• Home
  • زهرا عابدی

    List of Articles زهرا عابدی


  • Article

    1 - بررسی اثر به کارگیری سیستم‌های هوشمند حمل و نقل بر میزان انتشار کربن دی-اکسید (CO2)(مطالعه موردی محور کرج-چالوس) در ایران
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 5 , Year , Autumn 2023
    زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر به کارگیری سیستم های هوشمند حمل و نقل ITS بر میزان انتشار کربن دی اکسید (CO2) (مطالعه موردی محور کرج-چالوس) می باشد. پژوهش حاضر از نظر طبقه بندی بر مبنی هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. هدف تحقیق کاربردی، توسعه دانش کاربردی در More
    زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر به کارگیری سیستم های هوشمند حمل و نقل ITS بر میزان انتشار کربن دی اکسید (CO2) (مطالعه موردی محور کرج-چالوس) می باشد. پژوهش حاضر از نظر طبقه بندی بر مبنی هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. هدف تحقیق کاربردی، توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. روش تحقیق: هم چنین تحقیق حاضر، از نظر روش و ماهیت از نوع تحقیق توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری تحقیق حاضر، خودروهایی می باشد که طی هشت روز پر تردد شهریورماه از ساعت 1 بامداد الی 24 شب، در محور کرج چالوس در سال 1398 در زمان مورد مطالعه تردد داشته اند و نمونه گیری خاص دیگری صورت نگرفته است. کلیه محاسبات و تجزیه و تحلیل ها، با استفاده از نرم افزارهای Excel و 10Eviews انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بکارگیری سیستم هوشمند حمل و نقل منجر به کاهش زمان سفر در محور کرج-چالوس و به تبع آن باعث کاهش انتشار گاز کربن دی اکسید (CO2) شده است. بحث و نتیجه گیری: یافته‌ها نشان داد که به کار گیری سیستم هوشمند حمل و نقل(ITS) در 8 روز مورد مطالعه، منجر به کاهش 2521 تن انتشار کربن دی اکسید در محورکرج-چالوس شده است. Manuscript profile

  • Article

    2 - برآورد شاخص ردپای اکولوژیک انرژی (برق و گاز طبیعی) و آب مصرفی بخش خانوار در مناطق 22 گانه شهر تهران
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 11 , Year , Winter 2020
    زمینه و اهداف: رشد جمعیت و مصرف بی رویه منابع طبیعی جهت تداوم رفاه اقتصادی، علاوه بر نابودی اکوسیستم سبب بروز کمبود در کره قابل حیات گردیده است که جهت پیشگیری از بروز هرگونه کمبود در دسترسی به منابع طبیعی، مصرف هر بخش اقتصادی باید با رعایت توان بازتولید اکوسیستم ادامه ی More
    زمینه و اهداف: رشد جمعیت و مصرف بی رویه منابع طبیعی جهت تداوم رفاه اقتصادی، علاوه بر نابودی اکوسیستم سبب بروز کمبود در کره قابل حیات گردیده است که جهت پیشگیری از بروز هرگونه کمبود در دسترسی به منابع طبیعی، مصرف هر بخش اقتصادی باید با رعایت توان بازتولید اکوسیستم ادامه یابد. این مقاله به برآورد ردپای اکولوژیک مصرف آب و انرژی (برق و گازطبیعی) بخش خانوار در مناطق 22 گانه شهر تهران و تخمین ظرفیت زیست محیطی منابع مذکور پرداخته است. روش بررسی: در این مقاله ضمن برآورد ردپای اکولوژیک به روش مبتنی بر مصرف آشکار منابع، میزان ظرفیت زیست محیطی براساس بازده زمین برآورد گردیده و همچنین شکاف اکولوژیک در مفهوم کمبود دسترسی به منابع بدست آمده است. برای یافتن تأثیر راه حل- های کاربردی در کاهش شکاف اکولوژیک نیز از طریق نرم افزار SPSS و آزمون کوکران و همچنین تدوین پرسش نامه مرتبط با مصرف منابع موردبررسی در بخش خانوار، مهم ترین عامل موثر در کاهش شکاف اکولوژیک مشخص گردیده است. یافته ها: برآورد ردپای اکولوژیک آب و انرژی (برق و گازطبیعی) مورد استفاده در بخش خانوار شهر تهران به ارتباط منفی میان تداوم فعالیت های بخش خانوار و شکاف اکولوژیک منابع مذکور اشاره دارد، که باتوجه به نتایج بدست آمده و تحلیل آن ها، شکاف اکولوژیکی بیش از 4 میلیون هکتار حاصل از مصرف بی رویه آب، برق و گاز طبیعی در بخش خانوار شهر تهران موجود است. پس از برآورد شکاف اکولوژیک، پرسش نامه هایی برای شفاف سازی دلایل هدررفت منابع بین خانوار توزیع گردید که براساس آن، جامعه آماری در ارزیابی پرسش نامه، جمعیت خانوار 22 گانه شهر تهران به تعداد 2 میلیون و 830 هزار خانوار در نظر گرفته شد و برای ایجاد یکنواختی تحلیل، خانوارها با جمعیت 3 نفره مبنا قرار گرفتند که از طریق فرمول کوکران تعداد 1100 خانوار به عنوان نمونه و به طور تصادفی انتخاب شدند. بحث ونتیجه گیری: باتوجه به نتایج بدست آمده و تحلیل آن ها، مهم ترین عامل جهت کاهش شکاف اکولوژیک و داشتن بهینه مصرف آب در بخش خانوار، کاهش مصرف آب برای شست وشو وسایل نقلیه، مهم ترین عامل جهت ایجاد بهینه مصرف برق در بخش خانوار، استفاده از لامپ های کم مصرف و مهم ترین عامل جهت ایجاد بهینه مصرف گازطبیعی در بخش خانوار، استفاده از پنجره های دو- جداره و کم ترین عامل تأثیرگذار استفاده از بخاری های گازی متناسب با متراژ خانه بوده است. Manuscript profile

  • Article

    3 - تکنیک حسابداری هزینه یابی جریان مواد و انرژی ( MFCA ) در راستای مدیریت بهبود مستمر بهره وری (مطالعه موردی : بخش احیا (خط6) و بخش برش و بسته بندی در کارخانه آلومینیوم سازی ایران (ایرالکو))
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 8 , Year , Autumn 2021
    زمینه و اهداف : استراتژی بهره وری سبز با آینده نگری و تکیه بر پایه های بهبود بهره وری به عنوان راهکار کلیدی در راستای اهداف توسعه هزاره و توسعه پایدار محسوب میگردد. مهمترین تکنیک بهره وری سبز ،حسابداری هزینه یابی جریانمواد و انرژی می باشد که علاوه بر داشتن نقش مکمل با س More
    زمینه و اهداف : استراتژی بهره وری سبز با آینده نگری و تکیه بر پایه های بهبود بهره وری به عنوان راهکار کلیدی در راستای اهداف توسعه هزاره و توسعه پایدار محسوب میگردد. مهمترین تکنیک بهره وری سبز ،حسابداری هزینه یابی جریانمواد و انرژی می باشد که علاوه بر داشتن نقش مکمل با سایر ایزوهای سری 14000 (سیستم مدیریت محیط زیست)، در برگیرنده سایر تکنیکهای بهره وری سبز از جمله چرخه دمینگ[1]، شش سیگما، 3R[2] و مواردی از این قبیل است. روش بررسی : در این مقالهگذشته از ردیابی جریان مواد و انرژی در فرآیندهای تولید، برآورد کمی و پولی مراکز مقدارسنجی، موازنه ورودی ها و خروجی ها در هر قسمت برآورد گردیده و همچنین پتانسیل کاهش مواد و انرژی در بخش های مذکور مشخص شده است. یافته ها : بر اساس محاسبات صورت گرفته، میزان اتلافات مواد و انرژی برابر با 17910.6425 تن به ارزش 901761.462 میلیون ریال بوده است. بیشترین اتلافات مربوط به مرکز مقدارسنجی " سالن CD" در بخش احیا و مرکز مقدارسنجی " برش" در بخش برش و بسته بندی می باشد که به ترتیب که 61/51 % و94/99 % از کل ضایعات هر بخش را به خود اختصاص داده اند. همچنین کمترین اتلافات مرتبط با مرکز مقدارسنجی "FTP[3]" در بخش احیا و مرکز مقدارسنجی "حمل ونقل " در بخش برش و بسته بندی بوده اند. بحث و نتیجه گیری : نتایج حاصل از تحقیق می دهد این تکنیک با کاهش مصرف نهاده های تولید به ازای یک مقدار مشخص تولید و یا ارائه خدمات، کاهش هزینه های تولید، کاهش اتلافات فرآیندهای تولیدی، راندمان تولید و رقابت پذیری محصولات را در سطح ملی و جهانی ارتقا می دهد و همچنین عملکرد های اقتصادی و زیست محیطی را نیز بهبود می بخشد. [1]- Plan, Do, Check, Act (PDCA) [2]- Reduce, Reuse, Recycle [3]- Flora Transfer Protocol Manuscript profile

  • Article

    4 - ارزیابی حساسیت اراضی جهت تعیین مناطق مستعد تولید گردو غبار (مطالعه موردی: استان البرز)
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 11 , Year , Winter 2022
    زمینه و هدف: وسعت بسیار زیاد مناطق خشک و فراوانی پدیده های گرد و غبار در کشور باعث شده است، شناسایی دقیق کانون های تولید گرد و غبار همواره یکی از اهداف اصلی پژوهش ها در زمینه گرد و غبار به شمار آید. هدف اصلی این مطالعه شناسایی منبع طوفان گرد و غبار در استان البرز است.رو More
    زمینه و هدف: وسعت بسیار زیاد مناطق خشک و فراوانی پدیده های گرد و غبار در کشور باعث شده است، شناسایی دقیق کانون های تولید گرد و غبار همواره یکی از اهداف اصلی پژوهش ها در زمینه گرد و غبار به شمار آید. هدف اصلی این مطالعه شناسایی منبع طوفان گرد و غبار در استان البرز است.روش بررسی: در این پژوهش از شاخص حساسیت زمین در برابر فرسایش بادی (ILSWE) برای مکان یابی منابع تولید گرد و غبار استفاده شد. شاخص ILSWE از ترکیب پنج فاکتور موثر در فرسایش بادی شامل فرسایش دهندگی اقلیم، فرسایش پذیری خاک، سله خاک، پوشش گیاهی و زبری سطح ایجاد شده است. برای محاسبه این فاکتورها از نقشه های دما، بارش، سرعت باد، درصد شن، سیلت، رس، کربنات کلسیم، EVI و کاربری اراضی استفاده شد. بعد از محاسبه هریک از فاکتورها، با ضرب آنها در هم، شاخص ILSWE محاسبه شد. درنهایت با طبقه بندی این شاخص در نرم افزار Arc GIS مناطق حساس شناسایی شد.یافته ها: نقشه نهایی شاخص ILSWE نشان داد که به طورکلی مناطق جنوبی استان البرز نسبت به دیگر نواحی، به فرسایش بادی حساس تر هستند. نقشه طبقه بندی ILSWE نشان داد که 5/34٪ از منطقه مورد مطالعه در کلاس خیلی کم، 8/26 ٪ در کلاس کم، 3/18٪ در کلاس متوسط، 6/12٪ در کلاس زیاد و 8/7٪ در کلاس خیلی زیاد حساسیت به فرسایش بادی قرار دارد. کلاس حساسیت زیاد به عنوان کانون ایجاد گرد و غبار در نظر گرفته شد که عمدتا در نواحی جنوبی استان البرز قرار دارد. اکثر نواحی کانون ایجاد گرد و غبار، اراضی بایر هستند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، اراضی بایر نقش مهمی در تولید گرد و غبار استان البرز دارند درنتیجه عملیات تثبیت خاک در این نواحی برای کاهش گرد و غبار لازم است. به طور کلی نتایج این پژهش نشان داد که شاخص ILSWE، یک مدل منطقه ای مناسب جهت تعیین مناطق مستعد و کانون های تولید گرد و غبار است. Manuscript profile

  • Article

    5 - بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 9 , Year , Winter 2020
    زمینه و اهداف: کم آبی های سالیان اخیر و کاهش نزولات جوی سبب شده تا تغییرات شگرفی در اکوسیستم دریاچه ارومیه رخ دهد . هدف اصلی این تحقیق بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی است. روش بررسی: در این تحقیق ( 1395) از اسناد و مدارک و مطالعات مید More
    زمینه و اهداف: کم آبی های سالیان اخیر و کاهش نزولات جوی سبب شده تا تغییرات شگرفی در اکوسیستم دریاچه ارومیه رخ دهد . هدف اصلی این تحقیق بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی است. روش بررسی: در این تحقیق ( 1395) از اسناد و مدارک و مطالعات میدانی استفاده شده است. جامعه آماری شامل ذینفعان ، مردم محلی، گردشگران منطقه می باشند. نمونه گیری به صورت تصادفی و حجم نمونه پس از انجام پیش آزمون با استفاده از آزمون کوکران مشخص گردید. روش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها روش مشروط بوده و با بهره گیری از نرم افزار های Excel ,Eviews ارزش های اقتصادی دریاچه ارومیه برآورد گردید، در تجزیه و تحلیل تغییرات ایجاد شده در دریاچه ارومیه نیز از نرم افزار GIS استفاده شده است . یافته ها: با توجه به تغییرات تراز سطح آب دریاچه ارومیه ، برداشت بی رویه از چاه ها و کشت محصولات با مصرف بالای آب در زمین های کشاورزی از عوامل مهم در خشک شدن دریاچه ارومیه به حساب می آید . بحث و نتیجه گیری: برآورد گردید که میزان تمایل به پرداخت برای حفاظت از ارزش های مختلف دریاچه ارومیه در مجموع برابر با 220484 تومان به ازای هر نفر برای یک ماه می باشد. مدیریت درست منابع و توقف ساخت سدهای جدید بر روی سایر رودخانه های دریاچه، تغییر الگوی کشت، افزایش بهره‌وری آب از جمله اقداماتی است که می بایست برای تعادل بخشیدن به نوسانات این دریاچه در دستور کار قرار گیرد. Manuscript profile

  • Article

    6 - بررسی فرآیند طبقه بندی مالیات سبز درابزار های زیست محیطی، در راستای رسیدن به توسعه پایدار
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 9 , Year , Winter 2022
    زمینه و هدف: یکی از چالش‌های فرا روی دولت‌ها در قرن اخیر بحران‌های زیست محیطی مانند افزایش دما، تغییرات اقلیمی، آلودگی های زیست محیطی، از بین رفتن گونه های گیاهی و جانوری و.. می‌باشد. دولت‌های اروپایی و آمریکای شمالی یا ژاپن اغلب از قوانین و ابزارهای مالی سبز برای پیشبر More
    زمینه و هدف: یکی از چالش‌های فرا روی دولت‌ها در قرن اخیر بحران‌های زیست محیطی مانند افزایش دما، تغییرات اقلیمی، آلودگی های زیست محیطی، از بین رفتن گونه های گیاهی و جانوری و.. می‌باشد. دولت‌های اروپایی و آمریکای شمالی یا ژاپن اغلب از قوانین و ابزارهای مالی سبز برای پیشبرد سیاست‌های حفظ محیط زیست خود بهره می‌برند.روش بررسی: در این پژوهش محقق در گام نخست با استفاده از رویکرد تحلیل خبرگی با استفاده از روش دلفی فازی معیار‌ها و الگو‌های موثر بر روی مالیات سبز را شناسایی نموده و پس از غربالگری الگو‌های اجرایی را معرفی خواهد نمود . در گام دوم با استفاده از تئوری علّی روش دیمتل در محیط ارزیابی فازی (بدلیل دقت بالای رویکرد روش فازی این رویکرد در تحلیل‌ها استفاده شده است) به ارزیابی رواداشتی الگوهای اجرایی نسبت به یکدیگر اقدام خواهد شد .در نهایت الگوی اجرایی همبستگی ارائه می‌شود. الگوی تحلیل شبکه فازی که رویکردی جامع نگرانه به مساله محیط باز مالیات سبز می‌باشد الگوهای شناسایی شده را طبقه‌بندی و گریدبندی خواهد نمود.یافته ها: این مطالعه با استفاده از روش تحلیلی و کتابخانه‌ای نشان می‌دهد مالیات به عنوان یکی از ابزارهای سیاست مالی، در رشد و توسعه پایدار و تامین عدالت اجتماعی نقش مهمی ایفا می‌کند. هدف اصلی این پژوهش بررسی فرآیند طبقه بندی مالیات سبز درابزار های زیست محیطی، در راستای رسیدن به توسعه پایدار می باشد.بحث و نتیجه گیری: ایران می‌تواند با طراحی و اجرای مالیات سبز (مالیات‌های زیست محیطی) به عنوان یکی از پایه‌های مالیاتی رایج در کشورهای منطقه، سهم درآمدهای مالیاتی خود را افزایش و تاثیر مثبتی در کیفیت محیط زیست بر جای بگذارد. Manuscript profile

  • Article

    7 - ارزیابی تغییرات اقلیم و پیش بینی اثر آن بر عملکرد و مصرف سوخت نیروگاه های حرارتی ایران در دهه آینده
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 5 , Year , Autumn 2014
    مطالعات متعددی در زمینه تغییر اقلیم در مناطق مختلف جهان صورت گرفته که در بسیاری از مطالعات اثر تغییرات پارامترهای هواشناسی بر عملکرد بخش انرژی بررسی شده است. در این تحقیق با استفاده از نتایج محاسبات تغییر اقلیم در استان های ایران که از روش ریز مقیاس نمایی با شبکه عصبی ح More
    مطالعات متعددی در زمینه تغییر اقلیم در مناطق مختلف جهان صورت گرفته که در بسیاری از مطالعات اثر تغییرات پارامترهای هواشناسی بر عملکرد بخش انرژی بررسی شده است. در این تحقیق با استفاده از نتایج محاسبات تغییر اقلیم در استان های ایران که از روش ریز مقیاس نمایی با شبکه عصبی حاصل شده ، به بررسی اثر آن بر عملکرد بخش تولید انرژی در نیروگاه های کشور در دهه آینده پرداخته شده است. محاسبات نشان می‌دهد که به طور متوسط بازدهی نیروگاه‌های گازی حدود 6/0% به ازای هر 1 درجه افزایش دما، کاهش می‌یابد. همین طور بازدهی نیروگاه‌های بخاری و ترکیبی به طور میانگین حدود 5/0و 4/0% کاهش می‌یابد. با توجه به نتایج تغییر اقلیم در ایران ، در سال 2025 به طور متوسط حدود oC36/1 افزایش خواهد یافت پس از بررسی دقیق میانگین افزایش دمای مؤثر بر عملکرد نیروگاه‌ها در کل کشورکه منجر به افت بازدهی بخش تولید انرژی خواهد شد، حدود oC13/1 محاسبه شد. پس از انجام محاسبات و به کار گیری نرم‌افزار انرژی و محیط زیست مصرف سوخت نیروگاه‌های حرارتی حدود 49/2% افزایش خواهد یافت. بر اساس نتایج میزان انتشار دی اکسید کربن حدود 3/1% و هزینه ‌های اجتماعی ناشی از انتشار آلاینده‌ها نیز حدود 2% افزایش خواهد یافت. Manuscript profile

  • Article

    8 - ارزیابی فنی و اقتصادی سیستم های بازیافت انر‍ژی در نیروگاه گازی کرمان با دیدگاه کاهش آلودگی هوا
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 4 , Year , Autumn 2009
    تولید انرژی در کشور در 6 سال گذشته به طور متوسط سالانه 29/8 % رشد داشته است. در حال حاضر نیروگاه های کشور سهم عمده ای از گاز های گلخانه ای را تولید می نمایند. بهینه سازی سیستم های نیروگاهی با توجه به ساخت نیروگاه های جدید یکی از چالش های اصلی زیست محیطی کشور است. بنابرا More
    تولید انرژی در کشور در 6 سال گذشته به طور متوسط سالانه 29/8 % رشد داشته است. در حال حاضر نیروگاه های کشور سهم عمده ای از گاز های گلخانه ای را تولید می نمایند. بهینه سازی سیستم های نیروگاهی با توجه به ساخت نیروگاه های جدید یکی از چالش های اصلی زیست محیطی کشور است. بنابراین ارزیابی ساخت و توسعه سیستم های بازیافت انرژی در جهت افزایش راندمان نیروگاه های گازی با آلودگی کم می تواند کمک شایانی به محیط زیست نماید. در این مقاله بررسی فنی و اقتصادی سیستم های بازیافت انرژی در نیروگاه گازی کرمان با دیدگاه کاهش آلودگی هوا انجام پذیرفته است. نتایج نشان می دهد پتانسیل احداث نیروگاه های سیکل ترکیبی در کشور وجود داشته و این طرح ها با توجه به صرفه جویی سوخت و افزایش راندمان نیروگاه های گازی تاثیر به سزایی در استفاده بهینه از سوخت و کاهش گازهای آلاینده هوا دارد. ایجاد سیستم بازیافت انرژی در نیروگاه های گازی (سیکل ترکیبی) کاملا اقتصادی بوده و این طرح ها نرخ برگشت سرمایه 10-9 سال را دارد . نتایج این بررسی نشان می دهد با ساخت این نیروگاه به طور متوسط در 30 سال بهره برداری از آن سالیانه 152 میلیون لیتر گازوئیل و 3/58 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی صرفه جویی خواهد شد. صرفه جویی در مصرف این مقدار سوخت تولید گازهای گلخانه ای را 652/1 میلیون تن کاهش خواهد داد . Manuscript profile

  • Article

    9 - بررسی پیامدهای اقتصادی - زیست محیطی افزایش بازده نیروگاه های برق فسیلی
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 12 , Year , Winter 2008
    وسعه اقتصادی به عنوان یک رکن اساسی در مجموعه سیاست های هر کشور مطرح است و انرژی عامل اصلی و ضروری توسعه اقتصادی در هر جامعه می باشد. رشد روزافزون جمعیت، وابستگی به انرژی و به تبع آن رشد مصرف انرژی فسیلی، موجب افزایش مشکلات زیست محیطی می شود. شایان ذکر است بخش انرژی در ت More
    وسعه اقتصادی به عنوان یک رکن اساسی در مجموعه سیاست های هر کشور مطرح است و انرژی عامل اصلی و ضروری توسعه اقتصادی در هر جامعه می باشد. رشد روزافزون جمعیت، وابستگی به انرژی و به تبع آن رشد مصرف انرژی فسیلی، موجب افزایش مشکلات زیست محیطی می شود. شایان ذکر است بخش انرژی در تمام مراحل، از مرحله تولید تا مصرف موجب نشر آلاینده های مختلف زیست محیطی می گردد. بخشی از آلاینده های مهم بخش انرژی گازهای گلخانه ای (SF6، PFCs، HFCs، CH4، NOx، CO2) است که از تاثیرات آن می توان تغییر اقلیم در طولانی مدت را نام برد. یکی از راهکارهای کاهش اثرات زیست محیطی نیروگاه ها افزایش بازده آنها می باشد. لذا در این پژوهش که با هدف بررسی راهکارهای افزایش بازده نیروگاه و آثار زیست محیطی و اقتصادی آن انجام شده است، به بررسی بازده نیروگاه های گازی، سیکل ترکیبی و بخاری پرداخته شده است. همچنین هزینه های اجتماعی آلاینده ها و اثرات آنها بر سلامت انسان و محیط زیست نیز مطالعه شده است. با توجه به محاسبات صورت گرفته، مشاهده می شود در نتیجه افزایش بازده، میزان آلاینده های تولیدی و هزینه های اجتماعی کاهش قابل ملاحظه ای می یابد، از آنجا که با توجه به اعداد و ارقام به دست آمده، این کاهش بیشتر در نیروگاه های بخاری رخ می دهد، لذا ارجحیت افزایش بازده در نیروگاه های بخاری می باشد. بر این اساس پیشنهاد می شود با توجه به نتایج حاصل سیاست های افزایش بازده با اولویت اجرا در نیروگاه های بخاری اعمال گردد. Manuscript profile

  • Article

    10 - سیستم های ترکیبی خورشیدی راه حلی نوین برای گرمایش در ساختمان ها
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 7 , Year , Autumn 2009
    از میان کاربردهای حرارتی انرژی خورشیدی، سیستم های ترکیبی خورشیدی، به لحاظ فن آوری و اقتصادی در مقایسه با سایر کاربردهای حرارتی انرژی خورشیدی در جهان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. دلیل ارجحیت این سیستم ها در تامین آب گرم و گرمایش خورشیدی نیاز به سطح دمای متوسط بوده که More
    از میان کاربردهای حرارتی انرژی خورشیدی، سیستم های ترکیبی خورشیدی، به لحاظ فن آوری و اقتصادی در مقایسه با سایر کاربردهای حرارتی انرژی خورشیدی در جهان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. دلیل ارجحیت این سیستم ها در تامین آب گرم و گرمایش خورشیدی نیاز به سطح دمای متوسط بوده که این دما با استفاده از کلکتور صفحه تخت و با هزینه کمتر نسبت به سایر کلکتورها تامین می شود. در این مقاله، ابتدا بارهای حرارتی یک آپارتمان مسکونی (در دوحالت با مصالح متداول و با رعایت مبحث 19 مقررات ملی ساختمان) در دو شهر همدان و کرج محاسبه شده است. در مرحله بعدی میزان انرژی حرارتی که با استفاده از سیستم ترکیبی خورشیدی و پنجره ها قابل تامین می باشد محاسبه گردیده است. سپس مطابق با نیاز انرژی ساختمان و بررسی منحنی هزینه- بازده سیستم ترکیبی خورشیدی، تعداد گردآورنده های تخت خورشیدی محاسبه شده و با توجه به تاثیر سایه ردیف کلکتورها بر یکدیگر و محدودیت فضای پشت بام، یک سیستم هیبرید (خورشیدی - فسیلی) پیشنهاد شده است. با توجه به نتایج به دست آمده میزان متوسط انرژی خورشیدی قابل بهره برداری در حالت های مختلف از 15 تا 45% در ماه های سرد سال تغییر می کند. با توجه به صرفه جویی سالیانه در مصرف سوخت و نیز کاهش هزینه های اجتماعی در منطقه سردسیر با استفاده از سیستم ترکیبی خورشیدی و با در نظر گرفتن قیمت جهانی سوخت، سالانه حدود 43 میلیون ریال در هزینه سوخت صرفه جویی می شود که رقم قابل توجهی است و موجب می شود تا هزینه سرمایه گذاری اولیه نسبتاً زیاد این سیستم در مدت زمان کمتر از دو سال جایگزین گردد. به همین ترتیب در منطقه معتدل سالانه حدود 10 میلیون ریال در هزینه سوخت صرفه جویی می شود که موجب بازگشت هزینه سرمایه گذاری اولیه این سیستم در مدت زمان چهار سال می گردد. Manuscript profile

  • Article

    11 - بررسی و محاسبه هزینه های خارجی انتقال کارگاه های کوچک آلاینده و مزاحم آب کاری درون شهری تهران به شهرک صنعتی خوارزمی
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 4 , Year , Summer 2008
    در تمامی دوران صنعتی شدن شهر تهران در مورد استقرار صنایع هیچ گونه ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست جهت دستیابی به توسعه پایدار صورت نپذیرفته است. به همین دلیل این واحدها در بین اماکن مسکونی مزاحمت های بی شماری از قبیل رفت و آمد خودروها وکارگران و نیز آلودگی های زیست محی More
    در تمامی دوران صنعتی شدن شهر تهران در مورد استقرار صنایع هیچ گونه ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست جهت دستیابی به توسعه پایدار صورت نپذیرفته است. به همین دلیل این واحدها در بین اماکن مسکونی مزاحمت های بی شماری از قبیل رفت و آمد خودروها وکارگران و نیز آلودگی های زیست محیطی(آب،هوا،خاک ،صوت) به وجود آورده است از طرف دیگر عدم به کارگیری سیستم های کنترل آلودگی های زیست محیطی (آب، هوا، خاک، صوت) در این کارگاه ها به علت محدودیت فضای آن ها، باعث شده است که این واحدها علاوه بر تبدیل شدن به صنایع آلوده کننده در بافت شهری، خود نیز به دلیل عدم برخورداری از فضای مناسب، در حرکت رو به رشد آینده خود دچار مشکل شوند. .بر این اساس هیات وزیران در سال1369مصوبه انتقال صنایع آلاینده و مزاحم درون شهری تهران را به مکان های مناسب ومورد تایید محیط زیست تصویب نمود. 33 نوع صنعت آلوده و مزاحم جهت انتقال به 17 پلاک مصوب ( شهرک های صنعتی) جهت استقرار مشخص شد که صنعت آب کاری به عنوان صنعت آلوده و مزاحم و شهرک صنعتی خوارزمی به عنوان مکان مناسب از جمله آن ها می باشد. حال سوال اساسی این است که آیا انتقال صنایع کوچک آب کاری درون شهری تهران به شهرک صنعتی خوارزمی تاثیری بر کیفیت محل زندگی ساکنان و محیط زیست منطقه دارد؟ و در صورت مثبت بودن جواب میزان آن به شکل کمی چقدر است ؟ در این تحقیق سعی شده است ، ضمن بررسی وضعیت شهرک های صنعتی استان و صنایع کوچک تهران، نسبت به محاسبه هزینه های وارد بر محیط زیست انسانی(مزاحمت) و طبیعی(آلودگی) ناشی از فعالیت کارگاه های کوچک آب کاری در شهر تهران اقدام شود. بنابراین به بررسی میزان تمایل جامعه تحت تاثیر جهت اجرای این امرو خسارت وارده بر محیط در منطقه 12 شهری تهران پرداخته واز روش های نظری و عملی (روش ارزش گذاری مشروط، جستجو در اینترنت، گفتگو با متخصصان محیط زیست در اداره کل حفاظت محیط زیست و شرکت شهرک های استان تهران، سازمان صنایع و معادن استان تهران، مشاهدات شخصی) استفاده شده است. برخی نتایج به دست آمده از این تحقیق،استقبال شهروندان از اجرای طرح انتقال کارگاه های کوچک آب کاری درون شهری تهران به شهرک صنعتی خوارزمی و برآورد هزینه های مزاحمت و آلودگی ناشی از فعالیت این واحدها در منطقه 12 شهری که منجر به تعیین میزان هزینه خارجی این طرح گردیده، می باشد. Manuscript profile

  • Article

    12 - بررسی منافع اجتماعی جایگزینی CNG به جای بنزین در تاکسی‌های شهر تهران
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 7 , Year , Winter 2011
    حرکت به سوی استفاده از سوخت‌های پاک در بخش حمل و نقل می‌تواند راهکاری موثر برای رفع مشکلات آلودگی محیط زیست ناشی از وسایط نقلیه موتوری به خصوص در شهرهای بزرگ باشد. در این تحقیق سودآوری (یا عدم سودآوری) گازسوز نمودن تاکسی‌های شهر تهران از دیدگاه کاهش هزینه More
    حرکت به سوی استفاده از سوخت‌های پاک در بخش حمل و نقل می‌تواند راهکاری موثر برای رفع مشکلات آلودگی محیط زیست ناشی از وسایط نقلیه موتوری به خصوص در شهرهای بزرگ باشد. در این تحقیق سودآوری (یا عدم سودآوری) گازسوز نمودن تاکسی‌های شهر تهران از دیدگاه کاهش هزینه‌های اجتماعی که می‌توان آن را به افزایش منافع اجتماعی تعبیر نمود، مورد بررسی قرار گرفته‌است. نتایج این مطالعه نشان می‌‌دهد جایگزینی CNG به جای بنزین در تاکسی‌ها شهر تهران با کاهش هزینه‌های اجتماعی انتشار آلاینده‌ها به میزان 8/63 میلیون دلار، در واقع افزایش منافع اجتماعی به همین میزان را تحقق می‌بخشد. لذا مزایای جایگزینی گاز طبیعی (CNG) به جای بنزین تنها ناشی و محدود به تفاوت هزینه‌های بنزین و گاز طبیعی نیست. همچنین اجرای این طرح در مقیاس کلان می‌تواند در ابعاد قابل ملاحظه‌ای به کاهش هزینه‌های اجتماعی در بخش حمل و نقل منجر شود. از سوی دیگر فرآیندهای تامین مالی طرح ‌های زیست‌محیطی در بسیاری از کشورها از مدت‌ها پیش آغاز شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد با توجه به توجیه‌پذیری این طرح در حوزه زیست‌محیطی می‌توان نسبت به پیش‌بینی راهکارهای متناسب در کشور از طریق سازمان‌های ذیربط مانند سازمان حفاظت محیط زیست اقدام نمود. Manuscript profile

  • Article

    13 - بررسی هزینه اجتماعی SO2 منتشره از نیروگاه برق شهید رجایی
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 1 , Year , Spring 2008
    تولید برق فواید زیادی برای جامعه دارد و در عین حال باعث صدمات جبران ناپذیر و ناخواسته ای همچون آسیب رسانی و تخریب محیط زیست می شود. در بررسی فن آوری های مختلف تولید برق و اثرات زیست محیطی باید همواره هزینه های اجتماعی را در نظر قرار گرفت. در این تحقیق هزینه های اجتماعی More
    تولید برق فواید زیادی برای جامعه دارد و در عین حال باعث صدمات جبران ناپذیر و ناخواسته ای همچون آسیب رسانی و تخریب محیط زیست می شود. در بررسی فن آوری های مختلف تولید برق و اثرات زیست محیطی باید همواره هزینه های اجتماعی را در نظر قرار گرفت. در این تحقیق هزینه های اجتماعی SO2 منتشره از نیرو گاه برق شهید رجایی محاسبه شده است. سوخت مصرفی این نیرو گاه گاز طبیعی ، مازوت و گازوئیل است. ظرفیت نیروگاه 2000 مگا وات و دارای یک واحد سیکل ترکیبی متشکل از 6 واحد گازی 112 مگا وات و 3 واحد بخاری 125 مگا وات و یک واحد بخاری متشکل از 4 واحد بخاری 250 مگا واتی می باشد.به منظورمحاسبه هزینه اجتماعی، هزینه های خصوصی و خارجی برای هر واحد نیروگاه به طور جداگانه محاسبه گردیده است. هزینه های خصوصی آن شامل هزینه تعمیر و نگه داری، هزینه سرمایه گذاری و هزینه سوخت می باشد. هزینه سوخت برای هر واحد بخاری و سیکل ترکیبی با توجه به قیمت های یارانه ای و فوب خلیج فارس محاسبه شده است و در نهایت هزینه های خصوصی نیروگاه معادل652،257 و 534،371 ریال بر کیلو وات ساعت برآورد شده است. دی اکسید گوگرد منتشره ازنیروگاه با استاندارد بین المللی هوای آزاد در دو وضعیت عادی و حداکثر بار و در چهار فصل سال مقایسه گردیده و هزینه های خارجی آن برابر 262،096 و 421،226ریال بر کیلو وات ساعت محاسبه شده است. از مجموع آن ها هزینه اجتماعی طی 8 سناریو به دست آمده است. نتایج بررسی هزینه های اجتماعی واحد بخاری و سیکل ترکیبی نشان می دهد که هزینه اجتماعی واحد بخاری در دو فصل پاییز و زمستان به دلیل بالا بودن مصرف سوخت مازوت دراین دو فصل بیشتر است. Manuscript profile

  • Article

    14 - برآورد صرفه جویی اقتصادی ناشی از کاهش خسارات وارد بر سلامت حاصل از احداث یک جایگاه سوخت رسانی CNG در مقایسه با بنزین در شهر تهران
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 4 , Year , Autumn 2012
    گازطبیعی ب هعلت ویژگی ذاتی و ب هویژه سازگاری با محیط زیست، از جمله حام لهای انرژی است که در دو دهه نخست سدهکنونی بالاترین نرخ رشد را در میان حام لهای انرژی داشته است و این امر بدان معنی است که سهم گاز طبیعی در سبد انرژی مصرفجهان رو به افزایش است.در این مقاله با توجه به More
    گازطبیعی ب هعلت ویژگی ذاتی و ب هویژه سازگاری با محیط زیست، از جمله حام لهای انرژی است که در دو دهه نخست سدهکنونی بالاترین نرخ رشد را در میان حام لهای انرژی داشته است و این امر بدان معنی است که سهم گاز طبیعی در سبد انرژی مصرفجهان رو به افزایش است.در این مقاله با توجه به آخرین آمار و اطلاعات موجود درمورد آلودگی هوا و قیمت سوخت، میزان صرف هجویی اقتصادی ناشی ازکاهش خسارات وارد بر سلامت افراد جامعه حاصل از احداث یک جایگاه سوخ ترسانی گازطبیعی فشرده ت کمنظوره با 4 دیسپنسر و مصرفبرآورد شده است. به این ترتیب که خسارت ریالی ناشی از انتشار آلایند ههای ( CNG ) سالانه 10.512.000 مترمکعب گازطبیعی فشردهو 1 لیتر بنزین محاسبه شده و در نهایت با توجه به میزان فروش سالانه یک جایگاه سوخت رسانی CNG حاصل از مصرف 1 مترمکعبکل صرفه جویی ناشی از کاهش آلودگی هوا حاصل از مصرف گاز در مقایسه با حجم معادل بنزین ( به ازای هر کیلومتر پیمایش CNGتعیین شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که کل صرفه جویی ناشی از کاهش خسارات وارد بر سلامتی ناشی از آلودگی هوا برای یکحدود 26.088.303.168 ریال است. این مقادیر در بعد کلان ارقام قابل توجهی است و در دراز CNG جایگاه سوخ ترسانی ت کمنظورهمدت عواید بسیاری از جمله کاهش آلودگی هوا، افزایش سلامت افراد جامع ه، کاهش مصرف بنزین و گازوئیل، جلوگیری از خروج ارز، رفعوابستگی به خارج در زمینه فناوری روز دنیا و ذخیره نفت در سا لهای آینده را عاید کشور خواهد نمود. Manuscript profile

  • Article

    15 - برآورد خسارت تخریب پوشش گیاهی واقع درمحدوده دریاچه سد سازبن
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 10 , Year , Winter 2012
    سد سازبن ، دریکی ازسرشاخه های حوزه کرخه دراستان ایلام ،شرق سرآبله ودرحدود 3 کیلومتر بعدازتلاقی دو رودخانه سیمره و چرداول در داخل تنگ سازبن احداث خواهد شد. جهت تعیین ارزش پوشش گیاهی واقع درمخزن، ابتدا بابازدید ازمنطقه پوشش گیاهی براساس روش های متداول دردنیا با نمونه بردا More
    سد سازبن ، دریکی ازسرشاخه های حوزه کرخه دراستان ایلام ،شرق سرآبله ودرحدود 3 کیلومتر بعدازتلاقی دو رودخانه سیمره و چرداول در داخل تنگ سازبن احداث خواهد شد. جهت تعیین ارزش پوشش گیاهی واقع درمخزن، ابتدا بابازدید ازمنطقه پوشش گیاهی براساس روش های متداول دردنیا با نمونه برداری سیستماتیک -تصادفی شناسایی ،سپس با توجه به قوانین نرخ گذاری درکشور ارزش جنگل ها ومراتع برآورد و درنهایت مشخص شد باتشکیل دریاچه سد مخزنی سازبن درحدود 3269 هکتار مرتع ( شکرتیغال Echinops orientalis ، گون Astragalus gossypinus ، جو وحشی Hordeum spontaneum و...)وحدود 71 هکتار جنگل که مهم ترین گونه های آن شامل بادام وحشی Amygdalus scoparia ، بنه Pistacia وبلوط Quercus brantii.و.. است ، به زیر آب خواهد رفت. خسارت وارده 3.198.970.040 میلیارد ریال بر آوردشد که در برابر660 میلیارد ریال سود حاصل از احداث سد سازبن کم و با در آمد حاصل از تولید انرژی و مصارف آب قابل جبران می باشد. Manuscript profile

  • Article

    16 - بررسی منافع اجتماعی جایگزینی CNG به جای بنزین در تاکسی‌های شهر تهران
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 4 , Year , Autumn 2011
    حرکت به سوی استفاده از سوخت‌های پاک در بخش حمل و نقل می‌تواند راهکاری موثر برای رفع مشکلات آلودگی محیط زیست ناشی از وسایط نقلیه موتوری به خصوص در شهرهای بزرگ باشد. در این تحقیق سودآوری (یا عدم سودآوری) گازسوز نمودن تاکسی‌های شهر تهران از دیدگاه کاهش هزینه More
    حرکت به سوی استفاده از سوخت‌های پاک در بخش حمل و نقل می‌تواند راهکاری موثر برای رفع مشکلات آلودگی محیط زیست ناشی از وسایط نقلیه موتوری به خصوص در شهرهای بزرگ باشد. در این تحقیق سودآوری (یا عدم سودآوری) گازسوز نمودن تاکسی‌های شهر تهران از دیدگاه کاهش هزینه‌های اجتماعی که می‌توان آن را به افزایش منافع اجتماعی تعبیر نمود، مورد بررسی قرار گرفته‌است. نتایج این مطالعه نشان می‌‌دهد جایگزینی CNG به جای بنزین در تاکسی‌ها شهر تهران با کاهش هزینه‌های اجتماعی انتشار آلاینده‌ها به میزان 8/63 میلیون دلار، در واقع افزایش منافع اجتماعی به همین میزان را تحقق می‌بخشد. لذا مزایای جایگزینی گاز طبیعی (CNG) به جای بنزین تنها ناشی و محدود به تفاوت هزینه‌های بنزین و گاز طبیعی نیست. همچنین اجرای این طرح در مقیاس کلان می‌تواند در ابعاد قابل ملاحظه‌ای به کاهش هزینه‌های اجتماعی در بخش حمل و نقل منجر شود. از سوی دیگر فرآیندهای تامین مالی طرح ‌های زیست‌محیطی در بسیاری از کشورها از مدت‌ها پیش آغاز شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد با توجه به توجیه‌پذیری این طرح در حوزه زیست‌محیطی می‌توان نسبت به پیش‌بینی راهکارهای متناسب در کشور از طریق سازمان‌های ذیربط مانند سازمان حفاظت محیط زیست اقدام نمود. Manuscript profile

  • Article

    17 - ارزشیابی اقتصادی بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 12 , Year , Winter 2009
    پژوهش حاضر جهت بررسی ارزش اقتصادی بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران انجام گرفته است. در این پژوهش، پس از بررسی آنالیز فیزیکی پسماندهای خانگی منطقه بیست و مطالعه طرح های تفکیک از مبدا به محاسبه درآمد و هزینه های اجرای طرح بازیافت پرداخته شده است. منطقه 20 More
    پژوهش حاضر جهت بررسی ارزش اقتصادی بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران انجام گرفته است. در این پژوهش، پس از بررسی آنالیز فیزیکی پسماندهای خانگی منطقه بیست و مطالعه طرح های تفکیک از مبدا به محاسبه درآمد و هزینه های اجرای طرح بازیافت پرداخته شده است. منطقه 20 شهرداری تهران با جمعیتی بالغ بر800،000 نفرسالیانه در حدود 175،000 تن زباله تولید می کند.آنالیز فیزیکی پسماندهای خانگی این منطقه نشان می دهد که پسماندهای غذایی تر حدود 73 % وزنی مواد تشکیل دهنده زباله این منطقه را شامل می شود. پس از آن نان خشک با 3/5 % ، کاغذ و کارتن با 3/5% ، پلاستیک با 5/4 % ، پارچه با 16/3 % ، فلز با 3/2% و شیشه با 48/1% ، عمده ترین موادی است که در زباله های خانگی شهرری موجود بوده است. درنتیجه بازیافت این مواد علاوه بر 570،000،000 ریال کاهش درهزینه های ناشی از دفع ، درحدود 1،090،000،000 ریال درآمدخالص از محل بازیافت پسماند خشک در سال 1384 عاید عوامل بازیافتی که در این فعالیت سهیم وشاغل می باشند گردیده است. با توجه به منافع اقتصادی بازیافت و محاسبه ارزش حال خالص این منافع و کاربرد آن در تعیین نسبت سود به هزینه و بیشتر بودن این نسبت از عدد یک، بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران از دیدگاه اقتصادی توجیه پذیر است. Manuscript profile

  • Article

    18 - ارزش گذاری اقتصادی کارکردهای بازاری منابع زیست محیطی دریاچه ارژن - پریشان با تأکید بر گونه های آبزی
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 1 , Year , Spring 2014
    چکیده ارزش اقتصادی منابع زیست محیطی، ابزاری برای آشنا کردن مردم با خدمات و محصولات ارایه شده توسط عملکردهای زیست محیطی است. این مقاله یافته های اصلی پژوهش در دشت ارژن و دریاچه پریشان را به منظور برآورد ارزش کالا و خدمات مختلف فراهم شده توسط این مکان طبیعی که به عنوان من More
    چکیده ارزش اقتصادی منابع زیست محیطی، ابزاری برای آشنا کردن مردم با خدمات و محصولات ارایه شده توسط عملکردهای زیست محیطی است. این مقاله یافته های اصلی پژوهش در دشت ارژن و دریاچه پریشان را به منظور برآورد ارزش کالا و خدمات مختلف فراهم شده توسط این مکان طبیعی که به عنوان منطقه حفاظت شده شناخته شده است، بر اساس قیمت بازار انعکاس می دهد. پس ازتعیینمرزهای طبیعی و اجتماعی - سیاسی منطقه، تمام کالا و خدمات زیست محیطی شناسایی شدند. سپس، پرسشنامه های مرتبط به هر یک از کالا و خدمات، به طور مناسب طراحی و تکمیل شده و در مرحله بعد توسط نرم افزار Eviews مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج نهایی، ارزش فعالیت ماهی گیری در منطقه، 1597 میلیارد ریال (168 میلیون دلار)، گیاهان دارویی در حدود 48 میلیارد ریال (5 میلیون دلار)، میوه های طبیعی، 36 میلیارد ریال (3 میلیون دلار)، علوفه، 6957 میلیارد ریال (732 میلیون دلار) و آب، 5694 میلیارد ریال (599 میلیون دلار) برای دوره زمانی یک سال (1387) محاسبه شد. با توجه به موارد ذکر شده، ارزش کل کارکردها و خدمات محاسبه شده منطقه مورد مطالعه 24457 میلیارد ریال (2574 میلیون دلار) تخمین زده شد. Manuscript profile

  • Article

    19 - تجزیه وتحلیل اقتصادی جرایم زیست محیطی در ایران ومشکلات اجرایی آن
    Journal of Environmental Science and Technology , Issue 10 , Year , Winter 2015
    امروزه استفاده بی رویه از مواهب زیست محیطی و رقابت در به کارگیری منابع اکولوژیکی در کشور ما شتاب فزاینده ای به خود گرفته و ابزارهای اقتصادی بازدارنده و مناسب باعث بروز آلودگی های زیست محیطی مختلفی شده است. استفاده از ابزارهای اقتصادی همچون مالیات سبز، مجوزهای قابل فروش، More
    امروزه استفاده بی رویه از مواهب زیست محیطی و رقابت در به کارگیری منابع اکولوژیکی در کشور ما شتاب فزاینده ای به خود گرفته و ابزارهای اقتصادی بازدارنده و مناسب باعث بروز آلودگی های زیست محیطی مختلفی شده است. استفاده از ابزارهای اقتصادی همچون مالیات سبز، مجوزهای قابل فروش، سیستم های ودیعه گذاری بازپرداخت و جرایم زیست محیطی از جمله راهکارهـایی هستند که می تواند در اصلاح رفتار مصرف کنندگان و تولید کنندگان به منظور حفظ محیط زیست و نیل به توسعه پایدار بسیار موثر باشند. در دهه هفتاد شمسی، واقعیت های موجود برنامه ریزان کشور را بر آن داشت که در سیاست های زیست محیطی کشور، رهیافت انگیزه های اقتصادی را جایگزین رهیافت نظارت وکنترل نمایند. به همین منظور در قانون برنامه های اول ودوم توسعه تعدادی مشوق اقتصادی پیش بینی شد، اما روند توسعه صنعتی کشور بعد از جنگ(عراق علیه ایران)، بیش از آن بود که این سیاست ها بتواند مانعی بر سر راه تخریب و آلودگی محیط زیست ایجاد نماید، برای اولین بار در ایران جرایم زیست محیطی {در قالب ماده 134 و بند (ج) ماده 104برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی} مطرح شد و به دنبال آن آیین نامه اجرایی مواد یاد شده بالا تدوین گردید. آیین نامه اجرایی یاد شده یکی از تخصصی ترین آیین نامه هایی است که تا کنون تدوین شده است لذا نیاز به تعمق و مطالعه بیش تری دارد. در این مقاله سعی شده است که علاوه بر تجزیه و تحلیل اقتصادی جرایم زیست محیطی، راه حل های کاربردی برای بهبود کارایی این ابزار اقتصادی در ایران نیز مشخص گردد. به همین منظور عملکرد ادارات حفاظت محیط زیست 30 استان کشور طی سال های 1386- 1384 مورد بررسی قرار گرفته است و مشکلات اجرایی این قانون با توجه به ساختار فعلی سازمان حفاظت محیط زیست ارزیابی شده است. بررسی های انجام گرفته نشان داد که عدم توجه کافی به ابعاد اقتصادی قانون جرایم زیست محیطی، ضعف سازمانی، محدویت امکانات در پیاده سازی و اجرا و عدم اعمال هماهنگ و یکنواخت، از عوامل اصلی ناکارآمد بودن این ابزار اقتصادی در ایران بوده است. Manuscript profile

  • Article

    20 - بررسی پیاده سازی نظام مالیات سبز در ایران
    Sustainability, Development & Environment , Issue 9 , Year , Summer 2023
    زمینه و هدف: مالیات‌های سبز یکی از ابزارهای اقتصادی قدیمی در حفظ محیط زیست است که سالیان طولانی در کشورهای مختلف از آن استفاده شده است. استفاده از این ابزار در مواردی که اقتصاد محیط زیست پیشنهاد می‌کند بسیار لازم و ضروری است و مانع انتشار آلاینده‌های بیش از حد بهینه اجت More
    زمینه و هدف: مالیات‌های سبز یکی از ابزارهای اقتصادی قدیمی در حفظ محیط زیست است که سالیان طولانی در کشورهای مختلف از آن استفاده شده است. استفاده از این ابزار در مواردی که اقتصاد محیط زیست پیشنهاد می‌کند بسیار لازم و ضروری است و مانع انتشار آلاینده‌های بیش از حد بهینه اجتماعی می‌شود. استفاده از مالیات سبز به عنوان یک مکانیسم مطلوب برای کمک به مهار تغییرات آب و هوا و ترویج شیوه های پایدار زیست محیطی در زمینه مشاغل مورد حمایت قرار گرفت.روش بررسی: بررسی طراحی مالیات سبز موضوع اصلی این پژوهش است تحقیق و بررسی کاربرد عملی مالیات سبز فراگرفتن اطلاعات پس زمینه درباره آن ضروری می باشد.تعریف و طبقه بندی مالیات های سبز علت وجودی نهفته در پس مالیات سبز است.در این پژوهش نمونه های آماری با استفاده از تست کوکران مشخص گردید و با طراحی پرسش نامه و بررسی روایی و پایایی آنها(در مورد پایایی پرسشنامه، ضریب سازگاری مقایسه‌های انجام شده نیز برابر 0.0196 بدست آمده است که چون کوچکتر از 1/0 می‌باشد بنابراین می‌توان به مقایسه‌های انجام شده اطمینان کرد) و بررسی نتایج حاصل از آن با کمک نرم افزار های اکسل و SPSS به طبقه بندی متغیر های مالیات سبز پرداخته شد.در گام نخست با استفاده از رویکرد تحلیل خبرگی با استفاده از روش دلفی فازی معیار‌ها و الگو‌های موثر بر روی مالیات سبز شناسایی شد و پس از غربالگری الگو‌های اجرایی معرفی گردید .در مرحله بعد با کمک روش دیمتل در محیط ارزیابی فازی به ارزیابی الگوهای اجرایی نسبت به بکدیگر پرداخته شدو در نهایت در الگوی تحلیل شبکه فازی که رویکردی جامع نگرانه به مساله مالیات سبز می‌باشد الگوهای شناسایی شده ، طبقه‌بندی گردید. یافته ها:. ابعاد مختلف بررسی شده در این پژوهش به ترتیب کارایی محوری ، بعد حفظ کننده و ارتقاء دهنده کیفیت محیط زیست ، بعد قابلیت کاربرد در حوزه های مختلف ، بعد افزایش دهنده درآمد و مؤثر در اقتصاد و بعد مؤثر بر توسعه پایدار می باشد.که در این میان بعد قابلیت کاربرد با وزن 1997 / 0 بیشترین وزن را داشته است. در رتبه دوم بعد کارایی محوری به وزن 1873 / 0 بوده اند. میانگین ابعاد برابر با 1659 / 0 می باشد.بحث و نتیجه گیری: اساساً این مالیات برای کاهش تأثیر منفی بر محیط زیست ناشی از فعالیت های کسب و کار مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اهمیت مالیات سبز پیشنهاد می گردد مالیات سبز در سبد سیاست های زیست محیطی دولت باید قرار بگیرد.مالیات‌های زیست‌محیطی شرکت را ملزم می کند که هزینه‌های آلودگی خود را با فعالیت های محیطی جبران نمایند و یا مالیات بیشتری پرداخت نمایند. Manuscript profile

  • Article

    21 - ارزش‌‌گذاری اقتصادی هزینه‌‌ها و منافع ویروس کرونا بر سلامت جامعه و آلودگی هوا (مطالعه موردی: شهر تهران)
    Sustainability, Development & Environment , Issue 13 , Year , Summer 2024
    زمینه و هدف: مقاله حاضر با هدف بررسی پژوهش‌های علمی مرتبط با آلودگی هوا و مرگ‌های ناشی از ویروس کرونا و هزینه‌های ناشی از مرگ زودرس افراد و ‌‌‌‌سال‌های از دست رفته عمر می‌باشد. روش بررسی:‌‌‌‌ روش پژوهش حاضر مطالعه مروری است. جامعه آماری پژوهش تمام مطالعات انجام شده موج More
    زمینه و هدف: مقاله حاضر با هدف بررسی پژوهش‌های علمی مرتبط با آلودگی هوا و مرگ‌های ناشی از ویروس کرونا و هزینه‌های ناشی از مرگ زودرس افراد و ‌‌‌‌سال‌های از دست رفته عمر می‌باشد. روش بررسی:‌‌‌‌ روش پژوهش حاضر مطالعه مروری است. جامعه آماری پژوهش تمام مطالعات انجام شده موجود در پایگاه‌های علمی بین المللی و ملی بر اساس شاخص (DALY) و رابطه آن با ذرات آلاینده با تاکید بر آلاینده ذرات معلق با قطر 5/2 میکرون (PM2.5) ، همچنین میزان اثرگذاری آلودگی هوا بر ویروس COVID-19 و میزان تمایل به پرداخت (WTP) آنها در ایران و جهان است. یافته‌های پژوهش با استفاده از تکنیک کدگذاری بر اساس کلید واژه‌های آلودگی هوا، ارزش‌گذاری مشروط،‌‌‌‌ ‌‌‌‌سال‌های عمر از دست رفته (DALY) و‌‌‌‌ COVID-19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌‌ها: بررسی مطالعات بار بیماری‌های محیطی نشان دهنده سهم عوامل خطرزای محیطی از جمله‌‌‌‌ PM2.5 هوای آزاد بر حسب شاخص تعداد ‌‌‌‌سال‌های از دست رفته به واسطه مرگ یا ناتوانی (DALY‌‌‌‌ ) بوده است. همچنین بیشتر مطالعات در مورد تحلیل‌های آماری بر غلظت اندازه گیری شده برای آلاینده PM2.5‌‌‌‌ و داده‌های ابتلا و مرگ ناشی از COVID-19‌‌‌‌ در کشورهای مختلف می‌باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعات نشان دهنده همبستگی قوی و معنادار بین غلظت آلاینده PM2.5‌‌‌‌ و نرخ ابتلا و مرگ ناشی از ویروس کرونا است. این امر نشان می‌دهد که با کنترل غلظت آلاینده‌های ‌‌‌‌می‌شود نرخ ابتلا و مرگ ناشی از ویروس کرونا را کاهش داد. Manuscript profile

  • Article

    22 - برآورد ارزش اقتصادی گونه‌های گیاهی طبی- دارویی دریاچه ارژن و پریشان
    Sustainability, Development & Environment , Issue 4 , Year , Autumn 2021
    < p>مطالعات متعددی در جهان در زمینه ارزش گذاری صورت گرفته که نشان دهنده اهمیت روز افزون آن است. با ارزش گذاری اقتصادی منابع طبیعی می توان تا حدودی به ارزش واقعی آن ها پی برد و بیش از پیش از تخریب و استفاده بی رویه از آن جلوگیری نمود. هدف از این تحقیق برآورد ارزش More
    < p>مطالعات متعددی در جهان در زمینه ارزش گذاری صورت گرفته که نشان دهنده اهمیت روز افزون آن است. با ارزش گذاری اقتصادی منابع طبیعی می توان تا حدودی به ارزش واقعی آن ها پی برد و بیش از پیش از تخریب و استفاده بی رویه از آن جلوگیری نمود. هدف از این تحقیق برآورد ارزش اقتصادی گیاهان طبی- دارویی و ارزش های بازاری انواع گوناگون اقلام محصولات گیاهی دارویی در اطراف دریاچه پریشان است. برای برآورد ارزش های یاد شده اقدام به تهیه و تکمیل پرسش نامه هایی در همین رابطه گردید و علاوه بر تعیین ارزش های انواع گیاهان طبی- دارویی با بررسی روش های ارزش گذاری اقتصادی و انتخاب روش مناسب ، فاکتورهای تاثیر گذار در ارزش گذاری اقتصادی گیاهان طبی- دارویی نیز شناسایی شده و بر این اساس با توجه به اهمیت مقوله گیاهان طبی و دارویی و رابطه اجتناب ناپذیر آن با منابع طبیعی و استفاده از آن، در این مقاله تلاش شد این رابطه مورد بررسی وتجزیه و تحلیل قرار گیرد. محدوده جغرافیایی منطقه مورد مطالعه دریاچه ارژن و پریشان به شرح زیر می باشد:این دریاچه مهم ترین دریاچه آب شیرین ایران است که در 12 کیلومتری شرق کازرون، در میان کوهستان فامور قرار گرفته است. وسعت تقریبی آن 36 کیلومتر مربع است. طول آن به 12 کیلومتر و عرض آن به سه کیلومتر می‌رسد. پس از حضور در منطقه و مشخص نمودن میزان و قیمت فروش گیاهان دارویی توسط عطاری ها در طول 1 ماه و نیز میزان مصرف گیاهان دارویی عنوان شده در پرسش نامه ها بر اساس روش ارزش گذاری بازاری، ارزش اقتصادی گیاهان دارویی در منطقه دریاچه ارژن و پریشان تخمین زده شده است و برآورد این ارزش اقتصادی با استفاده از مدل رگرسیون و بهره گیری از نرم افزار E-viewsصورت گرفته است.این ارزش معادل 1036588تومان برای مدت 1 ماه برآورد شده است. Manuscript profile

  • Article

    23 - بررسی رویکرد مالیات سبز در کشور، با کمک روش فازی و دیمتل
    Human & Environment , Issue 2 , Year , Summer 2023
    زمینه و هدف: دولت های کشورهای در حال توسعه ملاحظه کردند که مالیات های زیست محیطی علاوه بر کمک به تحقق اهداف زیست محیطی، دستیابی به سایر اهداف اقتصادی و اجتماعی از قبیل کاهش نرخ بیکاری را نیز ممکن می سازند. در گذشته، سیاست هایی که هدفشان به حداقل رساندن نرخ بیکاری بوده، More
    زمینه و هدف: دولت های کشورهای در حال توسعه ملاحظه کردند که مالیات های زیست محیطی علاوه بر کمک به تحقق اهداف زیست محیطی، دستیابی به سایر اهداف اقتصادی و اجتماعی از قبیل کاهش نرخ بیکاری را نیز ممکن می سازند. در گذشته، سیاست هایی که هدفشان به حداقل رساندن نرخ بیکاری بوده، تأثیر منفی بر سایر اهداف سیاست دارند، زیرا آنها درآمدهای خصوصی را کاهش می دهند، به ویژه برای افراد در مزایای دولت. بنابراین، اجرای سیاست های زیست محیطی از نظر سیاسی دشوار است. با این حال، برای اینکه اصلاحات مالیات سبز از لحاظ اجتماعی قابل قبول باشند، باید سیاست های مکمل مانند کاهش هزینه های عمومی برای کاهش بار مالیات سبز بر بخش خصوصی به حداقل برسند. روش بررسی: مالیات های سبز منجر به کاهش رفاه اجتماعی شده و تأثیر بیشتری بر هزینه های عمومی درون زا دارد بنابراین، به حداقل رساندن هزینه های عمومی به عنوان یک سیاست مکمل برای پیشبرد اثرات بازار کار اصلاحات مالیات سبز در کشورهای در حال توسعه ناموفق خواهد بود. یافته ها: در نتیجه، سیاست گذاران در این کشورها باید به دنبال روش های دیگری برای کمک به آنها در کاهش بار مالیاتی سبز بر کار باشند که به نوبه خود، آنها را قادر به اجرای اصلاحات مالیاتی محیط زیست خواهد کرد. بحث و نتیجه گیری: در مطالعه حاضر از نرم افزار Spss26 برای توصیف جامعه آماری و داده های تحقیق از نرم افزار Excelبرای تکنیک دیمتل و تحلیل دلفی فازی و نرم افزار ANP فازی استفاده می گردد.در سطح دوم از روش دلفی فازی با استفاده از Excel استفاده می گردد، در سطح سوم نیز بر اساس سوالات و متغیر های تشکیل دهنده از فرایند تحلیل شبکه‌ای فازی (FANP) استفاده گردید. در سطح آخر برای بررسی روابط از تکنیک دیمتل استفاده شد. Manuscript profile

  • Article

    24 - بررسی کارایی گندم (Triticum aestivum) و کینوا (Chenopodium quinoa) برای شوری زدائی کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلر تحت تنش های مختلف شوری آب
    Journal of Plant Environmental Physiology , Issue 1 , Year , Spring 2022
    این پژوهش برای ارزیابی توانایی رشد و کاهش شوری آب توسط دو گیاه کینوا و گندم به صورت گلخانه‌ای و هیدروپونیک اجرا شد. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل 4 سطح شوری صفر (شاهد)، 5، 10 و 15 دسی زیمن More
    این پژوهش برای ارزیابی توانایی رشد و کاهش شوری آب توسط دو گیاه کینوا و گندم به صورت گلخانه‌ای و هیدروپونیک اجرا شد. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل 4 سطح شوری صفر (شاهد)، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر (حاصل اختلاط آب دریاچه نمک عقدا با آب شهر) و دو گونه گندم و کینوا بود. در این تحقیق صفاتی چون وزن خشک کل بوته، میزان تجمع عناصر کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلر کل بوته و کارایی جذب عناصر از آب و شوری‌زدایی توسط گیاهان اندازه‌گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که گیاه کینوا نسبت به گندم توانایی بیشتری در شوری‌زدائی، جذب و انباشت عناصر در خود داشته و به عنوان گیاهی مقاوم در برابر تنش شوری بود. نتایج نشان داد که غلظت سدیم، کلر و منیزیم در بوته (به ترتیب برای گندم به میزان 48/5، 12/10 و 12/1 گرم و کینوا به میزان 76/10، 65/11و 66/2 گرم) و میزان کارایی جذب سدیم، کلر و منیزیم از آب (به ترتیب برای گندم 28/12، 30/11 و 22/20 درصد و کینوا به میزان 12/23، 60/14 و 79/24 درصد) به طور معنی‌داری با افزایش شوری افزایش یافت. غلظت عناصر کلسیم و پتاسیم در گیاهان (به ترتیب برای گندم به میزان 14/1 و 92/5 ‌گرم و کینوا به میزان 21/3 و 76/10 گرم) با افزایش شوری کاهش یافتند. به‌طورکلی کینوا برتری معنی‌داری در تولید ماده‌ی خشک، جذب و کارایی جذب عناصر نسبت به گندم نشان داد به همین دلیل می‌تواند از این گیاه به عنوان یک گیاه جایگزین برای کشت در شرایط شوری و وجود آب‌های نامتعارف دانست. Manuscript profile

  • Article

    25 - بررسی رابطه باز بودن تجاری و مالی با ردپای اکولوژیکی
    Economic Modeling , Issue 5 , Year , Winter 2018
    هدف اصلی این مقاله بررسی تجربی تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی در کشورهای منتخب در حال توسعه است. در این مقاله تلاش شده است در قالب الگوی سیستم معادلات همزمان مبتنی بر داده‌های تابلویی، تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی برای دوره زمانی 2014-1 More
    هدف اصلی این مقاله بررسی تجربی تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی در کشورهای منتخب در حال توسعه است. در این مقاله تلاش شده است در قالب الگوی سیستم معادلات همزمان مبتنی بر داده‌های تابلویی، تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی برای دوره زمانی 2014-1994 آزمون گردد. یافته‌ها نشان می دهند که عوامل متعددی می توانند بر درجه باز بودن تجاری و مالی اثرگذار باشند و نمی توان این متغیرها را برون‌زا در نظر گرفت. با درون‌زا در نظر گرفتن متغیرهای باز بودن تجاری و مالی و بررسی عوامل مؤثر بر آنها، اثر این متغیرها را می توان با دقت بیشتری بر ردپای اکولوژیکی مورد بررسی قرار داد. بر این اساس، متغیر باز بودن تجاری اثر مثبت و معناداری بر ردپای اکولوژیکی (اثر منفی بر کیفیت محیط‌زیست) دارد. از سوی دیگر، مطابق با فرضیه پناهگاه آلودگی، متغیر باز بودن مالی دارای اثر مثبت و معنادار بر شاخص ردپای اکولوژیکی دارد. Manuscript profile

  • Article

    26 - Environmental impact assessment of employing intelligent transportation systems on carbon dioxide (CO2) emissions in Iran (Case Study: Karaj-Chalous axis)
    Journal of Nature and Spatial Sciences (JONASS) , Issue 4 , Year , Autumn_Winter 2022
    Background and objective:Transportation is the driving force needed to achieve the goals of economic development and create the well-being of human societies. Modern life requires growth and expansion of the movement. The present research is applied in terms of purpose- More
    Background and objective:Transportation is the driving force needed to achieve the goals of economic development and create the well-being of human societies. Modern life requires growth and expansion of the movement. The present research is applied in terms of purpose-based classification. The idea of applied research is to develop applied knowledge in a particular field. This study aimed to estimate the environmental effects of reducing CO2 emissions by using intelligent transportation system (ITS) in Iran.Materials and methods:This research is descriptive-correlational in terms of method and nature. The statistical population of this study is the vehicles traveling during the eight busy days of September from 1 am to 00:00 in the Karaj-Chalous axis in 2019 during the study time. No other specific sampling was performed. All calculations and analyzes were performed using Excel and 10Eviews software.Results and conclusion:The results revealed that the application of the intelligent transportation system had decreased travel time on the Karaj-Chalous axis and, therefore, reduced carbon dioxide (CO2) emissions. The outcomes indicated that the use of the ITS during the eight days of the research had decreased 10,129 tons of carbon dioxide emissions in the Karaj-Chalous axis. Manuscript profile

  • Article

    27 - بررسی راهکارهای ارتقای نوآوری محصول در یک بنگاه تولیدی )مطالعۀ موردی: شرکت ملی شیمی کشاورز(
    , Issue 2 , Year , Summer 2015
    نوآوری، به عنوان یک مؤلفۀ کلیدی و راهبردی برای رقابت یبودن مل تها، یکی از عوامل اصلی زیربنایی رقاب تپذیری بی نالمللی کشورهاو بهر هوری آنها، محور رشد خروجی و بهر هوری، محرک کلیدی رشد بهر هوری نیروی کار و منبع اصلی شکوفایی اجتماعی، به عنوان عاملیکلیدی در پویای یهای صنعت، More
    نوآوری، به عنوان یک مؤلفۀ کلیدی و راهبردی برای رقابت یبودن مل تها، یکی از عوامل اصلی زیربنایی رقاب تپذیری بی نالمللی کشورهاو بهر هوری آنها، محور رشد خروجی و بهر هوری، محرک کلیدی رشد بهر هوری نیروی کار و منبع اصلی شکوفایی اجتماعی، به عنوان عاملیکلیدی در پویای یهای صنعت، هم ازلحاظ ترکیب، هم سازما ندهی و جزئی حیاتی برای تقویت بهر هوری و عاملی تعیین کننده برای موفقیتاقتصادی معرفی شده است. در این میان، نوآوری محصول، به منزلۀ جنب های مهم از نوآوری، بسیار توجه صاح بنظران را جلب کرده است.در پژوهش حاضر سعی شده است تا از منظری نو، راهکارهای نوآوری محصول در شرکت ملی شیمی کشاورز، به عنوان یک بنگاه تولیدی،بررسی شود. روش پژوهش حاضر، توصیفی پیمایشی بوده است. پژوهشگر، کلِّ جامعۀ آماری پژوهش، یعنی همۀ مدیران و کارکنان ستادیشرکت ملی شیمی کشاورز، به حجم 53 نفر را مورد مطالعه قرار داده است. البته 48 پرسشنامه از میان پرسشنام ههای توزیع شده به محققبرگشت داده شده است. ابزار گردآوری داد هها، یک پرسشنامۀ محقق ساخته است که پژوهشگر، با اخذ مشورت استادان راهنما و مشاور، روایی0(، از پایایی آن نیز اطمینان حاصل کرده است. تحلیل / آن را احراز کرده است و با محاسبۀ آلفای کرونباخ و حصول مقدار مطلوب)معادل 821نشان داد، فعالی تهای مدیریت کیفیت، توانایی یادگیری سازمانی، ب هکارگیری ابزارهای فناوری ،SPSS آماری یافت هها به کمک نرم افزار آماریاطلاعات و نوآوری فرایند، همبستگی مثبت و معن یداری با نوآوری محصول در شرکت ملی شیمی کشاورز دارد. بنابراین، بهبود هریک از آنهامی تواند ب همنزلۀ راهکاری برای ارتقای نوآوری محصول در شرکت ملی شیمی کشاورز تلقی شود. Manuscript profile