می توان با انجام سیاستگذاری مناسب اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی از وقوع قتل در جامعه جلوگیری کرد و ادامه راهکارهای آن ذکر شده است. Manuscript profile

هدف اصلی پژوهشپیرامون ارزیابی تأثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به جرم (مقالات پژوهشی چاپ‌شده در فصلنامه معتبر علمی) است. روش پژوهش، فراتحلیل (نرم‌افزار کمی ترکیب اندازه اثر متغیرهای مستقل بر وابسته)، حجم نمونه 16 سند تحقیقی، واحد تحلیل مقالات در بازه زمانی بازه زمانی 1384 الی 1400 به روش نمونه‌گیری تعمدی (غیر احتمالی) است. پژوهش بعد از شناسایی مقدار ضریب همبستگی، حجم نمونه و سطح معنی‌داری (به‌شرط معنی‌داری)، سال و نویسندگان تحقیق، آن‌ها را وارد برنامه cma2 کرده نموده است. نتایج نشان می‌دهد که سرمایه اجتماعی با گرایش به جرم رابطه معکوس و معنی‌داری دارد. مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی نشان می‌دهد که اعتماد اجتماعی با مقدار 49 درصد؛ تعلق مذهبی (33 درصد)؛ حمایت اجتماعی (36 درصد) بالاترین تأثیر؛ انسجام اجتماعی (29 درصد)؛ مشارکت محلی (23 درصد) اثری متوسط و تعلق محیطی با مقدار 19 درصد کمترین تأثیر را داشته است. نتایج فوق نشان می‌دهد که درمجموع 16 پژوهشفوق، توانسته‌اند 0.37 (تصادفی) از تغییرات گرایش به جرم را از طریق سرمایه اجتماعی تبیین کنند، به‌اندازه یک‌میزان تغییر در میزان سرمایه اجتماعی، 3 دهم تغییرات در میزان گرایش به جرم رخ می‌دهد و با افزایش آن، احتمال ارتکاب جرم در بین گروه‌های موردبررسی کاهش می‌یابد. گرایش به جرم در بین دانش‌آموزان (0.586) بیش از همه گروه‌ها متأثر از میزان سرمایه اجتماعی است. گرایش به جرم در بین مردان (0.39)، بیش از زنان (33 درصد) است و به لحاظ فیزیکی؛ جسمانی و روانی مردان تمایل بیشتری به ارتکاب جرم در مقایسه با زنان دارند. بین سطح توسعه استان و گرایش به جرم رابطه معنی داری وجود دارد و مقدار آن برابر با 11 درصد است. در این میان میزان گرایش به جرم در استانهای توسعه یافته (30 درصد) بیشتر و در حال توسعه (21 درصد) متوسط و کم توسعه (14 درصد) کمتر است. Manuscript profile

زمینه و هدف: وندالیسم دانش‌آموزی، مسئله اجتماعی به معنای رفتارمخربانه؛ اخلال‌گرانه و غیرقانونی با هدف ضربه زدن به اموال عمومی و نظم اجتماعی است. هدف اصلی پژوهش مطالعه عوامل مؤثر بر رفتار وندالیسم در بین دانش‌آموزان است.روش تحقیق: روش پژوهش فرا تحلیل (cma2)؛ جامعه آماری (45 مورد)؛ حجم نمونه 23 پژوهش؛ روش نمونه‌گیری از نوع تعمدی و غیر احتمالی؛ بازه زمانی 1378 الی 1400 است.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که در سطح خرد (عوامل خانوادگی: انسجام خانوادگی، حمایت عاطفی خانوادگی، جامعه‌پذیری در خانواده، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، سرمایه فرهنگی)، میانه (عوامل مدرسه‌ای: تعامل اجتماعی، مشارکت اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، اعتماد اجتماعی، کنترل اجتماعی، سرمایه اجتماعی) و در سطح کلان (عوامل جامعه‌ای: نارضایتی اجتماعی، محرومیت نسبی، هم‌نشینی افتراقی، آنومی اجتماعی-سیاسی) بر رفتار وندالیسم دانش آموزان تأثیر معنی‌داری دارد.نتیجه: درنهایت با اصلاح و مدیریت الگوهای آموزشی مدرسه؛ تقویت ساختار نهاد خانواده و کاهش مشکلات جامعه (فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی) می‌توان از بروز رفتار وندالیسم جلوگیری کرد.کلیدواژگان: آنومی اجتماعی؛ دانش‌آموزان؛ هویت قومی؛ وندالیسم. Manuscript profile

Background and introduction: The consequences of these changes are the breakdown of family order and the appearance of delinquency and deviance. The main purpose of the research is to study the effect of family factors on the delinquency rate of young people.Method: The research method is a meta-analysis, a reverse questionnaire type in the period of 2000 to 2020. The size of the population is 35 documents, and the sample size equal to 29 documents was selected by non-probability (intentional) sampling method, following the validity and validity criteria of the research (inclusion and exclusion criteria).Findings: The results show that between social factors (social exclusion, family trust, family cohesion, social control); family (family violence; strictness and punitive behavior; family disputes; family emotional crisis; broken family); cultural (religious affiliation; cultural capital; lifestyle; virtual space; generation gap); There is a significant relationship between economic (relative deprivation, economic capital, family social base) and background factors (household size; age; social class; education) and youth delinquency.Conclusion: the transition of the family from traditional to modern as a result of modernization; faced with social disorganization (dysfunction) and reduced the authority of the family system; Imbalance of social roles, decreasing levels of social control; increasing disunity; reduction of family social order; The crisis of social capital and socio-economic pressure has led to an increase in delinquency among young people. Manuscript profile

Consumption of alcoholic beverages is known as a socio-cultural problem (anomy) in the society, which is more prevalent among the youth, the elderly and different groups. The purpose of this research is to study the factors affecting the consumption of alcoholic beverages. Quantitative meta-analysis research method; sample size of 29 items; the period from 2007 to 2021; It was done by following the validity and entry criteria (correlation coefficient; sample size, year of research; and significance level) and exit criteria (lack of research validity; lack of clear hypothesis; lack of correlation coefficients). The results show that family factors (history of consumption in the family; family control weakness; family emotional crisis; family conflict and conflict); cultural factors (inappropriate leisure style; cultural capital; religious affiliation; social label; medicinal norm of alcoholic beverages; ethnic norms); Psycho-personality factors (decrease in self-confidence; social aggression; social anxiety; abnormal feeling; sensation seeking; acquisition and experience of pleasure-seeking; weak self-control); failure factors (academic-educational failure; job-social failure; love-marriage failure); socialization factors (belonging to a subculture; negative reference model; peer-friend pressure; socializing with deviant people; inappropriate social environment; incomplete socialization); social capital (social participation; social support; social trust; social commitment); There is a significant relationship between economic factors (relative deprivation, economic poverty, socio-economic base, unemployment) and contextual factors (age, education, place of residence) and alcohol consumption. Manuscript profile

سرمایه اجتماعی؛ نقش پیشگیرانه در اقدام به خودکشی دارد. هدف اصلی پژوهش تبیین رابطه بین سرمایه اجتماعی و مؤلفه‌های آن با اقدام به خودکشی در شهرستان ایلام است. روش تحقیق از نوع کمی (پیمایش)، ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته و استاندارد (ترکیبی) بوده و با فرمول کوکران 515 نفر تعیین و در شهرهای ایلام، ایوان، دره شهر، ملکشاهی و دهلران بعد اختصاص حجم نمونه؛ به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی توزیع‌شده و سطح روایی و پایایی پژوهش نیز برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد که سرمایه اجتماعی و مؤلفه‌های آن (انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، تعلق اجتماعی) با اقدام به خودکشی رابطه معنی‌داری داشته و ضریب همبستگی شاخص سرمایه اجتماعی برابر با 0.387- است. بر این اساس ضریب تعیین پژوهش برابر با 0.139-؛ ضریب تعیین تعدیل‌شده برابر با 0.121- و ضریب همبستگی کلی برابر با 0.201- است. مطابق نتایج؛ سرمایه اجتماعی (اعتماد، انسجام، مشارکت، تعلق اجتماعی) نقش نظارتی، کنترلی و پیشگیرانه در افکار خودکشی داشته و درصورتی‌که استان ایلام از میزان سرمایه اجتماعی بالایی برخوردار باشد، تاب‌آوری اجتماعی-روانی (آستانه تحمل روانی-اجتماعی) بیشتری در هنگام مواجهه با ناکامی اجتماعی، محرومیت؛ فشارهای اجتماعی و فرهنگی داشته و کمتر مرتکب رفتار پرخطری مثل اقدام به خودکشی می‌شوند. Manuscript profile

رفتار پرخطر در جوامع در حال گذار از حالت سنتی به مدرنیته (به دلیل شرایط خاص دوران گذار)، در بین گروه‌های اجتماعی افزایش می‌یابد و در روند توسعه جامعه به دلیل اثرگذاری آن بر عملکرد نیروی انسانی، چرایی گرایش به آن نیاز به بررسی دارد. بر این اساس، این پژوهش قصد دارد رفتار پرخطر را در بین نوجوانان و جوانان ۱۵ تا ۴۰ ساله ایرانی طی دهه‌های 1401-1390 موردبررسی قرار دهد.پژوهش حاضر از نوع روش فراتحلیل کمی، جامعه آماری آن 37 پژوهش که 28 سند به رعایت ملاک ورود(اعتبار و روایی، داشتن ضریب همبستگی، پیمایشی بودن و حجم نمونه) و خروج (نداشتن معیارهای علمی پژوهش) به روش نمونه‌گیری تعمدی از منابع علمی نورمگز، ایران داک، جهاد دانشگاهی، علم نت و ایران داک، انتخاب شدند.نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که بین متغیر مهارت‌های اجتماعی (0.292)، سرمایه اجتماعی (0.183)، حمایت اجتماعی (0.143)، بیگانگی اجتماعی (0.250)، تعلقات مذهبی (0.177)، سبک زندگی (0.206)، عزت‌نفس اجتماعی (0.147)، پیوند افتراقی (0.231) و فشار عمومی (0.133) با رفتار پرخطر رابطه معنی‌داری وجود دارد. درمجموع متغیرهای معنی‌دار در مدل توانسته‌اند 0.215 از واریانس متغیر رفتار پرخطر را تبیین و پیش‌بینی نمایند. متناسب با یافته‌های تحقیق، با ایجاد سازوکارهای کنترل اجتماعی (رسمی+ غیررسمی)، تقویت مؤلفه‌های سرمایه‌ای (اقتصادی+ اجتماعی و فرهنگی) و جامعه‌پذیری شخصیتی جامعه ایرانی از طریق نظام مدرسه، دانشگاه و رسانه‌های اجتماعی، می‌توان شدت گرایش به رفتار پرخطر را تعدیل کرد. Manuscript profile

فرهنگ سیاسی به دانش سیاسی، آگاهی سیاسی، دانش، تاکتیک، ذائقه یا نگرش سیاسی شهروندان اطلاق می‌شود. در ایران مسئله سیاست، مشارکت در انتخابات، حضور درصحنه‌های مختلف سیاسی-اجتماعی و آگاهی سیاسی شهروندان از احزاب و کاندیداها نشانگر رشد فرهنگ سیاسی آنهاست. هدف اصلی این تحقیق مطالعه عوامل مؤثر بر فرهنگ سیاسی شهروندان در بازه زمانی 1380 الی 1400 است. روش تحقیق از نوع فراتحلیل (کمی)، جامعه آماری آن 45 سند که 23 تحقیق (پیمایشی بودن، داشتن ضرایب همبستگی، سطح معنی‌داری و حجم نمونه) به روش غیر احتمالی انتخاب شدند. نتایج نشان می‌دهد بین سرمایه سیاسی، رسانه جمعی، سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی، عوامل فرهنگی، عوامل روانی و مسائل ملی بافرهنگ سیاسی رابطه معنی‌داری وجود دارد. با توجه به وجود ناهمگنی بین مطالعات فوق، از متغیرهای تعدیل گر استفاده‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که از بین گروه‌های قومی قوم ترک با مقدار (0.23)، فارس (0.21)، ترکمن (0.20) و قوم کرد (0.18) بر فرهنگ سیاسی به‌عنوان متغیرهای میانجی تأثیر داشته و اثر کلی آن‌ها برابر با 0.18 درصد است. از بین نوع جامعه آماری، اساتید دانشگاه با مقدار 0.34 و دانشجویان با مقدار 0.29 و نخبگان علمی با مقدار 0.26 درصد بیشترین تأثیر را به‌عنوان متغیر میانجی بر فرهنگ سیاسی داشته‌اند. Manuscript profile

هدف اصلی پژوهش مطالعه عوامل مؤثر بر اعتیاد زنان است. روش تحقیق از نوع فراتحلیل کمی، ابزار آن پرسشنامه معکوس، روش نمونه‌گیری غیر احتمالی و جامعه آماری آن 39 پژوهش که 27 تحقیق درباره زمانی 1388 الی 1400 انتخاب‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که بین زمینه و عوامل مواد (سن شروع مصرف مواد؛ سبک فراغتی شدن مواد؛ دسترسی آسان به مواد مخدر؛ سابقه اعتیاد و مصرف مواد)؛ عوامل خانوادگی (ستیز و کشمکش خانوادگی؛ سلطه هنجارهای مردانه؛ خانواده ازهم‌گسیخته؛ نابسامانی زندگی زناشویی؛ نارضایتی از زندگی زناشویی؛ اعتیاد خانوادگی)؛ عوامل روانی-شخصیتی (انزوای اجتماعی؛ کسب لذت؛ پرستیز اجتماعی؛ احساس داغ ننگ؛ احساس بیگانگی؛ احساس بی‌هویتی؛ عدم اعتمادبه‌نفس)؛ عوامل اقتصادی (فقر مالی؛ محرومیت نسبی؛ فشار اقتصادی-اجتماعی؛ از دست دین شغل و ناامنی شغلی)؛ عوامل اجتماعی (دوستان ناباب؛ نظارت اجتماعی؛ فرصت مجرمانه؛ نابسامانی محیطی؛ تعلق خرده‌فرهنگی؛ ناهمگونی قومی؛ ناکامی اجتماعی) و عوامل فرهنگی (فرهنگ فقر؛ میزان دین‌داری؛ مصرف رسانه‌ای؛ شبکه‌های مجازی؛ سرمایه فرهنگی؛ سطح تحصیلات) با گرایش زنان به اعتیاد رابطه معنی‌داری داشته است. Manuscript profile