حوزة ادبیات تعلیمی فارسی نه تنها در قالب و شیوة بیان بسیار رنگارنگ و متنوع می نماید، که در محتوا نیز پهنة وسیعی درنوردیده و از فردیترین عرصة خود سازی و آموزش و تزکیة درون در آثار صوفیانه و حتی آثار غنایی تا برونیترین حوزة انسانی، یعنی آثار سیاسی و اجتماعی را در بر می گیرد. ادب تعلیمی، همچنان که از نام آن برمی آید، ادبیاتی است که در خدمت ارشاد و تعلیم باشد. هدف اصلی سراینده در این نوع از اشعار، تشریح و تبیین مسائل اخلاقی و اندیشه‌های مذهبی، حکمی و مضامین پند واندرزی است.اشعار تعلیمی گاهی به صورت منظومه‌ها و داستان‌ها و قطعاتی مستقل و جداگانه و گاه در میان موضوعات دیگر ادبی به تعلیم و پند و اخلاق و مفاهیم حکمی، مذهبی، پندواندرز می پردازد. نظامی گنجوی، هرچند بیشتر به عنوان شاعری تغزّلی و غنایی شهرت دارد؛ اما بررسی دقیق آثار وی، نشانگر سیمای خردورزانه و تعلیمی آثار وی، در پسِ سخن‌پردازی های هنرمندانه اوست. نظامی با بهره‌گیری از آموزه‌های اخلاقی شعر خود را ارزش و غنای بیشتری بخشیده است. شعر او پیام‌ جامع و جهانی دارد و مختص به تاریخ یا فرهنگ خاصی نیست. این مقاله درون‌ مایه‌های تعلیمی منظومه‌های نظامی گنجوی را می کاود تا ارزش واعتبار هنری آثار او در همراهی با آموزه‌های تعلیمی و اخلاقی را نشان دهد واز طریق همین آموزه‌ها گرایش‌های اخلاقی، سلایق رفتاری و جهان‌بینی او را بررسی نماید. Manuscript profile